«Πρωτη εντολη του Κορανιου ειναι «μαθε», και απευθυνεται σε αντρες και γυναικες»

Η συζήτηση με το σοφολογιότατο Μουφτή Κομοτηνής κ. Μέτσο Τζεμαλή χαρακτηρίζεται πάντοτε από την ευλογία της προσωπικής του σοφίας.

Ο Μουφτής Μέτσο Τζεμαλή είναι ο άνθρωπος, που γνωρίζει να ηρεμεί, να συμβουλεύει, να διελευκαίνει παρεξηγήσεις, να καθοδηγεί στην ειρήνη και στην αγάπη.

Ο Μουφτής Κομοτηνής, γνώστης των πολιτισμών της Μεσογείου και της φιλοσοφίας τους, αγκαλιάζει Ανατολή και Δύση, με τρόπο ανεπανάληπτο, έχοντας βιώσει απολύτως τη σχέση της χώρας μας και με τις δύο ηπείρους.

Ο Μουφτής κ. Μέτσο Τζεμαλή μας βοηθά όμως σήμερα να αποσαφηνίσουμε και του παρόντος καιρού τα ερωτήματα, τα σχετιζόμενα με ό,τι εισπράττουμε. Το τζιχάντ, τάχα, του Ισλάμ, τη θέση της γυναίκας στο Αφγανιστάν αλλά ευρύτερα στο Κοράνι κι ακόμη για την αναγκαιότητα ενός μουσείου Ισλαμικής τέχνης στην πόλη μας.

ΠτΘ: Σοφολογιώτατε, να ξεκινήσουμε, μ’ ένα ερώτημα, που προκύπτει από τις τελευταίες διεθνείς δραστηριότητες. Τελικά το Ισλάμ, το Κοράνιο, επιτρέπει τον πόλεμο, την καταστροφή, την τρομοκρατία;

Μ.Τ.:
Το Κοράνιο είναι, όπως πιστεύουμε εμείς οι Μουσουλμάνοι, το τελευταίο θεϊκό βιβλίο. Η πίστη τόσο αυτών που πιστεύουν στο Ευαγγέλιο, όσο και αυτών που πιστεύουν στο Κοράνιο, δηλαδή όλα τα θεϊκά βιβλία, δεν επιτρέπουν τον πόλεμο. Γνωρίζετε ότι ο Χριστός είπε «όποιος σε χτυπήσει από την μία μεριά του προσώπου, γυρίστε και την άλλη».

Το Κοράνιο καλεί επίσης, όλον τον κόσμο σε ειρήνη. Χαρακτηριστικά αναφέρει σε σούρα του: «Αν ανοίξουν τα χέρια τους οι λαοί, ανεξάρτητα από θρησκεία, καλώντας σε ειρήνη, εσείς ανοίξτε τα περισσότερο.

Γενικότερα όχι μόνο το Κοράνιο αλλά όλα τα θεϊκά βιβλία δεν επιτρέπουν τον πόλεμο πολύ περισσότερο, αλλά ούτε καν την αδικία από άνθρωπο προς συνάνθρωπο.

Γνωρίζετε, επίσης, ότι δεν υπάρχει μικρό και μεγάλο δίκιο. Το δίκιο είναι δίκιο. Ο πόλεμος έχει, όμως, σχέση με αίμα και ψυχές και είναι σχετικός με το ότι ο άνθρωπος, δημιούργημα του θεού, κρατά δύο δυνάμεις, το καλό και το κακό. Ο θεός τον άφησε να επιλέξει μόνος το καλό με τη βοήθεια της θεϊκής σοφίας, που είναι κατατεθειμένη στα ιερά βιβλία. Όσον αφορά στα σημερινά γεγονότα, δεν θα μπορούσα να τα χαρακτηρίσω ως τζιχάντ όπως είπε ο Μπιν Λάντεν αλλά ως κιτάλ. Και οι δύο λέξεις υπάρχουν στο Κοράνιο. Τζιχάντ είναι ο αγώνας, η μάχη του ανθρώπου για το καλό, για τη βελτίωση του εαυτού του μέσω της μόρφωσης, αλλά και τη βελτίωση του συνανθρώπου του.

