Αναζητουνται λυσεις για την υφαλμυρωση στη Ροδοπη

Τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος MEDSAL, που παρακολούθησε και μελέτησε την υφαλμύρωση των υπόγειων υδροφορέων της Ροδόπης παρουσιάστηκαν το απόγευμα της Δευτέρας 20 Φεβρουαρίου στην Κομοτηνή, μαζί με προτάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου, του τα τελευταία χρόνια γίνεται εντονότερο.

Το έργο MEDSAL αποσκοπεί στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της ποιότητας των αποθεμάτων υπόγειων υδάτων στις παράκτιες περιοχές της Μεσογείου, οι οποίες συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο ευάλωτων περιοχών στον κόσμο όσον αφορά τη λειψυδρία και την υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων.

Αυτό θα αντιμετωπιστεί με την παροχή μιας νέας ολιστικής προσέγγισης, προς την κατεύθυνση της βιώσιμης διαχείρισης των παράκτιων υδροφορέων, οι οποίοι επηρεάζονται από τον αυξημένο (μεμονωμένο ή πολλαπλά επαγόμενο) κίνδυνο αλάτωσης των υπόγειων υδάτων, ιδίως υπό τις μεταβλητές μετεωρολογικές και κλιματικές συνθήκες της Μεσογείου και το ταχέως μεταβαλλόμενο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο.

Στο έργο συμμετέχουν έξι χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Τυνησία, Γερμανία, Γαλλία και Τουρκία) με σκοπό τη διερεύνηση βιώσιμων προσεγγίσεων διακυβέρνησης για την ποιοτική και ποσοτική διατήρηση τεσσάρων Μεσογειακών παράκτιων υδροφορέων (Ελλάδα, Ιταλία, Τυνησία, Τουρκία) έναντι των ανθρωπογενών και κλιματικών πιέσεων, λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα τα τοπικά περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά, με την γεώτρηση που αφορά την Ελλάδα να γίνεται στη Ροδόπη.

Γνωστό το πρόβλημα στη Ροδόπη

Την εκδήλωση διοργάνωσαν το Ινστιτούτο Εδαφοϋδατικών Πόρων (Ι.ΕΥ.Π) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, η Διεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Π.Ε. Ροδόπης και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (Παράρτημα Θράκης), με τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ Θράκης κ. Τριαντάφυλλο Παπαδάκη να επισημαίνει πως μέσα από τα αποτελέσματα του έργου, θα βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για τις προτεινόμενες λύσεις και πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα, το οποίο επηρεάζει σημαντικά τις καλλιέργειες.

Όπως τόνισε, η υφαλμύρωση επηρεάζει χωράφια σε τέτοιο βαθμό ώστε όχι μόνο να μην είναι παραγωγικά, αλλά και να κινδυνεύει να καταστραφεί το έδαφός του. Για αυτό και θεωρεί πως θα πρέπει να συνεχιστεί η παρακολούθηση των υδάτων, αλλά και να γίνουν τα απαραίτητα έργα, ώστε οι επόμενες γενιές να μην έχουν αντιμετωπίσουν και αυτό το πρόβλημα.

Χρειάζεται παρακολούθηση και συγκεκριμένα μέτρα

Όπως τόνισε ο επιστημονικός υπεύθυνος του MEDSAL Δρ. Ευάγγελος Τζιρίτης, το έναυσμα για να ξεκινήσουν να δουλεύουν στην περιοχή της Ροδόπης, το είχαν από παλιότερες μελέτες που είχαν αντιμετωπίσει κυρίως το πρόβλημα της υφαλμύρωσης των υπογείων υδροφορέων, και της νιτρορύπανσης, που διαπίστωσαν σε αρκετές γεωτρήσεις.

Στην ημερίδα παρουσίασαν τα πρόδρομα αποτελέσματα του έργου, αλλά και πρότειναν συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης ειδικά για το πρόβλημα της αλατότητας, αλλά και για την ποιότητα των υδροφόρων οριζόντων στην παράκτια περιοχή της Ροδόπης.

Το πρόβλημα της αλατότητας είναι γνωστό από τα προηγούμενα χρόνια, τόνισε, πλέον όμως με το συνδυασμό σύγχρονων εργαλείων, κατάφεραν να διακριτοποιήσουν τις πηγές του προβλήματος, και να προτείνουν τις κατάλληλες λύσεις, μιας και πολλοί από τους παράγοντες υποεκτιμούνταν ή δεν λαμβάνονταν υπόψη.

Για παράδειγμα η υπεράρδευση, η οποία έχει κατηγορηθεί για την υφαλμύρωση, αποτελεί ένα παράγοντα ο οποίος επιτείνει το πρόβλημα, το οποίο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του έργου, υπάρχει λόγω φυσικών αιτιών, τα οποία επιδεινώνει η μη ορθολογική διαχείριση του νερού.

Το πρόβλημα της υφαλμύρωσης παίρνει πολύ χρόνο για να εδραιωθεί, αλλά είναι πολύ δύσκολο να αναστραφεί, και πολύ κοστοβόρο, τόνισε ο κ. Τζιρίτης, για αυτό και υπάρχει μεγάλη έμφαση στην πρόληψη.

Στη Ροδόπη υπάρχει σημαντική πηγή αλατότητας, τόνισε, και ενώ δεν μπορούν να γίνουν θαύματα, μπορούν να υπάρξουν μέτρα ανάσχεσης του προβλήματος, και παρακολούθησής του, ώστε τα μέτρα να έχουν δυναμική και να αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις συνθήκες.

Ποιες οι κινήσεις που προτείνονται

Ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνουν είναι η βελτιστοποίηση των αρδευτικών συνθηκών, μιας και διαπίστωσαν, όταν πραγματοποιούσαν τις έρευνες πεδίου, πως οι αγρότες πότιζαν με μεγάλες ποσότητες, με κανόνια, ακόμα και μεσημέρι, κάτι που είναι απαγορευτικό για πολλούς παράγοντες.

Για αυτό θεωρεί πως πρέπει να γίνει αφενός εξοικονόμηση του νερού, με βελτιστοποίηση του τρόπου άρδευσης, και να υπάρξει ένα δίκτυο παρακολούθησης σε μόνιμη βάση, εστιασμένο στην καρδιά του προβλήματος και θα δίνει κατευθύνσεις ανάλογα με την εξέλιξη του φαινομένου.

Στην Ροδόπη υπάρχουν μέσω του έργου, ως κομμάτι ενός υδρολογικού παρατηρητηρίου που δημιουργείται στη μεσόγειο, τρεις αισθητήρες σε γεωτρήσεις που μετρούν κρίσιμες υδατολογικές παραμέτρους, που υποστηρίζουν την λήψη αποφάσεων και την έγκαιρη προειδοποίηση.

Επίσης θα πρέπει οι γεωτρήσεις να μην αντλούν νερό από το ανώτερο υδατικό στρώμα, όπου παρατηρείται η αλατότητα, αλλά και να εφαρμοστούν οι κατάλληλες τεχνικές για να αποβληθεί η κρούστα των αλάτων που υπάρχει στο έδαφος και δημιουργείται από τη συνεχή ροή του αρδευτικού νερού.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.