Μανολης Βαρβουνης: «Να αποφυγουμε τον ακρωτηριασμο των  ανθρωπιστικων σπουδων»

Στην πρώτη Σύνοδο Κοσμητόρων Φιλοσοφικών Σχολών και Ομοειδών Σχολών Ανθρωπιστικών Επιστημών που έλαβε χώρα στο Ρέθυμνο της Κρήτης με πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Κρήτης το διήμερο 11 και 12 Δεκεμβρίου, εκπροσώπησε την Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ κ. Μανόλης Βαρβούνης.

Ο Κοσμήτορας της Σχολής συμμετείχε στις εργασίες της πρώτης αυτής Συνόδου, η οποία θεσμοθετήθηκε εξ αφορμής των διαφόρων προβλημάτων που ο εν λόγω κλάδος αντιμετωπίζει, από την «επίθεση» που δέχονται οι ανθρωπιστικές επιστήμες, έως και τα οργανωτικά ζητήματα των Τμημάτων.

Η πρωτοβουλία της «ένωσης» των 8 αυτών σχολών από όλη την Ελλάδα, όπως εξήγησε ο ίδιος μιλώντας το πρωί της Πέμπτης, 14 Δεκεμβρίου στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» ανήκει στην Κοσμητόρισσα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κρήτης κ. Σταυρούλα Τσινόρεμα, ενώ η πρώτη απόφαση που ελήφθη αφορά στη θεσμοθέτησή της.

Η «ατζέντα» της Συνόδου

Ως προς τα ζητήματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης αυτής διοργάνωσης, ο ίδιος αναφέρθηκε στο θέμα της παιδαγωγικής επάρκειας, επί του οποίου μάλιστα πρότειναν στον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΑΙΔ κ. Ζώρα που απηύθυνε χαιρετισμό διαδικτυακά, αυτή να παραμείνει εντός των σχολών.

Ζητήματα όπως αυτό της επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων και της διεκδίκησης νέων καθώς και η πιθανή εφαρμογή εσωτερικής κινητικότητας στα ελληνικά ΑΕΙ, δηλαδή η μετακίνηση των φοιτητών για ένα μέρος των σπουδών τους σε άλλο πανεπιστήμιο του εσωτερικού και φυσικά το θέμα της υποστελέχωσης, όχι  μόνο των  μελών ΔΕΠ, αλλά και των διοικητικών υπηρεσιών των κοσμητειών, δεδομένου ότι με τον καινούργιο νόμο πολλές αρμοδιότητες μεταφέρονται από τα τμήματα στην κοσμητεία, απουσία  σχετικής πρόβλεψης για την στελέχωσή τους τέθηκαν επίσης στο τραπέζι της συζήτησης.

Η πλήρης έλλειψη κάθε προεργασίας σχετικά με τη νέα διαδικασία συγκρότησης των εκλεκτορικών σωμάτων βάσει της νέας νομοθεσίας, στο παρά πέντε της εφαρμογής της, η διεθνοποίηση των σπουδών και το «φλέγον» ζήτημα της αξιολόγησης του ερευνητικού έργου, που ως διαδικασία αφήνει εκτός την ελληνική γλώσσα αλλά και μια σειρά πραγμάτων που αφορούν στις ανθρωπιστικές επιστήμες συζητήθηκαν επίσης εκτενώς, με τον κ.Βαρβούνη να επισημαίνει πως «η υποστήριξη του λόγου και μάλιστα στα ελληνικά,  είναι βασικό  καθήκον μας όπως είναι και όλων των αντιστοίχων σχολών μας με τις αντίστοιχες γλώσσες σε όλο τον κόσμο». Άρα όπως εξήγησε «θα  πρέπει να δημιουργηθούν  νέα  εργαλεία και ήδη  έχουν αρχίσει να δημιουργούνται, ένα με άλλα λόγια ελληνικό Google scholar, στο οποίο θα είναι ορατά και τα περιοδικά μας και αυτά που είναι  γραμμένα στα ελληνικά και τις  μονογραφίες μας, διότι  το σύστημα αυτό μας αδικεί κατάφορα υιοθετώντας ένα οικονομίστικο πρόσημο, τη λεγόμενη διασύνδεση με την αγορά, που δεν ανταποκρίνεται όμως στην ουσία  και στις ιδιαιτερότητες των  σπουδών μας».

Κάθετα αντίθετη στην συγχώνευση της ΣΚΑΣ του ΔΠΘ η Σύνοδος

Στην ίδια λογική από τις εργασίες της Συνόδου δεν θα μπορούσε να λείπει το ζήτημα της συγχώνευσης των Τμημάτων της ΣΚΑΣ, ο Κοσμήτορας της οποίας διαβεβαίωσε την κάθετη αντίθεσή της  Συνόδου, διότι «θεωρεί ότι ξεκινάμε από και δω και το ίδιο θα συμβεί και σε άλλες σχολές ανά την Ελλάδα». Αντίθεση η οποία θα αποτυπωθεί και στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου.

