Κων/ντινος Δικαιος «Η αποχωρηση απο την Ε.Ε. δεν ειναι αυτοματη»
Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση το τελευταίο διάστημα, με το Δημοψήφισμα που θα πραγματοποιηθεί στην Μ. Βρετανία την επόμενη εβδομάδα για το αν η χώρα θα παραμείνει ή θα φύγει από την ΕΕ. Το λεγόμενο BREXIT απειλεί να δυναμιτίσει τα θεμέλια της Ενωμένης Ευρώπης και να ενισχύσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις που αναπτύσσονται στο τελευταίο διάστημα σε αυτή.
Για όλα αυτά τα πολύ σημαντικά, που αφορούν και το μέλλον της ΕΕ μίλησε στο Ραδιόφωνο του Παρατηρητή ο Επίκουρος Καθηγητής του ΔΠΘ κ. Κωνσταντίνος Δικαίος, πολιτικός επιστήμονας με σπουδές στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, που βλέπει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα κριθεί οριακά.
Ο λόγος στον ίδιο όμως…
«Η Βρετανία είναι μια χώρα που δεν πολυαγαπάει την Ευρώπη»
ΠτΘ: Απ’ ό,τι μαθαίνουμε με το θέμα του BREXIT ασχοληθήκατε και στο τμήμα σας…
Κ.Δ.: Έγινε μια εκδήλωση στο τμήμα μας στις 20 Μαΐου για το BREXIT, και οι εισηγήσεις οι οποίες παρουσιάστηκαν, είναι σε διαδικασία ανάρτησής τους στην ιστοθέση του τμήματος. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας και έτσι θα μπορούν όσοι ενδιαφέρονται να μπουν στην ιστοσελίδα μας, να ενημερωθούν για το BREXIT, τις προβλέψεις που υπάρχουν και μετά τη διενέργεια του δημοψηφίσματος, ενδεχομένως, να υπάρξει και ανάλυση του αποτελέσματος.
ΠτΘ: Τα επιχειρήματα που διοχετεύονται από τον τύπο, την κυβέρνηση, υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης ποια είναι και τι εισπράττει ο Βρετανός;
Κ.Δ.: Οι εξελίξεις στη Βρετανία αφορούν όλη την Ευρώπη, η Ευρώπη συνολικά τον καιρό αυτό είναι σε μια τεράστια αναταραχή. Τα οικονομικά προβλήματα και το λεγόμενο GREXIT, είναι δύο από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ε.Ε. σήμερα. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα στην Αυστρία. Θεωρούμε επιτυχία ότι στην Αυστρία δεν εξελέγη ένας καθαρόαιμος ακροδεξιός, αλλά ξεχνάμε ότι πήρε ένα ποσοστό της τάξεως του 49,7%. Λέμε, ως στοιχείο ενθουσιασμού ότι κέρδισαν οι πιο δημοκρατικοί, δεν συζητήθηκε όμως καθόλου η όλη στάση της Αυστρίας που προσπαθεί να ανασυγκροτήσει μαζί με τις χώρες Βίζενγκραντ την παλιά Αυστροουγγαρία.
Ο παραδοσιακός απομονωτισμός της Μ. Βρετανίας, η στάση των Βαλτικών Κρατών, η άνοδος της Λεπέν στη Γαλλία και η άνοδος άλλων ακροδεξιών δυνάμεων σε χώρες της ΕΕ, όλα αυτά δείχνουν δυσκολίες μέσα στην Ευρώπη. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως η Βρετανία μπήκε στην Ευρώπη το 1973, δεν είναι ιδρυτικό μέλος, μετά από αρκετές αντιρρήσεις του Ντε Γκωλ, όπως επίσης ότι το δημοψήφισμα που έγινε στη Μεγάλη Βρετανία το 1975 για παραμονή στην τότε Ένωση κέρδισε με μικρή πλειοψηφία, ενώ ακόμη και σήμερα οι Βρετανοί είναι έξω από το Ευρώ, έξω από τη συνθήκη Schengen, και δεν έχουν αναγνωρίσει πολλά κομμάτια της συνθήκης του Μάαστριχτ. Γενικά η Βρετανία είναι μια χώρα που δεν πολυαγαπάει την Ευρώπη, και αυτό το ξέρουμε.
