Τροποποιηση περιφερειακου σχεδιασμου διαχειρισης αποβλητων

Οι θέσεις του ΤΕΕ Θράκης απέναντι στην τροποποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων περιφέρειας ΑΜ-Θ μεταφέρθηκαν στην προχθεσινή συνεδρίαση του νομαρχιακού συμβουλίου Ροδόπης από τον πρόεδρο του ΤΕΕ Νίκο Παπαθανασίου και τον αρχιτέκτονα μηχανικό Κώστα Καλούδη που συμμετέχει στην ομάδα εργασίας μαζί με την πολιτικό μηχανικό Ζωή Κοσμίδου και τον χημικό υγιεινολόγο μηχανικό Παναγιώτη Παρασκευόπουλο. Η τροποποίηση δεν ανατρέπει τον αρχικό σχεδιασμό, με δεδομένο ότι χρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής. Συγκεκριμένα, το ΤΕΕ προτείνει την κατασκευή 15 σταθμών μεταφόρτωσης, δυο χώρων υγειονομικής ταφής κι δύο ΧΥΤΥ, στον Έβρο και στην Ξάνθη, αν και τα δεδομένα μέχρι τώρα μιλούσαν για έναν μόνο ΧΥΤΥ στην Ξάνθη. Επίσης, την κατασκευή μίας τουλάχιστον μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων.

Στην αρχή παρουσιάστηκε στο σώμα το σύντομο ιστορικό του περιφερειακού σχεδιασμού: «Το 2003 καταρτίστηκε ο «περιφερειακός σχεδιασμός της διαχείρισης των απορριμμάτων της Α.Μ.Θ.» Ο σχεδιασμός αυτός εγκρίθηκε από το περιφερειακό συμβούλιο και εντάχθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ στον εθνικό σχεδιασμό της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Το Δεκέμβριο του 2005 έγινε η μελέτη τροποποίησης του παραπάνω σχεδιασμού. Στην τροποποιητική αυτή μελέτη αναφέρεται η παρούσα «κριτική θεώρηση»» εξήγησαν.

Στη συνέχεια αναφέρθηκαν στο νομικό πλαίσιο της τροποποίησης και έδωσαν επιγραμματικά το περιεχόμενο αναθεωρημένης μελέτης, σύμφωνα με το οποίο: «Ο κορμός και τα δεδομένα της τροποποιημένης μελέτης είναι σχεδόν στο σύνολο τους τα ίδια με αυτά της αρχικής μελέτης του 2003. Κατά την περιφέρεια η τροποποίηση δεν αποσκοπούσε αλλά και δεν θα μπορούσε να ανατρέψει τον αρχικό σχεδιασμό τη στιγμή μάλιστα που έχει ήδη εγκριθεί και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής. Αντίθετα ο στόχος ήταν η βελτίωση και συμπλήρωση του υφισταμένου.

Ως βέλτιστο σενάριο για τη διαχείριση προτείνεται: Η κατασκευή 15 σταθμών μεταφόρτωσης. Η κατασκευή 2 χώρων υγειονομικής ταφής, ενός στο νησί της Θάσου και ενός στο νησί της Σαμοθράκης. Η κατασκευή ενός τουλάχιστον ΧΥΤΥ. Η κατασκευή μίας ή εναλλακτικά περισσοτέρων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων. Η διερεύνηση της χρήσης του σιδηροδρομικού δικτύου για τη μεταφορά των απορριμμάτων».

Σχολιάστηκε στη συνέχεια, ότι ο βασικός στόχος της διαχείρισης απορριμμάτων είναι η προστασία του περιβάλλοντος με όρους βιωσιμότητας και αειφορίας.

Τα δεδομένα της μελέτης

Επί της μελέτης σχολιάστηκαν τα δεδομένα κι έγινε λόγος για ερωτηματικά και ενστάσεις όσον αφορά στις παραδοχές και στα δεδομένα, μια κι έχουν γίνει κάποιες αλλαγές που αφορούν και στον υπολογισμό των εξόδων. «Στο κεφάλαιο 7 παράγραφος 7.2 λαμβάνεται ως κόστος πετρελαίου 0,68 ευρώ /λίτρο ενώ η σημερινή τιμή είναι 0,998 ευρώ /λίτρο. Έτσι το κόστος μεταφοράς από τα απομακρυσμένα σε σχέση με την Ξάνθη σημεία της περιφέρειας υποκοστολογείται.

