Η εικονα και το ραγισμα του καθρεφτη σε εναν δραματικο κοσμο επιβιωσης
Γεωργία Συλλαίου, «Ο δικός της καθρέφτης», εκδ. Πόλις, Αθήνα 2022, σ. 144
Ένα ακόμη βιβλίο, το οποίο έρχεται να πάρει σημαντική θέση ανάμεσα στους λάτρεις των μυθιστορημάτων και αναδεικνύει τον γολγοθά τριών γυναικών, είναι αυτό της Γεωργίας Συλλαίου, με τίτλο «Ο δικός της καθρέφτης», το οποίο κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Πόλις. Στην ιστορία αυτή, ένας καθρέπτης μπορεί να αναδείξει την αλήθεια από πολλές πλευρές, δεν παύει όμως να κρύβει πραγματικότητες τις οποίες προκαλεί τον αναγνώστη να ανακαλύψει μέχρι τέλους.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα στο οποίο διακρίνουμε τις φανερά ταλαιπωρημένες ψυχές τριών κοριτσιών, που προσπαθούν να επιβιώσουν μετά τον θάνατο των γονιών τους, αλλά και του θείου τους. Μένουν μαζί μέχρι να ενηλικιωθούν και αργότερα καταφεύγουν σε άλλες χώρες και πόλεις. Επιπλέον, στο πεζογράφημα αυτό θα παρακολουθήσουμε τις δύο αδερφές, Ερμιόνη και Στέλλα, να αφηγούνται την καθημερινότητα που βιώνουν μαζί με την ξαδέρφη τους τη Νόρα, αποφεύγοντας μέσα από έναν καθρέπτη να αντικρίσουν την πραγματικότητα.
Τίποτα δεν είναι δεδομένο στους καθρέφτες…
Το μυθιστόρημα της Συλλαίου ξεκινάει με το πρώτο μέρος, που ονομάζεται «Εικόνα». Σε αυτό παρατηρούμε τα τρία κορίτσια στην εφηβεία να βρίσκονται στην Αλεξανδρούπολη. Το ξαφνικό δυστύχημα των γονιών της Ερμιόνης και της Στέλλας θα ανατρέψει τα δεδομένα και θα ξεκινήσει μία νέα καθημερινότητα για εκείνα, πλάι στην ξαδέρφη τους Νόρα, τον αυστηρό τους θείο, ενώ παράλληλα τίθενται υπό την προστασία μιας Ρωσίδας. Η εξέλιξη της ιστορίας αυτής θα λέγαμε ότι μοιάζει με ταινία θρίλερ, όταν ξαφνικά πεθαίνει και ο θείος τους, και τα κορίτσια φυγαδεύονται στη Σαμοθράκη, ενώ η Νόρα βρίσκεται σε κατάσταση ψυχικού κλονισμού και νοσηλεύεται καθημερινά. Στο σημείο αυτό, περνάμε στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, που λέγεται «ράγισμα». Σ’ αυτό οι αφηγηματικοί χώροι αλλάζουν, και μεταβαίνουμε στη Θεσσαλονίκη, την Ιταλία και τη Σουηδία, αφού οι δύο αδερφές καταβάλλουν προσπάθειες να συνεχίσουν φυσιολογικά τη ζωή τους, παρόλο που μέσα από τις αφηγήσεις τους φαίνεται πως η Νόρα δυσκολεύεται.
Η Γεωργία Συλλαίου κατορθώνει ποιητικά και παραληρηματικά, σαν σε μια ατέλειωτη συνεδρία, να διηγηθεί μια πανάρχαια ιστορία με έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο, αριστοτεχνικά δομημένο και αφηγημένο τρόπο. Με χαρακτήρες που βλέπουμε να ολοκληρώνονται μέσα από τους μονολόγους τους, με μια Νόρα τεράστια που δεν συναντάμε, μα ωστόσο γίνεται σαν την παλιά αγαπημένη δική μας ξαδέλφη, που βουτά βαθιά μέσα στις έννοιες Ύβρις, Δικαιοσύνη και Τιμωρία, Ενοχές, Συγχώρεση κι Εξιλέωση
Στο έργο αυτό, σε κάθε φάση, έχουμε τρεις αφηγήσεις, με αφηγήτριες τις δύο αδερφές αλλά και τη Νόρα. Στο πλαίσιο αυτό, το κάθε συμβάν, ανάλογα με την αφηγήτρια, αποκαλύπτει τον πρώτο ή τον δεύτερο καθρέφτη, όπως σημειώνει η Φωτεινή Χριστίδου σε κριτική της στην ιστοσελίδα “Fractal”.
