Λαογραφικη κληρονομια ανοιχτη για ολους

Οι δυνατότητες ανάδειξης του λαϊκού πολιτισμού της Θράκης στην εκδήλωση για τους εκπαιδευτικούς της Ροδόπης

Γνωριμία με το σημαντικό λαογραφικό έργο του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου

Την αρχή μιας προσπάθειας ώστε η λαογραφική και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου να είναι ανοιχτή για όλους, φιλοδοξούν οι συντελεστές της να αποτελέσει η εκδήλωση που έλαβε χώρα στο Λαογραφικό μουσείο Κομοτηνής το απόγευμα της Τετάρτης 29 Σεπτεμβρίου, που  έδωσε την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς της περιοχής να έρθουν πιο κοντά στον λαογραφικό πλούτο της Θράκης.

Την εκδήλωση διοργάνωσε η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, μέσω της Υπεύθυνης Σχολικών Δραστηριοτήτων, σε συνεργασία με τη ΔΚΕΠΠΑΚ και την υποστήριξη του Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ και του ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Α.Μ.Θ., με τις αιτήσεις να είναι τόσες πολλές, που οι διοργανωτές αναγκάστηκαν να αφήσουν εκτός, λόγω και των περιορισμών της πανδημίας, τους εκπαιδευτικούς που εξέφρασαν το ενδιαφέρον αφού είχαν συμπληρωθεί οι θέσεις.

Όσοι είχαν την ευκαιρία να την παρακολουθήσουν, ήρθαν σε επαφή αφενός με το Λαογραφικό Μουσείο, και μέσω αυτού τις δυνατότητες ανάδειξης του λαϊκού πολιτισμού της Θράκης, αφετέρου με το λαογραφικό έργο του Θρακιώτη Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, σύντομα αποσπάσματα από λαογραφικά κείμενα του οποίου διάβασε ο ηθοποιός Φιλοποίμην Ανδρεάδης.

Σχολικά προγράμματα μέσα από το Μουσείο

Το αίτημα για την πραγματοποίηση της συνάντησης στο χώρο του μουσείου υπήρχε από την προηγούμενη άνοιξη, σημείωσε η Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων κ. Κατερίνα Σχοινά, με διττό στόχο. Πρώτος στόχος, η γνωριμία των εκπαιδευτικών με το περιεχόμενο του Μουσείου και το ενδιαφέρον εκθετήριό του αλλά και το ίδιο το κτίριο, τυπικό δείγμα της αστικής αρχιτεκτονικής της περιοχής.

Ποικίλοι λόγοι δυσλειτουργίας του Μουσείου καθιστούσαν δυσχερή την επισκεψιμότητά του, κάτι που ευτυχώς δεν ισχύει τώρα, ιδιαίτερα τώρα που η μουσειολόγος Κέλυ Γκόγκου βρίσκεται καθημερινά σε αυτό, υποδέχεται επισκέπτες, υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία ευχήθηκε να ενισχυθούν, όσο το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες.

Δεύτερος στόχος ήταν η προσωπικότητα ενός σπουδαίου ερευνητή, συγγραφέα και λαογράφου, του Θρακιώτη Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, του οποίου το σπουδαίο και πολυσχιδές έργο είναι δυστυχώς εν πολλοίς άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Η πρότασή έγινε ασμένως δεκτή από την Πρόεδρο της ΔΚΕΠΠΑΚ κ. Λιβεριάδου, ώστε να βρεθούν στο χώρο του μουσείου.

«Εύχομαι τα αποτελέσματα της αποψινής μας συνάντησης να ευοδωθούν από ερευνητικές εργασίες και προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων που θα φέρουν τους μαθητές μας κοντά στον λαϊκό πολιτισμό του τόπου τους» κατέληξε η κ. Σχοινά

Μια κληρονομιά ανοιχτή σε όλους

Το Λαογραφικό Μουσείο, το εκθετήριό του και τις δυνατότητες ανάδειξης του λαϊκού πολιτισμού της Θράκης παρέθεσε στους συγκεντρωμένους η κ. Κέλυ Γκόγκου, που σημείωσε πως η εκδήλωση της Τετάρτης διοργανώθηκε στο πλαίσιο των «Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς», που φέτος έχουν σαν κεντρικό τους θέμα «Κληρονομιά ανοιχτή σε όλους», κάτι το οποίο αγγίζει και την δική τους θεματική.

Αφού έκανε μια μικρή αναδρομή στην ιστορία του Μουσείου, η κ. Γκόγκου τόνισε πως το διώροφο κτίριο του 19ου αιώνα στο οποίο στεγάζεται, αποτελεί σημαντική πολιτιστική κληρονομιά της Κομοτηνής, ως ένα κτίριο αντιπροσωπευτικό της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του τόπου.

Στις αίθουσες του εκτίθενται παραδοσιακές φορεσιές, κοσμήματα, κεντήματα, χάλκινα, ξύλινα και κεραμικά είδη οικιακής χρήσεως, παραδοσιακά εργαλεία καθώς και ιστορικά εκκλησιαστικά κειμήλια δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει εικόνες από μια άλλη εποχή και να ταξιδέψει στην ιστορία και τις παραδόσεις της πόλης, γνωρίζοντας τον τρόπο ζωής, τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων της πόλης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, μέσα από τα αντικείμενα που έχουν αποκτηθεί αλλά και προσφερθεί από τους κατοίκους.

