«Τριτοκοσμικη η διοικητικη δομη της χωρας»

Τις απόψεις και θέσεις του για τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση εκφράζει μέσα από συνέντευξή του στον ΠτΘ ο νομάρχης Ροδόπης, κ. Άρης Γιαννακίδης, τονίζοντας την ανάγκη «να ενδυναμωθεί η πρωτοβάθμια διοίκηση», αλλά και «να απλωθεί η αυτοδιοικητική δομή της χώρας σε όλα τα επίπεδα, ώστε να οδηγηθούμε στη διοικητική μεταρρύθμιση με πόρους και αρμοδιότητες». Η συζήτηση, βέβαια, επεκτείνεται και σε ειδικότερα θέματα νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, αλλά και στα όσα λέγονται και γράφονται για την κάθοδο του κ. Γιαννακίδη ως υποψηφίου δημάρχου στο δήμο Κομοτηνής.

ΠτΘ: κ. Νομάρχα, δέκα χρόνια μετά την εφαρμογή του Καποδίστρια έχει ανοίξει μία συζήτηση εδώ και καιρό σχετική με τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση. Έχοντας μια μακρά πορεία στην τοπική αυτοδιοίκηση, πώς κρίνετε το θέμα;

Α.Γ.: Θεωρώ ότι είναι επιτακτική ανάγκη η νέα διοικητική μεταρρύθμιση. Έχουμε καθυστερήσει στη δρομολόγησή της. Δεν είναι δυνατόν αυτή η διοικητική δομή, η οποία έχει εμφανίσει έκδηλα σημεία παρακμής να ανταποκρίνεται σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Είναι τριτοκοσμική η διοικητική δομή της χώρας και όλη η κρατική έκφραση. Η διαβούλευση και ο προβληματισμός στις συζητήσεις έχουν τελεσφορήσει. Δεν μπορεί να ανακυκλώνονται τα ίδια πράγματα και το τραγικό είναι, ενώ τα θεσμικά αυτοδιοικητικά όργανα είναι πιεστικά στη νέα αυτοδιοικητική πρόταση, η κεντρική εξουσία παλινωδεί και πιθανά κάνει σχεδιασμούς με πρόσκαιρα πελατειακά ή κομματικά κριτήρια. Πολλές φορές σε συζητήσεις με τον Υπουργό Εσωτερικών έχω θέσει το θέμα διαμηνύοντας όχι μόνο την επιτακτική ανάγκη για την ύπαρξη μιας επιταχυνόμενης αναπτυξιακής εξέλιξης στη χώρα μας, αλλά και τονίζοντας ότι θα γραφεί στην ιστορία ως ο άνθρωπος που ταρακούνησε σε επίπεδο κρατικής αυτοδιοικητικής δομής τον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας, αλλάζοντάς τον. Προς το παρόν αυτό που φαίνεται είναι μια λογική αποπροσανατολισμού από τα αδιέξοδα της κυβέρνησης, η οποία προσπαθεί να επινοήσει το λεγόμενο Καποδίστρια Β΄. Θεωρώ ότι πρέπει να απεγκλωβιστούμε από αυτές τις λογικές του παρωχημένου και του πρόσκαιρου και ο σχεδιασμός να είναι καθαρά τεχνοκρατικός και αναπτυξιακός με ορίζοντα το μέλλον.

ΠτΘ: Το σχέδιο του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αφορά στην χωροταξική διάρθρωση των δήμων έχει τα στοιχεία που περιγράψατε προηγουμένως;

