Εμβαθυνοντας στη φυση του ερωτα, το ερωτικο παθος, τον θανατο και τον χρονο στο Αρχαιολογικο μουσειο Κομοτηνης

Αφιέρωμα στα Σονέτα του William Shakespeare στην Κομοτηνή, 400 χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου συγγραφέα
Να σε συγκρίνω με μια μέρα θερινή;
Εσύ υπερέχεις σε απαλότητα και χάρη∙
λυγίζει αέρας τα τριαντάφυλλα του Μάη
και δεν κρατούν τα καλοκαίρια μας πολύ.
 
Άλλοτε καίει πολύ των ουρανών η φλόγα,
θαμπώνεται άλλοτε η ολόχρυσή τους όψη∙
τ’ όμορφο κάποτε χάνει την ομορφιά του
απ’ την πορεία της φύσης είτε από την τύχη.
 
Μα το δικό σου αιώνιο θέρος δε θα σβήσει,
της ομορφιάς την κατοχή δε θα τη χάσεις,
κι ο Χάρος δεν θα καυχηθεί πως μπήκες στη σκιά του∙
θα λάμπεις πάντα εσύ μέσα σ’ αιώνιους στίχους!
 
Όσο θα βλέπουν μάτια κι άνθρωποι αναπνέουν,
οι στίχοι αυτοί θα ζουν κι εσύ θα ζεις μαζί τους.
 
(William Shakespeare, Σονέτο 18, μετάφραση Στυλιανός Αλεξίου)

 
 
400 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θάνατο του Μεγάλου Βάρδου, του κορυφαίου δραματουργού και ποιητή, William Shakespeare, και στη γενέτειρά του Αγγλία, και το Stratford upon Avon, όπου γεννήθηκε και άφησε την τελευταία του πνοή, αλλά και σε όλο τον κόσμο πραγματοποιούνται εκδηλώσεις εορτασμού με κομμάτια από το τεράστιο καλλιτεχνικό του έργο.
 
Ο εορτασμός αυτός ήταν η αφορμή και στην Κομοτηνή να συνεργαστούν η Σχολική Σύμβουλος Αγγλικής Θράκης κ. Νέλλη Ζαφειριάδου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ροδόπης, το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ, οι Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης και με την υποστήριξη της ΔΚΕΠΠΑΚ να πραγματοποιήσουν την εκδήλωση με τη θεματική «Έτος William Shakespeare: Αφιέρωμα στα Σονέτα» την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2016 και ώρα 19:00 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής.
 
Στην εκδήλωση συμμετείχαν με επιστημονικές εισηγήσεις και αναγνώσεις επιλεγμένων σονέτων από μεταφράσεις και στο πρωτότυπο, ακαδημαϊκοί, συγγραφείς, φιλόλογοι και εκπαιδευτικοί της αγγλικής γλώσσας με ενασχόληση στο θέατρο, μεταξύ των οποίων η κ. Νέλλη Ζαφειριάδου, η κ. Ιωάννα Παπαδοπούλου, ο κ. Σπύρος Κιοσσές, και ο κ. Γιώργος Τσομής.
 
Παράλληλα αναγνώσεις Σονέτων έκαναν η Άρτεμις Αρχοντογεώργη, ο Κώστας Μαυρίδης και η Στέλλα Λεοντοπούλου, υπήρξαν βιντεοπροβολές ενώ την όλη εκδήλωση πλαισίωσε μουσικά το Σύνολο Κλασικής Κιθάρας του Μουσικού Σχολείου Κομοτηνής.
 

Νέλλη Ζαφειριάδου
«Μαζευτήκαμε άνθρωποι που ασχολούμαστε με τη λυρική ποίηση και προσπαθούμε να μεταδώσουμε μέσα σε δύο ώρες την αγάπη μας για τον Shakespeare στο κοινό»

 
Η εκδήλωση αυτή ξεκίνησε κυρίως εξαιτίας της αγάπης των συντελεστών για τον  Shakespeare, και ιδιαίτερα τα σονέτα του, και με αφορμή τα 400 χρόνια από το θάνατο του πραγματοποίησαν τη συγκεκριμένη εκδήλωση. «Μαζευτήκαμε άνθρωποι που ασχολούμαστε με τη λυρική ποίηση, και προσπαθούμε να μεταδώσουμε, μέσα σε δύο ώρες, την αγάπη μας για αυτόν στο κοινό».
 
Η κ. Ζαφειριάδου στην εισήγησή της αναφέρθηκε στον γνωστό – άγνωστο δραματουργό και ποιητή των σονέτων William Shakespeare, σημειώνοντας πως ο Σαίξπηρ, ακόμη και σήμερα, παραμένει περισσότερο ακαδημαϊκή «εμμονή» παρά ιστορικό πρόσωπο, αναφέροντας πως πριν από τουλάχιστον 200 χρόνια, ο ιστορικός George Stevens παρατήρησε ότι όσα γνωρίζουμε για τον Σαίξπηρ περιορίζονται σε κάποια σκόρπια γεγονότα.
 
