«Πρεπει να ειμαστε σκληροι για να μπορεσουμε να επιβιωσουμε»

Συναντήσαμε τον δήμαρχο Καβάλας Κώστα Σιμιτσή στην πρεμιέρα του Φεστιβάλ Φιλίππων και συζητήσαμε μαζί του για τον πολιτισμό στην περιφέρεια, και δη στην Καβάλα. Τον Κώστα Σιμιτσή, έναν άνθρωπο της πολιτικής, οξυδερκή και ρεαλιστή που μιλάει για τα ΔΗΠΕΘΕ, εξαίρει το έργο τους, τονίζει όμως την ανάγκη επαναπροσδιορισμού και αξιολόγησης της προσφοράς τους, και της επιχορήγησης άρα, βάσει της ποιότητας του θεάτρου που παράγουν αλλά και της γενικότερης συνεισφοράς τους σε επίπεδο θεατρικής παιδείας, στην εκάστοτε τοπική κοινωνία. Απόψεις ρεαλιστικές κι αληθινές για έναν πολιτικό, για έναν εκπρόσωπο της γενιάς των νέων δημάρχων, ενός αιρετού που δεν δείχνει να φοβάται να πει τη γνώμη του πάνω απ’ όλα…

• Πώς μπορεί κανείς να κερδίσει το όραμά του;

Η πολιτική σου δίνει αυτή τη δυνατότητα. Βέβαια, πρέπει να είσαι και προσγειωμένος, ταυτόχρονα, στην πραγματικότητα. Το ένα πόδι να είναι ψηλά, το άλλο να πατάει στο έδαφος, γιατί παράλληλα έχεις να διευθετήσεις, πολλά πράγματα, όπως το να λύσεις ζητήματα που αφορούν στους δημότες.

• κ. Δήμαρχε, η Καβάλα είναι μια πόλη που έχει στίγμα στον πολιτισμό. Έχετε μία καταπληκτική βιβλιοθήκη, το Φεστιβάλ των Φιλίππων, που το υπηρετείτε με συνέπεια, έχετε το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο. Όλα αυτά τα ζητήματα του πολιτισμού, όμως, τον τελευταίο καιρό τουλάχιστον, από μέρους της κεντρικής πολιτικής σκηνής, δεν φαίνεται να αντιμετωπίζονται ως μείζων ζήτημα. Πώς το εισπράττετε εσείς; Για παράδειγμα, για τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. αυτή τη στιγμή έχει εξαγγελθεί ότι θα υπάρχει ένας κεντρικός σχεδιασμός μέσα από το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου Χορού. Εσείς είστε σύμφωνος μ’ αυτήν την απόπειρα συγκεντροποίησης που επιχειρεί το Υπουργείο Πολιτισμού;

Αισθάνομαι οργή και θλίψη για το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμιά πολιτική για τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σίγουρα τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. έχουν ολοκληρώσει έναν κύκλο και ήταν σπουδαία η πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη που τα επινόησε και τα επέβαλε στο τότε πολιτικό σύστημα. Ήταν μία πραγματικά ριζοσπαστική ενέργεια. Ένα ιδιαίτερα σημαντικό άνοιγμα στις τοπικές κοινωνίες που παρείχε θεατρική παιδεία κι απόλαυση. Ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους, άλλα με επιτυχία, άλλα με αποτυχία. Το κακό είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν έγινε καμιά διαφορετική κίνηση. Τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. αφέθηκαν να δουλέψουν μ’ έναν δημοσιοϋπαλληλικό τρόπο και με μια ελλιπέστατη χρηματοδότηση. Σίγουρα, πρέπει να θεραπευτούν αυτά τα δύο κακώς κείμενα. Η κυβέρνηση επέλεξε έναν τρόπο σύμφωνα με τον οποίο ο χώρος του θεάτρου και του χορού, θα μπορεί να εισπράττει επιχορηγήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από Ιδιωτικούς Φορείς και να τους κατανέμει στα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, τα οποία δεν ξέρουμε βέβαια αυτή την στιγμή ποια και πόσο θα επιβιώσουν. Ακούγονται πολλά. Ότι θα σωθούν τέσσερα με πέντε ή έξι στην Ελλάδα και τα υπόλοιπα που δεν θα σωθούν, θα ασκούν απλώς εκτελεστικές αρμοδιότητες.

