Ο ρολος και τα ορια της κρυφης καμερας

«Η διαφθορά στην ελληνική κοινωνία» ήταν το θέμα που προσέγγισαν σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε προχθές το βράδυ στη Νομική ο Αναπληρωτής Καθηγητής της Νομικής, Λάμπης Δημόπουλος, ο δημοσιογράφος Μάκης Τριανταφυλλόπουλος, ενώ ρόλο συντονιστή διαδραμάτισε ο πρώην αντιπρύτανης, Καθηγητής της Νομικής, Αριστοτέλης Χαραλαμπάκης. Οι φοιτητές, αλλά και αρκετοί Κομοτηναίοι γέμισαν την αίθουσα, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Συλλόγου Φοιτητών Νομικής, «Κώστας Βάρναλης» και βέβαια στην αίγλη του γνωστού δημοσιογράφου.

Ακόμη και αυτοί που δεν ήρθαν στην εκδήλωση θέλησαν να μάθουν τι συζητήθηκε και δεν ήταν λίγοι αυτοί που ευχήθηκαν να «βγάλει στη φόρα» τα σκάνδαλα της περιοχής, έστω και απροσδιόριστα.

Ιδιωτικό vs δημόσιο συμφέρον

Από την κρυφή κάμερα ξεκίνησε την ομιλία του ο Μάκης

Τριανταφυλλόπουλος, μένοντας στο ερώτημα κατά πόσο μετρά το ιδιωτικό συμφέρον περισσότερο από το δημόσιο. Έκανε λόγο, στη συνέχεια, για την εφηβεία της ελληνικής τηλεόρασης. «Στην Αμερική, τη Γαλλία και την Αγγλία και αργότερα στην Ιταλία, από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’50 υπήρχε τηλεόραση. Επομένως, αντιλαμβάνεστε τι σημαίνει για ‘μας που αποκτήσαμε στη δεκαετία του ’60 και μάλιστα στα τελευταία χρόνια της σ’ ένα δικτατορικό καθεστώς που όρισε και τους κανόνες του παιχνιδιού. Ένα δήθεν ελεύθερο κρατικό κανάλι κι ένα στρατιωτικό. Το ερώτημα που τίθεται «αν στη ζυγαριά μπει το δημόσιο και το ιδιωτικό συμφέρον…» παύει να είναι ερώτημα. Δεν αντιλαμβάνομαι κατά ποία λογική αυτά τα θέματα τεχνηέντως εμφανίζονται ακαδημαϊκοί να τ’ αγνοούν ενώ έχουν λυθεί σε όλο τον κόσμο και γι’ αυτό το λόγο έχει νομολογήσει πάνω από τρεις φορές ο Άρειος Πάγος ότι όταν η κρυφή κάμερα εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον το αδίκημα για το δημοσιογράφο «πάει περίπατο».

Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έθεσε κανείς θέμα όταν οι κάμερες τράβηξαν κρυφά την πόρτα του Πολυτεχνείου να πέφτει, γιατί δεν επικαλέστηκαν το ιδιωτικό συμφέρον του φαντάρου που έμπαινε μέσα με το τανκ ή τον τρόπο με τον οποίο παγιδεύτηκαν πολλοί Απριλιανοί σ’ αυτό το άθλιο χουντικό καθεστώς. Δε γίνεται να τίθενται τέτοια ερωτήματα όταν ο δημοσιογράφος βλέπει τον υπουργό να πηγαίνει με την τσάντα με την κοκαΐνη σπίτι του και να του λες «μην τρυπώσεις στην τραπεζαρία και καταγράψεις τη συνομιλία γιατί τότε ξεπερνάς την κόκκινη γραμμή και παραβιάζεις την ιδιωτικότητά του». Δε νομίζω ότι υπάρχει τέτοια ιδιωτικότητα».

