Οι Σαρακατσανοι της Θρακης τιμουν και συνεχιζουν τις παραδοσεις

Το έθιμο των Καλογιαννίων αναβίωσε ο Μορφωτικός Σύλλογος των εν Θράκη Διαβιούντων Σαρακατσαναίων το βράδυ της Κυριακής στον παραδοσιακό οικισμό του συλλόγου στο Γλυκονέρι ν. Ροδόπης. Πλήθος Σαρακατσάνων, από την περιοχή της Θράκης και όχι μόνο, βρέθηκαν στον πρόσφατα ανακατασκευασμένο οικισμό, ώστε να γνωρίσουν ή να θυμηθούν το σαρακατσάνικο έθιμο που έλκει τις ρίζες του σε έθιμα που προηγούνται της χριστιανικής εποχής. Μαζί τους, μεταξύ άλλων, οι μουσικοί, κ.κ. Κώστας Μπανιώτης και Νίκος Μακρής, τα χορευτικά του Συλλόγου Σαρακατσάνων Θράκης, του Συλλόγου Σαρακατσάνων Ξάνθης και του Συλλόγου Ηπειρωτών Ροδόπης.
 
Ο «οικοδεσπότης» της εκδήλωσης και πρόεδρος του συλλόγου, κ. Γεώργιος Νάκος καλωσόρισε τον κόσμο για να δώσει τον λόγο στους παρευρισκομένους. Μεταξύ αυτών οι , κ.κ. Νικόλαος Τσαλικίδης, Αντιπεριφερειάρχης Ροδόπης, Νίκος Σωτηρακόπουλος, Αντιδήμαρχος  κοινωνικών θεμάτων Δήμου Κομοτηνής, Βούλα Ελευθεριάδου, πολιτευτής, Ελένη Λαφτσή, επικεφαλής του συνδυασμού «ΠΟΛΗ-τική Ανατροπή» που στους σύντομους χαιρετισμούς τους έδωσαν θερμά συγχαρητήρια και τόνισαν τη σημασία του να κρατούμε τα έθιμά μας ζωντανά, γαλουχώντας τους νεώτερους. Μαζί τους και οι κ.κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης, π. Υπουργός Ροδόπης, Νατάσα Λιβεριάδου, πρόεδρος ΔΚΕΠΠΑΚ, Σοφία Μενεσελίδου, πρόεδρος ΔΗΠΕΘΕ, Δημήτρης Χαρίτου, μέλος της Περιφερειακής Επιτροπής Σύριζα ΑΜ-Θ, Δημήτρης Πολιτειάδης, Αντιδήμαρχος Δήμου Κομοτηνής, Μιχάλης Πολυτσάκης, δημοτικός σύμβουλος, Μουμίν Οντέρ, περιφερειακός σύμβουλος, εκπρόσωπος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Κομοτηνής και Μαρώνειας, εκπρόσωποι θεσμών και πρόεδροι συλλόγων, που έδωσαν το «παρών», παρακολουθώντας την αναβίωση του εθίμου και διασκεδάζοντας μαζί με τον κόσμο έως αργά το βράδυ. 

Ένα έθιμο με ρίζες στην αρχαιότητα 

Το έθιμο του κλήδονα, που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας. Την παραμονή της γιορτής, από όλα τα κονάκια του τσελιγκάτου, συγκεντρώνονταν τα ανύπαντρα κορίτσια και οι γυναίκες και όριζαν μια γυναίκα, που είχε στο εξής την πρωτοβουλία της γιορτής. Σε αυτήν, κάθε κορίτσι, πήγαινε ένα προσωπικό της τιμαλφές δεμένο σε ένα μπουκέτο «καλογιάννια» -μυρωδάτο φυτό, που φυτρώνει σε ανάβρες στα βουνά κι έχει μοβ μικρά λουλουδάκια και οδοντωτά φύλλα. Αφού έβαζαν προσεκτικά όλα μαζί τα μπουκέτα, το ένα δίπλα στο άλλο, μέσα σ’ ένα «κακκάβι», σκέπαζαν το κακκάβι με ένα κόκκινο μαντήλι, μιας κοπέλας, που έπρεπε να έχει εν ζωή και τους δυο γονείς της και το πήγαιναν στη βρύση, τραγουδώντας.
 