• Δεν θα φτωχύνει πνευματικά έτι περαιτέρω η ελληνική επαρχία, εάν αυτά εκλείψουν;

Είναι σίγουρο ότι τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. είναι πολλά. Είναι δεκαέξι. Σίγουρα θα μπορούσε να γίνει μια καλύτερη αξιοποίηση των χρημάτων που θα δίνονταν. Όμως εδώ παρουσιάζεται, το εξής οξύμωρο. Μας μιλάνε για καλύτερη αξιοποίηση των χρημάτων, ενώ δεν βλέπουμε χρήματα. Εν πάση περιπτώσει, λένε ότι τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. θα πρέπει να μειωθούν, να μικρύνει ο αριθμός τους. Πώς θα μικρύνει όμως, ποια κριτήρια θα ληφθούν υπ’ όψιν;

• Υπονοείται ότι πρέπει να υπάρξει ένα είδος αντικειμενικής αξιολόγησης;

Η αξιολόγηση είναι ένα στοιχείο που μπαίνει σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής κοινωνίας, στους καθηγητές, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και κάποια στιγμή, βέβαια, θα υπεισέλθει και στους δήμους. Ήδη συζητάμε για τις πιστοποιήσεις και την περιβόητη διαχειριστική επάρκεια. Κατά συνέπεια, δεν θα ήταν παράξενο να αξιολογηθούν και τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάνω σε ποια βάση θα ’πρεπε να αξιολογηθεί όμως ένα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.; Να μη γράφεται μόνον πόσες παραστάσεις κάνει τον χρόνο, αλλά και τι παραστάσεις, καθώς και πόσο υπηρετεί τον σκοπό, δηλαδή να διαδώσει την θεατρική παιδεία στο κοινό και, μάλιστα, όχι στο κοινό της πρωτεύουσας, της πόλης στην οποία είναι η έδρα του, αλλά και της γύρω επαρχίας. Βλέπουμε ότι τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. έχουν μονίμως έναν προσανατολισμό προς την Αθήνα, να πάνε να δείξουν τη δουλειά τους εκεί, στο κέντρο, υπηρετώντας τις φιλοδοξίες των συντελεστών των παραστάσεων και όχι να πάνε να παίξουν στο χωριό. Δεν γίνονται αυτά. Είναι τραγικό. Φέτος, έκανα μια προσπάθεια να ανεβούν οι παραστάσεις σε δύο χωριά που έχουν συμπτωματικά θεατρική σκηνή και δεν το υλοποίησα, γιατί και δεν έδειξαν το ενδιαφέρον που έπρεπε οι δικοί μας, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., ο πρόεδρος, οι ηθοποιοί, οι υπάλληλοι, αλλά και οι δημότες δεν φάνηκε να τους ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Θα προτιμούσαν, ίσως, να έρθει ένας τηλεοπτικός αστέρας να τους κάνει το βράδυ σ’ ένα σκυλάδικο μια παράσταση με ανέκδοτα. Άρα, τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. δεν επιτέλεσαν τον ρόλο τους. Μιλώντας τώρα για αξιολόγηση… θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο τι είδους παραστάσεις κάνουμε, όχι πόσες, γιατί αυτό είναι δεδομένο, με βάση τη σχετική σύμβαση που κάνουμε με το Υπουργείο και σύμφωνα με την οποία έχουμε να κάνουμε με έναν ορισμένο αριθμό παραστάσεων. Επίσης, να λαμβάνεται υπ’ όψιν αν δημιουργούν θεατρική παράδοση ή σε περίπτωση που δεν δημιουργούν, σε ποιο βαθμό συνεργάζονται με ερασιτεχνικά σχήματα της πόλης, τα οποία είναι και λίγα. Το δικό μας, πάντως, δεν το κάνει. Διαθέτει μια αίθουσα και από εκεί και πέρα τίποτα παραπάνω.