Α.Γ.: Μπορούμε να εκλάβουμε το σχέδιο σαν τον καμβά για συζήτηση. Το θέμα δεν είναι να περιοριστούμε στο χωροταξικό και για αυτό θεωρώ ότι η εμφάνιση αυτού του χωροταξικού σχεδιασμού από το ΙΤΑ αποπροσανατολίζει τον αυτοδιοικητικό κόσμο, αλλά και τον πολίτη αυτής της χώρας από το σημαντικό, το οποίο είναι η εκχώρηση ορισμένων αρμοδιοτήτων, ο καθορισμός και η αποσαφήνιση της σημασίας των δύο εννοιών, κράτους και αυτοδιοίκησης. Αν θέλουμε να συρρικνώσουμε το κράτος σε θέματα που προσδιορίζονται και αποσαφηνίζονται από το Σύνταγμα και έχουν σχέση με την ασφάλεια και τα δημοσιονομικά της χώρας, όλα τα υπόλοιπα θα πρέπει να εκχωρηθούν στην αυτοδιοίκηση. Άρα, μιλάμε για μεγάλες αυτοδιοικητικές μονάδες με εκχωρημένες αρμοδιότητες και, το σημαντικότερο, επάρκεια πόρων. Δεν μπορώ να κάνω αναπτυξιακό σχεδιασμό, όταν έχω φερεφωνική και υποτακτική εξάρτηση με την κεντρική εξουσία. Όλα αυτά εκφράζουν πρακτικές και συμπεριφορές απερχόμενων αιώνων ή χωρών που είναι σε μια διαδικασία ανάπτυξης τώρα και όχι Ευρωπαϊκών χωρών. Όταν υπάρχει πολιτική βούληση και συμφωνήσουμε, θέση που εκφράζουν και η ΚΕΔΚΕ και η ΕΝΑΕ, να οδηγηθούμε στη διοικητική μεταρρύθμιση με πόρους και αρμοδιότητες. Άρα, λοιπόν, το να εγκλωβιζόμαστε στο χωροταξικό σχεδιασμό, αν θα είναι τρεις ή τέσσερις ή οκτώ στην περιοχή μας, είναι το έλασσον.

ΠτΘ: Το θέμα αφορά και στις τοπικές κοινωνίες. Σε όλη αυτή τη συζήτηση, ποια θα πρέπει να είναι η θέση τους;

Α.Γ: Σίγουρα, η πρόταση θα πρέπει να έχει και την έγκριση της τοπικής κοινωνίας. Δεν μπορεί να ενθαρρύνουμε ένα σχέδιο χωρίς να έχουν ερωτηθεί οι φορείς αυτής της περιοχής, όπως οι βουλευτές, οι νομάρχες, οι δήμαρχοι. Εμείς το μάθαμε από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και αυτό αποτυπώνει ότι σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στην τοπική κοινωνία και πραγματικότητα. Αν δεν εκφραστούν οι φορείς της τοπικής κοινωνίας, ποιος θα εκφραστεί; Κανείς δεν μπορεί να αποφασίσει για εμάς χωρίς εμάς. Έχουμε βρει ένα δίαυλο συνεργασίας και επικοινωνίας στην περιοχή, γνωρίζουμε και τα διοικητικά μας όρια και το πώς μπορεί να είναι η αυτοδιοικητική μας πρόταση και θεωρώ ότι θα συμβάλλουμε θετικά στη δημιουργία ενός σχήματος. Θα ξαναπώ, όμως, ότι το να ασχολούμαστε με το χωροταξικό, απομακρυνόμαστε από την ουσία του θέματος. Ενώ υπήρχε η δέσμευση ότι δεν θα γίνει καμία κοινοποίηση και ότι θα υπάρχει ένα μόρφωμα προς συζήτηση είναι λογικό να υπάρχουν ενστάσεις, εμείς οφείλουμε ως τοπική κοινωνία να κάνουμε την δική μας πρόταση χωρίς μεμψιμοιρίες και μιζέριες. Σίγουρα, όμως, θα πρέπει να υπάρξουν μεγάλες αυτοδιοικητικές μονάδες και οι δήμοι να είναι στελεχωμένοι με ανθρώπινο δυναμικό και πόρους. Θα πρέπει να ενδυναμωθεί η πρωτοβάθμια διοίκηση, αλλά θα πρέπει να απλωθεί η αυτοδιοικητική δομή της χώρας σε όλα τα επίπεδα. Όταν όλη η Ευρώπη μιλά για διασυνοριακές ή διευρωπαϊκές συνεργασίες, εμείς δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινότητες και δήμους των 2000 ή των 3000 κατοίκων. Ακόμη και σε υπανάπτυκτες χώρες υπάρχουν μεγάλες αυτοδιοικητικές μονάδες, για παράδειγμα, νομαρχίες με πληθυσμό 500.000. Τα σχήματα, όπως είναι τώρα, δυστυχώς δεν μπορούν να περπατήσουν.

