Η laudatio της Roumiana Ilieva Preshlenova, Επιτιμης Διδακτορος του ΤΙΕ/ΔΠΘ απο την κ. Ελεονωρα Ναξιδου, Αν. Καθηγητρια του Τμηματος Ιστοριας και Εθνολογιας

«Η Καθηγήτρια Preshlenova ξεχωρίζει τόσο ως επιστήμονας όσο και ως προσωπικότητα∙ τη διακρίνουν το ακαδημαϊκό ήθος, η σεμνότητα και η σοβαρότητα»

Το τιμώμενο πρόσωπο της σημερινής τελετής που διοργανώνει το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης είναι η Καθηγήτρια κ. Roumiana Ilieva Preshlenova, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρου Θρακολογίας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, μια εξέχουσα ακαδημαϊκός στο πεδίο των σπουδών της ΝΑ Ευρώπης. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα καταξιωμένη επιστήμονα, όχι μόνο στη Βουλγαρία, αλλά και πανευρωπαϊκά, η οποία χαίρει μεγάλης εκτίμησης στον επιστημονικό κλάδο με τον οποίο ασχολείται όχι μόνο στη χώρα της αλλά και διεθνώς, όπως προκύπτει από το πλούσιο και πρωτότυπο ερευνητικό και συγγραφικό της έργο στο οποίο θα αναφερθούμε στη συνέχεια.

Πρωτοβουλίες για τη δημιουργία επαφών και την προώθηση των επιστημονικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας*

Επιπρόσθετα η Καθηγήτρια Preshlenova τόσο ως επιστήμονας όσο και από τη διευθυντική θέση που κατέχει στη Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον και συμμετέχει σε πρωτοβουλίες για τη δημιουργία επαφών και την προώθηση των επιστημονικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας και ειδικότερα του Ινστιτούτου Βαλκανικών Σπουδών, στο οποίο προΐσταται, με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας. Οι σχέσεις αυτές επισφραγίστηκαν μάλιστα το 2015 με την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας.

Σ’ αυτό πλαίσιο η Καθηγήτρια Preshlenova επισκέφτηκε την Κομοτηνή το 2018 και έλαβε μέρος στο διεθνές επιστημονικό συνέδριο “Greece and Bulgaria: Parallels and intersections in history and culture”, το οποίο διοργανώθηκε από το Τμήμα μας με μεγάλη επιτυχία και με την υποστήριξη της τιμώμενης. Επίσης η τιμώμενη με την ιδιότητά της ως διευθύντριας του Ινστιτούτων Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρου Θρακολογίας ενέκρινε την ένταξη της δημοσίευσης του τόμου των Πρακτικών του Συνεδρίου στο εκδοτικό πρόγραμμα του Ινστιτούτου, τα οποία εκδόθηκαν στη Σόφια το 2021.

Η επιστημονική της πορεία – Οι σπουδές της

Η Καθηγήτρια Preshlenova αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας Sveti Kliment Ohridski όπου στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη γερμανική γλώσσα και κατόπιν στην ιστορία και θεωρία του πολιτισμού. Κατόπιν έκανε διδακτορικό στην ιστορία στο Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, όπου και κατέλαβε κατόπιν θέση καθηγήτριας. Συγχρόνως έλαβε πολλές υποτροφίες και συνεργάστηκε με πολλά ευρωπαϊκά πανεπιστήμια: το Freie Universität, Berlin, το Central European University, Budapest, το Karl-Franzens Universität, Graz, το Universität Wien, το Charles University and Technical University, Prague, καθώς και το London School of Economics and Political Science. Συνεργάστηκε επίσης ως υπότροφος με πολλές Ακαδημίες Επιστημών και Επιστημονικά Ινστιτούτα: Österreichische Akademie der Wissenschaften, Wien, Österreichisches Ost- und Südosteuropa-Institut, Wien, Südost-Institut, München, British Academy, London, καθώς και το Institut für die Wissenschaften vom Menschen, Wien.

Η Καθηγήτρια Preshlenova είναι μέλος στα διοικητικά συμβούλια διάφορων διεθνών επιστημονικών εταιρειών, όπως Association Internationale d’Etudes du Sud-Est Europeen, καθώς καιμέλος σε εκδοτικές επιτροπές διεθνών επιστημονικών περιοδικών όπως το “Etudes Balkaniques” (Sofia) και το “Hiperboreea” (Βουκουρέστι).