Επίσης, ένα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. πρέπει να κάνει σεμινάρια. Να έρχονται δηλαδή να το υπηρετούν κάποιοι επαγγελματίες ηθοποιοί, που έχουν τελειώσει σχολή, έχουν πάρει πτυχίο, έχουν μια προϋπηρεσία. Όσο μέτριος και να ’ναι ένας τέτοιος ηθοποιός, μπορεί να καθοδηγήσει τους ερασιτέχνες και να τους κάνει σεμινάρια. Να τον δεσμεύσει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. κάνοντας συμφωνία ως εξής: έρχεσαι, μένεις στην Καβάλα, στην Κομοτηνή, στις Σέρρες όλο τον χειμώνα και μεταξύ των άλλων υποχρεώσεών σου είναι να κάνεις και σεμινάρια.

• Έχετε δηλαδή περαιτέρω σχεδιασμό για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. σας;

Ναι, υπάρχει περαιτέρω σχεδιασμός, αλλά μέχρι τώρα δεν καταφέραμε να τον υλοποιήσουμε.

• Αυτό μήπως είναι και ζήτημα χρημάτων;

Διάθεσης περισσότερο. Υπάρχει μια δημοσιοϋπαλληλίστικη διάθεση και στους υπαλλήλους και στους άλλους συντελεστές.

• Μήπως ομιλείτε σκληρά;

Πρέπει να είμαστε σκληροί κάποια στιγμή. Δεν πρέπει να ’μαστε; Γιατί σιγά – σιγά χανόμαστε! Δεν μπορούμε να επιβιώσουμε διαφορετικά, είτε ως ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας είτε ως Δήμος Καβάλας και ως χώρα. Κάποια στιγμή θα πρέπει να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας, να την αντικρίσουμε κατάματα και να πούμε «ως εδώ και μη παρέκει». Πρέπει να αλλάξουμε πορεία, δεν γίνεται διαφορετικά.

• κ. Δήμαρχε, η Καβάλα έχει ένα σοβαρό πολιτιστικό υπόβαθρο. Από τη ομώνυμη «Σχολή» στη λογοτεχνία με τον Χειμωνά, τον Αξιώτη, τον Μάρκογλου, τον Μίσσιο, τον Βασιλικό μέχρι την Αντιγόνη Βαλάκου, τον Μεχμέτ Αλή, τις καπναποθήκες και ό,τι ο πολιτισμός του καπνού συνεπάγεται. Αυτό το ιδιαίτερα σημαντικό πολιτιστικό υπόβαθρο της πόλεώς σας, πώς το αντιμετωπίζετε, ως βάρος, έχετε σχέδιο και προγραμματισμό ή λέτε ας αφήσουμε το ζήτημα ανοιχτό για το μέλλον;

Πράγματι, όσον αφορά στον πολιτισμό της πόλεως, τα πράγματα είναι έτσι. Η πληθώρα των εκδηλώσεων και των δράσεων είναι τόσο μεγάλη, που η ίδια από μόνη της μπορεί να σου δημιουργήσει δέος. Προσπαθούμε να τα συντονίσουμε. Ζητήσαμε, για παράδειγμα, από τα σωματεία να δημιουργήσουν σιγά – σιγά έναν ετήσιο προγραμματισμό, ώστε να ξέρουμε τι προγραμματίζει το καθένα και να εξετάζουμε στη συνέχεια αν αξίζει τον κόπο να συνεργαστούμε, για να σταματήσει ένας άλλος φαύλος κύκλος που λέγεται «χρηματοδότηση των σωματείων».

Έρχονται γύρω στα εκατό σωματεία της πόλης πολιτιστικά και αθλητικά και ζητούν χρηματοδότηση, η οποία στην ουσία είναι μικρή, 500€ ή 1000€, και μπορεί να βοηθήσει ελάχιστα το κάθε σωματείο. Μας ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή πάρα πολύ το γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλοί φορείς που ασχολούνται σοβαρά με το πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου μας και γίνονται σοβαρά πράγματα, τόσο σοβαρά και επιτυχημένα, ώστε να μην χρειάζεται να επέμβει ο Δήμος με το δικό του τρόπο. Άρα, μπορούμε να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας προς ένα όραμα πλέον. Δηλαδή, όλοι αυτοί οι παραγωγοί που σχετίζονται με τον πολιτισμό, πώς μπορούν να βοηθήσουν, ώστε ο πολιτισμός ν’ αφήσει πλέον μόνιμα ίχνη στην κοινωνία και παράλληλα ν’ αποφέρει κάποιο εισόδημα. Πώς δηλαδή θα ενισχύσουμε το πολιτιστικό προϊόν για να παραχθεί παράλληλα και οικονομικό.

