Malala Yousafzai, Κοριτσια της προσφυγιας

Malala Yousafzai, «Είμαστε αλλού – Κορίτσια της προσφυγιάς», Πάνος Τζιρίτας(μτφρ.), Πατάκης, Αθήνα 2021

Η Malala Yousafzai από το Πακιστάν, η νεότερη κάτοχος Νόμπελ στον κόσμο, κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 2013 για τον αγώνα της υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στην εκπαίδευση. Έγινε έτσι σύμβολο για χιλιάδες γυναίκες του ισλάμ, οι οποίες αποκλείονται καθημερινά από το αυτονόητο δικαίωμά τους στη μόρφωση εξαιτίας των αυταρχικών καθεστώτων υπό τα οποία διαβιώνουν.

Η Malala Yousafzai πυροβολήθηκε από Ταλιμπάν στο κεφάλι ακριβώς για το σθένος που είχε δείξει να υπερασπίζεται δημοσίως το δικαίωμα των γυναικών στη μόρφωση. Κατάφερε όμως να επιβιώσει και να συνεχίσει να αγωνίζεται και να εμψυχώνει άλλες γυναίκες που αντιμετωπίζουν τον αποκλεισμό εξαιτίας του φύλου της.

Στο βιβλίο της αυτό, το Είμαστε αλλού κορίτσια της προσφυγιάς, το οποίο ακολούθησε το περίφημο αυτοβιογραφικό της Με λένε Μαλάλα, η Yousafzai αφηγείται εν συντομία την προσωπική της ιστορία στον δρόμο προς την προσφυγιά, αλλά και οκτώ άλλες ιστορίες γυναικών προσφύγων από διάφορες χώρες, όλες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Δύο από τις αφηγήσεις ανήκουν στο ίδιο πρόσωπο, ενώ μία ανήκει σε μία Αμερικανίδα, η οποία περιέθαλψε πρόσφυγες στην πατρίδα της.

Η Malala Yousafzai από το Πακιστάν, η νεότερη κάτοχος Νόμπελ στον κόσμο, κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 2013 για τον αγώνα της υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στην εκπαίδευση. Έγινε έτσι σύμβολο για χιλιάδες γυναίκες του ισλάμ, οι οποίες αποκλείονται καθημερινά από το αυτονόητο δικαίωμά τους στη μόρφωση εξαιτίας των αυταρχικών καθεστώτων υπό τα οποία διαβιώνουν.

«Έγραψα αυτό το βιβλίο γιατί μου φαίνεται πως πάρα πολλοί δεν καταλαβαίνουν ότι οι πρόσφυγες είναι κι αυτοί άνθρωποι σαν όλους τους άλλους. Το μόνο πράγμα που τους διαφοροποιεί είναι ότι βρέθηκαν στην καρδιά κάποιας σύγκρουσης που τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν το σπίτι τους, τους αγαπημένους τους και τη μόνη ζωή που γνώριζαν έως τότε. Έκαναν μια διαδρομή γεμάτη κινδύνους, και γιατί; Επειδή πολύ συχνά είχαν να επιλέξουν ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο».

Γι’ αυτούς τους λόγους, επομένως, η Μαλάλα επέλεξε να γράψει το «Είμαστε αλλού κορίτσια της προσφυγιάς». Δεν επέλεξε όμως να εκτοπιστεί από τη χώρα της. Το ίδιο και οι υπόλοιπες γυναίκες, την ιστορία των οποίων αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο αυτές οι ίδιες στο βιβλίο της με τη Mαλάλα να τις καταγράφει.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου αφορά την προσωπική ιστορία της ίδιας της Μαλάλα και το πως άλλαξαν τη ζωή της στο Πακιστάν οι Ταλιμπάν. Στο δεύτερο μέρος υπάρχουν οι αφηγήσεις πολλών εκτοπισμένων προσφύγων από διάφορα μέρη του κόσμου, όπως της Ζέιναμπ και της Σαμπρίν από την Υεμένη που αναγκάστηκαν να αποχωριστούν η μία την άλλη κατά την αποχώρησή τους από τη χώρα τους.

