35 χρονια αλλαγων και συγκρουσεων στον αυτοδιοικητικο χαρτη της Ελλαδας

Νέο κάλεσμα στην ΚΕΔΕ να προσέλθει στην Επιτροπή διαβούλευσης για την αλλαγή του «Καλλικράτη», απηύθυνε το υπουργείο Εσωτερικών, διευκρινίζοντας ότι το έργο της Επιτροπής δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, αλλά κάτι τέτοιο αναμένεται τις επόμενες ημέρες.
 
Το υπουργείο επαναλαμβάνει ότι τα πορίσματα της Επιτροπής θα δημοσιοποιηθούν και θα αξιοποιηθούν για περαιτέρω επεξεργασία, με στόχο, ύστερα και από την νέα, τελική διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς (ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, ΠΟΕ-ΟΤΑ) επί της πρότασης του υπουργείου, η νομοθετική πρωτοβουλία για την αλλαγή του «Καλλικράτη» να έχει ολοκληρωθεί το ερχόμενο καλοκαίρι. Υπενθυμίζεται ότι η ΚΕΔΕ έχει αποφασίσει να απέχει από τις σχετικές επιτροπές, ζητώντας από την κυβέρνηση να καταθέσει τις θέσεις σχετικά με τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει το συλλογικό όργανο των δημάρχων, στο πλαίσιο των αποφάσεών του στο συνέδριο της ΚΕΔΕ τον περασμένο Δεκέμβρη. 

Οι προτεινόμενες αλλαγές είναι: 

– Θέσπιση απλής αναλογικής: Θα ισχύει και στις δημοτικές – περιφερειακές εκλογές και οι έδρες των δημοτικών – περιφερειακών συμβούλων θα μοιράζονται αναλογικά με βάση τα ποσοστά της πρώτης Κυριακής. Για να εκλεγεί δήμαρχος-περιφερειάρχης θα χρειάζεται το 50%+1 των ψήφων και αν δεν το πάρει την πρώτη Κυριακή, θα αναμετρώνται οι δύο επικρατέστεροι σε δεύτερο γύρο. Έως τώρα, όποιος έβγαινε πρώτος τη δεύτερη Κυριακή λάμβανε σημαντικό μπόνους ώστε να διαθέτει τα 3/5 των συμβούλων.
– Μείωση θητείας δημάρχων και περιφερειαρχών: Προτείνεται να επιστρέψει η θητεία στην 4ετία και οι εκλογές να γίνονται τον Οκτώβριο για να αναλαμβάνει η νέα ηγεσία την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Αυτό που ισχύει σήμερα είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές να διεξάγονται ίδια ημερομηνία με τις ευρωεκλογές και οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες να έχουν πενταετή θητεία όπως οι ευρωβουλευτές.
– Ψήφος σε μετανάστες: Να έχουν δικαίωμα ψήφου και όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Έως τώρα έχουν δικαίωμα «εκλέγειν» οι υπήκοοι κρατών-μελών της ΕΕ στις ευρωεκλογές και τις δημοτικές εκλογές, ενώ προτείνεται να επεκταθεί το δικαίωμα και για τις περιφερειακές εκλογές.
– Λαϊκές Πρωτοβουλίες: Δεσμευτικές προτείνονται να είναι οι αποφάσεις οργάνων που δημιουργούνται με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, όπως οι Τοπικές λαϊκές Συνελεύσεις και οι Συνελεύσεις της Γειτονιάς, ενώ ομάδες κατοίκων θα έχουν τη δυνατότητα να προκηρύξουν Τοπικά Δημοψηφίσματα για θέματα που αφορούν τις περιοχές κατοικίας τους.
– Καταργήσεις: Τα παραπάνω όργανα προτείνεται να αντικαταστήσουν μια σειρά θεσμών που δημιουργήθηκαν με τον «Καλλικράτη», όπως τα συμβούλια των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων, οι Επιτροπές Ποιότητας Ζωής και Οικονομικών Επιτροπών που λαμβάνουν αποφάσεις για να μην φθάνουν όλα τα θέματα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Προτείνεται επίσης η κατάργηση Σχολικών Επιτροπών και του Συμπαραστάτη του Δημότη αλλά και των χωρικών αντιπεριφερειαρχών, τους οποίους προτείνεται, πλέον, να τους ορίζει ο περιφερειάρχης επιλέγοντας ανάμεσα στους περιφερειακούς συμβούλους, διαδικασία αντίστοιχη με το δήμαρχο και τους αντιδημάρχους.
 
