Καμια υποδομη η υπηρεσια, διχως ενσωματωση των αρχων προσβασιμοτητας

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, σε συνεργασία με τις περιφέρειες και με τις οικείες υπηρεσίες διαχείρισης του ΕΣΠΑ, διοργάνωσε το τελευταίο διάστημα 13 συναντήσεις τεχνικής υποστήριξης των στελεχών, που διαχειρίζονται τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, προκειμένου να ενισχύσει την ικανότητά τους για ένταξη στα οικεία Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα της περιόδου 2014-2020 στοχευμένων δράσεων προς όφελος των ατόμων με αναπηρία, με προοπτική την άρση της διάκρισης εις βάρος τους, τη βελτίωση της προσβασιμότητας υποδομών και υπηρεσιών-φυσικών ή ηλεκτρονικών, την προώθηση της κοινωνικής ένταξής τους και τη διευκόλυνση της μετάβασής τους από την ιδρυματική φροντίδα στην ανεξάρτητη διαβίωση στην κοινότητα. Μία από τις τελευταίες συναντήσεις με το συγκεκριμένο αντικείμενο φιλοξενήθηκε χθες το πρωί στο ξενοδοχείο «Arcadia» στην Κομοτηνή. Την αντιπροσωπεία μελών της διοίκησης και στελεχών της ΕΣΑμεΑ υποδέχτηκαν ο περιφερειάρχης, κ. Γιώργος Παυλίδης, ο δήμαρχος Κομοτηνής, κ. Γιώργος Πετρίδης, και ο προϊστάμενος της διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, κ. Βασίλης Πιτσινίγκος.
 
 

Σμάραγδος Κρεμμύδας
 
«Οι πόροι από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία είναι μία μοναδική και ίσως η τελευταία ευκαιρία για πολιτικές υποστήριξης των ΑμεΑ»

 
Για λογαριασμό της Συνομοσπονδίας απηύθυνε χαιρετισμό το μέλος του γενικού συμβουλίου της, κ. Σμάραγδος Κρεμμύδας, ο οποίος τόνισε ότι στις συνθήκες της γενικευμένης κρίσης, όπως αυτές που υπάρχουν σήμερα στη χώρα μας, «οι πόροι που προέρχονται από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία είναι μία μοναδική και ίσως η τελευταία ευκαιρία που υπάρχει, για να μπορέσουν να διαμορφωθούν πολιτικές υποστήριξης για τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους». Ο κ. Κρεμμύδας εξέφρασε την πίστη ότι μέσω των νέων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, της περιόδου 2014-2020, μπορούν να βρεθούν νέες θέσεις εργασίες και αλλά επιχειρηματικές ευκαιρίες για τα άτομα με αναπηρία, αλλά και να δοθεί η δυνατότητα διάδοσης του «τουρισμού για όλους», καθώς επίσης να ενισχυθεί η προσβασιμότητα σε όλα τα επίπεδα». 
 
 

Δημήτρης Λογαράς
 
«Οι διαχειριστικές αρχές έχουν μια αδυναμία στο να εξειδικεύουν τη διάσταση της αναπηρίας ανάλογα με την κατηγορία και τη φύση της κάθε δράσης»

Ο κ. Δημήτρης Λογαράς, μέλος του επιστημονικού τμήματος της ΕΣΑμεΑ, περιέγραψε τις προσδοκίες της οργάνωσης από την διεξαγωγή του κύκλου συναντήσεων με τα στελέχη των υπηρεσιών διαχείρισης του νέου ΕΣΠΑ. Όπως διευκρίνισε στην εισαγωγή του, οι κανονισμοί των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων, από όπου προέρχονται τα κονδύλια για συγχρηματοδοτούμενα έργα και δράσεις, υπαγορεύουν την οριζόντια ένταξη της διάστασης της αναπηρίας σε όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020. Ταυτόχρονα, όμως, παρατήρησε ότι οι διαχειριστικές αρχές του ΕΣΠΑ έχουν μια αδυναμία στο να εξειδικεύουν τη διάσταση της αναπηρίας ανάλογα με την κατηγορία και τη φύση της κάθε δράσης, εξ ου και η ΕΣΑμεΑ ανέλαβε να διοργανώσει τις επίμαχες συναντήσεις.
 
Ο κ. Λογαράς διέκρινε τις δράσεις, που υλοποιούνται μέσω συγχρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, σε δυο κατηγορίες. Στην πρώτη, που αφορά στην αξιοποίηση κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, ανήκουν οι υποδομές. Στην δεύτερη κατηγορία, όπου πηγή χρηματοδότησης είναι το  Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, εντάσσονται οι δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα, εκείνες που έχουν να κάνουν με υποστήριξη δομών για την κοινωνική ένταξη ατόμων με αναπηρία κλπ.
 