Οι προφήτες ανέλαβαν να διαδώσουν αυτόν το θεϊκό λόγο, ήταν οι πρώτοι μουτζαχεντίν, αλλά κανείς ποτέ δεν πήρε λόγχη στο χέρι του και ποτέ δεν σκότωσε κανέναν. Αντίθετα, οι προφήτες αντιμετωπίστηκαν εχθρικά από την εξουσία. Να σας φέρω το παράδειγμα του Χριστού. Ο Χριστός δεν πήγε στη Ρώμη, οι Ρωμαίοι αντίθετα πήγαν στην Ιερουσαλήμ. Το ίδιο ισχύει για τον προφήτη Μωϋσή, που ήρθε σε αντίθεση με τον Φαραώ Ραμσή, που κρατούσε αιχμαλώτους 100.000 Εβραίους, για να χτίσει τον τάφο του. Ο Μωϋσής τον κάλεσε να σταματήσει τις αδικίες επί ανθρωπίνων όντων, και, τη συνέχεια τη ξέρετε.

Με όλα αυτά θέλω να πω ότι ο Θεός δεν είναι υπέρ του πολέμου, είναι υπέρ της σωτηρίας. Θα σας διαβάσω μάλιστα δύο εδάφια από το Κοράνιο για να διαπιστώσετε μόνοι σας ότι καμιά θρησκεία δεν τίθεται υπέρ του πολέμου. Στο Σούρα (στάδιο) Μπέκρα, στο εδάφιο με αριθμό 194, αναφέρεται ότι «αν κάποιος σου επιτεθεί να του επιτεθείς με τον ίδιο τρόπο και αν σέβεσαι τον Αλλάχ να γνωρίζεις ότι είναι με τους εγκρατείς». Ένα δεύτερο εδάφιο στο Σούρα Ναχίλ, με αριθμό 126, αναφέρει ότι «όταν τιμωρείτε, να τιμωρείτε με τον ίδιο τρόπο, αλλά αν δείξετε υπομονή είναι το καλύτερο». Τρίτον, στα 16 άρθρα του Ισλαμικού Πολεμικού Δικαίου αναφέρεται ότι «αν ένας στρατιώτης εισέλθει σε ξένη χώρα, δεν επιτρέπεται να σκοτώσει γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους, όπως δεν του επιτρέπεται να πειράξει τίποτα από αυτήν την χώρα, ακόμη και τα καρποφόρα δέντρα»… Επίσης μεγάλη σημασία έχει κι ένα ακόμη άρθρο του, το οποίο τονίζει ότι «αν ο εχθρός έχει αιχμαλωτίσει μουσουλμάνους και χρησιμοποιεί βία εναντίον τους βγάζοντας τα μάτια τους, κόβοντας τα αυτιά τους, εσείς δεν θα κάνετε το ίδιο, γιατί το μεγαλύτερο δημιούργημα του θεού είναι ο άνθρωπος και είναι οντότητα ιερή». Στη Σούρα Μάιντε, εδάφιο 32, αναφέρεται ότι «αν κάποιος δώσει ζωή σε κάποιον, είναι σαν να έχει δώσει ζωή σε όλο τον κόσμο, αλλά αν σκοτώσει, αν αδικήσει, ένα άνθρωπο είναι σαν να έχει σκοτώσει όλο τον κόσμο, έχει κάνει έγκλημα». Όταν μια θρησκεία λοιπόν, αυτή του Ισλάμ, -όπως και όλα τα άλλα ιερά βιβλία των άλλων θρησκειών- μιλούν έτσι για τον άνθρωπο και τις υποχρεώσεις του προς τον συνάνθρωπό του, ακόμη και σε περιπτώσεις πολέμου και αδικιών εναντίον του, τότε η λέξη τζιχάντ, όπως την χρησιμοποιεί ο Μπιν Λάντεν δεν είναι σωστή.

