Σε κλιμα συγκινησης η παρουσιαση της νεας ποιητικης συλλογης του Χρηστου Νταντου, «Μικρογραφιες ΙΙ» στα Λεχαινα ν. Ηλειας
―Με τη συμμετοχή των κ. Γιώργου Γώτη, Βασίλη Λαδά, Ελένης Σκάβδη, Τάκη Λαϊνά, Διονύση Κράγκαρη, αλλά και του γιου του ποιητή
Υπό το φως της αυγουστιάτικης πανσελήνου, οι Λεχαινιώτες του ν. Ηλείας «αγκάλιασαν» στη γη του Ανδρέα Καρκαβίτσα τη νέα ποιητική συλλογή του συντοπίτη τους κ. Χρήστου Ντάντου, «Μικρογραφίες ΙΙ» (εκδ. Ελίκρανον, Αθήνα 2024), και τον απόλαυσαν όχι μόνο γιατο συγγραφικό του ταλέντο αλλά και για το μουσικό, μιας και επεφύλασσε έκπληξη στους θεατές, έλαβε το μικρόφωνο και ερμήνευσε αγαπημένα του τραγούδια.
Αναλυτικότερα, όμως…
Η Πολιτιστική Ομάδα «Φράγμα» με έδρα τα Λεχαινάν. Ηλείας, μια ιστορική ομάδα που αποτελεί τη φυσική συνέχεια του συλλόγου «Μορφωτική Ένωση Λεχαινών ο Ανδρέας Καρκαβίτσας», πιστή στο ετήσιο πολιτιστικό ραντεβού της στο Καφέ ΟΣΕ Λεχαινών, τον τελευταίο μήνα του καλοκαιριού και συγκεκριμένα στις 21 Αυγούστου, διοργάνωσε εκδήλωση προς τιμήν του πολυτάλαντου κ.Χρήστου Ντάντου.

Να σημειωθεί πως ο κ.Χρήστος Ντάντος γεννήθηκε στα Λεχαινά το 1950, μετέβη όμως αργότερα στο Ηράκλειο Αττικής, για να ολοκληρώσει εκεί τη μαθητική του σταδιοδρομία. Περιπλανήθηκε χρόνια σε πανεπιστημιακές σχολές, ξεχώρισε όμως τα Μαθηματικά και το Τμήμα των Αθηνών, από όπου κι αποφοίτησε. Τη δεκαετία 1971-1981 την αφιέρωσε στην τραγουδοποιία και στη μελοποίηση, ενώ λίγα χρόνια αργότερα ξεκίνησε και το ταξίδι του στη συγγραφή συλλογών, εκδίδοντας την πρώτη του το 1984,με τίτλο «Στην ουρά της χιλιετηρίδας» (εκδ. Α. Καρκαβίτσα) και για να ακολουθήσουν οι εξής: «Για μια λευκή σελίδα» (εκδ. Παρουσία, 1997), «Το πέρασμα των νερών» (εκδ. Εικοστός Πρώτος, 2001), «Ο σκιέρ των σκιών» (εκδ. Οροπέδιο, 2008), «Λερναίες φήμες» (εκδ. Γαβριηλίδης, 2012), «Επί ανέμων ασπαλάθων και απήγανων» (εκδ. Οροπέδιο, 2014), «Μικρογραφίες» (εκδ. Γαβριηλίδης, 2016), «Τα ψαλιδόνια και άλλα ριψοκίνδυνα σλάλομ» (εκδ. Περισπωμένη, 2017), «Τα αναιδέστατα “αν” του ανθρώπου» (εκδ. Οροπέδιο, 2021).
Στην εκδήλωση, την οποία κατέκλυσαν κάτοικοι από διάφορες περιοχές του νομού, μίλησαν για τη νέα ποιητική συλλογή αλλά και για την πορεία του κ. Ντάντου στη γραφή και τη μουσική, εκλεκτοί πνευματικοί δημιουργοί του τόπου, ήτοι ο οδοντίατρος και βραβευμένος ποιητήςκ. Γιώργος Γώτης, ο νομικός και επίσης βραβευμένος συγγραφέας κ. Βασίλης Λαδάς, και οι «δικοί» μας συνεργάτες, η δημοσιογράφος και συγγραφέας κ. Ελένη Σκάβδη (Ολόκληρη η εισήγησή της εδώ) και ο γεωπόνος και συγγραφέας κ. Τάκης Λαϊνάς. Τη βραδιά παρουσίασε και προλόγισε ο συνταξιούχος νομικός και συγγραφέας κ. Διονύσης Κράγκαρης.

