Η ταυτοτητα του Δημοψηφισματος στη FYROM και η επομενη μερα για τη Συμφωνια των Πρεσπων

Λίγα εικοσιτετράωρα μετά το δημοψήφισμα στην γειτονική ΠΓΔΜ, η Συμφωνία των Πρεσπών και το μέλλον αυτής συνεχίζει να αποτελεί πρώτο θέμα της επικαιρότητας τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό.
 
Και ενώ ο πρωθυπουργός της γείτονος Ζόραν Ζάεφ αναζητά εκείνες τις «συμμαχίες» που θα του διασφαλίσουν την έγκριση της Συμφωνίας και επομένως της συνταγματικής αναθεώρησης της ΠΓΔΜ στο Κοινοβούλιο, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής παραμένει θολό.
 
Παρά την συντριπτική υπερίσχυση του «ΝΑΙ» η νομιμοποίηση του αποτελέσματος κρίνεται αμφίβολη καθότι η αποχή ήταν το κύριο χαρακτηριστικό του Δημοψηφίσματος, γεγονός που αναζωπυρώνεται από τις «έξωθεν» παρεμβάσεις, όπως η πιο πρόσφατη της Ρωσίας που με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών χαρακτηρίζει άκυρο το δημοψήφισμα σημειώνοντας πως τα αποτελέσματα των συζητήσεων ανάμεσα στα Σκόπια και την Αθήνα θα εξεταστούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
 
Με την βοήθεια του Διεθνολόγου κ.Νικόλαου Παούνη, ο «ΠτΘ» αναζητά σήμερα την ταυτότητα του πρόσφατου δημοψηφίσματος στη ΠΓΔΜ, τα σενάρια για την επόμενη ημέρα στην γείτονα, αλλά και το μέλλον της Συμφωνίας των Πρεσπών σε ό,τι αφορά και τον ελληνικό παράγοντα.
 
Ο λόγος στον ίδιο…  
 
ΠτΘ: Την προηγούμενη Κυριακή είχαμε το δημοψήφισμα στα Σκόπια, ένα δημοψήφισμα που κρίθηκε ανεπιτυχές, από άποψη συμμετοχής, καθότι μόλις το 36% περίπου των πολιτών κατήλθαν στις κάλπες, επιτυχές όμως για την κυβέρνηση του κ. Ζάεφ με την συντριπτική υπεροχή του «ΝΑΙ» στη συμφωνία των Πρεσπών. Πώς θα χαρακτηρίζατε εσείς το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αυτού;
Ν.Π.: Δεν θα μπορούσα να χαρακτηρίσω ως επιτυχές το αποτέλεσμα με ασφάλεια διότι είναι θολό. Σ' αυτό το δημοψήφισμα προσήλθαν 666.743 άνθρωποι να ψηφίσουν, από έναν κατάλογο εγγεγραμμένων 1.800.000 περίπου ανθρώπων. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα με τις διοικητικές δομές της γειτονικής χώρας. Οι εκλογικοί κατάλογοι δεν ανανεώθηκαν την τελευταία δεκαπενταετία, συνεπώς δεν γνωρίζαμε το ακριβές αριθμητικό σύνολο του εκλογικού δυναμικού. Κάνοντας αναγωγή στην εκλογική διαδικασία για την εξέλιξη της κυβέρνησης τον Δεκέμβριο του 2016, είχαμε 1.100.000 προσελεύσεις στις κάλπες, και έχοντας υπόψη ότι τώρα έχουμε 666 χιλ. ανθρώπους οι οποίοι ψήφισαν, κυμαινόμαστε κοντά στο 50% στην πραγματικότητα και όχι στο εικονικό 36,9%. Σε κάθε περίπτωση όμως, ως προς την προώθηση του πλαισίου της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, το δημοψήφισμα προβλεπόταν να είναι συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση απλώς σφυγμομετρεί την τάση του λαού της και από κει και πέρα κρίνει και πράττει αναλόγως. Επομένως ο κ. Ζάεφ ήθελε να έχει μια μεγάλη συμμετοχή και μια υπερψήφιση του «ΝΑΙ», για να έχει τη νομιμοποίηση και να προχωρήσει από κει και πέρα στις συνταγματικές αλλαγές. 