Χαρακτηριστική είναι επιπλέον η εκφραστική δύναμη της συγγραφέως στο βιβλίο αυτό, ενώ παράλληλα ξεχωρίζει το ύφος της, η κατανόηση και η τρυφερότητα με τις οποίες παρουσιάζει τις ηρωίδες της. Η αφήγησή της καθίσταται έτσι αριστοτεχνικά δομημένη και ευαίσθητη, αναδεικνύοντας κορυφαίες αξιακές έννοιες και αντιθέσεις όπως:
- Το καλό και το κακό
- Τη δυστυχία και τη δικαίωση στη ζωή
- Τα τραύματα/ενοχές και την ελπίδα για κάτι καλύτερο.
Ελένη Γκίκα, «Μία ιστορία που θυμίζει αρχαία τραγωδία»
Το μυθιστόρημα της Γεωργίας Συλλαίου σχολιάζει και η Ελένη Γκίκα μέσω της ιστοσελίδας “Liberal”, λέγοντας, μεταξύ άλλων: «Η Γεωργία Συλλαίου κατορθώνει ποιητικά και παραληρηματικά, σαν σε μια ατέλειωτη συνεδρία, να διηγηθεί μια πανάρχαια ιστορία με έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο, αριστοτεχνικά δομημένο και αφηγημένο τρόπο. Με χαρακτήρες που βλέπουμε να ολοκληρώνονται μέσα από τους μονολόγους τους, με μια Νόρα τεράστια που δεν συναντάμε, μα ωστόσο γίνεται σαν την παλιά αγαπημένη δική μας ξαδέλφη, και αναφερόμενη “δια των προσώπων και των γεγονότων” να βουτά βαθιά μέσα στις έννοιες Ύβρις, Δικαιοσύνη και Τιμωρία, Ενοχές, Συγχώρεση κι Εξιλέωση. Σε μια ιστορία που θυμίζει αρχαία τραγωδία». Μάλιστα, η ίδια τονίζει ακόμη πως «η εικόνα του πρώτου μέρους μέσα από τις αφηγήσεις της Ερμιόνης και της Στέλλας (πρώτος καθρέφτης και δεύτερος καθρέφτης) παρ’ ότι σαφής, μοιάζει και είναι τελικά ανολοκλήρωτη. Θα ολοκληρωθεί στο δεύτερο μέρος “Το ράγισμα”, λες κι είναι απαραίτητο να σπάσει ο καθρέφτης για να δούμε ολόκληρη την πράξη».
Ο «καθρέπτης» της Γεωργίας Συλλαίου
Η Γεωργία Συλλαίου γεννήθηκε το 1962 στη Θεσσαλονίκη. Έχει σπουδάσει στο Κρατικό Ωδείο κλασική μουσική και τραγούδι, αλλά και μουσικά ρεύματα σε συνδυασμό με θέατρο στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ολλανδία. Συμμετείχε μάλιστα σε διεθνή φεστιβάλ μουσικής και έχουν κυκλοφορήσει δώδεκα CD της. Λογοτεχνικά κείμενά της φιλοξενήθηκαν στα περιοδικά «Εντευκτήριο», «Δέκατα», «Πανδώρα», «Ένεκεν», «Jazz & Τζαζ», «Θεσσαλονικέων Πόλις», «Αναγνώστης» κ.α. Τέλος, το πρώτο της βιβλίο, το «Ακρωτήρι» (εκδ. Πανός), κυκλοφόρησε το 2012 και αργότερα το 2018 το βιβλίο της «Εκεί κάτω στον ουρανό» (εκδ. Πόλις).
*Η Εβελίνα Βαβάτση είναι τεταρτοετής φοιτήτρια του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ και έγραψε το παρόν κείμενο στο πλαίσιο της πρακτικής της άσκησης τον Μάιο του 2022.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
