«Το οπιο του λαου»: Μια συρραφη σκεψεων και αρθρων που φιλοδοξει να αφυπνισει συνειδησεις

Πέτρος Τατσόπουλος, «Το όπιο του λαού – Μια ανορθόδοξη προσέγγιση», εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2021, σ. 360

«Πολλοί φίλοι μου με έχουν προειδοποιήσει ότι αυτό το βιβλίο είναι ολότελα περιττό: καθώς δεν υποκρίνομαι ότι κρατώ ίσες αποστάσεις, όσοι συμφωνούν με τις απόψεις μου μάλλον δεν θα έχουν λόγο να το διαβάσουν και όσοι διαφωνούν μάλλον δεν θα έχουν διάθεση να το διαβάσουν. Πιθανότατα οι φίλοι μου να έχουν δίκιο, μολονότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε για όλα τα βιβλία. Επαφίεμαι λοιπόν στην καλή πίστη του αναγνώστη και, εάν σκεφτείτε την ειρωνεία του πράγματος, είναι μάλλον και η μοναδική πίστη στην οποία επαφίεμαι».

Με τα παραπάνω λόγια επιλέγει να κλείσει τον πρόλογο του εικοστού δεύτερου βιβλίου του που τιτλοφορείται «Το όπιο του λαού», δανειζόμενος τη γνωστή ρήση του Καρλ Μαρξ για τη θρησκεία ο Πέτρος Τατσόπουλος. Ξεκαθαρίζει έτσι εξαρχής τη θέση του και δίνει το στίγμα του βιβλίου, αλλά και το δικό του: την απολυτότητα των απόψεών του στο θέμα της θρησκείας και την τόλμη να πει δημοσίως πράγματα που θα ενοχλήσουν σίγουρα αρκετά αυτιά από τον χώρο της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, αλλά και της πολιτικής.

Ο Τατσόπουλος, σαν άλλος σταυροφόρος –αν και ο εν λόγω όρος είναι σίγουρα αταίριαστος για κάποιον αντίθετο με την ύπαρξη των θρησκειών– δεν διστάζει να τα βάλει με όσους θεωρεί απαραίτητο, φιλοδοξώντας να αφυπνίσει συνειδήσεις και να διορθώσει –όσο γίνεται– τα κακώς κείμενα. Εξάλλου, ως υπέρτατος θιασώτης της λογικής, του ελεύθερου πνεύματος και της επιστήμης, θεωρεί πως πρέπει να πιστεύουμε σε ό,τι βλέπουμε και όχι να βλέπουμε ό,τι πιστεύουμε και θέλουμε οι ίδιοι να δούμε.

Ο ρεθυμνιώτικης καταγωγής συγγραφέας ξέρει πολύ καλά να χειρίζεται την πένα του· μας το έχει αποδείξει εξάλλου ουκ ολίγες φορές. Με αυτό το βιβλίο του όμως επιχειρεί να δώσει στους αναγνώστες του κάτι εντελώς διαφορετικό από ένα απλό μυθιστόρημα.

Το βιβλίο δεν αποτελεί ένα μεγάλο και αυτοτελές δοκίμιο, αλλά μία συρραφή σκέψεων και άρθρων του συγγραφέα σχετικά με τον χώρο της θρησκείας, της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, της πολιτικής και της κοινωνίας γενικά, γραμμένων από το 2003 μέχρι και το περασμένο έτος. Όπως είναι φυσικό, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το πόνημα οι  αναφορές για τη σημερινή πανδημία, τον τρόπο αντιμετώπισής της από τους κυβερνώντες και τραγελαφικά της παρεπόμενα, με τις συνωμοσίες των αντιεμβολιαστών να βρίσκονται σε πλήρη άνθηση και να περιγράφονται με αριστοφάνεια διάθεση από τον συγγραφέα.

Μη φανταστείτε όμως πως το παρόν βιβλίο αποτελεί έναν στείρο λίβελλο. Απεναντίας, είναι γραμμένο με απύθμενο χιούμορ παρ’ όλη την κριτική του διάθεση. Ο Τατσόπουλος υιοθετεί ένα ύφος καυστικό, ειρωνικό και ενίοτε βλάσφημο, το οποίο καθιστά την ανάγνωση απολαυστικότατη. Χιουμορίστας και ρεαλιστής, μα πάνω απ’ όλα αληθινός και αυθεντικός και χωρίς ψήγμα υποκριτικής διάθεσης προκειμένου να χαϊδέψει αυτιά, ο συγγραφέας μάς προσφέρει ωμό και ολοζώντανο στο πιάτο τον πραγματικό του εαυτό και ελπίζει στην επιεική μας κρίση για τα γραφόμενά του –την οποία, ομολογουμένως, αξίζει και με το παραπάνω σε ό,τι αφορά το παρόν πόνημα.

Ο Τατσόπουλος απεχθάνεται τον εγκλωβισμό της σκέψης και τα στερεότυπα –με εξαίρεση βεβαίως το θέμα της θρησκείας, όπου παραδέχεται ευθέως ότι είναι «αγύριστο κεφάλι». Η αλήθεια όμως είναι πως τεκμηριώνει άψογα τα λεγόμενά του, σε βαθμό που ακόμη και θρησκευόμενοι –μα διαλλακτικοί πάντα– άνθρωποι θα βρουν ένα κοινό σημείο επαφής.

Στηλιτεύει καλοπροαίρετα όλα τα κακώς κείμενα: από την κερδοσκοπία, τη φιλοχρηματία και τη δίψα για εξουσία της επίσημης Εκκλησίας, μέχρι τις πολιτικές των κομμάτων, αλλά και τα λάθη και τη βλακεία του απλού Έλληνα, ο οποίος, ως επί τω πλείστον, δρα κυρίως με γνώμονα τον παραλογισμό και το δικό του μονάχα συμφέρον, αντί με τη λογική και το κοινό καλό.

Στο παρακάτω απόσπασμα διαχωρίζει πολύ επιτυχημένα την επιστήμη από τη θρησκεία, τονίζοντας τις εντελώς διαφορετικές αφετηρίες που έχουν η μία και η άλλη:

«Η αλήθεια είναι πως οι επιστήμονες δεν πιστεύουν πουθενά. Δεν… πιστεύουν. Ενστερνίζονται τη θεωρία της εξέλιξης, τη θεωρία της σχετικότητας και ούτω καθεξής, αλλά είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να τις ρίξουν στον κάλαθο των αχρήστων και να ενστερνισθούν άλλες, πληρέστερες. Στη θρησκεία η αίρεση σε οδηγεί στην πυρά – ενίοτε και κυριολεκτικά. Στην επιστήμη η αίρεση σε οδηγεί στο Νόμπελ».

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο που δίνει τροφή για σκέψη, αλλά και ενημερώνει παράλληλα για ζητήματα τα οποία κάποιοι από εμάς δεν είχε τύχει να ακούσουμε ποτέ ως τώρα. Αυτό είναι «Το όπιο του λαού», το οποίο αποτελεί συγχρόνως και ένα πολύ ευχάριστο και χιουμοριστικό ανάγνωσμα, πλην όλων των παραπάνω.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.