• Να επικεντρωθούμε, όμως, έστω και εν ολίγοις στο Φεστιβάλ Φιλίππων. Ήδη, από πέρυσι καταγράφηκαν ανοίγματα και προς άλλους χώρους τέχνης, πλην του θεάτρου. Για παράδειγμα, είδαμε την καταπληκτική παράσταση του Τσόκλη. Σαφώς, βέβαια, το Φεστιβάλ είναι πλέον μόνο Φιλίππων. Είστε κατά των συνεργασιών με άλλους αυτοδιοικητικούς φορείς για συγγενή έστω θέματα, όπως λόγου χάριν ένα Φεστιβάλ;

Σαφώς και όχι. Όπως δεν απέκλεισα εξαρχής τη συνεργασία με τον δήμο Φιλίππων, με τον οποίο έχουμε μία καλή σχέση, με την ίδια ευχάριστη διάθεση θα μπορούσα να συνεργαστώ και με τον δήμαρχο της Θάσου. Θα πρέπει να δίνουμε ρόλο στις τοπικές κοινωνίες, να συνεργάζονται μέσα σ’ ένα πνεύμα αυτοδιοικητικό οι δήμοι και οι δήμαρχοι. Έτσι, λοιπόν, μια παράσταση που έρχεται από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη ή τις Σέρρες, θα μπορούσε να πάει και στη Θάσο, στο υπέροχο αυτό αρχαίο θέατρο, ώστε να προσελκύσει και τους τουρίστες και να έχει σημαντικά έσοδα. Βέβαια, καλό θα ήταν το Φεστιβάλ να ξαναγίνει Φιλίππων – Θάσου και όχι σκέτο Φιλίππων. Όσον αφορά, όμως, τον στερεότυπο χαρακτήρα του Φεστιβάλ των Φιλίππων, που περιλάμβανε το αρχαίο δράμα κυρίως, ή και καμιά νεοελληνική ηθογραφία, πέρυσι κάναμε ένα βήμα πιο πέρα και προσθέσαμε στο πρόγραμμα χορούς και συναυλίες. Είχαμε, για παράδειγμα, τη συναυλία της Αλεξίας Βουλγαρίδου, που είναι Καβαλιώτισσα – σοπράνο, χοροθέατρο που υπάρχει και φέτος, δηλαδή ανοίγουμε το Φεστιβάλ και τον χώρο του αρχαίου θεάτρου και σε άλλες μορφές τέχνης. Βέβαια, και αυτό δεν είναι ικανοποιητικό. Ίσως, είναι σημαντικό να συνδυάσουμε πράγματα πάνω σε μια κοινή οπτική, σ’ έναν θεματικό άξονα.

• Είστε σε αναζήτηση, δηλαδή, και ως προς τη φυσιογνωμία που θα δώσετε στο Φεστιβάλ των Φιλίππων…

Όπως λέγαμε πριν ότι το ΔΗΠΕΘΕ έκλεισε τον κύκλο του, έτσι και το Φεστιβάλ Φιλίππων με τον τρόπο που γίνεται, έχει και αυτό κλείσει. Το ότι κλείνει όμως ένας κύκλος, αυτό δεν είναι κακό, αφού σημαίνει ότι θα πρέπει να φτιάξουμε έναν καινούριο κύκλο ή ν’ ανοίξουμε τον ήδη υπάρχοντα, όπως το κάναμε πέρυσι βάζοντας στο Φεστιβάλ Φιλίππων και άλλα είδη τέχνης. Θα κάνουμε και φέτος, όπως και πέρυσι, παρουσίαση του προγράμματος στην Αθήνα, γιατί από ’κει εκπορεύονται όλα και σιγά – σιγά θα δούμε τι φυσιογνωμία θα δώσουμε στο Φεστιβάλ. Σίγουρα, όμως, δεν μπορούμε να απομακρυνθούμε απ’ το αρχαίο δράμα, το αρχαίο θέατρο.

Τζένη Βαφειάδη

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.