«Σε μια δημοκρατια, το επιπεδο αναπτυξης ενος τοπου συναρταται απο το κοινωνικο προφιλ του»

Με τη Σιμπέλ Μουσταφάογλου, αντινομάρχη, υπεύθυνη του τομέα της Υγείας της Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της Εκπαίδευσης, του Πολιτισμού και του Τουρισμού στο νομό Ροδόπης συζητά σήμερα ο ΠτΘ για θέματα κυρίως που άπτονται κοινωνικής πολιτικής σε επίπεδο Νομαρχίας. Ξεκινώντας από τα Κέντρα Πρόληψης, εφόσον η κ. Σιμπέλ Μουσταφάογλου είναι πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης Εξαρτησιογόνων Ουσιών «ΟΡΦΕΑΣ» και συνεχίζοντας με τις διάφορες εξαρτήσεις των κέντρων. «Πρόκληση» χαρακτηρίζει η κ. Μουσταφάογλου την αρμοδιότητα της προνοιακής κοινωνικής πολιτικής. Ένα δύσκολο έργο, εφόσον ούτε δομές υπάρχουν αλλά κυρίως δεν υπάρχει στελέχωση με αποτέλεσμα όλα να επαφίονται στον ανθρώπινο παράγοντα και στις ευαισθησίες του…

Σε πρωτοφανή εξαθλίωση τα Κέντρα Πρόληψης

ΠτΘ: κ. Μουσταφάογλου, το έργο που προσφέρουν τα Κέντρα Πρόληψης του ΟΚΑΝΑ κατά γενική ομολογία είναι μεγάλο. Εντούτοις τα Κέντρα αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα που ξεκινούν από τη χρηματοδότηση. Ποια είναι η υπάρχουσα κατάσταση;

Σ.Μ.: Η έλλειψη χρηματοδότησης έχει οδηγήσει σε πρωτοφανή εξαθλίωση πολλά Κέντρα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν πλέον βασικές λειτουργικές δαπάνες, όπως η θέρμανση, το τηλέφωνο και η καθαριότητα, ενώ σε άλλα υπάρχουν εργαζόμενοι απλήρωτοι για μήνες. Επιπλέον, τόσο η παύση λειτουργίας του ΕΠΙΨΥ και του ΕΚΤΕΠΝ, καθώς και η μη δυνατότητα συνεργασίας με άλλους εκπαιδευτικούς φορείς, – το ότι δηλαδή δεν παρέχεται πλέον η δυνατότητα ενημέρωσης, ανταλλαγής πληροφοριών, αλλά και εκπαίδευσης σε νέες μεθόδους, με αποτέλεσμα την απομόνωση των προγραμμάτων μας από τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα, – συνδιαμορφώνουν και αυτά μια εικόνα εγκατάλειψης της πρωτογενούς πρόληψης.

Η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ μέχρι τώρα δεν έχει δώσει σαφείς απαντήσεις για το πότε θα εξοφλήσει το χρέος της, ενώ από την άλλη η χρηματοδότηση από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους των Δήμων και των Κοινοτήτων είναι επισφαλής, καθώς η παρελθούσα προγραμματική σύμβαση έχει παραταθεί για μόλις έξι μήνες, οι διαδικασίες για την ανανέωσή της μέχρι και το 2012 είναι βασανιστικά αργές, αλλά ακόμα και αν το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ, αποφασίσει μέσα στο εξάμηνο αυτό που ισχύει ακόμα η σύμβαση, η οποία, σημειωτέον, λήγει στα τέλη του Μάη του 2008, να χρηματοδοτηθούν τα Κέντρα Πρόληψης είναι πολύ πιθανό το Υπουργείο Εσωτερικών να μην εγκρίνει τη χρηματοδότηση με το αιτιολογικό ότι δεν εξοφλεί τα χρέη του ο ΟΚΑΝΑ.

Δυστυχώς, πέρασε πολύτιμος χρόνος, με τους εργαζόμενους των Κέντρων Πρόληψης να αγωνιούν για την επιβίωση της εργασίας τους, ενώ το Υπουργείο Υγείας, καθώς και ο ΟΚΑΝΑ, αδρανούν. Παράλληλα, στη Βουλή ανακοινώνεται η ίδρυση Νέων Κέντρων και άλλα σχέδια για το μέλλον, αλλά καμία έμπρακτη φροντίδα για το παρόν να υπάρχει. Ήδη έχει σταματήσει από τις 11 Μάρτη τη λειτουργία του το πρώτο Κέντρο Πρόληψης συγκεκριμένα στην ευαίσθητη περιοχή της Δυτικής Αθήνας στους δήμους Αγίας Βαρβάρας – Αιγάλεω και Χαϊδαρίου.