«Οι κάτοικοι των Σκοπίων αδυνατούν να κατανοήσουν το βαθμό της ελληνικής αντίδρασης, γιατί θεωρούν κάποια πράγματα δεδομένα, όπως η ταυτότητά τους» 

Οι συνταγματικές αλλαγές που προβλέπεται να γίνουν είναι παρά πολλές και συγκεκριμένα είναι 152 παρεμβάσεις στο σύνταγμα της γειτονικής χώρας. Αυτά δεν συμβαίνουν συχνά σε ειρηνική περίοδο, και η αποχή εν μέρει τροφοδοτήθηκε και από αυτό. Δηλαδή ένα μέρος του Σλαβομακεδονικού στοιχείου αντιλαμβάνονταν το δημοψήφισμα ως απόπειρα ταπείνωσης από μια χώρα που είναι ισχυρή και τους πιέζει να αλλάξουν το όνομα, πράγμα το οποίο δεν μπορούν να αντιληφθούν γιατί συμβαίνει. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν συναίσθηση γιατί η Ελλάδα αντιδρά έτσι.  Εμείς λέμε ότι υποκλέπτουν την ιστορική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Οι κάτοικοι της γειτονικής χώρα όμως αδυνατούν να κατανοήσουν το βαθμό της ελληνικής αντίδρασης, γιατί θεωρούν κάποια πράγματα δεδομένα, όπως την ταυτότητά τους.
 
Όσον αφορά στο αλβανικό στοιχείο, θα σας πω ότι ακούστηκαν ανακρίβειες στη χώρα μας. Οι διεθνολόγοι οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί, να δούνε τους χάρτες, να δουν τα ποιοτικά στοιχεία και να τοποθετηθούν. Δεν ήθελα να τοποθετηθώ κατά τη διάρκεια της Δευτέρας, μέχρις ότου αποδεσμεύτηκαν οι εκλογικοί χάρτες από τη γειτονική χώρα, ώστε να μπορώ να έχω μια πιο ακριβή και ασφαλή εικόνα, ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Διαπιστώσαμε λοιπόν ως προς το αλβανικό στοιχείο, ότι ψήφισε μαζικά μόνο στις αστικές περιοχές.  Δηλαδή στην πόλη των Σκοπίων, όπου εκεί είναι οι αστοί Αλβανοί που έχουν ανησυχίες για την ευρωπαϊκή ιδέα και προοπτική της χώρας. Σε αυτές τις περιφέρειες που είναι χωρισμένοι ανά εκλογική περιφέρεια, διαπιστώσαμε ότι είχε και μαζική συμμετοχή, και υπερψηφίστηκε το ΝΑΙ, με ποσοστά μάλιστα της τάξεως του 97%. 

«Το Αλβανικό στοιχείο των Σκοπίων έδειξε με την αποχή του την απογοήτευση από του προς το συγκυβερνών κόμμα» 

Στη δυτική FYROM, σε μεγάλες πόλεις, οι οποίες βρίσκονται δυτικά της χώρας, στα σύνορα με την Αλβανία, είχαμε μεγάλη αποχή, ωστόσο όπου προσήλθαν να ψηφίσουν υπερψήφισαν και εκεί το ΝΑΙ. Γιατί όμως σε αυτές τις περιοχές έχουμε αποχή; Όταν συστήθηκε αυτή η κυβέρνηση, είχε συσταθεί στη βάση της αναμόρφωσης του δημοσίου τομέα, της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, της αστυνομίας και της μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση όπου θα άλλαζαν κάποια γεωγραφικά όρια στη δυτική FYROM, υπέρ των Αλβανών ώστε να μπορέσουν να έχουν μια άλλη πληθυσμιακή αναλογία που να τους επιτρέπει να έχουν συγκεκριμένα δικαιώματα σε εκείνους τους δήμους. Αυτό είναι στο πνεύμα της συμφωνίας της Οχρίδας, που είχε υπογραφεί το 2001. Σύμφωνα με εκείνο το πνεύμα έχει συσταθεί και  η παρούσα κυβέρνηση. Δηλαδή διακοινοτική, διαεθνοτική συνεργασία. Πολλά από αυτά δεν έγιναν καν ή αν δρομολογήθηκαν, δρομολογήθηκαν με εξαιρετικά βραδείς ρυθμούς.  Το αλβανικό στοιχείο λοιπόν είναι εξαιρετικά απογοητευμένο προς τον κ. Αχμέτι, τον πρόεδρο του συγκυβερνώντος κόμματος, και με την αποχή του έδειξε αυτή τη δυσαρέσκεια. Εξίσου όμως σημαντικό είναι και το γεγονός ότι σύμφωνα με ανώτατες κυβερνητικές πηγές της Αθήνας, υπήρξε παρέμβαση  της Τουρκίας προς το μικρότερο αλβανικό κόμμα το Besa που κατέχει πέντε έδρες στο κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας, να απέχουν οι ψηφοφόροι του. Πράγμα το οποίο προέτρεψαν οι ιθύνοντες του κόμματος αυτού να πράξουν. Έτσι λοιπόν έχουμε κι ένα άλλο στοιχείο γιατί υπήρξε αποχή και από το αλβανικό στοιχείο. Εδώ είναι εμφανής η διάθεση της Τουρκίας να εμβολίσει τη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ. Αυτό καταδεικνύει με τον πλέον πασιφανή τρόπο, ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί τη συμφωνία, γιατί ενδυναμώνει το ρόλο της Ελλάδας στο βαλκανικό σκηνικό. 