Παιδεία – υγεία

Έφερε το παράδειγμα μιας αμερικανίδας καθηγήτριας η οποία καλέστηκε να κάνει μια σειρά σεμιναρίων για τις σχέσεις φοιτητών και καθηγητών στην Οδοντιατρική Αθηνών, τρόμαξε από τη σεξουαλική επιθετικότητα των καθηγητών και ανέφερε απίστευτα πράγματα. «Δε μπορώ να κατανοήσω γιατί κάποια φοιτήτρια που έχει ενοχληθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο και βάλλει μπροστά το κασετόφωνο ή την κάμερα δε θα πράξει σωστά» σχολίασε, ενώ εξήγησε ότι δεν αρκεί μια κρυφή κάμερα για να κάνεις ρεπορτάζ. Είπε ότι η κρυφή κάμερα κινδυνεύει να γίνει της μόδας και να «έχουμε πολλούς Τριανταφυλλόπουλους, μιμητές αυτών των πράξεων, χωρίς ίσως να διαθέτουν την εμπειρία ή την ιδιότητα του δημοσιογράφου. Από την άλλη, δε μπορεί ο Τριανταφυλλόπουλος να διαθέτει την αποκλειστικότητα αυτού του μέσου. Γνωρίζετε ότι και στο Water Gate και στη μεγάλη έρευνα του BBC για το μόντελινγκ χρησιμοποιήθηκαν κρυφές κάμερες, όπως και στην άλλη έρευνα του BBC για τους αθάνατους».

Διαβεβαίωσε μέσα από μία ρήση του Καμύ «ο ελεγχόμενος δημοσιογράφος είναι χειρότερος από το χειρότερο δημοσιογράφο» ότι αντανακλά το πώς λειτουργεί το σύστημα. «Είναι λυπηρό γιατί η προπαγάνδα και η συναίνεση που υπάρχει γύρω από την έκνομη δράση κρατικών λειτουργιών, επιχειρηματιών είναι τραγική ιστορία». Μετέφερε ότι είναι οπαδός της πρόληψης και όχι της καταστολής. «Δε μου αρέσει το αστυνομικό κράτος, δε μου αρέσει το εισαγγελικό κράτος και με ενοχλεί πολύ όταν καλούμαι να καταθέσω τα στοιχεία μου στις διωκτικές αρχές. Το κάνω με μεγάλη φειδώ όπως το κάνω τώρα με τον εισαγγελέα και το δικαστή του Αρείου Πάγου, με τους οποίους συζήτησα επί μακρόν για το αν πρέπει ο δημοσιογράφος να δώσει όλα τα στοιχεία του ή να προστατεύσει κάποιους ανθρώπους που είχαν τη δυνατότητα να φτάσουν ως εμένα, αλλά όχι και στους εισαγγελείς γιατί τότε θα συλληφθούν».

Επιμένοντας στην πρόληψη ανακοίνωσε ότι η επόμενη έρευνα είναι το καθηγητικό κατεστημένο των πανεπιστημίων «η ασυλία που έχουν οι καθηγητές που έχουν καταδικαστεί περιέργως και υπόπτως για τη σχέση τους με το Ιερατείο και τη Δικαιοσύνη – ακριβώς ίδια μεταξύ Ιερατείου και Δικαιοσύνης». Εξήγησε ότι δεν αφορά όλους, δε μπορεί να γίνει γενίκευση και έκανε λόγο για όλα τα συναφή με το πανεπιστήμιο θέματα, όπως είναι τα πανεπιστημιακά συγγράμματα και οι πανεπιστημιακές «αυλές». Ανέφερε το παράδειγμα ενός πρύτανη που «τακτοποιεί» οικεία του πρόσωπα. «Έχω «πιάσει» πρύτανη που μόνο τις Φιλιππινέζες δεν έχει κάνει καθηγήτριες στο πανεπιστήμιο. Νύφες, γαμπρούς, ξαδέλφια, έχει «τακτοποιήσει» όλο του το σόι. Άλλη δουλειά δεν κάνουν, διδάσκουν όλοι στο πανεπιστήμιο. Φαίνεται ότι γενετικά η οικογένεια βγάζει μόνο καθηγητές πανεπιστημίου, είναι στο DNA τους». Μεγαλύτερη άμυνα στην εγκληματικότητα και στη διαφθορά, σύμφωνα με τον ομιλητή, είναι η παιδεία.