ΠτΘ: Τα Κέντρα Πρόληψης λοιπόν εκπέμπουν SOS Αυτή τη στιγμή ποια είναι η κατάσταση στο Κέντρο της πόλης μας;

Σ.Μ.: Το Κέντρο Πρόληψης Νομού Ροδόπης λειτουργεί στην Κομοτηνή από το 1999, δηλαδή βρίσκεται ήδη στον ένατο χρόνο λειτουργίας του. Το σύνολο των οικονομικών πόρων λειτουργίας του, όπως και των υπολοίπων Κέντρων ανά την Ελλάδα, καλύπτεται μέσω της κατά 50% χρηματοδότησής της από τον ΟΚΑΝΑ και 50% από την Τοπική Αυτοδιοίκηση μέσω της Προγραμματικής Σύμβασης με τους εμπλεκόμενους φορείς και Υπουργεία, ΥΠΕΣΔΔΑ, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ΚΕΔΚΕ, ΟΚΑΝΑ. Το οικονομικό πρόβλημα του Κέντρου μας εντείνεται από την ελλειμματική χρηματοδότηση από τον ΟΚΑΝΑ, ο οποίος οφείλει συνολικά σε όλα τα Κέντρα Πρόληψης ανά την Ελλάδα το ποσό των 6,5 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά και από την λήξη της προγραμματικής σύμβασης ανάμεσα στην ΚΕΔΚΕ, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Υγείας και τον ΟΚΑΝΑ που έδινε σταθερή χρηματοδότηση στα Κέντρα Πρόληψης κατά 50% από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους. Ως Διοικητικό Συμβούλιο θορυβούμενοι από τις δυσμενείς εξελίξεις και θέλοντας να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη συνέχιση του έργου του Κέντρου χωρίς οικονομικά προβλήματα αποφασίσαμε να ενημερώσουμε τους φορείς – μέλη για τις οικονομικές εκκρεμότητές τους απέναντι στον φορέα μας.

Θεσμική κατοχύρωση των εργαζομένων

ΠτΘ: Ποια βήματα πρέπει να γίνουν για τη θεσμική κατοχύρωση των εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης;

Σ.Μ.: Ένα πρώτο μέτρο για τη θεσμική κατοχύρωση των εργαζομένων αφορά στην αναγνώριση με νομοθετική πράξη των Κέντρων Πρόληψης ως περιφερειακών φορέων πρωτογενούς πρόληψης μέσα από τη θεσμική ένταξή τους στην άμεση διοικητική ευθύνη και εποπτεία της Πολιτείας. Ταυτόχρονα, την εξασφάλιση μέσα από το ίδιο πλαίσιο της αυτονομίας των επιστημονικών ομάδων των Κέντρων Πρόληψης να προγραμματίζουν και να υλοποιούν δράσεις ακολουθώντας τις τοπικές ανάγκες και τις ιδιαίτερες συνθήκες, μέσα στις οποίες αναπτύχθηκαν τα κέντρα τους.

Ένα δεύτερο βήμα αφορά στην αναγνώριση με ισχυρό νομικό πλαίσιο και όχι με εγκύκλιο – απόφαση Δ.Σ. Οργανισμού ότι οι εργαζόμενοι στα Κέντρα Πρόληψης καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και άρα οι εργαζόμενοι είναι αορίστου χρόνου. Η αλλαγή αυτή πρέπει να σημάνει την ένταξη όλων των εργαζομένων σε μόνιμες θέσεις εργασίας εντός του πλαισίου ενός σύγχρονου κράτους πρόνοιας. Τέλος ένα ακόμη βήμα είναι η κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των εργαζομένων μέσα από την επαγγελματική τους αναγνώριση ως επιστημονικό και διοικητικό στελεχιακό δυναμικό που εργάζεται στο χώρο της πρόληψης των εξαρτήσεων και την πιστοποίηση των δομών που παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες.

