Για την ποιητικη συλλογη «στιχος – στοιχειο» του Βασιλη Κυριακου

Μαρία Νταϊλιάνη, «Ένα ποιητικό έργο ως απάνθισμα υπενθύμισης πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων που έχουν στοιχειώσει την Κύπρο και την Ελλάδα»

Στίχος – στοιχειό, γιατί είναι «κρίμα στη μνήμη που μπαίνει στο νερό και γίνεται λήθη».[1]

Ένα ποιητικό έργο ως απάνθισμα υπενθύμισης πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων που έχουν στοιχειώσει την πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική κατάσταση σε Κύπρο και Ελλάδα.

Το «στίχος στοιχειό» είναι σύνθεση – διάθεση – θέση.

Σύνθεση ποιητική, 40 ποιήματα, στροφικές ενότητες με έντονη εικονοποιΐα, Μαγιακόφσκι στο διακείμενο και το κλειδί για ερμηνευτική και αξιολογική αποτίμηση στα χέρια του αναγνώστη.

Διάθεση που τολμηρά φανερώνει βιώματα, που έχουν γίνει στοχασμοί και από τους οποίους προκύπτουν πεποιθήσεις, ιδεολογία, στάση ζωής και 

θέση επιβεβαιωμένη και ποιητικά διατυπωμένη· θέση ότι, όταν για τα σοβαρά ζητήματα της ανθρώπινης υπόστασης και ύπαρξης η εφαρμοσμένη πολιτική έχει αποτύχει εξαιτίας των πρότερων ιδεών της, πρέπει κανείς να παίρνει θέση.

Αυτά εξαρχής, γιατί ως ποιητής, ο Βασίλης Κυριάκου γράφει πολιτικά και παίρνει θέση. Και είναι ωραία η ποίηση που στοχεύει πολιτικά.

Στο «στίχος στοιχειό» ο Βασίλης Κυριάκου υποστηρίζει το ποιητικό του επιχείρημα, καθώς αναπτύσσει τη σχέση ομιλητή – αναγνώστη στη βάση μιας πρόθεσης να επικοινωνήσει αυτή τη θέση. Θέλει τον αναγνώστη να βρίσκεται εκεί, δίπλα του, μαζί του και όταν/αν βρεθεί απέναντι, τότε με αναλογισμό, με προβληματισμό.

Ο Βασίλης Κυριάκου

Εντέχνως, ο αναγνώστης τοποθετείται στο κέντρο των ποιημάτων, ώστε να ανταποκριθεί σε αυτό το κάλεσμα. Μια διαδικασία, όχι ετεροχρονισμένη, αλλά που συμβαίνει την ίδια στιγμή που κανείς διαβάζει τα ποιήματα. Μια επικοινωνία που υποστηρίζεται από τη σειρά που έχει επιλεχθεί για την παρουσίαση των ποιημάτων, το επόμενο είναι κατά κάποιον τρόπο η συνέχεια του προηγούμενου. Ο στίχος γίνεται νοερή προβολή μιας κατεστημένης πραγματικότητας, είναι προκλητικός, χρησιμοποιεί την ειρωνεία. Ο αναγνώστης αποκρίνεται, συμφωνεί, διαφωνεί, αναπτύσσεται μια διαλεκτική. Και παίρνει θέση διαρκώς, διαλέγεται με το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της ποίησης του Βασίλη Κυριάκου.

Η Μαρία Νταϊλιάνη

Η διαμόρφωση αυτού του διαλεκτικού πλαισίου επιτυγχάνεται συνεπώς μέσα από ποιητικό λόγο ο οποίος «μελλοντολογεί», ο οποίος στοχεύει επιθετικά να τραυματίσει τη λήθη, την αδιαφορία, την ελαφρότητα του είναι μας. Οι στίχοι γίνονται στοιχειά,[2] οι λέξεις δεν παίρνουν τον αναγνώστη τρυφερά από το χέρι να τον οδηγήσουν σ’ ένα κέντρο – ξέφωτο, αλλά τον τραβούν, για να δει ότι κακώς έχουν τα κείμενα και γι’ αυτό, ναι, volο, θέλω, θέλουμε, «να τους τρίξουμε τα δόντια»![3] Και γι’ αυτό επαναστατούμε, άρα υπάρχουμε, παραφράζοντας χάριν του συνθήματος τον Καμύ, στο έδαφος πολιτειών, εκεί που η ιστορία έχει γραφτεί και συνεχίζει να γράφεται, εκεί που μας έχει στιγματίσει και τραυματίσει, αλλά θα ήμασταν βαθιά δυστυχισμένοι αν παραμέναμε «νεκρικά και ήσυχα».[4]

Και επειδή ιστορία είναι και οι έρωτές μας, συνυπάρχουν όλες μαζί οι ιστορίες –τόσο στην ποιητική συλλογή όσο και στις ζωές μας– και σημαδεύουν την πορεία μας. Και στην πορεία αυτή που έχει χαράξει ο καθένας μέσα από διαδρομές αναζήτησης και αμφισβήτησης, εκεί, στο κέντρο της ποίησης του Βασίλη Κυριάκου, συναντιόμαστε και περπατάμε για λίγο μαζί, γιατί, ευτυχώς, οι ιδέες μας έχουν το ίδιο χρώμα, άλικο, όπως γράφει και εκείνος.

*H Μαρία Νταϊλιάνη είναι καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Της αρέσει να διαβάζει λογοτεχνία, πεζογραφία και ποίηση και ενίοτε να καταγράφει η ίδια προσχέδια αναμνήσεων, αγωνιών, επιθυμιών. Το παρόν κείμενό της δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα www.katiousa.gr στις 11/3/2023.


[1] ιστορική λήθη, ποίημα της συλλογής

[2] μανιφέστο του βολονταρισμού, ποίημα της συλλογής

[3] μανιφέστο του βολονταρισμού

[4] δανιμαρκία, ποίημα της συλλογής

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.