Πρόκειται για προτάσεις, που η ανάγνωσή τους δείχνει μια προσπάθεια ο εξ ορισμού εγγύτερος στον πολίτη θεσμός, να λάβει ενισχυμένα χαρακτηριστικά αυτοδιοίκησης και να «σπάσει» το «δημαρχοκεντρικό» μοντέλο.
 
Με ανακοίνωσή της η ΚΕΔΕ, εγκάλεσε την κυβέρνηση, ότι «αντί να παρουσιάσει επίσημα τις θέσεις της» για την αλλαγή του «Καλλικράτη», «πρώτα από όλα στους εκπροσώπους της ΚΕΔΕ, διαρρέει στον Τύπο “προτάσεις” της Επιτροπής», για τις οποίες υποστηρίζει ότι «φέρνουν αντιδημοκρατικές ανατροπές στη θεσμική λειτουργία της Αυτοδιοίκησης και των δήμων».
 
Να υπενθυμίσω εδώ ότι από το 1982 και μετά είχαμε σημαντικές παρεμβάσεις και τομές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που άλλαξαν τον τοπίο σε σχέση με τον παραγκωνισμένο θεσμό των παλαιότερων δεκαετιών.
 
Έτσι, από το 1982, στην πρώτη τετραετία της κυβέρνησης της «Αλλαγής», είχαμε την ψήφιση του νόμου 1270/1982 για την Δημοτική Αποκέντρωση-Λαϊκή Συμμετοχή-Διοικητική Αυτοτέλεια, στην συνέχεια ψηφίστηκε ο νόμος 1416/1984 με Διατάξεις για την Ενίσχυση της Αποκέντρωσης και την Ενδυνάμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στην συνέχεια και στην δεύτερη τετραετία του ΠΑΣΟΚ, ο νόμος 1622/1986 για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, Περιφερειακή Ανάπτυξη και Δημοκρατικό Προγραμματισμό, για να φθάσουμε στο 1994 και πάλι με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου, όταν ψηφίστηκε η καθιέρωση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης με το νόμο 2218/1994. Το 1997 με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη ψηφίστηκε ο νόμος 2537/1997, γνωστότερος ως «Καποδίστριας» που περιόρισε τους ΟΤΑ στην Ελλάδα από 5.000 που ήταν μέχρι τότε σε 910 δήμους και 124 κοινότητες.
 
Η μοναδική μέχρι σήμερα σοβαρή νομοθετική παρέμβαση στον χώρο της Τ.Α. από κυβέρνηση της Ν.Δ., υπήρξε το 2006 από τον τότε υπουργό Εσωτερικών και σημερινό ΠτΔ, Προκόπη Παυλόπουλο, όταν ψηφίστηκε η κύρωση του Νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων με το νόμο 3463/2006, γεγονός που οδήγησε στην εκλογή δημάρχων από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό 42%, πράγμα που διευκόλυνε τότε την εκλογή πολλών φιλοκυβερνητικών δημάρχων, καθώς αποκλειόταν οι λεγόμενες «αντιδεξιές συσπειρώσεις» του δευτέρου γύρου.
 
Τέλος, το 2010 με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου και υπουργό Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης τον Γιάννη Ραγκούση, ψηφίστηκε ο νόμος 3852/2010 περί «Νέας Αρχιτεκτονικής της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης», γνωστότερος ως «Καλλικράτης», που περιόρισε τους ΟΤΑ πρώτου βαθμού σε 325 και καθιέρωσε την αιρετή περιφέρεια και τους 13 αιρετούς περιφερειάρχες καθώς και τις 7 αποκεντρωμένες διοικήσεις. Δ.Δ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.