Αιρετός περιφερειάρχης

ΠτΘ: Είστε υπέρ του αιρετού περιφερειάρχη;

Α.Γ.: Είμαι υπέρ της ενδυνάμωσης του αυτοδιοικητικού χαρακτήρα της χώρας. Να περιορισθεί το κράτος, να αποκεντρωθούν αρμοδιότητες. Θα σας πω ένα παράδειγμα τραγελαφικό. Υπάρχει το Υπουργείο Βορείου Ελλάδας. Μα δεν υφίσταται. Χωρίς αρμοδιότητα και πόρους, τι να ανακυκλώσει; Υπάρχει μια μιζέρια και δυστυχώς ο εκάστοτε υπουργός παίζει ρόλο διακοσμητικό. Είναι δυνατόν από την άλλη το Υπουργείο Ανάπτυξης να είναι στην Αθήνα; Μιλάμε για ένα σύγχρονο νταβατζιλίκι του αθηνοκεντρικού κράτους, όπου αναγκαζόμαστε κάθε μήνα να προσερχόμαστε στην Αθήνα, γιατί όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων είναι εκεί. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης, αν θέλουμε να έχουμε μία αποκεντρωμένη πολιτική δομή και ενεργό συμμετοχή των πολιτών στην αναπτυξιακή διαδρομή αυτής της χώρας. Συμμετοχική δημοκρατία χωρίς αποκέντρωση δεν μπορεί να γίνει.

Το μέλλον της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης

ΠτΘ: Πολλά λέγονται και γράφονται για το μέλλον του θεσμού της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης. Ποια είναι η άποψή σας;

Α.Γ.: Φαίνεται ότι θα πρέπει να δοθεί μεγάλη αναπτυξιακή δυνατότητα στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση. Θεωρώ ότι πρέπει να ενδυναμωθεί ο πρωτοβάθμιος αυτοδιοικητικός θεσμός. Όπως είναι σήμερα οι νομαρχίες δομημένες με τους συγκεκριμένους πόρους, θεωρώ ότι δεν θα έχουν διαχρονικότητα. Αν και ιστορικά ο θεσμός των νομαρχιών είναι συνυφασμένος με την κρατική ελλαδική παρουσία, όμως, αν εκλείψουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα, θα παίξουν ένα ρόλο διακοσμητικό ή αν θέλετε ο μοναδικός ρόλος που θα τους μείνει είναι ο δημοκρατικός προγραμματισμός, όπου θα προσδιορίζονται οι κατευθυντήριες αναπτυξιακές διαδικασίες και στόχοι και θα έχει τον συγκερασμό όλων των θεσμικών αυτοδιοικητικών δομών σε κοινούς στόχους που θα θέτει η τοπική κοινωνία.

ΠτΘ: Είστε υπέρ του αιρετού νομάρχη;

Α.Γ.: Το θέμα δεν το συζητώ. Μιλώ πάντα για αιρετό.

ΠτΘ: Οι νομαρχίες είναι γεγονός ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα. Σε ανακοίνωσή του η παράταξη «Κίνημα Αυτοδιοίκησης στην ΕΝΑΕ» καταγγέλλει προβλήματα με τις συμβάσεις για τις μεταφορές μαθητών, με τις τιμές των καυσίμων και τις ευθύνες που μεταφέρθηκαν στις ΝΑ από την Κυβέρνηση, με την αναιτιολόγητη καθυστέρηση για δυόμισι μήνες της κατανομής του έκτακτου ποσού των 65 εκ. € που προορίζεται για τη συντήρηση του οδικού δικτύου…

