Ακομα ενα βημα για την αναβιωση της Τζαμαλας στη Νεα Αδριανη

Το πρώτο βήμα για την ανασύσταση του εθίμου της Τζαμάλας έλαβε χώρα το απόγευμα του Σαββάτου 18 Νοεμβρίου, στο χώρο του Μικρού Διάκοσμου στον Ίμερο, με μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Νέας Αδριανής να βρίσκονται στο χώρο μαζί με τον Γιάννη Βουλτσίδη, για να σχεδιάσουν από την αρχή το έθιμο, οι ρίζες του οποίου χάνονται στα βάθη του χρόνου, και άλλοτε αποτελούσε μέρος των φθινοπωρινών εθίμων του οικισμού.

Το έθιμο της Τζαμάλας είναι μια από τις πολλές δραστηριότητες της Νέας Αδριανής που έχουν με τα χρόνια χαθεί από την καθημερινότητα των κατοίκων που έχουν απομείνει στον οικισμό, όμως η ανασύσταση του Συλλόγου, οδήγησε τα μέλη του να αναζητήσουν τι γινόταν στον οικισμό, από την εγκατάσταση των πρώτων κατοίκων που ήρθαν μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών και ποια ήταν έθιμά τους.

Για αυτό και βρέθηκαν στο Μικρό Διάκοσμο, και απευθύνθηκαν στον κ. Βουλτσίδη, μιας και ο ίδιος είχε συμμετάσχει στην αναβίωσή του στις αρχές της δεκαετίας του ’90, με την αρωγή των κατοίκων.

Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που το έθιμο έλαβε χώρα στον οικισμό, για αυτό τα μέλη του Συλλόγου, μαζί με την Πρόεδρο κ. Θεολογία Αραμπατζή, θέλοντας να το ξαναζήσουν, αλλά και να το μεταφέρουν στις επόμενες γενιές, ξεκινούν αυτή την προσπάθεια, ώστε να μείνει ένας δικός τους σπόρος στον οικισμό.

Για το δρώμενο αυτό θέλουν να πατήσουν στην δράση που υπήρχε τότε, με την προσθήκη νέων στοιχείων, ώστε να προσεγγίσουν το σήμερα. «Έχουμε πολλά μηνύματα του σήμερα, που υπάρχουν και στο χθες, και θέλουμε νέοι και γέροι να αντιληφθούν τι γινόταν τότε, με τη γλώσσα του σήμερα» ανέφερε.

«Με αυτό τον τρόπο, θα παραμείνουν ζωντανά τα έθιμα, και θα προχωρήσουν» ανέφερε.

Δρώμενο που έρχεται από την αρχαιότητα

Η Τζαμάλα, ως δρώμενο με διάφορες παραλλαγές, γινόταν από αγροτικούς πληθυσμούς της Θράκης από τα προχριστιανικά χρόνια, ενώ το πιο σύνθετο δρώμενο της περιγράφει ο Γεώργιος Βιζυηνός, και έχει δομή παρόμοια με αρχαίας τραγωδίας, σημείωσε ο κ. Βουλτσίδης, παραλληλίζοντάς την με την Αντιγόνη, με όλες τις εκφάνσεις του να έχουν την σύγκρουση του γέρου με το νέο.

Ο Γέρος εκπροσωπεί το χρόνο, την εξουσία το χρήμα, τα προνόμια, ενώ ο νέος αντιπροσωπεύει τον σπόρο, τη νέα ζωή, σε ένα θεατρικό αγώνα που προηγείται της Αρχαίας τραγωδίας.

Έχουμε λοιπόν αυτή τη βασική αντίθεση, με τον γέρο να θέλει να πάρει τη γυναίκα του νέου, τη Τζαμάλα, και στην πάλη τα καταφέρνει. Όμως ο θάνατος δεν είναι σταθερή κατάσταση στη φύση, και ενώ ο σπόρος φαίνεται νεκρός, έχει ζωή μέσα του, και φέρνει ζωή, και σε αυτό το πλαίσιο υπάρχει η Τζαμάλα, με τον χορό να συμπάσχει με τον νέο.

Από την δική του εμπειρία, το έθιμο δεν ήταν «συμμαζεμένο» αλλά ήταν και αφορμή για σκανδαλιές, μικρότερες ή μεγαλύτερες. Οι διάφοροι «ήρωες» δε ήταν ζωσμένοι με κουδούνια, διαφορετικά για τον καθένα, που δημιουργούσαν τον δικό τους ήχο, αλλάζοντας το νόημα και το κάλεσμα τους, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν.

Στα τελευταία χρόνια της αναβίωσής του, σημείωσε, όταν και αυτός ήταν μέρος της διοργάνωσης, πατούσαν στο παλιό, όμως κατάφερναν να ξεφύγουν, άλλοτε περισσότερο, και άλλοτε λιγότερο, με ανατρεπτικές αλλαγές.

Το δρώμενο τότε ήταν εξοντωντικό, μιας και γινόταν τρεις τέσσερις φορές από τους ίδιους, αλλά κατέληγε πάλι σε ένα μεγάλο γλέντι, που κρατούσε μέχρι το πρωί.

Φιλοδοξία του είναι πλέον, επιστρέφοντας στη Νέα Αδριανή, και πατώντας πάνω στη βάση του εθίμου, την κόντρα του παλιού με το νέο, τον χορό που συμπάσχει, να δημιουργήσουν κάτι εντελώς διαφορετικό, με νέα λόγια και νέα τραγούδια.

Τονίζοντας πως πρέπει να αποφύγουν το φολκλόρ για να είναι πιστοί στο πνεύμα του εθίμου, παρουσίασε στα μέλη του συλλόγου μερικές από τις ιδέες του για το δρώμενο, όποτε αυτό γίνει, μαζί με στίχους που συνέθεσε για αυτό, ελπίζοντας πως θα αποτελέσει την πύλη της σύνδεσης του παλιού με το καινούριο.

Σημαντικό να μένουν ζωντανά τα έθιμα

Παρών ήταν και ο κ. Χρήστος Καρδίμης, κάτοικος Νέας Αδριανής, ο οποίος είναι από τους λίγους που έζησαν το έθιμο ως παιδί. «Γινόταν και στην πατρίδα, το έφεραν στο χωριό και μαζευόταν όλοι γλεντούσαν, και πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι την εποχή της σποράς, και ήταν κάτι ευχάριστο, κάτι δυνατό» σημείωσε, και λάμβανε χώρα για την ευφορία της γης.

Μάλιστα είχε πάρει μέρος και αυτός στο έθιμο, και είναι πρόθυμος να συμμετέχει ξανά, αν και πιστεύει πως θα πρέπει να το ζήσουν οι νέοι, για να γίνει κομμάτι της δικής τους εμπειρίας. Είναι καλό άλλωστε ότι νέοι θέλουν να γνωρίσουν και να συνεχίσουν το έθιμο, μιας και θα πρέπει να υπάρχει συνέχεια σε αυτά.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.