Το ετήσιο κόστος απασχόλησης οδηγού, φυλάκων, τεχνιτών λαμβάνεται στην μελέτη, με δεδομένα του 2002, ήτοι 17.021 ευρώ, 14.674 ευρώ, 17.608 ευρώ ενώ σήμερα το μέσο κόστος είναι περίπου 22.000 ευρώ, 21.000 ευρώ, 20.000 ευρώ αντίστοιχα.

Ο βαθμός ανάκτησης των ανακυκλώσιμων υλικών κατά την διαλογή στην πηγή λαμβάνεται πολύ μεγαλύτερος στο επιλεγέν σενάριο, από ό,τι στα άλλα αποκεντρωμένα σενάρια διαχείρισης.

Παρατηρείται δηλαδή το φαινόμενο με τη χρήση διαφοροποιημένων κρίσιμων στοιχείων κόστους να προκύπτει – περισσότερο ή λιγότερο αντίστοιχα – η λύση της μεταφοράς των απορριμμάτων στην Ξάνθη σαν το πλέον συμφέρον σενάριο».

Κατά την παρουσίαση της τροποποίησης του περιφερειακού σχεδιασμού μεταφέρθηκε και ο αντίλογος εκ μέρους της Περιφέρειας:

«Η μεταφορά, με όρους περιβαλλοντικά απολύτως ασφαλείς, είναι αποτέλεσμα της απαίτησης επεξεργασίας των απορριμμάτων, προκειμένου να μειωθεί ο όγκος τους στο 30%. Αυτό το αδρανές υπόλειμμα και μόνον επιτρέπεται να οδηγηθεί σε χώρο υγειονομικής ταφής. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και την ποσότητα των απορριμμάτων των πέντε νομών της περιφέρειας μία – ή ίσως μετά βίας δύο – μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων υπερεπαρκούν ώστε να καλυφθεί το σύνολο της ΠΑΜΘ με όρους βιωσιμότητας και παράλληλα ανεκτό οικονομικό κόστος για τον πολίτη.

Σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση του Ταμείου Συνοχής η επεξεργασία των απορριμμάτων πρέπει να είναι αντικείμενο ιδιωτικής επένδυσης επομένως οι όροι βιωσιμότητας και ανεκτού οικονομικού κόστους γίνονται ιδιαίτερα κρίσιμοι.

Η πρόταση για διερεύνηση της χρήσης του σιδηροδρόμου έγινε για ν’ αντισταθμιστεί κατά το δυνατόν η – περιστασιακή ή μόνιμη – αύξηση της τιμής του πετρελαίου.

Η συντονισμένη κίνηση 31 σύγχρονων συρμών με ερμητικά κλειστά κοντέινερς σε κλειστό αυτοκινητόδρομο – Εγνατία – εκτός αστικών κέντρων είναι πολύ περισσότερο περιβαλλοντικά ασφαλής και ενεργειακά αποδεκτή από την ασυντόνιστη και κατά τεκμήριο μη αποδοτική κίνηση εκατοντάδων απορριμμάτων που διατρέχουν σήμερα το δημοτικό και επαρχιακό δίκτυο με αμφίβολες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας».

Σχολιασμός παραγράφου 11.7 της μελέτης

Στην κριτική θεώρηση της τροποποίησης γίνεται σχολιασμός προσθηκών επί του κεφαλαίου 7, αρκετές εκ των οποίων είχαν αναφερθεί προφορικά ακόμη και στον αρχικό σχεδιασμό επί Άρη Παπαδόπουλου.

«Στην παρούσα μελέτη τροποποίησης έχει προστεθεί το κεφάλαιο 11 στο οποίο υπάρχουν οι εξής «σοβαρές προσθήκες»: 1. «Σημειώνεται ότι για λόγους που συνδέονται με την ασφάλεια και προστασία της δημόσιας υγείας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης προβλέπεται να είναι έτοιμοι να δεχτούν απορρίμματα ένας χώρος σε κάθε νομό. Συγκεκριμένα: Στους νομούς Ροδόπης, Καβάλας και Ξάνθης, οι χώροι αυτοί θα είναι ήδη αδειοδοτημένοι ΧΥΤΑ.

