Το αντιδικτατορικο κινημα των φοιτητων στην Ιταλια και η αναμνηση των γεγονοτων του Πολυτεχνειου
Με αφορμή τη φετινή, 42η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ο «ΠτΘ» ανατρέχει στο αντιδικτατορικό κίνημα, που αναπτύχθηκε κατά την περίοδο της Χούντας των Συνταγματαρχών από Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό και ειδικότερα στην Ιταλία. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου είχαν βρει στο πρώτο έτος σπουδών του στην Ιταλία έναν συντοπίτη μας, τον κ. Κώστα Κατσιμίγα, ο οποίος μας περιέγραψε το κλίμα που επικρατούσε εκείνη την περίοδο στις ελληνικές φοιτητικές κοινότητες και στους συλλόγους που είχαν αναπτύξει έντονη δράση κατά της δικτατορίας.
«Οι τελευταίοι μήνες, από τον Νοέμβριο του ’73 μέχρι τον Ιούλιο του ’74 ήταν ένα διάστημα που υπήρχε σκληρή έκφραση του δικτατορικού καθεστώτος»
Για όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα, θυμάται, υπήρχε άμεση πληροφόρηση από τον τύπο και τις τηλεοράσεις εκείνης της εποχής, ενώ η εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο ήταν μια εικόνα που μεταδόθηκε με σχεδόν ζωντανή κάλυψη. «Εννοείται ότι το αντιδικτατορικό κίνημα του εξωτερικού φούντωσε περισσότερο», μας εξηγεί, «και λίγο-πολύ είχαμε αισθανθεί ότι βρισκόμασταν μπροστά σε εξελίξεις, ότι κάτι πήγαινε να αλλάξει». «Βέβαια, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι αυτές οι εξελίξεις θα έφταναν τόσο γρήγορα», συμπληρώνει. «Ωστόσο, οι τελευταίοι αυτοί μήνες, από τον Νοέμβριο του ’73 μέχρι τον Ιούλιο του ’74», συνεχίζει, «ήταν ένα διάστημα που υπήρχε σκληρή έκφραση του δικτατορικού καθεστώτος. Είχαν δουλέψει αρκετά οι χαφιεδίστικοι μηχανισμοί των προξενείων, υπήρξε η τρομοκρατία, αλλά ταυτόχρονα υπήρχε και το φούντωμα του αντιδικτατορικού κινήματος».
Οι σύλλογοι ελλήνων φοιτητών στην Ιταλία και οι λέγκες
Καθ’ όλη τη διάρκεια της 7ετίας, στην Ιταλία είχε αναπτυχθεί ένα πολύ οργανωμένο αντιδικτατορικό κίνημα, αλλά και ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό. Στο πρώτο πρωταγωνιστούσαν οι έλληνες φοιτητές των εκεί πανεπιστημίων, που στην πλειοψηφία τους ήταν αντιχουντικοί και οργανώνονταν στους φοιτητικούς συλλόγους. «Οι φοιτητές είχαν φοιτητικές παρατάξεις και σε κάθε πόλη υπήρχαν σύλλογοι ελλήνων φοιτητών», μας εξηγεί ο κ. Κατσιμίγας. «Οι σύλλογοι αυτοί οργανώνονταν ανά πόλη και όχι ανά σχολή», συνεχίζει. «Ταυτόχρονα βέβαια υπήρχαν και οι λεγόμενοι σύνδεσμοι ελλήνων φοιτητών, οι λέγκες», επισημαίνει, «όπου οργανώνονταν οι φιλοχουντικοί. Αυτοί λειτουργούσαν μάλλον κρυφά, γιατί αν έπεφταν στα χέρια των αντικαθεστωτικών έπεφτε ξύλο». Αριθμητικά οι σύνδεσμοι υπολείπονταν κατά πολύ των αντιδικτατορικών συλλόγων. Ενδεικτικά, στην Πάντοβα ο Σύλλογος Ελλήνων Φοιτητών είχαν φτάσει να αριθμεί περί τα 400-450 μέλη, ενώ η αντίστοιχα λέγκα της Πάντοβας είχε περί τα 30 μέλη.
Όμως τα μέλη της λέγκα λειτουργούσαν και ως πληροφοριοδότες των κατά τόπους προξενείων, που εκείνη την εποχή δεν περιορίζονταν σε καθήκοντα καθαρά γραφειοκρατικά για τη διεκπεραίωση υποθέσεων των ελλήνων πολιτών, αλλά είχαν οργανώσει και πληροφοριακό μηχανισμό υπέρ του δικτατορικού καθεστώτος της Ελλάδας. «Το προξενείο είχε τους ρουφιάνους», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Κατσιμίγας, «οι οποίοι πήγαιναν και έλεγαν ότι ο τάδε φοιτητής είναι ενταγμένος στο τάδε κόμμα ή στην τάδε αντιστασιακή οργάνωση. Και μάλιστα πάρα πολλές φορές τα προξενεία αφαιρούσαν τα διαβατήρια. Αλλά υπήρχε μια ασπίδα προστασίας, δηλαδή οι ιταλικές αρχές έδειχναν μια ανοχή σε αυτούς, που τους είχαν αφαιρέσει ή δεν τους ανανέωναν τα διαβατήρια για πολιτικούς λόγους».
«Δύο ήταν τα δικτατορικά καθεστώτα, που ήταν επίκαιρα εκείνη την εποχή, το δικτατορικό καθεστώς της Χιλής και το δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας»
Συγκινητική ήταν όμως και η αλληλεγγύη, που έδειχνε η ιταλική κοινωνία εκείνη την εποχή στον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό. «Δύο ήταν τα δικτατορικά καθεστώτα, που ήταν επίκαιρα εκείνη την εποχή», εξηγεί ο κ. Κατσιμίγας, «το δικτατορικό καθεστώς της Χιλής και το δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας». «Ταυτόχρονα με εμάς υπήρχε ένα κίνημα αλληλεγγύης προς τον χιλιανό λαό», συμπληρώνει, «γιατί ήταν πρόσφατη η ανατροπή του Σαλβαντόρ Αλιέντε και η εγκατάσταση της δικτατορίας του Πινοσέτ». «Βέβαια, δικτατορίες υπήρχαν κι άλλες στην Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο», παρατηρεί, «όμως της Ελλάδας και της Χιλής ήταν οι πιο πρόσφατες και υπήρχε ένα πολύ έντονο αντιφασιστικό, αντιδικτατορικό κίνημα».
«Η Ιταλία ήταν μια πολύ βαθιά δημοκρατική κοινωνία», υπογραμμίζει καταλήγοντας ο κ. Κατσιμίγας, «και πραγματικά προσωπικά εξεπλάγην πώς από αυτήν την κοινωνία στη συνέχεια προέκυψαν μορφώματα τύπου Μπερλουσκόνι». «Οι Ιταλοί είναι ένας λαός μορφωμένος», συνεχίζει, «με πολύ βαθύ δημοκρατικό ένστικτο. Ακόμα και το ακροδεξιό «Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα» ήταν κόμμα, που θα μπορούσες να το πεις και δημοκρατικό. Δηλαδή ανήκε στο δημοκρατικό τόξο. Δεν ήταν στο φασιστικό, αλλά ήταν στο κοινοβουλευτικό τόξο. Δεν υπήρχε αυτός ο εκφυλισμός, που εμφανίστηκε στην ιταλική πολιτική ζωή, κυρίως μετά από την πτώση της κυβέρνησης Κράξι. Υπήρχε λοιπόν μια κοινωνία, η οποία ήταν βαθιά δημοκρατική και άρα συμπαρίστατο στους Έλληνες».
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