Α.Γ.: Αντικειμενικά η αυτοδιοίκηση σε όλες τις βαθμίδες περνά δύσκολες στιγμές. Δεν μου αρέσει να είμαι μίζερος, θεωρώ όμως ότι και το φυσικό υποκείμενο υποβαθμίζει ή αναβαθμίζει ένα θεσμό. Παρότι η αυτοδιοίκηση περνά δύσκολες στιγμές, είναι σημαντικό ότι ο νομάρχης και η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση έχει ή δεν έχει αρμοδιότητες, πρέπει να αγκαλιάζει όλη την τοπική κοινωνία, όλα τα προβλήματά της και να δημιουργεί κοινωνικές συνθήκες γαλήνης και συμπόρευσης όλων των πολιτών σε ένα τελικό στόχο. Προβλήματα υπάρχουν, προσπαθούμε όσο το δυνατόν να τα υπερκεράσουμε ή να τα ελαχιστοποιήσουμε. Είναι σημαντικό ότι στη Ροδόπη έχουμε ενεργοποιήσει όλο το γηγενές ανθρώπινο δυναμικό σε μια αναπτυξιακή λογική. Στόχοι που πριν χρόνια φαίνονταν υπερφίαλοι, έχουν υλοποιηθεί ήδη, προσπαθούμε και θα δρομολογήσουμε μέσω του ΕΣΠΑ λύση για την καινούργια πτέρυγα του νοσοκομείου Κομοτηνής και την επόμενη χρονιά θα έχει ολοκληρωθεί η μελέτη του Φράγματος του Ιάσμου, δύο σημαντικά έργα όπως τα έχουμε αξιολογήσει ως ιεράρχηση των αναπτυξιακών στόχων. Γενικά, όμως, θα έλεγα ότι υπάρχει μια ανασφάλεια σε όλη την περιοχή, η φτώχεια πλέον διαχέεται σε όλη την κοινωνική διαστρωμάτωση και αυτό πρέπει επιστημονικά να ερευνηθεί πώς είναι δυνατή αυτή η περιθωριοποίηση των κοινωνικών ομάδων και δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη αλλαγής. Έχει φύγει η αισιοδοξία και το χαμόγελο από τον πολίτη. Καθημερινά επισκέπτομαι τους οικισμούς και συζητώ με τους πολίτες και βλέπω την έλλειψη αισιοδοξίας και είναι ό,τι χειρότερο. Γιατί αν υπάρχει μία πρόβλεψη ότι το συγκεκριμένο βίωμα είναι πρόσκαιρο και θα αναστραφεί, τότε υπάρχει η αισιοδοξία ότι η επόμενη χρονιά θα είναι εύκολη. Δυστυχώς, όμως, έχει φύγει ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός από το ελληνικό νοικοκυριό και αυτό είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε μια οικονομία.

ΠτΘ: κ. Γιαννακίδη δεν είναι πολύ άσχημη η βουβαμάρα του κόσμου, που μπορεί σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις να εκφράζεται, όμως, μαζικά δεν επαναστατεί;

Α.Γ.: Δημοσκοπικά βλέπουμε ότι υπάρχει μια αμφισβήτηση του πολιτικού κόσμου, ο οποίος αποστασιοποιείται από τα πολιτικά δρώμενα και στέλνει το δικό του μήνυμα αμφισβήτησης. Θεωρεί ότι εμπαίζεται και η κρίση αυτή διαχέεται και διαπερνά όλα τα πολιτικά κόμματα. Πριν λίγα χρόνια είχα πει ότι πιθανά θα υπάρξουν τέτοιες κοινωνικές εντάσεις και εκρήξεις που θα υπερκεράσουν τα συμβατικά πολιτικά κόμματα και τα στερεότυπα σχήματα και θα γίνει. Δυστυχώς, υπάρχει μια αναντιστοιχία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και πολιτών. Δεν μπορούν τα υφιστάμενα πολιτικά κόμματα να εκφράσουν την πραγματικότητα και καθημερινότητα του πολίτη. Υπάρχει πρόβλημα και μεγάλη δυσπιστία και αυτό θα αποτυπωθεί και στις εκλογές. Θεωρώ ότι θα χρειαστεί ένας καινούργιος πολιτικός λόγος που θα εμπνεύσει και θα δημιουργήσει όραμα στην Ελλάδα. Αυτό έγινε με τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου, που δημιούργησε εκείνη την εξαιρετική κοινωνική κινητικότητα η οποία θεωρώ ότι θα μείνει ανεξίτηλη στην ιστορία, γιατί άλλαξε τη ροή της χώρας μας, έκανε ανασύνδεση του παραγωγικού κόσμου, έδωσε πολιτική επικυριαρχία στον προλετάριο, στον φτωχό και θεωρώ ό,τι πολιτισμικό κυριαρχεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια εκπορεύεται και εκπηγάζει από εκείνες τις συγκεκριμένες αναφορές. Στο μέλλον θα έχει διάρκεια η πολιτισμική επικυριαρχία των μικρών και αδυνάτων και αλοίμονο να μην υπάρχει σε μια χώρα. Βέβαια, πολιτικά αδιέξοδα δεν υπάρχουν. Σε οποιεσδήποτε συγκυρίες ακόμη κι αν δεν υπάρχουν λύσεις, θα πρέπει να τις επινοήσει ο λαός. Έχει ένα μοναδικό κριτήριο ο λαός αξιολογημένο, σπάνια κάνει λάθη. Πιστεύω ότι η χώρα μας θα βρει τους ηγέτες που θα την οδηγήσουν σε μια σημαντική εξελικτική πορεία.