Οι περισσότερες από αυτές τις κοπέλες είναι θύματα του φονταμενταλισμού του ισλάμ και των εμφύλιων διαιρέσεων μεταξύ των προοδευτικών και των φανατικών μουσουλμάνων στις χώρες τους. Κάποιες, όπως η Αγίντα από τη Μιανμάρ, ήταν θύματα θρησκευτικών διώξεων επειδή στη χώρα τους αποτελούσαν τη θρησκευτική μειονότητα.

Η Αμερικανίδα Τζέννιφερ η οποία «ένιωθε ότι έπρεπε να κάνει κάτι», αποφάσισε να βοηθήσει τη Μαρί Κλαιρ από το Κονγκό και την οικογένειά της, έτσι ώστε να κάνουν μία νέα αρχή στις ΗΠΑ. Εδώ ο αναγνώστης θα εκπλαγεί από το πόσο διαφορετικές είναι οι συνθήκες ζωής μεταξύ Αφρικής και ΗΠΑ.

Η Φάρα από την Ουγκάντα μεγάλωσε στον Καναδά, αφού ήταν πολύ μικρή όταν οι γονείς της έφυγαν από την Ουγκάντα. Παρ’ όλα αυτά, έζησε από κοντά την καταφρόνια του κόσμου ως «διαφορετική», αν και ήταν μεγαλωμένη σαν Καναδέζα. Αποφάσισε, ως ενήλικη πλέον, να επισκεφθεί τον τόπο καταγωγής της. Αυτό που είδε, όμως, δεν της άρεσε:

«Είχα μεγαλώσει ακούγοντας ότι η Ουγκάντα είναι το διαμάντι της Αφρικής- ότι είναι πράσινη και εύφορη και όμορφη. Αλλά εγώ είδα παιδιά να στέκονται πάνω σε σωρούς από σκουπίδια και ετοιμόρροπα κτίρια που έμοιαζαν να είναι αιώνων και κανένας να μην είχε νοιαστεί να τα συντηρήσει. Μύριζα παντού σκουπίδια και καυσαέριο. Όλα αυτά με στενοχώρησαν πολύ».

Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα συγκλονίσει τους αναγνώστες και θα τους συγκινήσει, κυρίως επειδή οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε ιδέα για πολλές από τις συγκρούσεις και τις αναγκαστικές μετοικεσίες πληθυσμών οι οποίες λαμβάνουν χώρα καθημερινά σε πολλά μέρη του κόσμου. Το «Είμαστε αλλού – Κορίτσια της προσφυγιάς» είναι ένα βιβλίο που μας αφορά όλους, ιδιαίτερα σε αυτή την εποχή της κλιματικής αλλαγής που το μεταναστευτικό και το προσφυγικό πρόβλημα είναι εντονότερα από ποτέ

Από τη Μιανμάρ, το Κονγκό, τη Γουατεμάλα, την Ουγκάντα, το Πακιστάν, τη Συρία, την Υεμένη, το Ιράκ και την Κολομβία, όλες αυτές οι κοπέλες έχουν μεταξύ τους κάτι κοινό: δεν θέλησαν να μετοικήσουν, αλλά αναγκάστηκαν λόγω των δυσμενών για τη ζωή τους συνθηκών να το κάνουν. Όλες τους νοσταλγούν την πατρίδα τους και ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή και έναν ειρηνικό κόσμο χωρίς θρησκευτικές και πολιτικές διώξεις.

Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα συγκλονίσει τους αναγνώστες και θα τους συγκινήσει, κυρίως επειδή οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε ιδέα για πολλές από τις συγκρούσεις και τις αναγκαστικές μετοικεσίες πληθυσμών οι οποίες λαμβάνουν χώρα καθημερινά σε πολλά μέρη του κόσμου.

Το «Είμαστε αλλού – Κορίτσια της προσφυγιάς» είναι ένα βιβλίο που μας αφορά όλους, ιδιαίτερα σε αυτή την εποχή της κλιματικής αλλαγής που το μεταναστευτικό και το προσφυγικό πρόβλημα είναι εντονότερα από ποτέ.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.