«Είναι ενεργή ακόμη η μνήμη της αποικιακής Μεγάλης Βρετανίας, της μεγάλης δύναμης»
ΠτΘ: Δεν την αγαπάει για λόγους κυριαρχίας, γιατί στην Ευρώπη έχει διαμορφωθεί μια ηγεμονία της Γερμανίας και της Γαλλίας, και βλέπουμε τη Βρετανία, να έχει μια …διακριτική στάση, αντιμετωπίζοντας την ΕΕ περισσότερο ως «θέατρο» εξυπηρέτησης των συμφερόντων της… Αυτό μάλλον επιβεβαιώθηκε όταν πήγε ο Κάμερον και έθεσε το ζήτημα των εξαιρέσεων της χώρας του και οι εξαιρέσεις δόθηκαν…
Κ.Δ.: Σε μεγάλο βαθμό. Πράγματι υπάρχει μια κυριαρχία της Γερμανίας στην ΕΕ αλλά ακόμη και πριν από αυτή την κυριαρχία η Βρετανία ήταν εναντίον μιας στενότερης και κλειστότερης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό πιθανότερα οφείλεται και στην παλιά τους Αυτοκρατορία, στη μνήμη που διατηρείται ακόμη της αποικιακής Μεγάλης Βρετανίας, της μεγάλης δύναμης.
«Αυτά τα οποία ήδη υπάρχουν στη δομή της ΕΕ και στη σχέση ΕΕ –Βρετανίας επισημοποιούνται και σταθεροποιούνται και θα παραμείνουν επί μακρόν στο μέλλον»
ΠτΘ: Όσο αφορά τις εξαιρέσεις που κέρδισε ο Κάμερον ποιες είναι αυτές; Έχετε εικόνα γιατί το θέμα αφορά και στους έλληνες μετανάστες εκεί…
Κ.Δ.: Ο Κάμερον κέρδισε κάποια πράγματα, κυρίως ότι αυτά τα οποία ήδη υπάρχουν στη δομή της ΕΕ και στη σχέση ΕΕ –Βρετανίας επισημοποιούνται και σταθεροποιούνται και θα παραμείνουν επί μακρόν στο μέλλον. Δεν τα κέρδισε όλα αλλά κέρδισε το πώς θα υπολογίζονται τα επιδόματα των πολιτών κρατών- μελών της ΕΕ που έχουν πάει στη Βρετανία.
Τα επιδόματα ανεργίας και επιδόματα τέκνων, όπου πρέπει να συμπληρώσει κάποιος αρκετά χρόνια στη Βρετανία για να τα πάρει, ήταν 4 μέχρι πρότινος και τώρα έγιναν 7. Επίσης όσο αφορά τις προϋποθέσεις χορήγησης, αν οι γονείς ζουν στη Βρετανία τα επιδόματα τέκνων που θα λάβουν, αν τα παιδιά ζουν στη χώρα καταγωγής, θα υπολογίζονται με βάση τις ανάγκες της χώρας που ζουν τα παιδιά και το ποια είναι τα επιδόματα σε εκείνες τις χώρες, δηλαδή δεν θα παίρνουν τα υψηλά επιδόματα τέκνων της Βρετανίας και θα τα στέλνουν στη χώρα τους. Αυτό δεν επηρεάζει τόσο τους Έλληνες που θα πάνε στη Βρετανία γιατί οι περισσότεροι πάνε οικογενειακώς ή είναι ακόμη νέοι επιστήμονες χωρίς παιδιά.