Διονύσης Κράγκαρης, «Πρόκειται για ένα ποιητικό, ιδεολογικό μανιφέστο, για έναν αμφίπλευρο οδικό χάρτη που σε βοηθάει για να προχωρήσεις, αλλά και να αναστοχαστείς»
Προλογίζοντας την εκδήλωση, ο κ. Κράγκαρης, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Η αποψινή εκδήλωση τείνει να ορισθεί ως ετήσια θερινή συνάθροιση των μελών και των φίλων της Πολιτιστικής Ομάδας “Φράγμα”, που για να μην ξεχνιόμαστε, φέτος έκλεισε 40 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας και προσφοράς στο πολιτιστικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αυτού του τόπου, συνεχίζοντας με συνέπεια την παράδοση που καλλιέργησαν επί δεκαετίες, συλλογικά ή μεμονωμένα, επώνυμοι και ανώνυμοι εργάτες του πνεύματος, και που ευχόμαστε να παραμένει πάντα δημιουργική στη σκιά του Ανδρέα Καρκαβίτσα.
Απόψε θα παρουσιάσουμε τη νέα, δέκατη στη σειρά, ποιητική συλλογή, του Χρήστου Ντάντου “Μικρογραφίες ΙΙ”, αφού έχει προηγηθεί μια ακόμη συλλογή πριν οκτώ χρόνια με τον ίδιο τίτλο. Ο Χρήστος Ντάντος γεννήθηκε εδώ στα Λεχαινά το 1950 και είναι ιδρυτικό και λειτουργικό μέλος της Πολιτιστικής μας Ομάδας και είναι αρκετοί εδώ αυτοί που τον γνωρίζουν και έχουν παρακολουθήσει την πορεία του από τα πρώτα του βήματα στον χώρο της τέχνης.
Για την ιστορία, θέλω να θυμίσω ότι συμπληρώνονται και 40 χρόνια από την κυκλοφορία της πρώτης συλλογής του Ντάντου, “Στην ουρά της Χιλιετηρίδας” από τις εκδόσεις του ιστορικού Συλλόγου των Λεχαινών, Μορφωτική Ένωση Ανδρέας Καρκαβίτσας! Συμβολική θα έλεγε κανείς η επέτειος.
Αυτό που έχω να υπογραμμίσω είναι ότι ο Ντάντος, όλα αυτά τα χρόνια, δούλεψε με αξιοθαύμαστη συνέπεια, ώστε να καλλιεργήσει και να αναπτύξει το εξαρχής διαπιστωμένο δημιουργικό ταλέντο του και να φθάσει σε ένα τόσο αξιόλογο επίπεδο ποιητικής ωριμότητας και ευδιάκριτου ποιητικού ύφους. Για όλα αυτά βέβαια θα μας μιλήσουν στη συνέχεια οι καλεσμένοι μας. Η δική μου αίσθηση για τη συλλογή αυτή είναι ότι περιλαμβάνει συνομιλίες με τον Άλλο, αλλά και τον εσώτερο εαυτό του. Εντελώς σχηματικά μπορώ να ισχυρισθώ ότι πρόκειται για ένα ποιητικό, ιδεολογικό μανιφέστο, για έναν αμφίπλευρο οδικό χάρτη που σε βοηθάει για να προχωρήσεις, αλλά και να αναστοχαστείς, με γραφή ολιγόστιχη σχεδόν επιγραμματική, που απορρέει από μια ενδελεχή ενδοσκόπηση, γλωσσική έγνοια και γλωσσοπλαστική καλλιέργεια, και παραγωγή, καυστική, κοινωνική κριτική, κάποτε αυτοσαρκαστική, όπου ανατέμνεται το άτομο-εαυτός, οι φίλοι και οι άλλοι, ο δημόσιος χώρος και τα κεφαλαιώδη υπαρξιακά ζητήματα του ανθρώπινου βίου. Μικρογραφίες δηλαδή για τεράστια θέματα. Ο ποιητής κατανοεί το αδιέξοδο και στο ακροτελεύτιο ποίημά του αναφωνεί:
Ό,τι τόπους είδα
ό,τι ανθρώπους χάζεψα
κι ό,τι τραγούδια είπα,
όλα χάρισμά σας τα άλλα.
αλλά παρηγορητικά θα φροντίσει να μας υποδείξει πώς θα κολλήσουμε εμείς οι απροσάρμοστοι μαθητές της ζωής το χαρτί ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΩ στου Κυρίου Παντεπόπτη την πλάτη, πριν αποβληθούμε δια παντός και απ’ όλα τα σχολεία της ύπαρξης…».