Η τιμώμενη έχει επίσης πολύπλευρη ερευνητική δραστηριότητα. Έχει συμμετάσχει σε πάρα πολλά διεθνή επιστημονικά προγράμματα είτε ως συντονίστρια είτε ως μέλος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μερικά από τα προγράμματα τα οποία διευθύνει:

  • «Ανάπτυξη των βουλγαρικών σπουδών στο εξωτερικό» (“Development of the Bulgarian Studies Abroad”)
  • «Αυτοκρατορίες και πρόξενοι: κυριαρχία και αυτοκρατορία στον μακρύ 19ο αιώνα» (“Empire of Consuls: Consulship, Sovereignty, and Empire in the Long Nineteenth Century”)
  • «Οπτική κουλτούρα, ευσέβεια και προπαγάνδα: μεταφορά και υποδοχή της ρωσικής εκκλησιαστικής τέχνης στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο (16ος-20ος αιώνας)» [“Visual Culture, Piety and Propaganda: Transfer and Reception of Russian Religious Art in the Balkans and the Eastern Mediterranean (16th-early 20th c.)”]
  • «Πολιτισμική ιστορική κληρονομιά, εθνική μνήμη και κοινωνική ανάπτυξη» (“Cultural historical heritage, national memory and social development”)
  • «Μεταξύ Βιέννης και Κωνσταντινούπολης. Εθνικισμός στην Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη μετά τη διάλυση της αψβουργικής και της οθωμανικής αυτοκρατορίας» (“Between Vienna and Constantinople. Nationalism in Central and Southeast Europe after the dissolution of the Habsburg and the Ottoman empires”).

Μεγάλη η επιστημονική συμβολή της στην ανάπτυξη των βαλκανικών σπουδών

Κατά την πολυετή ακαδημαΐκή της καριέρα, η Καθηγήτρια Preshlenova έχει συμβάλει στην ανάπτυξη των βαλκανικών σπουδών με πάρα πολλές δημοσιεύσεις μονογραφιών, κεφαλαίων σε συλλογικούς τόμους και άρθρων, καθώς και με την επιμέλεια συλλογικών τόμων, δημοσιεύσεις που είναι πρωτότυπες και προωθούν τον επιστημονικό διάλογο στα πεδία της ιστορίας και του πολιτισμού της ΝΑ Ευρώπης. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις μονογραφίες της σχετικά με τις ανώτατες σπουδές των Βουλγάρων στην Αυστροουγγαρία (1879-1918), και με τις σχέσεις της Αυστρο-Ουγγαρίας με τα Βαλκάνια (1878-1912) στα βουλγαρικά, καθώς και τις πρόσφατες επιμέλειες των τόμων: «Πόλεις στα Βαλκάνια: Χώρος, πρόσωπα αναμνήσεις» (“Cities in the Balkans: Spaces, Faces, Memories”) στα αγγλικά και «Ο εθνικισμός στα Βαλκάνια κατά τον 20ο αιώνα» στα βουλγαρικά.

Δημοσιεύσεις στα βουλγαρικά, στα αγγλικά και στα γερμανικά

Επιπρόσθετα η Καθηγήτρια Preshlenova έχει γράψει πάνω από 60 άρθρα και κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους στα βουλγαρικά, στα αγγλικά και στα γερμανικά. Οι δημοσιεύσεις αυτές εκτός από τις σχέσεις των Βαλκανίων και ειδικότερα και της Βουλγαρίας με την Αυστρο-Ουγγαρία εστιάζουν σε θεματικές, όπως ο εθνικισμός και τα εθνικά δίκτυα στη ΝΑ Ευρώπη, οι εθνικές ταυτότητες, οι σχέσεις μεταξύ των βαλκανικών εθνικών κρατών, στις οποίες εντάσσονται και οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, οι σχέσεις των Βαλκανίων με τη Ρωσία, η κοινωνία και πολιτισμική κληρονομιά στα Βαλκάνια, η κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη των βαλκανικών πόλεων, η φυσιογνωμία της ανώτατης εκπαίδευσης στα Βαλκάνια, η πορεία των Βαλκανίων προς την ευρωπαϊκότητα και την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση.

