Αναμνησεις απο ενα πολεμο που κανεις δεν ηθελε

Με την αφορμή της επετείου της 28ς Οκτωβρίου η εκπαιδευτικός και συγγραφέας Ζωή Παπαστεφάνου, μοιράζεται σήμερα με το αναγνωστικό κοινό του «ΠτΘ» τέσσερις ιστορίες.
 
Ιστορίες αναμνήσεων όπως η ίδια της ορίζει ενός στρατιώτη, μίας νοσοκόμας, μίας μάνας, μίας δασκάλας και ενός Ιταλού φοιτητή, που διηγούνται τις αναμνήσεις τους από τον πόλεμο του 1940 σε έναν δημοσιογράφο, δίνοντας βήμα, έστω και λογοτεχνικό, στην ανεπίσημη πλευρά της ιστορίας, των πρωταγωνιστών που όπως επισημαίνει δια του τίτλου της που δεν θέλησαν τον πόλεμο.
 
Ο λόγος στην πέννα της Ζωής Παπαστεφάνου λοιπόν:
 

ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ

 
Τι θυμάμαι από τον πόλεμο του 40 με τους Ιταλούς; Τις καμπάνες να χτυπούν, τις σειρήνες να ουρλιάζουν, τα παιδιά να κλαίνε. Χαιρέτησα τη μάνα μου. Μου έδωσε την ευχή της με μάτια βουρκωμένα  κι έτρεξα στο σταθμό. Ανέβηκα στο βαγόνι. Το τρένο ξεκίνησε. Καθώς φεύγαμε πίσω μας άσπρα μαντίλια ανέμιζαν.
 
Πού πηγαίναμε; Μήπως ξέραμε από πόλεμο; Εγώ μόνο ψωμιά ήξερα να φτιάχνω στο φούρνο του πατέρα μου. Θα γινόμουν φούρναρης και θα παντρευόμουν τη Μαρία αλλά…
 
Με πρόλαβε ο πόλεμος και βρέθηκα στα βουνά της Πίνδου. Τι χιόνι ήταν εκείνο αδέρφια; Τι κρύο; Κι όμως πολεμήσαμε γενναία για τη λευτεριά. Αργυρόκαστρο, Τεπελένι, Κορυτσά, Άγιοι Σαράντα. Γλίτωσα με κάτι κρυοπαγήματα στα πόδια.
Κι η πείνα; ποτέ δεν θα ξεχάσω εκείνη την πείνα. Κι ύστερα τις ψείρες.  Κι οι Ιταλοί όμως για λύπηση ήταν. Τι φταίνε εκείνοι αν ένας τρελός φασίστας αποφάσισε έναν άδικο πόλεμο;  Μια μέρα κάποιος πεινούσε τόσο που τον λυπήθηκα και του ’δωσα το ψωμί μου. Με κοίταξε με τόση ευγνωμοσύνη. Πέρασαν χρόνια από τότε, μα οι αναμνήσεις είναι βαθιά χαραγμένες στην καρδιά μου. Αναμνήσεις από ένα πόλεμο που κανείς δεν ήθελε…
 
 

ΝΟΣΟΚΟΜΑ

 
Τι έκανα στον πόλεμο εγώ;  Βοήθησα σαν νοσοκόμα τους τραυματισμένους στρατιώτες. Με ρώτησε κανένας αν τον ήθελα αυτόν τον πόλεμο; Δεν τον ήθελα. Μα έτρεξα να προσφέρω μόλις με κάλεσε η μάνα πατρίδα.
 
Ως εκείνη τη μέρα, έβλεπα αίμα και λιποθυμούσα, βελόνες κι έτρεμα. Μα όταν πήγα εθελόντρια, θαρρείς κι έγινα μια άλλη. Στάθηκα δίπλα στους πληγωμένους, τους φρόντισα, τους έδωσα θάρρος με τα λόγια μου.
 
Πού τη βρήκα τη δύναμη; Κι εγώ απορούσα με τον εαυτό μου. Τι δουλειά έκανα ως τότε; Κεντούσα όμορφα εργόχειρα. Μα σε μια μέρα έγινα αγωνίστρια της ζωής.
 
Η χειρότερη στιγμή ήταν όταν φέρανε τραυματισμένο τον αδερφό μου. Τρελάθηκα όταν τον είδα. Μα δεν έχασα το θάρρος μου. Έκανα μεγάλη προσπάθεια να σταθεί και πάλι στα πόδια του.
 
Αν δεν γινόταν καλά; Τι θα έλεγα στη μάνα; Πώς θα μπορούσα να συνεχίσω τη ζωή μου; Ευτυχώς όμως βόηθησε η Παναγιά και γυρίσαμε σπίτι. Πόσοι όμως δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν;
 
Η ζωή συνέχισε το δρόμο της. Μα όσα χρόνια κι αν περάσουν οι μνήμες του πολέμου, δε σβήνουν.
 
 

ΜΑΝΑ

 
Τι θαρρείτε; Εγώ μια μάνα, τον ήθελα αυτόν τον πόλεμο; Και βέβαια όχι. Είχα μια οικογένεια και ξαφνικά, έμεινα μόνη.
 