«Το BREXIT επηρεάζει ελάχιστα τη δική μας περίπτωση»
ΠτΘ: Η υπόθεση του BREXIT επηρεάζει την ελληνική υπόθεση;
Κ.Δ.: Σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα που έλεγα πριν για την αναταραχή στην Ευρώπη και ειδικότερα την Ελλάδα, το BREXIT επηρεάζει ελάχιστα τη δική μας περίπτωση. Απλώς την επηρεάζει στο βαθμό που η ΕΕ δεν θα μπορεί να διαχειριστεί δύο- τρία μείζονα ζητήματα, θα έχει μια υπερφόρτωση του συστήματός της. Δηλαδή και οι πιο ικανές γραφειοκρατίες, όταν έχουν ένα κίνδυνο GREXIT, τις Βαλτικές χώρες να λένε τα δικά τους και ένα κίνδυνο οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας και εξόδου από το ευρώ, δεν ανταποκρίνονται αποτελεσματικά…
«Σε περίπτωση που υπερψηφιστεί η αποχώρηση ανοίγουν ταυτόχρονα “το κουτί της Πανδώρας” και “ο ασκός του Αιόλου”»
ΠτΘ: Εσείς πώς αντιλαμβάνεστε ότι οι κυβερνώντες μπορεί να αξιοποιήσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, είτε αυτό είναι υπέρ ή κατά, με δεδομένο ότι στην Ελλάδα είδαμε ότι μεταφράστηκε εντελώς διαφορετικά από αυτό που τουλάχιστον πίστευε ο κόσμος…
Κ.Δ.: Κατ’ αρχήν για το δυνάμει αποτέλεσμα, είναι πάρα πολύ κοντά τα ποσοστά, και θα εξαρτηθεί σε ένα βαθμό και από την προσέλευση στις 23 Ιουνίου. Όπως συζήταγα με ένα φίλο Σκωτσέζο όλα θα εξαρτηθούν από το τι καιρό θα κάνει την ημέρα του δημοψηφίσματος και ποιος θα πάρει τον παππού με το αυτοκίνητο για να τον πάει μέχρι το εκλογικό τμήμα. Εκεί μπορεί να παίξουν πολλά γιατί οι υπέρ της εξόδου είναι πιο κινητοποιημένοι και πιο «αποφασισμένοι» να ψηφίσουν.
Το δημοψήφισμα έχει δύο πιθανά αποτελέσματα, την παραμονή και την αποχώρηση. Σε περίπτωση παραμονής αλλάζουν ελάχιστα πράγματα στη διαχείριση που θα κάνει η βρετανική κυβέρνηση. Σε περίπτωση που υπερψηφιστεί η αποχώρηση ανοίγουν ταυτόχρονα το «κουτί της Πανδώρας» και ο «ασκός του Αιόλου». Η αποχώρηση κατ’ αρχήν δε είναι αυτόματη, όταν ανακοινωθεί το αποτέλεσμα, κατά πάσα βεβαιότητα, ο πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ θα ζητήσει συνάντηση με τον Τουσκ και θα του ανακοινώσει ότι η Βρετανία επιθυμεί να αποχωρήσει, από εκεί και πέρα θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις που αναμένεται να διαρκέσουν δύο χρόνια.
Μετά από ενάμιση – δύο χρόνια, οπότε θα υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις, είναι πολύ πιθανό -ακόμη φυσικά δεν υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση- να κάνουν ακόμα ένα δημοψήφισμα, και τότε να πούνε καταλήξαμε σε αυτό και να πραγματοποιήσουν δεύτερο δημοψήφισμα. Αυτό είναι μια πιθανότητα. Σε περίπτωση που και στο δεύτερο -υποτιθέμενο ακόμα- δημοψήφισμα επιβεβαιωθεί η αποχώρηση της Βρετανίας, τότε δημιουργούνται άλλα θέματα, καθώς η Σκωτία αυτή τη στιγμή δίνει μια μεγάλη τάση παραμονής στις δημοσκοπήσεις. Η Σκωτία το 2014 με 45% ζήτησε ανεξαρτησία, και το έχει πει ξεκάθαρα ότι αν πάει η Βρετανία να βγει από την ΕΕ τότε θα το σκεφτεί να ζητήσει ξανά δημοψήφισμα για αποχώρηση από το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να παραμείνει στην Ευρώπη.
Επίσης για το κομματικό σύστημα, αν κυριαρχήσει το BREXIT θα είναι μια τρομακτική ήττα για τον κ. Κάμερον, ο οποίος έχει πει ξεκάθαρα ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί από πρωθυπουργός αν ηττηθεί στο δημοψήφισμα. Αλλά άλλο τι λες πριν και τι συμβαίνει μετά την καταμέτρηση των ψήφων. Είναι πολύ πιθανόν ένα BREXIT να φέρει το συντηρητικό κόμμα στα όρια της διάσπασης.
«Μήπως η αιτία πίσω από το BREXIT είναι ο Farage και το UKIP;»
ΠτΘ: Ο Κάμερον όμως δεν ήταν που ξεκίνησε το θέμα του δημοψηφίσματος και διαπραγματεύτηκε;
Κ.Δ.: Αυτό ξεκίνησε από τον Κάμερον, αλλά μήπως η αιτία πίσω από το BREXIT είναι ο Farage και το UKIP, το κόμμα ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου;
Ο Κάμερον ήταν πιεσμένος να πει ότι θέλει τη συζήτηση για το BREXIT και το δημοψήφισμα, ακριβώς επειδή τον πιέζει το UKIP, εκεί είναι που αλλάζουν τα πράγματα.