Αντιπαρέβαλε τους κανόνες τους ελληνικούς μ’ αυτούς άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ο Μάκης Τριανταφυλλόπουλος ανέφερε ότι σε έρευνά του για τους άγγλους γιατρούς διαπίστωσε ότι «ο άγγλος γιατρός αν υπάρξει καταγγελία ασθενούς τού αφαιρείται η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος χωρίς να γίνει καμία ΕΔΕ, διότι η σχέση ασθενούς – γιατρού θεωρείται ιερή, επομένως ο ασθενής δεν τον καταγγέλλει χωρίς λόγο σοβαρό. Αν δικαιωθεί από τα ποινικά δικαστήρια τότε ίσως και να επιστρέψει στην εργασία του». Το «ίσως» αιτιολογείται μόνο με τη λογική της υποχρέωσης πρόληψης – πρόβλεψης του περιστατικού από τον γιατρό.

Οι θεσμοί λιποθυμούν;

Σε ερώτηση καθηγητή «μήπως βλάπτονται οι θεσμοί» από τις έρευνες σε βάθος απάντησε «τι θα πάθουν οι θεσμοί, θα λιποθυμήσουν. Καλύτερα, γιατί έτσι μπορεί να στηθούν από την αρχή και να θυμίζουν ευρωπαϊκή χώρα κι όχι απολυταρχικά καθεστώτα. Κοιτάξτε πόσο καιρό είναι ανύπαρκτη η Ένωση Συντακτών. Θα μπορούσε να μαζέψει πολλούς από αυτούς με τις μεσημεριανές εκπομπές, πολλοί από αυτούς θέλουν να λέγονται και δημοσιογράφοι ενώ αυτά που κάνουν είναι αστεία και υποβαθμίζουν τη νοημοσύνη μας».

Αναγνώρισε ότι υπάρχει και η τηλεόραση της κλειδαρότρυπας κι ενίοτε το «γυαλί» είναι επικίνδυνο. Περί επικινδυνότητας της τηλεόρασης είχε κάνει λόγο και ο πρύτανης Ι. Σχινάς. Συνέχισε επί των θεσμών, με μαύρο χιούμορ. «Οι θεσμοί δε λιποθυμούν, λιποθυμούν όμως και κλαίνε δημοσιογράφοι, αρχιεπίσκοποι, καθηγητές, στρατηγοί».

Μένοντας στην παιδεία θυμήθηκε μια καθηγήτριά του στις Πολιτικές Επιστήμες στην Ιταλία που απευθυνόταν στους φοιτητές σε σχέση με το επαγγελματικό τους μέλλον. Έδωσε τότε μια συμβουλή μόνο σε όσους επρόκειτο να γίνουν δημοσιογράφοι κι αυτή ήταν την ακτινοβολία που λαμβάνουν από το επάγγελμα να τη διαχέουν, να την εκπέμπουν στον κόσμο, όπως και να μην πλουτίσουν.

Κυνήγι μαγισσών

Για την απεριόριστη και ασύντακτη 4η εξουσία ρώτησε ο κ. πρύτανης και ο ομιλητής απάντησε ότι «δεν είναι συντεταγμένη, γιατί τότε πώς θα ελέγχει μια συντεταγμένη εξουσία τις υπόλοιπες; Υπάρχει ο κίνδυνος της φαλκίδευσης των ελευθεριών του δημοσιογράφου».

Μένοντας στο ρόλο των δημοσιογράφων αναρωτήθηκε «πώς γίνεται κάποιοι δημοσιογράφοι να είναι σε τρεις δημόσιες υπηρεσίες».

