(Τι) Διαβαζουμε;

Στις μέρες μας η ανάγνωση ενός βιβλίου θεωρείται  ίσως ξεπερασμένη για κάποιους ασχολία, καθώς τα ψηφιακά μέσα, και κυρίως ο υπολογιστής, την έχουν παραγκωνίσει αρκετά. Σίγουρα όμως υπάρχει και η μερίδα εκείνη των φανατικών αναγνωστών που παραμένουν πιστοί. Είναι επίσης γεγονός ότι οι αναγνωστικές μας προτιμήσεις διαφέρουν αρκετά σε σχέση με τους προηγούμενους αιώνες.

Σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν την κινητικότητα των βιβλίων

α) Το προφίλ των αναγνωστών (ηλικία, καταγωγή, φύλο κλπ.),
β) Πολιτικοοικονομικές συνθήκες εποχής. Είναι βέβαιο ότι με την κορύφωση της οικονομικής κρίσης  το βιβλίο για πολλούς αποτελεί είδος πολυτελείας οπότε δεν  «αγγίζεται».  Αντίθετα, έρευνες δείχνουν πως ο αριθμός επισκεψιμότητας των βιβλιοθηκών της χώρας μας έχει σημειώσει άνοδο τα τελευταία χρόνια.
γ) Παγκόσμια κυριαρχία της pop κουλτούρας και της λογοτεχνίας του εφήμερου.     

Όσον αφορά την ξένη λογοτεχνία οι αναγνωστικές προτιμήσεις περιορίζονται: στην αστυνομική λογοτεχνία, την pop κουλτούρα(π.χ. Πάολο Κοέλο) και τα βιβλία που έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση ή τον κινηματογράφο(π.χ. Βικτώρια Χίσλοπ).

Αναφορικά με τα ελληνικά μυθιστορήματα διαπιστώνουμε ότι αποτελούν μέρος ενός ισχυρού μηχανισμού προώθησης από τα media, όπως συμβαίνει με τα μυθιστορήματα που συγκροτούν την πρώτη πεντάδα των περισσότερο  διαβασμένων συγγραφέων πρόκειται για συγγραφείς best seller όπως οι κ.κ. Χρυσηίδα Δημουλίδου, Όμηρος Αβραμίδης, Κάλη Καρατζά, Λένα Μαντά, και  Μαρίνα Πετροπούλου. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένα «λογοτεχνικό γκέτο» που καθορίζει τις αναγνωστικές εμπειρίες των νεοελλήνων.

Τα  best seller και η επιρροή τους

Τα λεγόμενα best seller (ή ελληνιστί ευπώλητα), όπως είναι φυσικό, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τους χιλιάδες φανατικούς αναγνώστες/οπαδούς τους, των οποίων η μεγαλύτερη μάζα απαρτίζεται από γυναίκες. Τα θέματα που κυριαρχούν είναι: μεγάλοι και ανεκπλήρωτοι έρωτες αλλά και ταξίδια στο σε παλαιότερες-ουτοπικές εποχές. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι οι συγγραφείς αυτοί είναι πιο προσιτοί στο ευρύ κοινό λόγω της προβολής τους από τα Μ.Μ.Ε.(τηλεόραση, περιοδικά κλπ.). Αυτό βοηθά τον αναγνώστη να κατανοήσει το βιβλίο, να ταυτιστεί με τους ήρωες του και συνεπώς να το διαβάσει ευκολότερα και γρηγορότερα. Ο συγγραφέας πλέον γίνεται ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, καθώς φεύγει από τη σφαίρα του άπιαστου-ιδεατού και του υψηλού νοήματος.

Τι καθορίζει ένα ποιοτικό βιβλίο

Ένα ποιοτικό βιβλίο πρέπει να συνδυάζει μια ενδιαφέρουσα πλοκή με έναν εξίσου προσεγμένο τρόπο γραφής. Επίσης, είναι πολύ σημαντικά τα συναισθήματα που δημιουργεί στον αναγνώστη ένα βιβλίο. Αν καταφέρει να μιλήσει στην ψυχή του, να τον κάνει να αναρωτηθεί για θέματα που δεν είχαν περάσει από το νου του μέχρι εκείνη τη στιγμή, τότε αυτό το βιβλίο έχει πετύχει τον σκοπό του. Θα πρέπει κλείνοντας ένα τέτοιο βιβλίο να έχουμε αποκομίσει κάτι: μια σκέψη, μια γνώση, μια εμπειρία…

Αναγνωρισμένοι Θράκες λογοτέχνες

Δεν πρέπει να ξεχνάμε αλλά και να στηρίζουμε την λογοτεχνία του τόπου μας, η οποία σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται στην αφάνεια. Υπάρχουν πολλά ονόματα συγγραφέων από την ευρύτερη περιοχή της Θράκης  όπως:

  • Θεόκλητος Πολυειδής: κληρικός, εκπρόσωπος του Νεοελληνικού διαφωτισμού, γεννημένος στην Αδριανούπολη
  • Γεώργιος Βιζυηνός: γνωστός πεζογράφος, ποιητής και λόγιος, γεννημένος στη Βιζύη (ή Βιζώ) της Ανατολικής Θράκης
  • Ντίνος Χριστιανόπουλος: ποιητής, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, ερευνητής, καταγόμενος από την Ανατολική Θράκη
  • Μαλβίνα Κάραλη: συγγραφέας και δημοσιογράφος
  • Ιωάννης Ζουμπιάδης: σύγχρονος συγγραφέας και ποιητής από την Αλεξανδρούπολη
  • Μισέλ Φάις, συγγραφέας γεννημένος το 1957 στην Κομοτηνή.  κ.α.

Σίγουρα οι αναγνωστικές προτιμήσεις διαφέρουν καθώς είναι κάτι τελείως υποκειμενικό. Κανείς δεν μπορεί να μας υποδείξει τι  ΠΡΕΠΕΙ να διαβάσουμε. Σε αυτό ακριβώς το σημείο έγκειται η ελευθερία της αναγνωστικής περιπέτειας.

 *Η Στεφανία Παπαδοπούλου είναι 4ετής φοιτήτρια του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.