Ενεργός πολίτης

ΠτΘ: Πώς προσδιορίζετε το ρόλο του ενεργού πολίτη στα πλαίσια αυτά;

Α.Γ.: Δεν μπορεί να γίνει τίποτα χωρίς τη συνεργασία των πολιτών. Ο ενεργός πολίτης θυμίζει την πραγματική αθηναϊκή δημοκρατία, όπου ο πολίτης είχε συμμετοχή στα κέντρα λήψης απόφασης, οτιδήποτε γινόταν σε πολιτισμικό ή κοινωνικό δρώμενο, είχε συμμετοχή και άποψη ο πολίτης και έτσι πρέπει να γίνεται.

ΠτΘ: Αυτό όμως με τις σημερινές συνθήκες δεν είναι ουτοπικό;

Α.Γ.: Όχι. Όπως σε ένα δήμο ο πολίτης πρέπει να έχει άποψη και έχει, θεωρώ ότι αυτό μπορεί να εμπεδωθεί σε ολόκληρο το κράτος. Είναι πολύ σημαντική η ενεργή συμμετοχή για τον ίδιο τον πολίτη. Να νοιώθει, να βιώνει ότι συμμετέχει σε μια διαδικασία που αφορά στη ζωή του. Αλίμονο αν δεν συμμετάσχει. Ακόμη κι αν υπάρχει επίφαση δημοκρατικότητας, θα πρέπει να έχει την αίσθηση ότι αυτή η δράση έχει σχέση με την ποιότητα της ζωής του, με το τώρα, με το αύριο, έχει σχέση με το παιδί του. Θεωρώ ότι η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία, θα πρέπει να ενδυναμώσει την συμμετοχική διαδικασία του ενεργού πολίτη. Είναι εξαιρετικά σημαντικό σε μια κοινωνία ενεργών πολιτών να επιλέγεται ο καλύτερος.

Υποψήφιος δήμαρχος;

ΠτΘ: Λέγονται και γράφονται πολλά για την κάθοδό σας ως υποψηφίου δημάρχου στο δήμο Κομοτηνής. Θα σας ενδιέφερε;

Α.Γ.: Έχω δηλώσει πολλές φορές ότι είμαι αυτοδιοικητικός. Η θεσμική μου συμπεριφορά και ο λόγος μου είναι συνθετικός, συναινετικός και συγκαταβατικός. Έχω ως αρχή να μη βάζω στόχους που έχουν σχέση με την πολιτική ανέλιξη. Ζω και βιώνω την κάθε μέρα, προσπαθώ όσο μπορώ να ανταπεξέλθω στις θεσμικές μου ευθύνες και υποχρεώσεις.

ΠτΘ: Πολιτική καθαρά η απάντησή σας…

Α.Γ.: Δεν είναι καθόλου υπεκφυγή. Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει τι θα συμβεί αύριο. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει με τον Καποδίστρια. Άρα, όλα είναι έωλα και αμφιλεγόμενα. Προς το παρόν, προσπαθώ όσο το δυνατόν να ανταποκριθώ στην καθημερινή πραγματικότητα και στους στόχους που έχουμε προσδιορίσει ως Ροδόπη.

ΠτΘ: κ. Γιαννακίδη, σας ευχαριστούμε πολύ.

Α.Γ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Α.Π.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.