Αναφέρουμε μερικούς τίτλους ενδεικτικά:

  • «Η Ευρωπαϊκή επίδραση και η αντίδραση: οικονομία και πολιτισμός»    (“European Influence and Reaction: Economics and Culture”) στα αγγλικά
  • «Τα οθωμανικά Βαλκάνια και δημιουργία των εθνών» (“The Ottoman Balkans and Nation-Building”) στα αγγλικά
  • «Ενώνοντας τα Βαλκάνια: Κοινές επιθυμίες και πρώτες πρωτοβουλίες την περίοδο του Μεσοπολέμου» (“Uniting the Balkans: Common Desires and First Initiatives in the Interwar Period”) στα αγγλικά
  • «Οικονομική κουλτούρα και οικονομική πολιτική στη ΝΑ Ευρώπη κατά τον 19ο αιώνα» (“Economic Culture and Economic Policy in Southеastern Europe during the 19th Century”) στα αγγλικά
  • «Τα κοντινά και τα μακρινά Βαλκάνια. Καλλιεργώντας ταυτότητες στο πλαίσιο της οικονομικής ανάπτυξης 1878-1912» (“The Close and the Distant Balkans. Building Up Identities in the Context of Economic Development 1878-1912”) στα αγγλικά.

Η διεθνής παρουσία και η επιστημονική υπόληψη της Καθηγήτριας Preshlenova, αποδεικνύονται επίσης και από τη συμμετοχή της σε πάνω από 60 διεθνή επιστημονικά συνέδρια, καθώς και από τη διδασκαλία της σε σεμινάρια στην Αυστρία και στη Γερμανία.

Επιτυχημένη διευθύντρια στο Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρο Θρακολογίας

Επιπλέον η Καθηγήτρια Preshlenova είναι μια πολύ επιτυχημένη διευθύντρια στο Ινστιτούτο Βαλκανικών Σπουδών και Κέντρο Θρακολογίας, όπως αποδεικνύεται τόσο από τα πεπραγμένα της πρώτης θητείας της, όσο και από το γεγονός ότι οι συνάδελφοί της τής εμπιστεύτηκαν και δεύτερη θητεία. Από τη διευθυντική της θέση η Καθηγήτρια Preshlenova αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και την αύξηση του κύρους του Ινστιτούτου μέσω των οποίων διευρύνονται οι επιστημονικές του συνεργασίες με άλλα ιδρύματα και πανεπιστήμια της Βουλγαρίας, αλλά και του εξωτερικού. Επίσης χάρη σε δικές της ενέργειες το Ινστιτούτο έλαβε χρηματοδότηση για την εκπόνηση δικών του  ερευνητικών προγραμμάτων, ενώ εντάχθηκε σε άλλα ως εταίρος.

Συγχρόνως όμως η Καθηγήτρια Preshlenova ξεχωρίζει και ως προσωπικότητα. Τη διακρίνουν το ακαδημαϊκό ήθος, η σεμνότητα και η σοβαρότητα, όπως έχω διαπιστώσει τόσο από την προσωπική μου γνωριμία μαζί της σε διάφορα συνέδρια, όσο και από τις μαρτυρίες των συνεργατών της. Πρόκειται για μια ακαδημαϊκό με επιστημονική ευρύτητα, ιδιαίτερα παραγωγική με ποιοτικό έργο, μια ακαδημαϊκό η οποία διαθέτει όλες τις αρετές και ικανότητες ενός ώριμου και καταξιωμένου επιστήμονα και ερευνητή.

Δε μένει λοιπόν παρά να συγχαρώ την τιμώμενη και να εκφράσω την ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση και εμού προσωπικά, αλλά και όλων των συναδέλφων μου του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας που η Καθηγήτρια  Roumiana Ilieva Preshlenova συμπεριλαμβάνεται από σήμερα στους επίτιμους διδάκτορες του τμήματός μας, και να της ευχηθώ να συνεχίσει να εργάζεται με τον ίδιο ζήλο για την επιστήμη και για την προβολή της βαλκανικής ιστορίας και του πολιτισμού, καθώς και για τη σύσφιξη των ελληνουβουλγαρικών επιστημονικών σχέσεων**.   

*Οι μεσότιτλοι προστέθηκαν για διευκόλυνση της ανάγνωσης.

**Ευχαριστούμε ιδιαιτέρως την Αν. Καθηγήτρια του ΤΙΕ/ΔΠΘ  κ. Ελεονώρα Ναξίδου που μας επέτρεψε τη δημοσίευση της laudatio (του επαίνου) που ανέγνωσε κατά τη διάρκεια της τελετής αναγόρευσης της Καθηγήτριας Roumiana Ilieva Preshlenova σε επίτιμη διδάκτορα του ΤΙΕ/ΔΠΘ, καθιστώντας μας γνωστή μια σπουδαία επιστημόνισσα, μια ακαδημαϊκό με ήθος,  που εργάζεται ακατάπαυστα τόσο για την προβολή της βαλκανικής ιστορίας και του πολιτισμού, όσο και για τη σύσφιξη των ελληνουβουλγαρικών επιστημονικών σχέσεων.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.