Η Σύνοδος ξεκίνησε σε μία ακόμα κρίσιμη εποχή για τις ανθρωπιστικές σπουδές, γεγονός ωστόσο όχι ξένο στον κλάδο ο οποίος όπως σημείωσε ο κ. Βαρβούνης «από την εποχή που ο διαφωτισμός έφερε τον άνθρωπο στο κέντρο της γνώσης και της πνευματικής δραστηριότητας είναι σε μια παρατεινόμενη κρίση». «Αυτό κυμαίνεται ανά περίοδο και ανά χρονική  συγκυρία, ανάλογα και με τη στάση που η πολιτεία έχει απέναντι σε αυτά τα πράγματα και το τι υιοθετεί κάθε φορά» συμπλήρωσε ο ίδιος χαρακτηριστικά, σπεύδοντας να υπογραμμίσει πως «σε αυτή τη δύσκολη φάση δύο είναι οι λέξεις οι οποίες  χαρακτηρίζουν την χαρακτηρίζουν και οι οποίες πρέπει να συνιστούν παραδείγματα προς αποφυγή, οι λέξεις ακρωτηριασμός και βαρβαρότητα».

«Η πληρότητα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων οφείλει να υπάρχει πέρα από οικονομίστικα δεδομένα»

«Θα πρέπει πάση θυσία να αποφύγουμε τον ακρωτηριασμό  των  ανθρωπιστικών σπουδών, διότι θεωρούμε ότι κάθε συρρίκνωση ή κάθε κατάργηση συνιστά ακρωτηριασμό για το αντίστοιχο  πανεπιστήμιο. Ακρωτηριασμό της πληρότητας που πρέπει να έχει ένα πανεπιστημιακό  ίδρυμα, η οποία οφείλει να υπάρχει πέρα από οικονομικά ή οικονομίστικα δεδομένα» ανέφερε για να τονίσει πως οι ανθρωπιστικές σπουδές συνιστούν ένα ανάχωμα στην τεχνολογική βαρβαρότητα, η οποία πάει να μας επιβληθεί».

«Όλες οι τεχνολογικές εφαρμογές, πρωτίστως η τεχνική νοημοσύνη, η οποία προβάλλεται από διάφορα κέντρα, εάν  δεν συνοδευτούν από το ηθικό κριτήριο του πώς πρέπει να τα χειριστεί μια  κοινωνία,  ηθικό κριτήριο που δίνουν οι ανθρωπιστικές σπουδές και μόνο, θα απολήξει μοιραία και νομοτελειακά σε μια  τεχνολογικά εξελιγμένη βαρβαρότητα» ανέφερε για να καταλήξει υπογραμμίζοντας πως «αυτές οι δυο λέξεις, ο ακρωτηριασμός και η βαρβαρότητα, είναι λέξεις κομβικής σημασία για αυτό το οποίο θα χαρακτηρίσει την κοινωνία μας τα επόμενα  χρόνια». 

Επικεντρώνοντας στο θέμα της ΣΚΑΣ ο ίδιος έκανε λόγο για  μία γενικότερη κρίση, η οποία εκκινά από δεδομένα όπως η επιλεξιμότητα των τμημάτων από τους φοιτητές ως μοναδικό κριτήριο, εξηγώντας ότι στην περίπτωση της ΣΚΑΣ τα αίτια είναι τρία και κανένα εξ αυτών δεν είναι ευθύνη του πανεπιστημίου.

«Ο  πρώτος λόγος είναι γεωγραφικός, ότι η Θράκη, όπως και άλλα πανεπιστήμια, δεν επιλέγονται διότι δεν είναι στο κέντρο της Ελλάδας όπου έχουν μαζευτεί τα 3/5 του ελληνικού  πληθυσμού. Ο δεύτερος λόγος είναι  οικονομικός. Οι οικογένειες δεν έχουν τη δυνατότητα να το υποστηρίξουν και ο τρίτος λόγος είναι δημογραφικός, σχετίζεται δηλαδή με το γεγονός ότι με την υπογεννητικότητα μειώνονται συνεχώς και οι μαθητές, άρα και οι θέσεις των καθηγητών, άρα και η απορροφητικότητα, αλλά και οι φοιτητές» εξήγησε, υπογραμμίζοντας ωστόσο τέλος πως «κανένας εκ των τριών αυτών αιτιών δεν νομίζω ότι θα αντιμετωπιστεί με ακρωτηριασμούς, πολύ δε περισσότερο σε περιπτώσεις υγειών τμημάτων τα οποία  τα έχει πιστοποιήσει η ελληνική  πολιτεία με άριστα,  με τις διαδικασίες που προβλέπει και που τα θεωρεί με βάση την απόφαση της πιστοποίησης η οποία έχει γίνει, ότι καλώς λειτουργούν». 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.