Ανδριανα Δελεγκου,* «Στο βιβλιο “Μια εικονα, μια ιστορια” οι μικροι αναγνωστες αποκτουν γνωσεις για τον κοσμο, στασεις ζωης, αξιες»

Λεύκη Σαραντινού, «Μια εικόνα, μια ιστορία – Δέκα και μία φανταστικές ιστορίες», Ευστάθιος Γκεβρέκης εικ., Εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης, Κομοτηνή 2021, σ. 168

Καλησπέρα σε όλους. Σήμερα γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, η οποία καθιερώθηκε το 1966 από την IBBY (Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα), ημέρα γενεθλίων του γνωστού Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Το φετινό μήνυμα είναι: «Οι ιστορίες είναι φτερά που σε βοηθούν να πετάς κάθε μέρα». Οι περισσότεροι μεγαλώσαμε με τις ιστορίες του και μας συντροφεύουν ακόμα («Το ασχημόπαπο», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα», «Η Τοσοδούλα», «Ο μολυβένιος στρατιώτης» κ.ά.).

Η λέξη παραμύθι προέρχεται από την αρχαία λέξη παραμύθιον, που σημαίνει παρηγοριά, ανακούφιση, ενθάρρυνση. Η σημαντική αξία των παραμυθιών είναι σε όλους γνωστή καθώς αποτελούν εργαλείο μάθησης και αγωγής. To παραμύθι βοηθά το παιδί-αναγνώστη να εξερευνήσει μακρινούς κόσμους, διαφορετικούς πολιτισμούς, να αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες που θα το βοηθήσουν να ερμηνεύσει τόσο τον κόσμο γύρω του όσο και συμβάντα του άμεσου περιβάλλοντός του που φαντάζουν περίπλοκα. Μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων τα παιδιά έρχονται σε επαφή με ποικίλες καταστάσεις, καθώς τους παρακολουθούν να αναλαμβάνουν ευθύνες, να κάνουν λάθη, να προβληματίζονται, να λαμβάνουν αποφάσεις.

Σήμερα, λόγω έλλειψης χρόνου, αλλά κυρίως λόγω της υπέρμετρης χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων, τα παραμύθια έχουν παραμεριστεί. Παρόλα αυτά, η παιδική λογοτεχνία ακμάζει και υπάρχουν πολλές επιλογές για όμορφα και διδακτικά παραμύθια, μεταξύ των οποίων είναι και αυτό που έχουμε τη χαρά να σας παρουσιάζουμε σήμερα. Για τον λόγο αυτό καλούμε γονείς και εκπαιδευτικούς να το εντάξουν στην καθημερινή ρουτίνα.

Στο βιβλίο «Μια εικόνα, μια ιστορία» οι μικροί αναγνώστες αποκτούν γνώσεις για τον κόσμο, στάσεις ζωής, αξίες, ευαισθητοποιούνται σε θέματα όπως η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών, τα ζητήματα φύλου, οι κίνδυνοι που ελλοχεύει το διαδίκτυο, πολ. ετερότητα κ.ά.). Έτσι έχουν την ευκαιρία να ταυτιστούν, να διαχειριστούν δύσκολες καταστάσεις, φόβους με έναν τρόπο φυσικό και αβίαστο. Το παιδί αισθάνεται πως δεν βιώνει μόνο αυτό αυτές τις περίπλοκες σκέψεις, αλλά και άλλοι εκεί έξω. Με αυτόν τον τρόπο αποκτά σύμμαχο που του δίνει χώρο να ξεδιπλωθεί ψυχικά.

Η γλώσσα απλή, κατανοητή, με λέξεις και προτάσεις που κεντρίζουν την προσοχή. Σε αυτό έρχεται να κουμπώσει με έναν μαγικό τρόπο η εικονογράφηση του Στάθη και να διαμορφώσει αναγνώστες με αυξημένη παρατηρητικότητα και κριτική σκέψη. Η εικόνα λειτουργεί μέσα στο κείμενο είτε ως επεξήγηση είτε ως συμπλήρωμα και αποτελούν ενιαίο οπτικά και νοηματικά σύνολο, σύνθετη τέχνη όπου τα ζωγραφικά στοιχεία εναρμονίζονται με τα του λόγου. Μιλά απευθείας στο μάτι του παιδιού, έχει ζωντάνια, κίνηση, παλμό. Λέξεις και εικόνες προσφέρουν πολλαπλές δυνατότητες, διαφορετικές φωνές και οπτικές.

Όπως γράφει ο Jean-Paul Sartre, το διάβασμα είναι ένας τρόπος να εξερευνήσουμε ένα άλλο σύμπαν πέρα από την πραγματικότητα, να δραπετεύσουμε από αυτήν, να πάμε να «συναντήσουμε» τη ΖΩΗ.

Και διάβασαν βιβλία, άκουσαν, ξεκουράστηκαν και γυμνάστηκαν, έφτιαξαν έργα τέχνης και έπαιξαν παιχνίδια, έμαθαν νέους τρόπους να υπάρχουν και άκουσαν με προσήλωση, κάποιοι διαλογίστηκαν, κάποιοι προσευχήθηκαν, κάποιοι χόρεψαν, κάποιοι συνάντησαν τις σκιές τους, και οι άνθρωποι άρχισαν να σκέφτονται διαφορετικά… και οι άνθρωποι θεραπεύτηκαν.

«Τα βιβλία είναι γιατρικά. Θεραπεύουν. Καθησυχάζουν. Εμπνέουν. Διδάσκουν. Ας ευγνωμονούμε τους παραμυθάδες, τους αναγνώστες και τους ακροατές. Ας ευγνωμονούμε τα βιβλία. Είναι φάρμακα για έναν καλύτερο, φωτεινότερο κόσμο» (Richard Van Camp· τη μετάφραση του μηνύματος έκανε η συγγραφέας και επίτιμη πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου).

Συγχαρητήρια στη συγγραφέα Λεύκη Σαραντινού και
στον εικονογράφο Ευστάθιο Γκεβρέκη.

Καλοτάξιδο.

*Η Ανδριάνα Δελέγκου είναι κοινωνική λειτουργός, εμψυχώτρια και συγγραφέας. Το κείμενο είναι η ομιλία της στην εκδήλωση βιβλιοπαρουσίασης του βιβλίου της Λεύκης Σαραντινού, «Μία εικόνα, μία ιστορία – Δέκα και μία φανταστικές ιστορίες» (εκδ. Παρατηρητής της Θράκης, Κομοτηνή 2021), που διοργανώθηκε από τις εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης και το ΚΔΑΠ «Χαρά και Δημιουργία», το Σάββατο 2 Απριλίου 2022, στη Λέσχη Κομοτηναίων. Μπορείτε να βρείτε το ρεπορτάζ της παρουσίασης εδώ.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.