Στην σύντομη εισήγησή της η κ. Ζαφειριάδου αναφέρθηκε στο τι γνωρίζουμε και τι όχι από τη ζωή του, το πώς έμοιαζε, τη μόρφωσή του, την καριέρα του, τα έργα του, αλλά και τι γνωρίζουμε και τι όχι για τα σονέτα του, το τελευταίο έργο του ποιητή.
 
«Οι πενιχρές γνώσεις μας για τη γένεση των σονέτων αλλά και την ίδια τη φύση του έργου που ενώ υπόσχεται να «χτίσει αθάνατα μνημεία στους εραστές..» κρύβει επιμελώς την ταυτότητά τους» σημείωσε η κ. Ζαφειριάδου πως είναι μερικά από τα στοιχεία που έχουν εξάψει ανά τους αιώνες τη φαντασία των μελετητών.
 

Ιωάννα Παπαδοπούλου
«Πώς γνώρισε, αν γνώρισε, ο Σαίξπηρ τον Πλάτωνα;»

 
Στις εκλεκτικές συγγένειες και τις «επικίνδυνες σχέσεις» μεταξύ Πλάτωνα και Σαίξπηρ, μέσα από το παράδειγμα των σονέτων αναφέρθηκε η κ. Ιωάννα Παπαδοπούλου επίκουρη Καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
 
Όπως σημείωσε, οι πλατωνικές θεωρίες για την «Ομορφιά» και την «Αλήθεια» φαίνεται να απαντούν στα σαιξπηρικά σονέτα, οι οδοί όμως της εξοικείωσης του ελισαβετιανού ποιητή με τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο παραμένουν μη ανιχνεύσιμες και ως εκ τούτου σκοτεινές και αμφίβολες, ώστε αντί για εκλεκτικές λογοτεχνικές συγγένειες, να πρόκειται ενδεχομένως για ερευνητικά «επικίνδυνες σχέσεις».
 
«Πώς γνώρισε, αν γνώρισε, ο Σαίξπηρ τον Πλάτωνα; Μήπως, θα ήταν εξίσου ασφαλές να υποστηριχθεί κάποια άλλη πιθανότητα “επαφής”;» ήταν το ερώτημα που έθεσε η κ. Παπαδοπούλου, δίνοντας μια σύντομη οριοθέτηση και τοποθέτηση με την αρωγή του σύγχρονου ανατρεπτικού βρετανικού λογοτεχνικού πνεύματος.
 
 

Σπύρος Κιοσσές
«Εκλεκτική συγγένεια μπορεί να εντοπιστεί ανάμεσα στον σονετογράφο Shakespeare και στην ποίηση του Καβάφη»

 
Την επισήμανση της «εκλεκτικής συγγένειας» που μπορεί να εντοπιστεί ανάμεσα στον σονετογράφο Shakespeare και στην ποίηση του Καβάφη έκανε στην εισήγησή του ο κ. Σπύρος Κιοσσές, Φιλόλογος, διδάσκων στο Τμήμα Ελληνικής φιλολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
 
Ο κ. Κιοσσές έκανε λόγο στην παρουσίασή του στα βασικά μορφικά και θεματικά χαρακτηριστικά του σονέτου, με επίκεντρο τα έργα του Shakespeare, πραγματοποιώντας παράλληλα μια αναφορά στην καλλιέργεια του είδους στη νεοελληνική λογοτεχνία.
 

Γιώργος Τσομής
«Έπρεπε να περιμένουμε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα για να συναντήσουμε μελοποιημένα σονέτα του Σαίξπηρ και μάλιστα όχι από συνθέτες κλασικής μουσικής αλλά από ποπ τραγουδοποιούς»

 
Τέλος ο κ. Γιώργος Τσομής, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης αναφέρθηκε στις μελοποιήσεις από το λυρικό έργο του Σαίξπηρ, τα σονέτα του, που αποτελούν, όπως σημείωσε, «από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα ποιητικά κείμενα της αγγλικής λογοτεχνίας».
 
Ξεκινώντας, σημείωσε πως ερευνώντας μουσικολογικά τις μελοποιήσεις των σονέτων από την εποχή της ποιητικής τους σύνθεσης μέχρι σήμερα εκπλήσσει το γεγονός ότι η κλασική, ρομαντική και σύγχρονη μουσική μέχρι σχεδόν τα τέλη του 20ού αιώνα αντιστέκεται σθεναρά στο εγχείρημα της μουσικής τους συνοδείας.
 
Απαντώντας τα ερωτήματα που δημιουργεί το γεγονός ότι θα έπρεπε να περιμένουμε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα για να συναντήσουμε μελοποιημένα σονέτα του Σαίξπηρ και μάλιστα όχι από συνθέτες κλασικής μουσικής αλλά από ποπ τραγουδοποιούς, παρουσιάζοντας μουσικολογικά μέσω οπτικοακουστικού υλικού ορισμένες ποπ μελοποιήσεις σαιξπηρικών σονέτων χωρίς να αγνοεί βέβαια και τα πρώτα δείγματα λυρικών δραματοποιήσεών τους.
 

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.