Η κ. Γκόγκου τόνισε προς τους εκπαιδευτικούς πως ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να αναδειχθεί ο ντόπιος πολιτισμός και η μακραίωνη ιστορία του τόπου, είναι η δημιουργία ενός οργανωμένου δικτύου επισκέψιμων Μουσείων στην Κομοτηνή, που θα βοηθήσει στην ανάδειξη όλου του μουσειακού και πολιτισμικού πλούτου της περιοχής μας.

Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τους φορείς της πόλης μας, και με όλα τα μουσεία, δημιουργώντας  μια κοινή βάση συνεργασίας μεταξύ τους, ώστε να αυξηθεί η επισκεψιμότητα, αλλά και να υπάρχει μια δημιουργική διάδραση μεταξύ των φορέων και της κοινωνίας γενικότερα.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Θα δημιουργηθούν διαδρομές, που θα «ενώνουν» δύο ή τρία μουσεία, δίνοντας μια άλλη δυναμική σε αυτά. Επιπλέον, το μουσείο μπορεί και πρέπει να λειτουργεί ως χώρος έρευνας, μελέτης και εκπαίδευσης, σύμφωνα με την κ. Γκόγκου, με μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικούς, να έχουν τη δυνατότητα να μελετήσουν δια ζώσης τα εκθέματα του Μουσείου και να αντιληφθούν το ρόλο τους στη συγκρότηση της ιστορικής μας κληρονομιάς.

Στα άμεσα επίσης σχέδια τους, ανέφερε, είναι η ψηφιοποίηση του υλικού της πολιτισμικής τους κληρονομιάς έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης σε οποιοδήποτε χρήστη του διαδικτύου.

«Ως νέα επιστήμονας, έχω όρεξη, μεράκι και φρέσκες ιδέες και θέλω να φέρω τον κόσμο στο Μουσείο, να γνωρίσουν την ιστορία και τα εκθέματα του με έναν άλλο τρόπο» ανέφερε, τονίζοντας πως στόχος της και της ΔΚΕΠΠΑΚ είναι ένα Μουσείο ανοιχτό για όλους, μια κληρονομιά ανοιχτή σε όλους, και η αρχή γίνεται από αυτή την εκδήλωση.

Το σπουδαίο λαογραφικό έργο του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου

Για το σπουδαίο λαογραφικό έργο του Θρακιώτη Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου μίλησε η κ. Μαρία Αλεξίου, φιλόλογος, με ΜΑ στην Τοπική Ιστορία, με την υποστήριξη του δρ. Θανάση Κούγκουλου, Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ.

Όπως ανέφερε η κ. Αλεξίου, ο Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου γεννήθηκε στις Σαράντα Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης το 1884 και πέθανε στην Αθήνα το 1967. Σπούδασε στα Ζαρίφεια Διδασκαλεία  της Φιλιππούπολης και  αργότερα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου των Αθηνών ως υπότροφος. Δίδαξε αρχικά στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης και στη συνέχεια στα Διδασκαλεία της  Λάρισας και  της Θεσσαλονίκης, σε σχολές Εμπορικής Εκπαίδευσης στην Αθήνα και στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων του Πειραιά, όπου δίδαξε τα είκοσι έξι από τα  συνολικά  σαράντα δύο χρόνια της διδακτικής του προσφοράς.

Παράλληλα ανέπτυξε πλούσιο λογοτεχνικό,  ιστορικό και λαογραφικό έργο. Ως λογοτέχνης παρουσιάστηκε το 1922 με τις Θρακικές Ηθογραφίες θέτοντας ως βάση και πηγή της πλούσιας λογοτεχνικής του δημιουργίας τη λαογραφία. Κυκλοφόρησε χριστουγεννιάτικα, πρωτοχρονιάτικα και πασχαλινά διηγήματα σε αυτοτελείς εκδόσεις, αλλά και δημοσίευσε πλήθος διηγημάτων σε εφημερίδες και περιοδικά.

Από το 1927 ανέλαβε διευθυντής σύνταξης, μέχρι και τον Δ΄ τόμο, του περιοδικού Θρακικά ενώ το όνομα του συνδέθηκε το 1937 και με την ίδρυση της «Εταιρείας Θρακικών Μελετών», στην οποία επί σειρά ετών διετέλεσε πρόεδρος.

Το μεγάλο έργο της ζωής του σημείωσε η κ. Αλεξίου, είναι το βραβευμένο το 1939 από την  Ακαδημία των Αθηνών περιοδικό Αρχείον του Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού που είχε ως σκοπό την αποθησαύριση του διασκορπισμένου απέραντου υλικού για την έρευνα της ιστορίας, της λαογραφίας και της διαλεκτολογίας της Θράκης. Τη  διεύθυνση  του  ανέλαβε από το 1934 έως και το 1966 εκδίδοντας 32 τόμους.

Θέλοντας να δείξει την σημασία της προσωπικότητας του λαογράφου, η κ. Αλεξίου παρέθεσε τα λόγια του Νικόλαου Ανδριώτη, Καθηγητής Γλωσσολογίας και Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την περίοδο 1962-1963, σε ομιλία του προς τιμή του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου: «Αναρωτιέμαι τι περισσότερο μπορεί να επιτελέσει ένας άνθρωπος στη ζωή του, για να του αναγνωρίσουμε ότι πλήρωσε ακέραιο το χρέος του προς τη μικρή και μεγάλη του πατρίδα, και ως επιστήμονας και ως άνθρωπος».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.