«O Ελληνας Τουρκος» του Χριστου Χριστοδουλου στην Κομοτηνη απεκτησε …κοινο
Την Πέμπτη το βράδυ, κι ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός νεοελλήνων –ακόμη και νηπίων– ήταν προσανατολισμένος να κλείσει το βράδυ του με “Voice”, αναμένοντας ακόμη και δυο ολόκληρες ώρες μετά τα μεσάνυχτα να δει τον νικητή, και με έναν μπασκετικό Ολυμπιακό ακόμη στα πλάνα για νωρίτερα, την Πέμπτη το βράδυ λοιπόν, στις 2 του Μάρτη 2017, στο βιβλιοχαρτοπωλείο Δημοκρίτειο της Ιωάννας Δεμιράκη, φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ, παρακολούθησαν με απόλυτη αφοσίωση, παραμένοντας «συντονισμένοι», τον καθηγητή της νεότερης ιστορίας και κοσμήτορα της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δημοκριτείου, Κωνσταντίνο Χατζόπουλο, να τους μιλά για τον Ιμπραήμ Εντέμ ή Ετιέμ Πασά, που γεννήθηκε πιθανόν στη Χίο, και μετά την καταστροφή της πουλήθηκε ως σκλάβος στον οθωμανό Χουσρέφ Πασά, σπούδασε στη Γαλλία και έφτασε στο αξίωμα του Μεγάλου Βεζύρη, με χιούμορ και παραστατικότητα, μη παραλείποντας να επισημάνει την αξία της γνώσης της παλαιοτουρκικής ή των οσμανλίδικων.
Συνοδός του στο ταξίδι στον βίο του Ιμπραήμ Εντέμ ή Ετιέμ Πασά, απουσία του συγγραφέα που αρρώστησε και παρέμεινε κλινήρης, ήταν η εκδότρια Νατάσσα Βαφειάδου, που δήλωσε γοητευμένη τόσο από το ταξίδι, μέσω του βιβλίου του Χρίστου Χριστοδούλου, «Ο Ελληνας Τούρκος», στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όσο και από την προσωπικότητα του Μεγάλου Βεζίρη Ιμπραήμ Ετιέμ Πασά.
Η ίδια ανέφερε ότι εξίσου τη γοήτευσε ο πολυπολιτισμικός και πολυφυλετικός –με όρους του σήμερα– χαρακτήρας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που απέπνεε και μιαν ιδιότυπη νότα αξιοκρατίας, εφόσον έδινε τη δυνατότητα στους εγγράμματους υπηκόους της να ανελιχθούν κοινωνικά, ακόμη κι αν ήταν αρμενικής ή ελληνικής καταγωγής, πολύ δε περισσότερο σκλάβοι, όπως ο Ετιέμ ή Εντέμ.
Ο καθηγητής, Κώστας Χατζόπουλος ξεκίνησε την εισήγησή του με την φωτογραφία του Ιμπραήμ Ετιέμ Πασά που παραπέμπει σε «κοσμοκαλόγερο» και τελείωσε επίσης με την φωτογραφία των γηρατειών του με φόντο τη βιβλιοθήκη του. Συνέχισε με την περιγραφή του βιβλίου που είναι δομημένο σε 48 ενότητες, και το χαρακτήρισε ως ένα νέο αφηγηματικό είδος, αφού δεν είναι μυθιστορηματική βιογραφία. Ακολούθως εστίασε στις πηγές του συγγραφέα, τις εφημερίδες της εποχής και τα memoires προσωπικοτήτων που έζησαν τον 19ο αιώνα, αναφέρθηκε στα δεδομένα για την καταγωγή του που παραθέτει ο συγγραφέας, δηλώνοντας ότι ο ίδιος θεωρεί πιθανόν να είναι ο Ετιέμ ρωμιός, καθότι δεν υπάρχει αναφορά σε κάποιον συγγενή του. Ο κ. Χατζόπουλος αναφέρθηκε εκτενώς και στον τρόπο με τον οποίο οι σουλτάνοι της αυτοκρατορίας «παρήγαγαν» αξιωματούχους, μέσω του «Οίκου του Σουλτάνου», του «Εντερούμ», ο πολλαπλασιασμός των οποίων – των Οίκων δηλαδή– από τους πασάδες ήταν ουσιαστικός παράγοντας της παρακμής της Αυτοκρατορίας, αφού οι μεγαλωμένοι σ’ αυτήν την εσωτερική αυλή ήταν ορκισμένοι να είναι ψυχή και σώματι αφοσιωμένοι αποκλειστικά στον Σουλτάνο.
Εστίασε επίσης στους τέσσερις γιους του Ετιέμ Πασά, εκ των οποίων ο ένας ήταν ο δημιουργός του Αυτοκρατορικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Κωνσταντινούπολης, και ένας δεύτερος ο ζωγράφος του πίνακα «Του εκπαιδευτή με τις χελώνες», αλλά και στην αποφασιστική συμβολή της λογοτεχνίας στην καταγραφή και την κατανόηση του «κλίματος», της «ατμόσφαιρας» μιας εποχής ως συμπληρωματικής της ιστορικής αφήγησης.
Η εκδήλωση έκλεισε με παρέμβαση του συγγραφέα και συζήτηση με το κοινό. Μεταξύ άλλων και εκτός του μεγάλου αριθμού φοιτητών, παρόντες στην εκδήλωση ήταν η πρόεδρος του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας κ. Ζωή Γαβριηλίδου, ο καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας κ. Κωνσταντίνος Τσουρής, ο τραγουδοποιός κ. Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ο συνεργάτης του Περιφερειάρχη ΑΜΘ κ. Βασίλης Πνευματικάκης, η συγγραφέας Λεύκη Σαραντινού, η Άννα Βεκίνη και πολλοί πολλοί άλλοι.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