«Η Ρωσία ναρκοθετεί την εξομάλυνση των σχέσεων  Ελλάδας – FYROM διότι θα της μείνει μία νησίδα παρεμβάσεως στα Βαλκάνια» 

ΠτΘ: Οι τελευταίες εξελίξεις κάνουν λόγο και για παρέμβαση της Ρωσίας…
Ν.Π.: Σύμφωνα με το πρακτορείο Novosti, το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε μια ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία επικροτεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δηλαδή ουσιαστικά την αποχή, και θεωρεί ότι η συμφωνία των Πρεσπών αντιτίθεται και στο σύνταγμα της γειτονικής χώρας, και στο διεθνές δίκαιο, γεγονός βέβαια που δεν δικαιολογεί ώστε να μπορέσουμε από εκεί και πέρα να δώσουμε απαντήσεις εμείς. Πρόκειται για μια γενικόλογη τοποθέτηση του Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας που επιβεβαιώνει αυτά τα οποία λέμε στο εσωτερικό, ότι η Ρωσία ναρκοθετεί την εξομάλυνση των σχέσεων, διότι από κει και πέρα θα τους έχει μείνει μια νησίδα  παρεμβάσεως στα Βαλκάνια, και αυτό θα είναι εν μέρει η Αλβανία και η Βοσνία Ερζεγοβίνη. 

«Αυτό που κάνει η συμφωνία των Πρεσπών είναι να περιορίσει τη ζημιά» 

ΠτΘ: Ποια είναι η πρόβλεψή σας για την επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος για την γείτονα χώρα και φυσικά το μέλλον της συμφωνίας. Δανειζόμενη τον τίτλο ενός άρθρου σας που δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι, τελικά η συμφωνία αυτή είναι συμφωνία αυτοχειρίες για την Ελλάδα ή αναγκαιότητας;
Ν.Π.: Προφανώς κανένας Έλληνας, όταν έχει μεγαλώσει με συναισθηματισμούς ως προς τη Μακεδονία- πολλώ δε μάλλον εγώ που κατάγομαι από τη δυτική Μακεδονία- δεν θα μπορούσε εύκολα να αποδεχτεί ότι μία άλλη χώρα θα ονομάζεται με τον ίδιο τρόπο που ονομάζεται η δική μας περιοχή, η γενέτειρά μας.  Το πρόβλημα του «Μακεδονισμού» εν τέλει, δεν ήταν ουδέποτε ελληνικό. Ήταν Βαλκανικό. Είναι ένα πρόβλημα που ξεκινάει από τα μέσα του 19ου αιώνα-το 1850 περίπου- αποκρυσταλλώνεται το 1873 και από εκεί και πέρα πορευόμαστε με ένα πρόβλημα 150 ετών περίπου. Αυτό που κάνει η συμφωνία είναι να περιορίσει τη ζημιά. Δεν υπήρχε βιβλιογραφία στο εξωτερικό που να μην τους αναφέρει ως Μακεδονία. Ακόμα και χθες όμως, μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος το “Foreign Policy”, ένα Αμερικάνικο περιοδικό για τις διεθνείς σχέσεις , που διατυπώνει όμως γνώμες και συνειδήσεις, επιτίθεται στη χώρα μας για τα όσα συμβαίνουν στα Βαλκάνια. Είχαμε την ευκαιρία να αποδείξουμε την κακόπιστη στάση των Σκοπίων, καθ' όλη τη διάρκεια αυτών των 27 ετών,  από τη στιγμή που ιδρύθηκαν ως ανεξάρτητο κράτος και δεν τα καταφέραμε στη διάρκεια της εκδίκασης της υπόθεσης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.  Αυτό ήταν μια τεράστια αποτυχία της ελληνικής πλευράς και πλήρης απογοήτευση για όσους μελέτησαν το ζήτημα από κοντά. Συνεπώς για μένα ήταν μια αναγκαιότητα προκειμένου να κλείσει ένα ζήτημα και να περιοριστεί όσο το δυνατόν γίνεται.
Όσον αφορά την επόμενη μέρα, ο κ. Ζάεφ θα παίξει το χαρτί του στο κοινοβούλιο. Από μια βουλή 120 μελών ο κ. Ζάεφ και ο κυβερνητικός συνασπισμός κατέχει 69 έδρες. Απαιτούνται άλλοι 11 για να φτάσουν στον «μαγικό» αριθμό των 80+1, προκειμένου να μπορέσουν να περάσουν την επικύρωση της συμφωνίας από το κοινοβούλιο. Κατά την άποψή μου αυτή τη στιγμή το VMRO είναι κατακερματισμένο. Πιστεύω ότι ο κ. Ζάεφ θα φέρει  το ζήτημα την επόμενη εβδομάδα, γιατί μετά τον Ιανουάριο αφ΄ ενός η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη συμφωνία βάσει του περιεχομένου της  -δηλαδή να αποχωρήσει από τη συμφωνία, εάν δεν έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες αλλαγές σύμφωνα με τα σχεδιαγράμματα- και αφ' ετέρου, αν έρθει στην Ελλάδα τον Μάρτιο ή τον Μάιο για την επικύρωση αυτής της συμφωνία, είναι αδύνατο να προχωρήσει εξ' αιτίας της προεκλογικής κατάστασης που θα υπάρχει στη χώρα μας. Το Μακεδονικό άλλωστε θα αποτελέσει μείζον ζήτημα αντιπαράθεσης μεταξύ των κομμάτων. Κανείς δεν θα μπορέσει να το περάσει από το κοινοβούλιο, τουλάχιστον μέχρι την εκλογή μιας νέας κυβέρνησης. Συνεπώς ο κ. Ζάεφ θα το φέρει με τον χαρακτήρα του κατ' επείγοντος στο κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας. Εκεί, κατά την άποψή μου, θα ασκηθούν πιέσεις από τον εξωτερικό παράγοντα προς μέλη του VMRO, όπου δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί εξ αυτών διώκονται για ζητήματα διαφθοράς. Εκεί λοιπόν  ενδεχομένως να υπάρξει μια ανταλλαγή, υπό την έννοια της απαλλαγής από τις κατηγορίες, με την προϋπόθεση ότι θα υπερψηφίσουν τη συγκεκριμένη συμφωνία. 

