Το «Διαστρεμμα» του Κωνσταντινου Λιχνου

Μια πεζογραφικής μορφής, χαρτογράφηση των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων, βασισμένων σε τρία γυναικεία πρόσωπα-χαρακτήρες

Τα τελευταία χρόνια είχα τη χαρά και τιμή να γνωρίσω το έργο νέων ανθρώπων στο χώρο του πνεύματος και ιδιαίτερα του λόγου. Αναφέρομαι στον Φιλολογικό Όμιλο Ελλάδος, τις εκδόσεις Γράφημα και τους συντελεστές των δράσεων: Αντώνη Χαριστό, Γιώργο Ορφανίδη, Πασχάλη Κατσίκα και Κωνσταντίνο Λίχνο. Σε προηγούμενα δημοσιεύματά μου αναφέρθηκα στο έργο του Φιλολογικού Ομίλου, του Αντώνη και του Πασχάλη. Στο σημερινό σύντομο κείμενό μου θα αναφερθώ στον Κωνσταντίνο Λίχνο και στο ποικίλο έργο του, με αφορμή τη φετινή νουβέλα «Διάστρεμμα».

Στο πρώτο μέρος θα παραθέσουμε ένα εργοβιογραφικό κείμενο (Πηγή: “Εκδόσεις Γράφημα”, 2023)

Ο Κωνσταντίνος Λίχνος γεννήθηκε στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας. Είναι Πτυχιούχος Μηχανικός Πληροφορικής & Επικοινωνιών, αντιπρόεδρος τού Φιλολογικού Ομίλου Ελλάδος και υπεύθυνος του τμήματος πεζογραφίας αυτού. Έχει διακριθεί σε πολυάριθμους πανελλαδικούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, ενώ δοκίμια και διηγήματά του δημοσιεύτηκαν σε έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά και κυκλοφόρησαν σε συλλογικούς τόμους από τους εκδοτικούς οίκους: Κέφαλος, Σύγχρονη εποχή, Άπαρσις και Γράφημα.

Τον Σεπτέμβρη του 2021 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «WWW.Dialogos.gr», από τις εκδόσεις Κέφαλος, το καλοκαίρι τού 2022 κυκλοφόρησε το παραμύθι «Ανοσοήρωες εναντίον Μικροβλαβερούληδων» από τις εκδόσεις Άπαρσις, τον Φεβρουάριο του 2023 τη νουβέλα «Διάστρεμμα» από τις εκδόσεις Γράφημα, ενώ ήταν και ένας εκ των τριών συγγραφέων τού θεωρητικού συγγράμματος: «Μανιφέστο, δύο σχολές του ρεαλισμού» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη, 2022).

Για το σύνολο των διακρίσεων, το έργο και την ενεργή του παρουσία στα γράμματα, στη διανόηση και στη σύγχρονη πνευματική δραστηριότητα, το «Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλλονιάς» του απένειμε το ειδικό Βραβείο Πεζογραφίας Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Είναι τακτικός συντάκτης πεζογραφίας, δοκιμίων και ποίησης στο «Λογοτεχνικό Δελτίο», έντυπη φιλολογική ύλη τριμηνιαίας κυκλοφορίας, ενώ συμμετείχε στη συλλογική έκδοση ποίησης «δομημένου» ρεαλισμού τού Φιλολογικού Ομίλου με τίτλο «Βαρδάρης», (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη, 2023).


*

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

 «Η νουβέλα με τίτλο “Διάστρεμμα” περιστρέφεται γύρω από τη συνάντηση τριών γυναικών, οι οποίες συνδέονται με μακροχρόνια φιλία και επικοινωνούν τακτικά με συναντήσεις που έχουν λάβει ψυχοθεραπευτικό χαρακτήρα. Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η τελευταία τους συνάντηση γίνεται το όχημα μέσω του οποίου θα αποτυπωθούν οι ανησυχίες, οι αγωνίες, τα όνειρα και οι επιθυμίες τους, ενώ, παράλληλα, θα έρθουν στην επιφάνεια οι μεταξύ τους προστριβές και οι αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους.
Μέσα από τον μεταξύ τους διάλογο θίγονται ζητήματα σχετικά με το φύλο, τη γυναικεία ταυτότητα και τους κοινωνικούς ρόλους που τη διαμορφώνουν, τον θεσμό της οικογένειας, τη μητρότητα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τις εργασιακές σχέσεις, την κοινωνική τάξη, τη φύση της τέχνης, και, συνολικότερα, τη σύγχρονη πραγματικότητα, με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η σημερινή γυναίκα»

 Θα δώσω το λόγο σε έναν άνδρα αναγνώστη και μια γυναίκα, εκλεκτούς φίλους, τον Αντώνη Χαριστό (που έγραψε και την Εισαγωγή του βιβλίου) και τη συγγραφέα Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη.

