Στην Κομοτηνη ο πρωην υπουργος Εξωτερικων της Τουρκιας Μουμταζ Σοισαλ

Εκδήλωση – διάλεξη με θέμα «Το ζήτημα της Δυτικής Θράκης στις ελληνοτουρκικής σχέσεις» διοργάνωσε ο Σύλλογος Επιστημόνων της Μειονότητας της Δυτικής Θράκης σε γνωστό ξενοδοχείο της Κομοτηνής το βράδυ του Σαββάτου. Ομιλητής της εκδήλωσης – διάλεξης ήταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, ακαδημαϊκός κ. Μουμτάζ Σοϊσάλ.

Ο κ. Σοϊσάλ ξεκινώντας ευχαρίστησε τον Σύλλογο Επιστημόνων της Μειονότητας για τη δυνατότητα που του έδωσε να μιλήσει πάνω σ’ ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Ένα θέμα που έχει άμεση σχέση με τις έννοιες, όπως εθνικισμός, έθνος – κράτος, άρα απαιτεί ιδιαίτερη προσέγγιση και από τις δυο χώρες.

Ο ίδιος τόνισε ότι σε καμία περιοχή του κόσμου τα πράγματα δεν απαιτούν τόσο μεγάλη ευαισθησία όσο στην Ανατολική Μεσόγειο. «Εδώ τα προβλήματα είναι περισσότερα, ακόμα και από τη Μέση Ανατολή, γεγονός που οφείλεται ότι οι δυο μεγάλοι λαοί, οι Τούρκοι και οι Έλληνες, αναγκάστηκαν να ζουν μαζί σ’ αυτήν την γεωγραφική περιοχή και να δημιουργήσουν δυο μεγάλους πολιτισμούς, από τους οποίους ο ένας επηρέασε βαθιά τον ευρωπαϊκό και ο άλλος τον ισλαμικό πολιτισμό. Επίσης και οι δυο λαοί είναι κατά κάποιο τρόπο κληρονόμοι του Βυζαντίου. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι δυο έθνη – κράτη που έχουν ιδρυθεί πάνω στα Βυζαντινά εδάφη και μοιράζονται κατά κάποιο βαθμό τη βυζαντινή κληρονομιά».

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας υποστήριξε ότι πριν γίνει οποιαδήποτε αξιολόγηση πάνω στο ζήτημα της Δυτικής Θράκης απαιτείται η γνώση του πλαισίου των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Όπως είπε στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το τουρκικό και το ελληνικό στοιχείο συνυπήρχαν και μάλιστα αντιστάθηκαν μαζί στους Βενετούς, οι οποίοι ήθελαν να παίξουν ρόλο στην περιοχή. Αυτή η συνύπαρξη συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα, όταν πλέον αρχίζει να επηρεάζεται η περιοχή από το εθνικιστικό ρεύμα που ξεκίνησε στην Ευρώπη. «Το ζήτημα της Δυτικής Θράκης είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα. Η λύση που προώθησε η συνθήκη της Λοζάννης για την επίλυση του ήταν συνηθισμένη στην Ευρώπη. Προέβλεπε θρησκευτικές μειονότητες, οι οποίες έπρεπε να προστατευτούν. Διότι μέσα στα έθνη – κράτη δεν έπρεπε να υπάρχουν εθνικές μειονότητες».

Σύμφωνα με τον κ. Σοϊσάλ, η Γαλλία, η Τουρκία και η Ελλάδα στην προσπάθειά τους να ιδρύσουν το δικό τους έθνος – κράτος υποστηρίζουν το ίδιο επιχείρημα: «Υπάρχει το έθνος, ενώ η δημιουργία κάποιας μειονότητας μέσα σ’ αυτό είναι αποτέλεσμα, ενός ιστορικού λάθους. Η έννοια της μειονότητας επινοήθηκε για να φέρει λύση σ’ ένα πρόβλημα που δεν μπορούσε να λυθεί. Αν και σ’ ένα σύγχρονο κράτος δεν έπρεπε να υπάρχουν μειονότητες, τελικά αυτές έπρεπε να προστατευτούν».