Ο άντρας κι ο γιος μου πήγαν στο μέτωπο. Δε θα την ξεχάσω εκείνη τη μέρα. Μου στέλνανε γράμματα από τα βουνά της Αλβανίας. Περίμενα με αγωνία τον ταχυδρόμο να μου φέρει καλά νέα, πως νικάνε, πως θα γυρίσουν πίσω. Τις νύχτες δεν μπορούσα να κοιμηθώ.
 
Σε λίγο καιρό έφυγε κι η κόρη για να προσφέρει στον αγώνα σαν νοσοκόμα. Δεν ήθελα να φύγει, μα δε γινόταν αλλιώς. Έμεινα ολομόναχη.
 
Τότε βρήκα κι εγώ ένα τρόπο να βοηθήσω με τη σειρά μου στον αγώνα. Έπλεκα φανέλες και κάλτσες για τους στρατιώτες, μετέφερα πολεμοφόδια στα χιονισμένα βουνά. Ήταν δύσκολα, μα έπρεπε όλοι να προσφέρουμε για την πατρίδα.
 
Δεν τον ήθελα αυτόν τον πόλεμο. Έχασα τη μισή μου ζωή μέχρι να τελειώσει. Μα τι μπορούσαμε να κάνουμε; Ήρθαν να πάρουν τα σπίτια μας, να τους τα δίναμε;  Μας καλούσε όλους το καθήκον. Τα θυμάμαι όλα σα να ‘ταν χθες… Μα πέρασαν κάποτε τα δύσκολα κι ήρθαν οι χαρές, οι γάμοι και τα εγγόνια.
 
 

ΔΑΣΚΑΛΑ

 
Δυο πόλεμοι, ο ένας χειρότερος απ’ τον άλλο. Πρώτα οι Ιταλοί και μετά οι Γερμανοί. Πού με βρήκε ο πόλεμος εμένα; Μόλις είχα διοριστεί δασκάλα στην Αθήνα.
 
Είχα μια τάξη με χαρούμενα παιδιά, που διψούσαν για γράμματα. Μετά από λίγο καιρό μπήκαν στην πόλη οι Γερμανοί. Τραντάχτηκε η πόλη σαν να γινόταν σεισμός απ’ την παρέλαση των αρμάτων. Κατέβασαν την ελληνική σημαία. Γερμανική κατοχή…
 
Τα παιδιά σταμάτησαν το σχολείο, το ένα μετά το άλλο.
 
Τα θρανία άδειαζαν, πονούσε η ψυχή μου να βλέπω τα  θλιμμένα μάτια τους. Μεγάλη πείνα έζησε η πόλη το χειμώνα εκείνο. Τότε οργάνωσαν τα συσσίτια. Πολλά παιδιά κατόρθωσαν  τότε να επιβιώσουν.
 
Εγώ δεν κάθισα με σταυρωμένα χέρια. Μπήκα στην Εθνική αντίσταση. Έδωσα και την ψυχή μου στον αγώνα. Όταν με συνέλαβαν, μ’ έστειλαν εξορία. Κι όταν πέρασαν τα δύσκολα χρόνια ήρθε μέρα της λευτεριάς, μα η χαρά δεν κράτησε.
 
Ποιος πόλεμος ήταν ο χειρότερος; Τον εχθρό που έρχεται να σου πάρει το σπίτι, τον πολεμάς και τον Ιταλό και το Γερμανό. Τον αδερφό όμως, πώς γίνεται να τον κάνεις εχθρό; Ο εμφύλιος είναι ο χειρότερος πόλεμος, να το θυμάστε πάντα.
 

ΙΤΑΛΟΣ

 
Εγώ, ήμουνα φοιτητής όταν ξέσπασε ο πόλεμος, με καταγωγή από την Ιταλία. Σπούδαζα ελληνική φιλολογία στην Αθήνα. Τι έκανα τότε; Μπορούσα να δω τους Έλληνες σαν εχθρούς μου; Πάντα τους θεωρούσα φίλους μου. Για μένα η Ελλάδα, ήταν και είναι, η ωραιότερη χώρα του κόσμου.
 
Μα τα δύσκολα ήρθαν με την Γερμανική κατοχή. Ποιο στρατόπεδο διάλεξα τότε; Δε χρειάζεται να σας πω..
 
Δούλεψα σε μια εφημερίδα. Από κει έδινα θάρρος στους φίλους μου ν’ αντέξουν τα δεινά των κατακτητών.
 
Μπήκα σε μια οργάνωση που βοηθούσε τα ορφανά παιδιά του πολέμου. Τίποτε δεν ήταν πολυτιμότερο από το χαμόγελο και την ευγνωμοσύνη τους.
 
Τη μέρα της απελευθέρωσης δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Γελούσα σα μικρό παιδί, όταν είδα και πάλι την ελληνική σημαία να κυματίζει στην ακρόπολη. Η ελευθερία είναι το μεγαλύτερο αγαθό, φίλοι μου.
 
Ποτέ δε γύρισα στην Ιταλία. Εδώ έζησα όλη μου τη ζωή. Δίδαξα την ελληνική γλώσσα… Και τα παιδιά εκείνα της κατοχής, ποτέ δεν τα ξέχασα. Ακόμα και σήμερα  τα’ αγαπώ σαν δικά μου. Μακάρι να είμαστε πάντα αγαπημένοι και να ζούμε χρόνια ειρηνικά.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.