 

«Υπάρχει διάσταση ανάμεσα σε αυτό που προβλέπεται από τους κανονισμούς και σε αυτό που τελικά υλοποιείται»

 
Αξίζει να σημειωθεί πως σε ό,τι έχει να κάνει με τις υποδομές, πέρα από όσα επιβάλλονται για την ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν και η εθνική νομοθεσία, η οποία υπαγορεύει ότι σε οποιοδήποτε νέο κτίριο κατασκευάζεται θα πρέπει να ικανοποιούνται οι ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, δηλαδή να είναι πλήρως προσβάσιμο. Παρ’ όλα αυτά, πολλές φορές «υπάρχει διάσταση ανάμεσα σε αυτό που προβλέπεται και σε αυτό που τελικά υλοποιείται», όπως διαπίστωσε ο κ. Λογαράς, πράγμα που συμβαίνει «όχι λόγω κακής πρόθεσης των στελεχών της διαχειριστικής αρχής, αλλά λόγω άγνοιας ή επειδή ενδέχεται να μην μπορείς να εξειδικεύσεις απόλυτα τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία στο συγκεκριμένο έργο». «Γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν αναφερόμαστε σε προσβάσιμο κτίριο», επισήμανε, «στερεοτυπικά το μυαλό μας πηγαίνει μόνο σε άτομα που είναι χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων». «Υπάρχουν όμως οι τυφλοί, υπάρχουν τα άτομα με νοητική αναπηρία κ.λπ.», συνέχισε, «και επίσης ως υποδομές δεν εννοούμε μόνο τις φυσικές, εννοούμε και τις ηλεκτρονικές. Για παράδειγμα, κανένα νοσοκομείο της χώρας δεν είναι πλήρως προσβάσιμο στα άτομα με αναπηρία. Όχι μόνο στους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, αλλά όπως γνωρίζετε η αρχιτεκτονική συνήθως των νοσοκομείων, επειδή έχουν προσαρτηθεί πολλά κτίρια, είναι δαιδαλώδης και δε λαμβάνεται υπόψιν η διάσταση της αναπηρίας από την οπτική της αναπηρίας. Δηλαδή, αν μπει ένα άτομο τυφλό, δεν υπάρχει η κατάλληλη σήμανση για να μπορέσει να κινηθεί μέσα στους χώρους του νοσοκομείου. Επίσης, ένα νοσοκομείο πρέπει να παρέχει διερμηνέα νοηματικής, ώστε ένα κωφό άτομο να μπορεί να μιλήσει με τον γιατρό του καθαρά εμπιστευτικά, χωρίς να ακούει κάποιο μέλος από την οικογένειά του».
 

«Η λογική του διαχωρισμού πρέπει να σταματήσει»

 
Εστιάζοντας στη δεύτερη κατηγορία των δράσεων, που υλοποιούνται μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, δηλαδή στις κοινωνικές δράσεις, ο κ. Λογάρας διέκρινε ότι υπάρχει μία τάση διαχωρισμού των ατόμων με αναπηρία από τον υπόλοιπο πληθυσμό.  «Παρατηρούμε το φαινόμενο να υλοποιούνται στοχευμένες δράσεις για τα άτομα με αναπηρία», σημείωσε, «και να μην εντάσσονται οριζόντια σε δράσεις, που απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό, κάτι που είναι ενάντια στους κανονισμούς». «Για παράδειγμα, όταν βγάζεις μία πρόσκληση για την κοινωφελή εργασία», συνέχισε, «θα πρέπει να ενσωματώνεις τη διάσταση της αναπηρίας μέσα σε αυτήν την πρόσκληση. Πράγμα που σημαίνει ότι το site, στο οποίο θα υποβάλλεις την αίτηση, πρέπει να είναι προσβάσιμο. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει κάποια πριμοδότηση για τα άτομα με αναπηρία σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Αυτό που έχουμε παρατηρήσει είναι ότι συνήθως βγαίνει μία πρόσκληση για τον γενικό πληθυσμό και μετά από αντίδραση του αναπηρικού κινήματος ή κάποιων άλλων μπορεί να βγει και μία στοχευμένη ειδικά για τα άτομα με αναπηρία». «Η λογική του διαχωρισμού πρέπει να σταματήσει», υπογράμμισε καταληκτικά ο κ. Λογαράς, επισημαίνοντας την ανάγκη για άμεση μετάβαση στη λογική της ενσωμάτωσης.
 
 

Γιώργος Παυλίδης
 
«Σήμερα το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη υποδομών, αλλά η έλλειψη σεβασμού στις υπάρχουσες υποδομές»

 
Ο περιφερειάρχης, κ. Γιώργος Παυλίδης, παρατήρησε στην έναρξη του χαιρετισμού του πως τις τελευταίες δύο σχεδόν δεκαετίες, από όταν η ελληνική πολιτεία έστρεψε την προσοχή της στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, έχουν γίνει σημαντικότατα βήματα προόδους στην κατεύθυνση της προσβασιμότητας και της εξάλειψης των διακρίσεων. Επισήμανε δε ότι «σήμερα το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη υποδομών, αλλά κατά την άποψή μου είναι η έλλειψη σεβασμού στις υπάρχουσες υποδομές». «Γιατί συνήθως αυτές οι υποδομές, οι υποδομές προσβασιμότητας», συμπλήρωσε, «ακυρώνονται μέσα από συμπεριφορές δικές μας, μέσα από κοινωνικές συμπεριφορές έλλειψης σεβασμού».