Ο Αντώνης, ανάμεσα στα άλλα, σημειώνει ότι  το έργο «αποτελεί την, πεζογραφικής μορφής, χαρτογράφηση των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων, βασισμένων σε τρία γυναικεία πρόσωπα-χαρακτήρες. Τρεις φίλες, η Σόνια, η Νίκη και η Μάρθα, αποτελούν το τρίπτυχο τακτικής επικοινωνίας με ψυχαναλυτικό υπόβαθρο. Τρεις αυτόνομες υποστάσεις οι οποίες ετεροπροσδιορίζονται μέσα από την εναλλακτική οπτική θέασης των πραγμάτων, όπως αυτά διαμορφώνονται στη συνείδηση και την πράξη τους […] Οι τακτικές συναντήσεις τους, οι οποίες με το πέρασμα του χρόνου αποκτούν συμβατικό, αλλά πάντα ουσιαστικό -ποιοτικό- γνώμονα συναναστροφής, περιστρέφονται γύρω από τρία επίπεδα λόγου: Ανηλεής Παρατήρηση, Αμείλικτη Κριτική, Αμέριστη Στήριξη […] Τα γεγονότα τα οποία αναπτύσσονται στη ροή τού λόγου, θέτουν στο κέντρο τού ενδιαφέροντος τη θέση τής γυναίκας».   Ιδιαίτερα εντυπωσιάστηκα από την άποψη ότι  «ο συγγραφέας λειτούργησε πρώτα ως δημοσιογράφος, συγκεντρώνοντας υλικό ως αυτόπτης μάρτυρας, και, στη συνέχεια, το επεξεργάστηκε με λογοτεχνικούς όρους […] Μία γλώσσα λιτή και ποιοτικά διαβαθμισμένη ανάλογα με τον ρόλο τής εκάστοτε ομιλήτριας, δεν λησμονεί να συγκροτεί τα λεκτικά σχήματα με γνώμονα την παράλληλη αποκάλυψη αιτιών και συνεπειών στα ίδια υποκείμενα των πράξεων. Μία διεργασία λογοτεχνικά δύσκολη και απαιτητική, τη φέρνει εις πέρας αποτελεσματικά και το τελικό αποτέλεσμα τον δικαιώνει». 

Η Μάγδα Παπαδημητρίου Σαμοθράκης από τη μεριά της σημειώνει:

«Μια φιλόλογος, μια ψυχοθεραπεύτρια και μια φωτογράφος συνδέονται με μακρόχρονη φιλία. Η φιλία αυτή, τις βοηθά να γνωρίζει η μια τα απόκρυφα της άλλης, τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα, ώστε να έχουν το θάρρος να σκαλίσει η μια την ψυχή της άλλης τόσο πολύ, που διαρκώς να δημιουργούνται εντάσεις».

Και η ματιά της Μάρθας:

«Θα μπορούσε κάθε αναγνώστρια να αναρωτηθεί καχύποπτα: Πώς μπορεί ένας άντρας συγγραφέας να ασχοληθεί μ’ αυτό το θέμα και αν μπορεί να αγγίξει τη ψυχοσύνθεση των γυναικών. Και εγώ, όταν είδα την περίληψη, την ίδια σκέψη έκανα και διστακτικά, από καθαρή περιέργεια, το διάβασα σε δυο μέρες» και απαντά:

«Ο συγγραφέας διεισδύει με μαεστρία στη ψυχή της κάθε μιας, θαρρείς ότι είναι ο καθρέφτης της, και της “επιβάλλει” να σταθεί η ψυχή της γυμνή απέναντί του».

  Αγαπητοί αναγνώστες και αγαπητές αναγνώστριες, απόλαυσα το «Διάστρεμμα», μια φορά για να το διαβάσω και μια για να κρατήσω σημειώσεις. Παραθέτω δύο αποσπάσματα του έργου στη συνέχεια, αφού δηλώσω ότι δεν κάνω διάκριση ανάμεσα σε ανδρική και γυναικεία γραφή, κοιτάζω μόνο τη «γραφή».

«Θυμάσαι, τι σου είχα πει στην αρχή της κουβέντας μας; Αυτό που διαρκώς διακυβεύεται, σήμερα, είναι η ποιότητα της σύνδεσής μας με τον κόσμο και τους άλλους ανθρώπους. Δυστυχώς, όσο μεγαλώνουμε, όσο περνάει ο καιρός, τα πράγματα ολοένα και δυσκολεύουν. Βαθαίνουν τα νερά στα οποία κολυμπάμε και χάνουν την παλιά τους διαφάνεια. Δεν μπορούμε παρά να κολυμπάμε, όμως» (σελ. 139).

«Ποιος ξέρει, πόσα διαστρέμματα θα χρειαστούν για να παραδεχτούμε την αλήθεια. Η εξαιρετική μας ανοχή, απέναντι στη δυστυχία και η δεξιότητά μας στην προσαρμοστικότητα, φοβάμαι, πως θα διαιωνίζουν το μαρτύριό μας μέχρι να επιφέρουν τον θάνατο» (σελ. 142).

Ξάνθη, 21 Νοεμβρίου 2023

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.