Η «γυαλινη οροφη», οι αληθειες και τα στερεοτυπα

Η 8η Μαρτίου – ειδικά φέτος – πρέπει να γίνει η ημερομηνία ορόσημο για την αρχή του τέλους της λεγόμενης “γυάλινης οροφής”. Με τον όρο γυάλινη οροφή αναφερόμαστε στους φραγμούς, οι οποίοι εμποδίζουν την εξέλιξη των γυναικών. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να είναι επαγγελματική, κοινωνική, πολιτική ή στο χώρο των επιστημών. Φέτος λοιπόν, που η ιστορία πλέον αποδεικνύει ότι όλα μπορούν να αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη, τώρα είναι η ώρα της αλλαγής. Ή πιο σωστά, τώρα είναι η ώρα για την επιτάχυνση της αλλαγής που χρόνια επικαλούμαστε, ζητάμε, αναζητάμε. Η νέα κοινωνική συνθήκη που έχει επιβάλλει η πανδημία απέδειξε περίτρανα ότι είμαστε όλες και όλοι ίσοι απέναντι στη Φύση, αλλά ταυτόχρονα απέδειξε και ότι η γυναικεία ευαλωτότητα μπορεί να τύχει αισχρής εκμετάλλευσης σε συνθήκες κρίσεις. Και εν τέλει μας υποχρεώνει σχεδόν να εργαστούμε για την Αλλαγή.

Θα ήταν ανόητο να πει κανείς ότι η “γυάλινη οροφή” δεν ισχύει. Φυσικά και ισχύει, φυσικά και είναι υπαρκτή και αν και έχουμε διανύσει πολλές δεκαετίες από εκείνη της 8η Μαρτίου του 1909 στη Νέα Υόρκη, οπότε και είχε γίνει η πρώτη τήρηση της “Ημέρας της Γυναίκας” (σε τοπικό επίπεδο, βέβαια, τότε), η ψαλίδα της έμφυλης διάκρισης δεν έχει κλείσει όσο θα έπρεπε.

Ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών και η προστασία των δικαιωμάτων αυτών εξακολουθούν να αποτελούν αναγκαιότητα. Σύμφωνα με ευρήματα πολλών ερευνών, οι γυναίκες αντιμετωπίζονται στερεοτυπικά όσον αφορά το χώρο εργασίας. Τις περισσότερες φορές προσάπτονται σε αυτές στερεοτυπικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας τα οποία με τη σειρά τους δημιουργούν στον κοινό νου την εικόνα, ότι τέτοια χαρακτηριστικά προσωπικότητας ταιριάζουν σε επαγγέλματα που σχετίζονται με την κοινωνική προσφορά.

Ας σκεφτούμε πόσο χειροκροτήσαμε την επιλογή της κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου για τη θέση της Προέδρου της Δημοκρατίας, ακριβώς επειδή είναι γυναίκα. Μόνο που το ότι είναι γυναίκα δεν θα έπρεπε να είναι ο λόγος του χειροκροτήματος, καθώς η συγκεκριμένη έχει ένα πολύ “βαρύ” βιογραφικό και μια σημαντική πορεία, που την οδήγησε στο Προεδρικό Μέγαρο. Επομένως, αν για κάτι πρέπει να επαινεθεί είναι σταδιοδρομία της και όχι το φύλο της, αλλά ακριβώς επειδή απέχουμε πολύ ακόμη από τη “θραύση” της γυάλινης οροφής, ορίσαμε ως σπουδαίο, το αυτονόητο!

Επαγγέλματα όπως νοσοκόμα, κοινωνική λειτουργός, εκπαιδευτικός είναι μερικά από αυτά που σύμφωνα με τους κανόνες και τις νόρμες της κοινωνίας μας, αρμόζουν σε μια γυναίκα. Όταν λοιπόν οι γυναίκες παραβιάζουν αυτές τις στερεοτυπικές συμπεριφορές και διεκδικούν θέσεις εργασίας ή ευθύνης με μια πιο ηγετική μορφή όπως για παράδειγμα στην πολιτική, έρχονται αντιμέτωπες με την απόρριψη.

Ας σκεφτούμε πόσο χειροκροτήσαμε την επιλογή της κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου για τη θέση της Προέδρου της Δημοκρατίας, ακριβώς επειδή είναι γυναίκα. Μόνο που το ότι είναι γυναίκα δεν θα έπρεπε να είναι ο λόγος του χειροκροτήματος, καθώς η συγκεκριμένη έχει ένα πολύ “βαρύ” βιογραφικό και μια σημαντική πορεία, που την οδήγησε στο Προεδρικό Μέγαρο. Επομένως, αν για κάτι πρέπει να επαινεθεί είναι σταδιοδρομία της και όχι το φύλο της, αλλά ακριβώς επειδή απέχουμε πολύ ακόμη από τη “θραύση” της γυάλινης οροφής, ορίσαμε ως σπουδαίο, το αυτονόητο!

Στην Ελλάδα πρέπει να επέλθει μία ριζική μεταστροφή της αντίληψης του τι συνιστά δύναμη και του τι συνεπάγεται. Πιστεύω ακράδαντα ότι η καταπολέμηση αιτιών, θα επιτευχθεί μέσα από καινοτόμες πολιτικές για τις ισότιμες ευκαιρίες, μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα και την γενικότερη επιμόρφωση για το θέμα.

Τα λόγια, οι ευχές, οι βραβεύσεις λοιπόν περισσεύουν και οι πράξεις… επικρατούν. Η κοινωνία μας χρειάζεται, πολύ περισσότερο σε τοπικό επίπεδο, όπου εμείς πρέπει να δώσουμε τον δικό μας αγώνα:

• Να διεκδικήσουμε, να αγωνιστούμε και να συμβάλουμε στην καταπολέμηση των σύγχρονων φαινομένων της κοινωνικής αποξένωσης, της αδιαφορίας και της ατομικότητας.
• Να αναδείξουμε πρότυπα  (role models) γυναικών και αντρών, από τα οποία μικροί και μεγάλοι θα παραδειγματίζονται και θα κινητοποιούνται από την σχολική ηλικία.
• Να παρέχουμε ολοκληρωμένη παιδεία που θα συμβάλει στην επιμόρφωση και την προετοιμασία καταρτισμένων πολιτών.
• Να συνεργαστούμε με τις οργανωμένες κοινωνικές δυνάμεις του τόπου μας και να στραφούμε σε συλλογικές μορφές δράσεις (δημιουργία δικτύων ανά τομέα/κλάδο και συμμετοχή σε αντίστοιχα fora)
• Με λίγα λόγια, “να σπάσουμε” τη γυάλινη οροφή και κάθε άλλο εμπόδιο που διαχωρίζει τα δύο φύλα, σε έναν κόσμο στον οποίο δεν περισσεύει κανείς και καμία!

*Η Φελίνα Καζάκου-Βρούζου είναι Περιφερειακή Σύμβουλος Π.Ε. Ροδόπης

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.