Στη βρύση η κοπέλα κατέβαζε το κακκάβι και το γέμιζε τρεις φορές με νερό και το άδειαζε, ενώ οι συνοδοί τραγουδούσαν. Σε κάθε γέμισμα κλωτσούσε τρεις φορές το κακκάβι και το ξαναγέμιζε. Την τρίτη φορά το έπαιρνε γεμάτο, το σκέπαζε πάλι με την μαντίλα και το έβαζε στο κεφάλι της και επέστρεφαν σε πομπή, στην πλατεία του τσελιγκάτου, όπου έβαζαν ένα σοφρά και πάνω τοποθετούσαν το κακκάβι με τα καλογιάννια, ξεσκέπαζαν το κακκάβι και έμενε όλη νύχτα κάτω από τον έναστρο ουρανό, ενώ γυναίκες και άνδρες τραγουδούσαν και χόρευαν έως αργά.

Την επομένη, ανήμερα της γιορτής του Αϊ-Γιαννιού, άνδρες και γυναίκες πήγαιναν στη βρύση όπου ακολουθούνταν το ίδιο τυπικό. Χόρευαν άντρες γυναίκες όλη τη μέρα και το βράδυ του Αϊ-Γιαννιού, αφού πιο πριν έφευγαν οι άντρες στις «δ'λειές», μαζεύονταν όλες γύρω από κακκάβι και η γυναίκα που 'χε το κουμάντο της γιορτής έβγαζε προσεκτικά ένα ένα τα μπουκέτα από το κακκάβι. Η κοπέλα που πρώτη θα έβλεπε να βγαίνει το δικό της μπουκέτο, που το αναγνώριζε από το τιμαλφές (δαχτυλίδι, σκουλαρίκι, κ,ά.) θα παντρευόταν πρώτη, ενώ βάζοντας το μπουκέτο κάτω από το μαξιλάρι της, ίσως να έβλεπε στο όνειρο της και το παλικάρι που θα παντρευόταν! 

Γεώργιος Νάκος «Ρίζες και εφόδια για να μπορέσουμε να σταθούμε και να συνεχίσουμε» 

«Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος αναβιώνουμε και αναπαριστούμε το έθιμο των Καλογιαννίων, όπως οι πρόγονοί μας στα βουνά το καλοκαίρι. Ο Μορφωτικός Σύλλογος των εν Θράκη Διαβιούντων Σαρακατσαναίων πραγματοποιεί αυτήν την δράση από το 1992 στον παραδοσιακό οικισμό στο Γλυκονέρι ν. Ροδόπης, προς τιμήν του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου», δήλωσε ο πρόεδρος του συλλόγου κ. Γεώργιος Νάκος καλωσορίζοντας τους καλεσμένους.  Κλείνοντας δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Σαρακατσάνο, Χρήστο Κουτσογιάννη που πριν φύγει από την ζωή φρόντισε να μεταλαμπαδεύσει στους επόμενους τις γνώσεις του για ό,τι αφορά τις παραδόσεις και τα έθιμά, δίνοντάς τους «ρίζες και εφόδια για να μπορέσουμε να σταθούμε και να συνεχίσουμε». 

Ευριπίδης Στυλιανίδης «Ενισχύουν την τοπική πολιτιστική ταυτότητα και ενημερώνουν την νεότερη γενιά για την παράδοση και την ιστορία» 

Παίρνοντας τον λόγο ο κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης ευχήθηκε σε όλους «καλό καλοκαίρι», μιας και για τον ίδιο η εν λόγω εκδήλωση σηματοδοτεί την έναρξη του καλοκαιριού της περιοχής μας. Δεν παρέλειψε να δηλώσει την στήριξή του, συγχαίροντας τον σύλλογο για τις δραστηριότητές του καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου , δραστηριότητες που, όπως τόνισε, ενισχύουν την τοπική πολιτιστική ταυτότητα και ενημερώνουν την νεότερη γενιά για την παράδοση και την ιστορία.
 
«Σε μία εποχή με πάρα πολλές δυσκολίες είναι σημαντικό δυναμικοί σύλλογοι να αναδεικνύουν την εθνική μας και την πολιτισμική μας ταυτότητα, ενισχύοντας, ταυτόχρονα, το φρόνημα των πολιτών. Νοιώθουμε ορφανοί και αδύναμοι όσον αφορά την εκπροσώπησή μας εξ ου έχει σημασία ο κόσμος να μην ξεχνά τις ρίζες του και να επιστρέφει σε αυτές για να εμπνευστεί» σημείωσε ο ίδιος.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.