Νεολαία και εξαρτήσεις

ΠτΘ: Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών που έγινε στα σχολεία της Ροδόπης με αυτά της υπόλοιπης Ελλάδας, ποια είναι η εικόνα του νομού μας;

Σ.Χ.: Η σύγκριση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στο Νομό Ροδόπης με τη χρήση από το πανελλήνιο δείγμα δείχνει ότι στο νομό μας εμπειρία με τη χρήση καπνού και αλκοόλ έχουν λιγότεροι έφηβοι σε σύγκριση με το πανελλήνιο δείγμα εφήβων ίδιας ηλικίας. Η δοκιμή τόσο του καπνού, όσο και του αλκοόλ, αλλά και συνολικά οποιασδήποτε παράνομης ουσίας πραγματοποιείται σε μεγαλύτερη ηλικία από τους εφήβους στο Νομό Ροδόπης συγκριτικά με αυτούς στο πανελλήνιο δείγμα. Εμπειρία χρήσης οποιασδήποτε παράνομης ουσίας αναφέρεται από παρόμοιο ποσοστό εφήβων στο Νομό Ροδόπης και στο πανελλήνιο δείγμα.

ΠτΘ: Ένα πρόβλημα που εμφανίζεται τελευταίως είναι αυτό που έχει να κάνει με την εξάρτηση των νέων από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Πώς σκέφτεστε να κινηθείτε;

Σ.Μ.: Η εξάρτηση από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές δεν διαφέρει από την εξάρτηση από τις ουσίες. Η εξάρτηση είναι το σύμπτωμα, η κορυφή του παγόβουνου, όπως λέμε. Αυτό που πρέπει να ερευνήσουμε είναι οι αιτίες που οδηγούν κάποιο νέο στην εξάρτηση. Εμείς ξεκινήσαμε να μιλάμε σιγά – σιγά για το θέμα αυτό και στην πορεία σχεδιάζουμε να προγραμματίσουμε κάποιες παρεμβάσεις για το συγκεκριμένο θέμα.

ΠτΘ: Ένα θέμα που τέθηκε στην τελευταία ενημέρωση του Κέντρου αφορά στην χρήση των ποτών από τους νέους. Έχουμε ακριβή εικόνα για την κατάσταση στο νομό μας;

Σ.Μ.: Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε μας δίνει μία ακριβή εικόνα για το νομό μας. Πιο συγκεκριμένα περίπου ένας στους πέντε εφήβους έχει καταναλώσει τουλάχιστον 20 φορές μέσα στους δώδεκα μήνες και ένας στους οκτώ πίνει με συχνότητα δύο ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα. Η μέση ηλικία έναρξης χρήσης οινοπνευματωδών είναι τα 12,8 έτη. Πάνω από τους μισούς εφήβους απαντούν ότι δοκίμασαν για πρώτη φορά κάποιο οινοπνευματώδες ποτέ σε ηλικία μικρότερη των 13 ετών. Τέλος, υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών, όπως και περιστατικά μέθης, αναφέρονται περίπου από ένα στους δέκα εφήβους.

«Πρόκληση η αρμοδιότητα της κοινωνικής προνοιακής πολιτικής»

ΠτΘ: κ. Μουσταφάογλου, είστε υπεύθυνη της Υγείας, της Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της Εκπαίδευσης, του Πολιτισμού και του Τουρισμού στο νομό Ροδόπης. Ως προς το θέμα της κοινωνικής αλληλεγγύης υπάρχουν υποστηρικτικές δομές τέτοιες, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για κοινωνική πολιτική της νομαρχίας;

Σ.Μ.: Η αρμοδιότητα της κοινωνικής προνοιακής πολιτικής είναι για μένα πρόκληση, αφού το πεδίο είναι τεράστιο. Πιστεύω ότι, σε μια σύγχρονη δημοκρατία, το επίπεδο ανάπτυξης ενός τόπου συναρτάται από το κοινωνικό προφίλ του. Για ποια ανάπτυξη να μιλήσουμε όταν η κεντρική εξουσία δεν οχυρώνει τις σχετικές υπηρεσίες και δεν στελεχώνει τις προνοιακές της δομές; Στην υπηρεσία πρόνοιας της Νομαρχίας υπάρχουν δύο κοινωνικοί λειτουργοί, ενώ υπάρχουν δέκα οργανικές θέσεις. Ο Νομάρχης επανειλημμένα έχει ζητήσει τη στελέχωση της υπηρεσίας, αλλά δεν είχαμε κάτι το θετικό.