Ο ίδιος τόνισε ότι το ζήτημα της Δυτικής Θράκης δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας αλλά υπάρχουν και άλλα όπως είναι το Αιγαίο, η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα. «Αυτά τα προβλήματα είναι τόσα πολύπλοκα που ίσως ποτέ δεν θα επιλυθούν. Γι’ αυτό πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτά, να ζούμε μαζί, παρά την ύπαρξή τους. Εάν επιλυθεί το ζήτημα της Δυτικής Θράκης μπορεί να μας βοηθήσει να το καταφέρουμε και να δημιουργήσουμε μια ειρηνική ατμόσφαιρα».

Στη συνέχεια ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ξεκινώντας από το άρθρο 19 έκανε λόγο για τα βήματα που μπορούν να γίνουν όσον αφορά στην καλύτερη επίλυση του σχετικού ζητήματος. «Σήμερα δεν είναι λίγος ο αριθμός αυτών που δεν μπορούν να γυρίσουν στην Ελλάδα, επειδή δεν μπορούν να πάρουν βίζα. Από τα 60-70 χιλ. άτομα τα 30 χιλ. δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν παράτησαν τα σπίτια τους στα καλά καθούμενα. Έφυγαν στην Τουρκία, επειδή δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν την ασκούμενη πολιτική, αλλά θέλουν να γυρίσουν και πίσω, ενώ η διαφορά τους απ’ αυτούς που έφυγαν απ’ την Τουρκία είναι ότι αυτοί δεν είχαν στερηθεί την ιθαγένεια. Άρα πρέπει πρώτα να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα».

Ο κ. Σοϊσάλ σχετικά με το θέμα της εκλογής του μουφτή μετέφερε ότι αυτό πρέπει να γίνει σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμφωνίες. «Η επίλυση αυτού του προβλήματος θα βοηθήσει στην επίλυση ενός πιο σημαντικού ζητήματος. Γιατί σε μια κοινωνία, η οποία στην πλειοψηφία της είναι Ορθόδοξη να διορίζονται από το κράτος οι κληρικοί της μουσουλμανικής κοινωνίας; Εάν το κράτος αφήσει την εκλογή του μουφτή στη μουσουλμανική κοινωνία θα φύγει από πάνω του και ένα βάρος».

Όπως είπε οι μειονότητες στην Τουρκία, Ορθόδοξοι, Αρμένιοι, εκλέγουν τους δικούς τους κληρικούς. Ενώ σε αυτό το σημείο υπογράμμισε ότι το θέμα του Πατριαρχείου πρέπει να αξιολογηθεί χώρια από τα δικαιώματα των μη μουσουλμανικών στοιχείων στην Τουρκία. «Το θέμα του Πατριαρχείου δεν έχει καμία σχέση με τον περιορισμό των δικαιωμάτων της Ορθόδοξης μειονότητας, αλλά είναι σχετικό με τις διεκδικήσεις του Πατριαρχείου για οικουμενικότητα. Η Τουρκία δεν είναι κατά αυτού, εφόσον θα είναι έξω από τα σύνορα του τουρκικού κράτους». Στο σημείο αυτό ισχυρίστηκε ότι το σημείο που έχει φτάσει σήμερα το ζήτημα της Θεολογικής Σχολής πρέπει να αξιολογηθεί μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια.

Τέλος, ο κ. Σοϊσάλ αναφερόμενος στο πρόβλημα της μειονοτικής εκπαίδευσης τόνισε ότι τα πράγματα δεν είναι όπως παλιά, αλλά έχει γίνει μια βελτίωση. «Τα παιδιά της μειονότητας πρέπει να έχουν τις καλύτερες δυνατότητες στην εκπαίδευση. Η πλευρά που θα βγει επωφελημένη απ’ αυτό θα είναι πάλι η Ελλάδα»

Σιμπέλ Χατζή Αλή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.