Ο πρώην αντιπρύτανης κ. Χαραλαμπάκης ρώτησε το δημοσιογράφο αν θα έθετε κανόνες στη δημοσιογραφική έρευνα. «Θα καταργούσα τον τυποκτόνο νόμο, ο οποίος σε μια λαβωμένη δικαιοσύνη γίνεται πολύ επικίνδυνος, ένας νόμος που άφησε ο μακαρίτης ο Κουτσόγιωργας, τον συνέχισε ο Κ. Μητσοτάκης κι έχει εξοντώσει πολλούς δημοσιογράφους, κυρίως των μικρών μέσων στην περιφέρεια, γιατί τα μεγάλα μέσα μπορούν και αμύνονται. Γνωρίζω δημοσιογράφους στην Κω, στη Μυτιλήνη που έχασαν το σπίτι τους για ένα μονοστηλάκι». Πρότασή του, επομένως, να καταργηθεί ο σχετικός νόμος.

Ο κ. Χαραλαμπάκης ενημέρωσε για μια νέα νομοθετική ρύθμιση. «Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που γίνεται μια ρύθμιση στην παράταση του χρόνου παραγραφής στις ποινικές δίκες προβλέπεται και διάταξη που διευκολύνει αυτό που λέτε, το να ολοκληρώνεται η ποινική διαδικασία πριν καταπέσει ο πέλεκυς της αστικής δικαιοσύνης στο κεφάλι του δημοσιογράφου».

Ο κ. Τριανταφυλλόπουλος θεωρεί ότι θα ήταν θωρακισμένη η δημογραφία αν οι δημοσιογράφοι ήταν υποχρεωμένοι ν’ ακολουθούν τις πανεπιστημιακές σχολές κι όχι τις ιδιωτικές που «δημιουργούν» δημοσιογράφους που κακοποιούν την ελληνική γλώσσα. Τα φαινόμενα δε λείπουν και από το κρατικό κανάλι.

Λ. Δημόπουλος: «Διαφθορά: μεγάλη βάση παγόβουνου»

Ο κ. Δημόπουλος μίλησε για τη διαφάνεια και το ρόλο της απέναντι στη διαφθορά και τις επιτροπές διαφάνειας. Πρότεινε η ελληνική διαφάνεια να γίνει παρατηρητήριο και αναφέρθηκε στην εμφάνιση της διαφθοράς ως «αντικειμενικό φαινόμενο, ως αυτοτελές έγκλημα εμφανίστηκε το 1992», αν και υπάρχουν μορφές της διαφθοράς από την εποχή των Κωδίκων του Ιουστινιανού. Το 1992 αποτελεί σταθμό λόγω της παγκοσμιοποίησης, σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο. «Είναι η αιτία που προκάλεσε τη γενίκευση σε οικουμενικό επίπεδο του φαινομένου της διαφθοράς και σε εθνικό επίπεδο την πανδημία της διαφθοράς, έτσι ώστε κατέστη ένα αρθρωτό ανοδικό φαινόμενο που αγκάλιασε τις εξουσίες αλλά και τα κοινωνικά μέλη».

Ο κ. Δημόπουλος παρατήρησε ότι η διαφθορά ως έγκλημα εμφανίζει μια αδυναμία καταπολέμησης γιατί έχει υψηλά ποσοστά αφάνειας, «μεγάλη βάση παγόβουνου».

Το λόγο πήρε στη συνέχεια ο επίκουρος καθηγητής της Νομικής, Γιάννης Μπέκας ο οποίος διαφώνησε με τη σχετική ελευθερία που απέδωσε ο κ. Τριανταφυλλόπουλος στην κρυφή κάμερα, εξηγώντας ότι είναι αντισυνταγματική η χρήση της, δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τηλεοπτικούς σκοπούς, αλλά μόνο ως πειστήριο ενώπιον του δικαστηρίου σε περίπτωση υπόθεσης κακουργήματος.

Στο παιχνίδι των ερωταπαντήσεων που ακολούθησε, ανάμεσα στα άλλα ο δημοσιογράφος ρώτησε «τους δικαστές ποιος θα τους δικάσει;»

Μαρία Αμπατζή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.