ΠτΘ: Πώς παρεμβαίνετε σε θέματα κοινωνικής προστασίας και πρόνοιας;

Σ.Μ.: Η προνοιακή πολιτική έχει τεράστιο εύρος. Προσπαθούμε να στηρίζουμε ευπαθείς ομάδες του τοπικού πληθυσμού υπερβάλλοντας τις δυνάμεις μας και πολλές φορές ξεπερνώντας το θεσμικό μας ρόλο. Ως παράδειγμα θα σας αναφέρω τους πλημμυροπαθείς της περιοχής εξαιτίας των πλημμυρών του Νοεμβρίου. Σταθήκαμε δίπλα τους και προσπαθήσαμε να ξεπεράσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα τα προβλήματά τους. Το θέμα όμως είναι ότι τους έχει ξεχάσει η πολιτεία από την άποψη ότι καθημερινά κατακλύζουν το γραφείο μου εκατοντάδες από αυτούς τους ανθρώπους για να δουν τι θα γίνει τελικά με τα οικονομικό βοήθημα που τους υποσχέθηκαν.

Δεν πιστεύω στη γραφειοκρατική, απρόσωπη προσέγγιση προβλημάτων που οδηγούν συχνά σε οικογενειακά αδιέξοδα. Προσπαθούμε, λοιπόν, να σταθούμε δίπλα στους πολίτες πέραν των πλαισίων που καλύπτει η υπηρεσία της πρόνοιας.

ΠτΘ: Η Νομαρχία έχει τη δυνατότητα να παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες συμβουλευτικής υποστήριξης σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού;

Σ.Μ.: Ο Νομάρχης έχει δηλώσει ότι η πολιτική πρέπει να έχει ως γνώμονα και προτεραιότητα τον άνθρωπο. Στοχεύουμε, λοιπόν, να υποβάλλουμε στη νέα Προγραμματική Περίοδο προτάσεις ολοκληρωμένου σχεδιασμού προκειμένου να μελετηθούν και να καταγραφούν στις πραγματικές της διαστάσεις η κοινωνική πραγματικότητα στο νομό. Αν δεν υπάρχει «χάρτης» τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να γίνει.

Στα πλαίσια αυτά υπάρχουν πολλές σκέψεις, οι οποίες όταν τελεσφορήσουν θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση. Οι κοινωνικές δομές μεταβάλλονται ραγδαία. Έχουμε χρέος να παρακολουθήσουμε και να επαναπροσεγγίσουμε τη νέα πραγματικότητα που συνθέτουν η παραβατικότητα των ανηλίκων, η κακοποίηση των γυναικών, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ.

ΠτΘ: Η ανεργία μαστίζει την περιοχή μας. Μπορείτε να παρέχετε υπηρεσίες που αφορούν στην προώθηση της αγοράς εργασίας και ολοκληρωμένα προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας;

Σ.Μ.: Η ανεργία δεν χτυπά απλά την πόρτα μας. Έχει μπει μέσα στα σπίτια μας. Ευτυχώς για τη Ροδόπη, το μεγάλο μέρος του πληθυσμού της ασχολείται ακόμη στα χωράφια. Τι θα γίνει όμως όταν, με τη νέα ΚΑΠ οι επιδοτήσεις μειωθούν ή εξαφανιστούν; Με τρομάζει η ιδέα αφού βλέπω τις θέσεις εργασίας να μειώνονται, εργοστάσια να κλείνουν.

Πιστεύω ότι θα πρέπει όλοι οι φορείς να ακουμπήσουμε το πρόβλημα και να ζητήσουμε να υπάρξει για τη Ροδόπη, για τη Θράκη, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα στήριξης της απασχόλησης. Ένα πρόγραμμα που θα βλέπει μπροστά και θα απαντά στην πρόκληση της εποχής. Ήδη είναι αργά. Πρέπει να σπεύσουμε λοιπόν…

ΠτΘ: κ. Μουσταφάογλου, σας ευχαριστούμε πολύ.

Σ.Μ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Α.Π.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.