Γιατί αν ο Μπιν Λάντεν και η οργάνωσή του είναι υπεύθυνη για το τρομοκρατικό κτύπημα στην Αμερική, αυτό δεν είναι τζιχάντ, είναι κιτάλ, έγκλημα, αδικία. Έγκλημα, γιατί σκοτώθηκαν αθώες ψυχές Σκοτώθηκαν πυροσβέστες την ώρα που αγωνίζονταν να σώσουν άλλες ψυχές.

Έγκλημα, κιτάλ, αδικία είναι η απώλεια τόσων ψυχών. Γι’ αυτό και σήμερα τα μουσουλμανικά κράτη, όπου γης, συνεργάζονται με την Αμερική κατά της τρομοκρατίας. Στη θρησκεία μας, σαφώς, τον τρομοκράτη δεν τον αναγνωρίζουμε ως μουσουλμάνο, αλλά ως κιτάλ, εγκληματία.

Κατά συνέπεια, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, και όσοι δέχονται τον άνθρωπο ως δημιούργημα του θεού πρέπει να αγωνιστούμε για να εμποδίσουμε το κακό, που θα οδηγήσει στην καταστροφή του πολιτισμού μας, κι είναι το μίσος.

Και, φυσικά, μέγιστη ευθύνη, έχουν αυτή τη στιγμή οι θρησκευτικοί ηγέτες. Ο καθένας οφείλει να καλέσει το λαό του και να τους καθοδηγήσει εν ειρήνη.

Η ιστορία είναι ένα χωράφι εξάλλου, που ό,τι σπόρο ρίξεις, εκείνο θερίζεις.

ΠτΘ: Σοφολογιώτατε, νομίζουμε ότι η απάντησή σας ήταν εμπεριστατωμένη, στηριγμένη τόσο σε εδάφια του Κορανίου αλλά και άρθρα του Ισλαμικού Πολεμικού Δικαίου. Εξάλλου στον ρόλο των θρησκευτικών ηγετών εστίασε πρότασή του για διαθρησκευτικό διάλογο και ο υπουργός Εξωτερικών.

Σοφολογιώτατε δράττοντας όμως την ευκαιρία, να σας ρωτήσουμε και για το θέμα των γυναικών στο Αφγανιστάν. Πολλά μάθαμε και πολλά είδαμε τελευταία. Οι Ταλιμπάν υποτίθεται ότι είναι πιστοί μουσουλμάνοι, και όμως κακομεταχειρίζονται τη γυναίκα. Δε φανταζόμαστε βέβαια ότι υπάρχουν τέτοιες θέσεις στο Κοράνι. Υπάρχουν;

Μ.Τ.:
Στο Κοράνι υπάρχει ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. Η γυναίκα πρέπει να μορφώνεται, να σπουδάζει, να ζει καλή ζωή. Το Ισλάμ δεν δέχεται η γυναίκα να είναι σκεπασμένη με τον τρόπο που γίνεται στο Αφγανιστάν. Δέχεται να είναι ανοιχτό το πρόσωπό της, να φοράει τα καλύτερα ρούχα. Σύμφωνα με το Ισλάμ, δίκιο της γυναίκας είναι τα ρούχα τα μεταξωτά. Το Κοράνι ζητά να είναι σκεπασμένη η γυναίκα με την έννοια του να αποπνέει σεβασμό, αυτό δε σημαίνει καθόλου όμως μπούργκα. Το ίδιο βλέπουμε και στο Χριστιανισμό. Στις εικόνες η Παναγία σκεπασμένη απεικονίζεται, και το εθιμικό δίκαιο ομιλεί για σεβάσμια περιβολή.

Το ουσιαστικό όμως είναι ότι στο Ισλάμ ό,τι δικαιώματα έχει ο άνδρας, έχει και η γυναίκα. Μπορεί να γίνει γιατρός, δικηγόρος, δικαστικός, δημοσιογράφος, ο,τιδήποτε επιλέξει.

Αναγράφεται, ακόμη, στο Κοράνιο ότι ο άνδρας έχει ευθύνη για τη γυναίκα και την οικογένειά του.