Στους νομούς Έβρου και Δράμας οι χώροι αυτοί θα είναι οι ΧΑΔΑ που θα αποκατασταθούν. Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται σε κάθε έναν από τους παραπάνω χώρους η δημιουργία ενός κυττάρου «σε αναμονή» για την εξυπηρέτηση των εκτάκτων καταστάσεων.» Επ’ αυτού του σημείου σχολιάστηκε ότι σύμφωνα με τη νομοθεσία περί αποκατάστασης των ΧΑΔΑ δεν υπάρχει η δυνατότητα κυττάρου υποδοχής απορριμμάτων σε αποκατεστημένο ΧΑΔΑ, επομένως στους ΧΑΔΑ Έβρου και Δράμας δε θα υπάρχει η δυνατότητα εφεδρειών και συνέχισαν: «Ενώ μέχρι και το κεφάλαιο 11 φαίνεται να επιλέγεται το σενάριο της μίας διαχειριστικής ενότητας με μια μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) και ένα χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) στην Ξάνθη στο κεφάλαιο 11 προτείνονται προς διερεύνηση δύο εναλλακτικά σενάρια. Το σενάριο Α με μία ΜΕΑ για Δράμα, Καβάλα, Ξάνθη και ένα για Έβρο και Ροδόπη και το σενάριο Β με μία ΜΕΑ για Δράμα, Καβάλα, Ξάνθη, Ροδόπη και ένα για Έβρο.

Αμέσως γεννώνται τα εξής ερωτηματικά:

1) Μπορεί να υπάρξει διαχειριστικό σχέδιο με εναλλακτικές λύσεις που η κάθε μία απαιτεί διαφορετικά προαπαιτούμενα; π.χ. ΣΜΑ, συρμούς, ΧΥΤΥ κλπ.

2) Τελικά το παρόν διαχειριστικό σχέδιο καταλήγει κάπου συγκεκριμένα ή προτείνει εναλλακτικές λύσεις προς διερεύνηση; Αν απλώς προτείνει λύσεις προς διερεύνηση τότε γιατί εντάσσει μόνο το ΧΥΤΥ της Ξάνθης και δεν εντάσσει και τους άλλους πιθανούς ΧΥΤΥ της Αλεξανδρούπολης ή της Κομοτηνής;

3) Γιατί προτείνονται τα σενάρια προς διερεύνηση και δεν διερευνώνται τώρα ώστε να μην γίνουν λάθος προαπαιτούμενες επιλογές;»

Ας μην ξεχνάμε ότι η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Ξάνθης αντιδρούσε στον αρχικό σχεδιασμό και δεν ήθελε να γίνει εκεί ο ΧΥΤΥ. Κάποια στιγμή μάλιστα είχαν διαφοροποιηθεί στις θέσεις τους ο δήμαρχος Μ. Στυλιανίδης και ο νομάρχης Γ. Παυλίδης και κατόπιν διαβουλεύσεων με την περιφέρεια είχαν συμφωνήσει με το αρχικό σενάριο.

Στη συνέχεια, δόθηκαν από την Περιφέρεια οι εξής διευκρινίσεις: «Σε κάθε νομό θα δημιουργηθεί ένας ΧΥΤΑ για να καλύψει τις όποιες έκτακτες ανάγκες. Το διαχειριστικό σχέδιο δεν προτείνει νέες εναλλακτικές λύσεις. Η τροποποίηση αφορά στη δυνατότητα να υπάρξουν περισσότερες της μιας μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) εφόσον ο ιδιώτης επενδυτής αποδείξει ότι έτσι εξασφαλίζεται καλύτερα η βιωσιμότητα και οικονομικότερη λειτουργία του συστήματος».

Το ΤΕΕ Θράκης, στην κριτική του θεώρηση πρότεινε το πλέον ρεαλιστικό σχήμα – σενάριο διαχείριση: «Κατασκευή 15 σταθμών μεταφόρτωσης. Κατασκευή 2 ΧΥΤΑ ενός στο νησί της Θάσου και ενός στο νησί της Σαμοθράκης. Κατασκευή μίας ΜΕΑ και ενός ΧΥΤΥ στην Ξάνθη. Κατασκευή μίας ΜΕΑ και ενός ΧΥΤΥ στον Έβρο.

Διερεύνηση χρήσης σιδηροδρόμου. Κατασκευή μικρού ΧΥΤΑ στους νομούς Δράμας, Καβάλας, Ροδόπης (στις υφιστάμενες θέσεις των ΧΥΤΑ ή ΧΑΔΑ) για κατάσταση εκτάκτων αναγκών (θεομηνίες, καταστροφές κλπ)». Σε σύγκριση με την αναθεωρημένη μελέτη, η πρόταση εξειδικεύεται ως προς την κατασκευή ΜΕΑ και ΧΥΤΥ στον Έβρο και την Ξάνθη.

Μ.Α.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.