Τάκης Λαϊνάς, «Σάββατο στον Σταθμό και Χρήστος Ντάντος ξανά»
Στη συνέχεια, ο κ. Λαϊνάς ακολούθησε το νήμα της γνωριμίας του με τον κ. Ντάντο και ερμήνευσε την ιδιότυπη σχέση του με τα μαθηματικά. «Ο καθηγητής Παπαμιχαήλ, που μας δίδασκε μαθηματικά και στατιστική το 1969 στη Γεωπονική Σχολή, όριζε την έννοια της πιθανότητας τελείως απλά ως μαθηματική ελπίδα. Ο ορισμός του μου άρεσε πολύ, γιατί δεν χρησιμοποιούσε περιττές λέξεις και περιφραστικές εκφράσεις όπως έκαναν οι άλλοι, αλλά δυο αφηρημένες λέξεις, την πιθανότητα και την ελπίδα με θετικό φορτίο, αρκετά ποιητικές κατά τη γνώμη μου, με τις οποίες επιχειρούσε να υποτάξει τους αυστηρούς μεν, δικαίους δε, κανόνες των εξισώσεων.
Μετά από αρκετά χρόνια, ένας άλλος μαθηματικός, αλλά ποιητής και μουσικός ταυτόχρονα, ο Χρήστος ο Ντάντος, θα μου εξηγούσε χαμογελώντας ότι τα μαθηματικά υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν παντού. Στις μετρήσεις των αποστάσεων, του χρόνου, των επιφανειών, στις κατασκευές, τους τρούλους και τα καμπαναριά των εκκλησιών και τα πέτρινα γεφύρια. Στα επιτόκια και στα ταμιευτήρια. Στα χιλιοστά της βροχόπτωσης και την παροχή του νερού. Στις σφυγμομετρήσεις και τα εκλογικά αποτελέσματα, αλλά και στον ρυθμό, στο μέτρο του δεκαπεντασύλλαβου και το πεντάγραμμο… Είναι τα μαθηματικά που μάθαμε στο σχολείο λιγότερο ή περισσότερο και αναλόγως με τη δουλειά που κάνει ο καθένας, από εκεί και πέρα υπάρχει ένα χάος, μια άβυσσος· για να μπεις εκεί χρειάζεται εκτός από οξυδέρκεια, αφοσίωση και φαντασία. Όμως, μέσα σε αυτήν την απεραντοσύνη, αιωρούνται νοήματα και ιδέες που είτε μόνες τους είτε σε συνδυασμό μεταξύ τους έχουν αξία για τη δική μας ζωή. Με άλλα λόγια, πράγματα που πρέπει να ανακαλύψεις ή να βρεις τη λύση τους, και τη λύση στις περισσότερες φορές πρέπει να τη φανταστείς για να τη βρεις. Οι τελευταίες λέξεις είναι απολύτως δικές του.
Ένα βράδυ στην τηλεόραση, ένας νεαρός μουσικός με δύο φίλους του, με μερικά μουσικά και ηλεκτρικά σύνεργα κι ένα βαν θα ξεκίναγαν από τη Δαμασκό με προορισμό το Πεκίνο, μία από τις μεγαλύτερες διαδρομές του κόσμου. Σκοπός τους ήταν να καταγράψουν και να ηχογραφήσουν παραδοσιακές τοπικές μουσικές, που συνηθίζονταν να παίζονται ζωντανά σε διάφορες γιορτές και κοινωνικές εκδηλώσεις και που με τη μαζικοποίηση και την ψηφιοποίηση έφθιναν και έμελλαν να χαθούν. Σε κάποια στάση, και μετά από μια μαγική μουσική σύνθεση σε άλλους τόνους και συχνότητες, ο νεαρός μουσικός θα μας δήλωνε ευχαριστημένος “Η ελπίδα μας δικαιώνεται απόψε, γιατί έτσι είναι η μουσική, κάθε φορά είναι μια ανοιχτή πιθανότητα”. Χάρηκα, διότι ξανασυναντούσα αυτές τις δυο έννοιες, ελπίδα και πιθανότητα μαζί, και γιατί θα δικαιώνονταν και ο καθηγητής και ο φίλος μου και, κατά κάποιον τρόπο, και εγώ που τους είχα εμπιστευτεί.