«Κάθε υποδομή, από οποιονδήποτε κι αν γίνεται, θα πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικά η αντίστοιχη πρόβλεψη για την προσβασιμότητα και τη μη διάκριση»

Εστιάζοντας στα της διαχείρισης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στην Περιφέρεια ΑΜ-Θ, ο κ. Παυλίδης υπογράμμισε ότι «προσπαθούμε και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το καλύτερο». «Βεβαίως πρέπει να υπάρξουν υποδομές στοχευμένες και αυτοτελείς για τα άτομα με αναπηρία», συνέχισε, «αλλά ταυτόχρονα σε κάθε υποδομή, από οποιονδήποτε κι αν γίνεται, θα πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικά η αντίστοιχη πρόβλεψη για την προσβασιμότητα και τη μη διάκριση. Αυτός είναι κανόνας, τον οποίο θα επιχειρήσουμε να τον τηρήσουμε σε όλα τα επίπεδα».

Καταλήγοντας διέκρινε ότι διανύουμε μία περίοδο πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες, που έχουν διευρυνθεί οι κοινωνικές ανάγκες σε όλα τα επίπεδα. «Υπάρχουν πολλά άτομα, τα οποία δεν είναι άτομα με αναπηρία ή άτομα με ειδικές ανάγκες», σημείωσε, «αλλά άτομα με απόλυτες ανάγκες στο χώρο της κοινωνικής επιβίωσης, της φτώχειας, της ανέχειας». «Και όλα αυτά θα πρέπει να φροντίσουμε να τα καλύψουμε», προσέθεσε, «να καλύψουμε τα κενά, έχοντας ένα διακριτό σχέδιο σε επίπεδο Περιφέρειας, ένα σχέδιο το οποίο θέλουμε να ικανοποιήσει τις ανάγκες όλων των ατόμων και των κοινωνικών ομάδων, στον βαθμό που επαρκούν οι διαθέσιμοι πόροι. Γιατί ποτέ μη θεωρήσετε ότι οι πόροι είναι απεριόριστοι. Οι πόροι είναι συγκεκριμένοι, είναι περιορισμένοι και δεν επαρκούν παρά μόνο για λίγα πράγματα. Ανάμεσα σε όλα αυτά πρέπει να ισορροπήσουμε και να ικανοποιήσουμε το μέγιστο, με τρόπο δίκαιο, με τρόπο διάφανο και με τρόπο που και εσείς να αισθανθείτε την ικανοποίηση ότι όλοι μαζί σχεδιάζουμε, όλοι μαζί  υλοποιούμε, όλοι μαζί συναποτελούμε μια κοινωνία που δεν έχει γκρίζα σημεία».
 
 

Γιώργος Πετρίδης
 
«Θα χρειαστούν κονδύλια και δράσεις «έξυπνης» ενημέρωσης, προκειμένου να ανατραπούν συμπεριφορές δεκαετιών»

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο δήμαρχος Κομοτηνής, κ. Γιώργος Πετρίδης, ο οποίος αρχικά σημείωσε πως η αυτοδιοίκηση α’ βαθμού, την οποία εκπροσωπεί, «έχει αναλάβει πρωτοβουλίες, για να καταστήσει τις πόλεις κατά το δυνατόν βιώσιμες σε αυτόν τον τομέα». Και το ΕΣΠΑ, όπως επισήμανε, αποτελεί ένα καλό εργαλείο προς αυτήν την κατεύθυνση, κυρίως όχι μέσα από στοχευμένες δράσεις, αλλά από τις οριζόντιες δράσεις, μέσα στις οποίες ενσωματώνονταν, κυρίως στις κατασκευές δημόσιων υποδομών, έργα προσβασιμότητας. Συνηγορώντας στην άποψη, που διατύπωσε ο περιφερειάρχης αναφορικά με το ζητούμενο του σεβασμού στις υποδομές για ΑμεΑ, ο κ. Πετρίδης διέκρινε ότι είναι πολύ σημαντικός ο τομέας των δράσεων που αφορά στην ευαισθητοποίηση ευρύτερα της κοινωνίας μας ως προς την αυτονόητη υποχρέωσή της να σέβεται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. «Εκεί δυστυχώς θα χρειαστούν κονδύλια και στοχευμένες δράσεις ενημέρωσης, ενδεχομένως και «έξυπνης» ενημέρωσης», παρατήρησε, «γιατί δεν αρκεί μια ημερίδα ή ένα σποτ, προκειμένου να ανατραπούν συμπεριφορές δεκαετιών». «Επομένως θα πρέπει μέσα στο πρόγραμμα αυτό», κατέληξε, να υπάρχει ειδική πρόβλεψη που να αφορά στη συνειδητοποίηση των μη ΑμεΑ του αυτονόητου δικαιώματος των ΑμεΑ να έχουν τα ίδια δικαιώματα». 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.