ΠτΘ: Το Κοράνιο αναφέρεται αναλυτικά σε εδάφιά του στη θέση της γυναίκας;

Μ.Τ.:
Σε πάρα πολλά. Να επαναλάβω όσα δικαιώματα έχει ο άνδρας, τόσα και η γυναίκα. Η πρώτη εντολή του Κορανίου είναι «μάθε». Δεν συγκεκριμενοποιεί, δεν αναφέρει «μάθε άντρα», «μάθε» απλώς λέει. Εντολή είναι ότι η μόρφωση είναι υποχρεωτική για γυναίκες και άντρες.

ΠτΘ: Ο φερετζές είναι παραδοσιακή φορεσιά;

Μ.Τ.:
Ο φερετζές είναι αραβική λέξη. Τα μαύρα, που συνήθως, φορούν οι γυναίκες δεν αναφέρονται στο Κοράνιο. Είναι μόνο ένα σκέπασμα.

ΠτΘ: Σοφολογιώτατε, όμως όλες οι θρησκείες απέναντι στο θέμα των γυναικών έπαιξαν συγκεκριμένο πολιτικό ρόλο υποταγής στο σύζυγο, κλεισίματος στο σπίτι, υπομονής, ανοχής στις βιαιοπραγίες και στην ανάρμοστη συμπεριφορά του άντρα «εφέντη».

Μ.Τ.:
Σας είπα το τι λέει το Κοράνιο, το πώς βλέπει τη γυναίκα. Και να συμπληρώσω, για να δείτε ότι οι θρησκείες δεν υπαγορεύουν την ανισότητα της γυναίκας. Ο μουφτής δικάζει, θα το γνωρίζετε και οικογενειακές διαφορές. Σύμφωνα με το νόμο μας, σύζυγος, που κακοποιεί τη γυναίκα του και αυτή μπορεί να το αποδείξει επιθυμώντας διαζύγιο, έχει τη δυνατότητα να διαλύσει το γάμο. Το βρίσιμο, η κακοποίηση, ο αλκοολισμός, η έλλειψη προσοχής στην οικογένεια από τον άνδρα είναι αιτίες διαζυγίου στο Ισλάμ.

ΠτΘ: Σοφολογιώτατε, εσείς έχετε σοβαρή σπουδή στα ιερά βιβλία του Ισλάμ. Ένας χότζας σε κάποιο χωριό που καταλαβαίνει τα ιερά γράμματα με τον τρόπο του, θα συμβούλευε το ίδιο, θα έβλεπε δηλαδή με το ίδιο μάτι άνδρα και γυναίκα;

Μ.Τ.:
Είπατε χότζας. Ο αγράμματος δεν είναι χότζας. Γνώστης και πραγματικά σπουδασμένος είναι εκείνος που αυτά που ξέρει, τα ξέρει, καλά και τα λέει σωστά. Αν δεν ξέρει, δεν πρέπει να λέει τίποτα. Και να σας απαντήσω και με ένα ακόμη παράδειγμα, που αφορά και στα δύο. Και στην αξία της διδαχής και στο ρόλο της γυναίκας-μάνας. Κάποτε, λένε, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος κάλεσε το Διογένη και του πρόσφερε αξίωμα. Ο Διογένης του απήντησε όμως ότι διδάσκει και ότι αυτό του αρκεί, ότι το θεωρεί το καλύτερο έργο. Ο Μέγας Αλέξανδρος τον ερώτησε τότε τι διδάσκει και ο Διογένης του απήντησε: «Διδάσκω ότι το παιδί το διορθώνει η μάνα στο σπίτι, τον μαθητή ο δάσκαλος στο σχολείο, τον στρατιώτη ο αξιωματικός στο στρατόπεδο, την κοινωνία το κράτος και το κράτος ο θεός».

Το παιδί, συμπερασματικά, το μεγαλώνει καλύτερα η μάνα, είναι περισσότερο κοντά του. Τα υπόλοιπα, οι συμπεριφορές καταπίεσης της γυναίκας, οι συμπεριφορές τύπου Αφγανιστάν δεν έχουν σχέση με τη θρησκεία μας.