«Αναγκαίο το κλείσιμο της Συμφωνίας» 

ΠτΘ: Αν ο κ. Ζάεφ δεν καταφέρει τώρα να περάσει τη συμφωνία από το κοινοβούλιο, θα οδηγηθεί σε εκλογική αναμέτρηση σε πάρα πολύ γρήγορους χρόνους και θα πρέπει εφόσον ο ίδιος σχηματίσει εκ νέου κυβέρνηση να ξαναπεράσει τη συμφωνία για έγκριση από το κοινοβούλιο. Σε περίπτωση νέας απόρριψης της τότε η συμφωνία ουσιαστικά ακυρώνεται.  Το σενάριο ακύρωσης της συμφωνίας θα συνέφερε ή όχι την χώρα μας;
Ν.Π.: Θα σας πω γιατί δεν συμφέρει τη χώρα μας αυτό. Ακούγονται ήδη σενάρια να μπει η γειτονική χώρα με το όνομα της ενδιάμεσης  συμφωνίας, δηλαδή ως ΠΓΔΜ (FYROM) στο ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει ότι χάνουμε τον μοχλό άσκησης πίεσης προς τη γειτονική χώρα. Άρα εφόσον προκύπτει η διαπραγμάτευση στο μέλλον, αυτοί θα υιοθετήσουν πολύ σκληρότερες και αδιάλλακτες θέσεις έναντι ημών και το πιθανότερο είναι να μην έχουνε ένα σχετικά ευνοϊκό αποτέλεσμα, όπως έχουμε τώρα με αυτή τη συμφωνία. Άρα να «σέρνεται» το πρόβλημα στο διηνεκές, και να μην έχουμε ένα κλείσιμο του ζητήματος. Κατά την άποψή μου είναι αναγκαίο να το κλείσουν. Ήδη 134 χώρες τους έχουν αναγνωρίσει, χώρες που πιθανόν θα κουραστούν από αυτή την αναμονή και θα προχωρήσουν στη σύναψη διπλωματικών δεσμών, καθώς ήδη έχουν προχωρήσει στο σύνολό τους στους εμπορικούς δεσμούς. Αυτό θα είναι μια ήττα για μας, καθώς θα έχουν  αναγνωριστεί ουσιαστικά ως Μακεδονία από το σύνολο του κόσμου, και μόνο για μας θα υφίσταται ζήτημα. Άρα για μένα είναι πολύ βασικό και τα χρονοδιαγράμματα να τηρηθούν, και από αυτή την κυβέρνηση που βρίσκεται στη γειτονική χώρα να περάσουν, διότι διαφορετικά θα πάμε σε μια κατάσταση αβεβαιότητας που μόνο σεναριολογία μπορεί να γεμίσει και σίγουρα δεν εξυπηρετεί, κατά την προσωπική μου άποψη τα τεχνικά μας συμφέροντα. Ειδικά η περίπτωση της «σαλαμοποίησης», δηλαδή να μπουν αρχικά στο ΝΑΤΟ και στη συνέχεια να υπάρξει διαπραγμάτευση για τη λύση του ζητήματος.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.