Είναι Ιούλιος και κάνει ζέστη αλλά με το πέσιμο του ήλιου και την επερχόμενη δροσούλα, τους καφέδες, τα αναψυκτικά και τα παγάκια στην όμορφα διαμορφωμένη αυλή του Καφέ ΟΣΕ στα Λεχαινά και την παρουσία του Γιώργου Βέη, η βραδιά προβλέπεται ευχάριστη. Ο πραγματικά εξαιρετικός Γιώργος Βέης μάς διάβασε ποιήματά του και μας μίλησε για ποίηση. Θέλοντας να δώσει έναν ορισμό τι είναι ποίημα και, χρησιμοποιώντας τα λόγια ενός άλλου ποιητή, μας είπε ότι το ποίημα είναι ένας υπαινιγμός, δηλαδή μια κοινή αναφορά ανάμεσα στον ποιητή και στον αναγνώστη και, μάλλον ευχαριστημένος από την ομορφιά της περιοχής την οποία επισκεπτόταν για πρώτη φορά, συμπλήρωσε: “αν γράψω ένα ποίημα για το κάστρο Χλεμούτσι, αυτό δεν σημαίνει τίποτα για έναν Κινέζο, ενώ για έναν ντόπιο θα ήταν μια κοινή αναφορά και συγκίνηση”. Εκείνη τη στιγμή, ένα ελαφρύ αεράκι σήκωσε το φουστανάκι της τετράχρονης τότε εγγονής μου, που μαζί με τη μάνα της, τη μεγάλη κόρη μου, έπαιζαν στις εγκαταλελειμμένες γραμμές του τρένου το παιχνίδι της ισορροπίας, στις σκουριασμένες ράγες, παιχνίδι που παίζαμε κι εμείς όταν ήμασταν παιδιά. Και τότε μου ήρθε στο μυαλό μια μικρογραφία από παλιότερη συλλογή του Χρήστου Ντάντου.
Σε διανυκτερεύουσα ομίχλη
Μόνος σταθμάρχης του χρόνου
Άδειες ευθείες κοιτάζω.
Αυτό κι αν είναι ένας υπαινιγμός για μένα, σκέφτηκα, γιατί για δεκαετίες περιμέναμε το νυχτερινό τρένο δωδεκάμισι με μία, με τα φώτα αναμμένα, είτε με ομίχλη είτε όχι, να ανέβουμε, να ταξιδέψουμε και να βρεθούμε το πρωί στην Αθήνα. Στη συνέχεια, είτε με τα πόδια είτε με λεωφορείο να κάνουμε τις δουλειές μας, να συναντήσουμε κάποιον συγγενή ή φίλο, το μεσημέρι στην Ομόνοια να φάμε κάτι φτηνό και γρήγορο και μετά να πάρουμε το τρένο το απογευματινό, έτσι ώστε το βράδυ να είμαστε πίσω στα Λεχαινά, έχοντας κερδίσει και χρόνο και χρήμα.

Ο Ντάντος και ο Βέης ήταν γνώριμοι μεταξύ τους και, αργότερα στην πλατεία, τρώγοντας σουβλάκια και ντοματοσαλάτα, του εξομολογήθηκα τον υπαινιγμό μου και την ένστασή μου, λέγοντας ότι ένας ποιητής δεν μπορεί να γράφει στίχους για τους γνωστούς, τους συντοπίτες και τους φίλους του μόνον. Με κοίταξε κάπως περίεργα και γρήγορα συνέχισα, γιατί τους ίδιους στίχους σκέφτηκα ένα βράδυ στον σταθμό του Ντίσελντορφ, περιμένοντας να πάρω το τρένο και να πάω στη Βιέννη όπου σπούδαζε η άλλη μου κόρη. Γιατί, όταν ο στίχος είναι υπαινιγμός, κοινή αναφορά και συγκίνηση, για όλους τους ταξιδιώτες της νύχτας με τρένο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, τότε ο στίχος γίνεται ποίημα. Και ποίημα μεγάλο. Και μαζί του και ο ποιητής. Με κοίταξε χαμογελώντας, τσουγκρίσαμε τα ποτήρια μας και μάλλον συμφώνησε μαζί μου».
Μετά το πέρας των ομιλιών,* οκ. Χρήστος Ντάντος έλαβε τον λόγο και με συντομία ευχαρίστησε τους ομιλητές και αφιέρωσε την εκδήλωση στην εκλιπούσα σύζυγό του Δώρα, που ταξίδεψε στους ουρανούς πριν έναν χρόνο.
Την ποιητική βραδιά, διάνθισε και μουσικό πρόγραμμα που επιμελήθηκε και παρουσίασε ο γνωστός συνθέτης και τραγουδοποιός κ. Ορέστης Ντάντος, γιος του ποιητή, μαζί με τους συνεργάτες του κ. Γιώργο Καρδιανό και Δήμητρα Τσάτσου, ενώ και ο ίδιος ο κ. Ντάντος τραγούδησε δύο δικά του τραγούδια σε στίχους των αγαπημένων του ποιητών Γιάννη Σκαρίμπα και Νίκου Καββαδία.
*Στην εκδήλωση αυτή και τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν θα επανέλθουμε.
Πηγές:
―https://lehaina.blogspot.com/ (από όπου προέρχεται και το σύνολο του φωτογραφικού υλικού)
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.