«Η Βρετανία, αυτή τη στιγμή είναι ένας σημαντικός εταίρος παρά τον απομονωτισμό της στην ΕΕ»
ΠτΘ: Τι θα πουν η Μέρκελ και ο Ολάντ, αν οι Βρετανοί αποφασίσουν να φύγουν;
Κ.Δ.: Τι θα πουν θα το δούμε τις επόμενες μέρες. Όσο για την Βρετανία, αυτή τη στιγμή είναι ένας σημαντικός εταίρος παρά τον απομονωτισμό της στην ΕΕ, και ένα σημαντικό αντίβαρο στην Γερμανία. Όλη η ΕΕ θέλει μια ισχυρή χώρα μέσα. Οι Βρετανοί σε λίγες μέρες θα αποφασίσουν αν θέλουν ένα μπαλωμένο και σκοροφαγωμένο πουλόβερ με διάφορα χρώματα ή ένα πουλόβερ που αρχίζει να ξηλώνεται.
ΠτΘ: Όμως υπάρχει μια βεβαιότητα, επειδή η Βρετανία είναι μεγάλη χώρα και οικονομικά, ότι με το BREXIT δεν θα έχει ιδιαίτερα προβλήματα και ότι δεν θα πάθει τίποτα γιατί τα έχει προβλέψει όλα…
Κ.Δ.: Δεν είναι πάντα όλα τόσο σίγουρα. Είναι πιθανό να έχουμε ένα λαό ο οποίος θα ψηφίσει αντίθετα από αυτό που μπορεί να είναι το συμφέρον της χώρας του.
Εκείνο που είναι χαρακτηριστικό στην όλη εκστρατεία είναι ότι υπάρχει αρκετή «φοβέρα» κυρίως για το ποιες θα είναι οι συνέπειες ακριβώς του BREXIT. Η εκστρατεία έχει ένα χαρακτήρα φόβητρου της αποχώρησης και αυτό έχει πολλούς κινδύνους. Για τον οριακό ψηφοφόρο που μπορεί να έχει και μια συντηρητική νοοτροπία κυριαρχεί το ερώτημα «τι πάμε να κάνουμε», αλλά γενικά όλη η εκστρατεία κατά το BREXIT έχει επιχειρήματα τύπου «θα χαθούν τόσες θέσεις εργασίας», «θα πληγούν οι τιμές των ακινήτων», κ.ά.
«Τα πράγματα είναι πολύ οριακά»
ΠτΘ: Ο Κάμερον θέλει να παραμείνει στην ΕΕ, οι υπόλοιπες δυνάμεις θέλουν να παραμείνουν;
Κ.Δ.: Το συντηρητικό κόμμα είναι διχασμένο σε απίστευτο βαθμό, ήδη η κοινοβουλευτική του ομάδα, ένα 47%, είναι υπέρ της αποχώρησης, τα κομματικά στελέχη είναι 50% υπέρ της αποχώρησης, στο υπουργικό συμβούλιο περίπου ένα 10% είναι υπέρ της αποχώρησης.
Ο Boris Johnson συνεχίζει να είναι μεγαλοστέλεχος του συντηρητικού κόμματος και είναι σαφές ότι θέλει να αντικαταστήσει τον Κάμερον αν κερδίσει το BREXIT. Οι Εργατικοί σε μεγάλο βαθμό, ως μηχανισμός, είναι υπέρ της παραμονής, το UKIP είναι υπέρ της αποχώρησης, οι Liberal Democrats που σε μεγάλο βαθμό έχουν καταρρεύσει εκλογικά είναι υπέρ της παραμονής, οι Scottish Nationalists είναι υπέρ της παραμονής.
Να θυμίσω ότι τα αποτελέσματα των εκλογών πέρυσι το Μάιο ήταν: Συντηρητικοί 36,9% -αυτούς πρέπει να τους μοιράσουμε-, Εργατικοί 30,4% -από αυτούς πάνω από το 20% είναι υπέρ της παραμονής- UKIP 12,6% -αυτοί είναι υπέρ της αποχώρησης- Liberal Democrats γύρω στο 8%, Scottish Nationalists 4%. Σύμφωνα με τα εκλογικά αποτελέσματα του περυσινού Μαΐου δηλαδή τα πράγματα είναι πολύ οριακά.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