ΠτΘ: Σοφολογιώτατε, με δεδομένες τις εντάσεις, που υπάρχουν αυτήν την στιγμή, φοβάστε μήπως ότι βαίνουμε προς την κατεύθυνση σύγκρουσης πολιτισμών και θρησκειών ή πιστεύετε ότι θα επικρατήσει η σύνεση;

Μ.Τ.:
Νομίζω ότι σημαντικό είναι, που όλα τα κράτη σήμερα, χριστιανικά και μουσουλμανικά, καταπολεμούν μαζί την τρομοκρατία.

ΠτΘ: Και μία ακόμη ερώτηση σοφολογιώτατε. Στην έκθεση «Θράκη – 80 χρόνια από την ενσωμάτωση», που διοργάνωσε η Βουλή των Ελλήνων, η Μουφτεία Κομοτηνής παρέδωσε αξιολογότατα αντικείμενα προς έκθεση. Έχετε αξιόλογα αντικείμενα και μήπως τελικά θα πρέπει όλοι μαζί να διεκδικήσουμε τη δημιουργία ενός μουσείου, όπου αυτά θα εκτίθενται;

Μ.Τ.:
Έχουμε αντικείμενα αξιόλογα. Κατ’ αρχήν 1000-1500 βιβλία ιδιαίτερης αξίας. Έχουμε κοράνιο γραμμένο πριν 420 χρόνια. Όσο για την ίδρυση Μουσείου, σαφώς αντιμετωπίζω την πρόταση θετικά. Και να σας απαντήσω και μ’ ένα ακόμη παράδειγμα, υποδεικνύοντας ότι προσωπικά θεωρώ ότι οι λαοί οφείλουν να αντιμετωπίζουν τα δεδομένα με ανοικτούς ορίζοντες.

Στην τελευταία επίσκεψη ανέφερα στον πρεσβευτή της Αμερικής, τον κ. Νίκολας Μπερνς ότι εκτιμώ τη χώρα του για τρεις λόγους. Κατ’ αρχήν, γιατί σ’ αυτήν υφίστανται 72 φυλές κάτω από ένα όνομα: το όνομα Αμερική. Δεύτερον, γιατί προσπαθούν να εφαρμόζουν τη δικαιοσύνη και τρίτον, γιατί υπάρχει σεβασμός στο Σύνταγμα.

Προσωπικά άκουσα άπειρες φορές και τον Μάικλ Σωτήρχο, τον πρώην πρέσβη, ελληνικής καταγωγής, παθιασμένο με τη χώρα του, να επαναλαμβάνει το Αμερική, Αμερική…

Έτσι εξάλλου οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κατέλαβαν την πρώτη θέση στην παγκόσμια ιστορία.

ΠτΘ: Και τα πράγματα στη Θράκη πώς τα βλέπετε; Προχωράμε; Αν και προσωπική μας αίσθηση είναι ότι απαιτείται πολύς κοινός ακόμη αγώνας…

Μ.Τ.:
Για να αγωνισθούμε όλοι μαζί χρειάζεται μόρφωση. Από την μόρφωση πρέπει ν’ αρχίσουμε. Ο Σωκράτης έλεγε «γνώθι σ’ αυτόν», κι αυτό αρκεί, και για μας που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα από τη θεολογική οπτική. Γιατί, όταν γνωρίζεις τον εαυτό σου, γνωρίζεις και το θεό, το είπε και ο Μωάμεθ «όποιος γνωρίσει τον εαυτό του, θα γνωρίσει και το Θεό».

Μόρφωση λοιπόν, και για όλους εμάς τους Έλληνες πολίτες, αγάπη για την πατρίδα και συνεργασία μεταξύ μας. Από τη μόρφωση να ξεκινήσουμε. Αυτή είναι η αρχή. Και τότε θα φθάσουμε εκεί, που πρέπει.

In Salah.

ΠτΘ: Σας ευχαριστούμε πολύ.

Τ.Β. – Α.Π.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.