Η ρυπανση σημερα ειναι θεμα εσωτερικου δικαιου, αυριο διεθνους

Ξεκίνησαν την Τρίτη το απόγευμα οι εργασίες της επιστημονικής εκδήλωσης «Διασυνοριακή ρύπανση και Δίκαιο» που συνδιοργανώνουν η Νομική Σχολή Αθηνών και η Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Μία ενδιαφέρουσα εκδήλωση, κυρίως για την περιοχή μας εφόσον το θέμα την αφορά άμεσα, με εισηγητές κορυφαίους καθηγητές των Νομικών της Αθήνας και της Κομοτηνής. Παρόντες μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και δυστυχώς λίγοι φοιτητές.

Τη σημασία της διοργάνωσης ημερίδας με το συγκεκριμένο θέμα για τη Θράκη σημείωσε ο Πρόεδρος της Νομικής του Δημοκριτείου, κ. Κωνσταντίνος Καλαβρός. «Η Θράκη είναι μια περιοχή η οποία γειτνιάζει τόσο από τα ανατολικά όσο και από τα βόρεια σύνορά της και συνεπώς έχει ήδη και θα αντιμετωπίσει και στο μέλλον πολύ περισσότερα προβλήματα διασυνοριακής ρύπανσης. Σήμερα η ρύπανση είναι θέμα εσωτερικού δικαίου, αύριο θα είναι του διεθνούς δικαίου», τόνισε χαρακτηριστικά. Σημείωσε δε ότι η ημερίδα είναι μία από τις πολλές που διοργανώνεται με πρωτοβουλία του προέδρου της Νομικής Σχολής Αθηνών αλλά και τη δική του στα πλαίσια συνεργασίας που έχουν τα δύο τμήματα.

Από την πλευρά του ο κ. Ι. Καράκωστας Πρόεδρος Νομικής Σχολής Αθηνών, ένας από τους κατεξοχήν ειδικούς για το θέμα στην Ελλάδα από πλευράς εσωτερικού κυρίως δικαίου αναφέρθηκε, στο θέμα της ημερίδας, δηλαδή στη ρύπανση που έχει διεθνή χαρακτήρα, πρόβλημα που τελευταίως εμφανίζεται εντονότερα, αλλά και στη σημασία του θέματος για την περιοχή μας. «Τα προβλήματα αυτά παρουσιάζονται όλο και συχνότερα, η νομική επιστήμη και η πρακτική δηλαδή τα δικαστήρια, καλούνται να τα αντιμετωπίσουν αυτά κυρίως από πλευράς πρώτα απ΄ όλα εφαρμοστέου δικαίου, – ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί από τα δίκαια των χωρών που εμπλέκονται σε περίπτωση υπερεθνικής περιβαλλοντικής προσβολής-, και δεύτερον από πλευράς εσωτερικού δικαίου, ποιες νομικές βάσεις εκάστοτε θα εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση αυτών των νομικών προβλημάτων της διασυνοριακής ρυπάνσεως. Αντιλαμβάνεστε ότι τα ζητήματα είναι πάρα πολύ σοβαρά ιδίως για την Θράκη, διότι συνορεύει με δυο χώρες από τις οποίες, αλλά και από μας, μπορούν να εκπορεύονται προβλήματα ρύπανσης και επιβάρυνσης περιβαλλοντικής γενικότερα και συνεπώς τα ζητήματα αυτά είναι ιδιαιτέρως επίκαιρα και αν θέλετε και σοβαρά».

Κατά την άποψη του κ. Καράκωστα η Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης έχει και τις δυνατότητες και την επιστημονική υποδομή να συνεισφέρει σοβαρά στα θέματα από νομικής άποψης αλλά και να εξάγει τις γνώσεις και τις εμπειρίες της σε θέματα δικαίου προστασίας του περιβάλλοντος και στις γειτονικές χώρες. Ιδιαίτερα σε αυτές τις χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, όπου όπως τόνισε ο Πρύτανης της Νομικής Αθηνών, «τα προβλήματα είναι παρά πολύ σοβαρά, εκπομπών βιομηχανικών ρύπων, απορρίψεως αποβλήτων στα κοινά μας νερά, στα ποτάμια, στα θαλάσσια νερά.

Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να δούμε πρώτα ποιοι είναι οι κανόνες εκείνοι που θα μας υποδείξουν ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί και στη συνέχεια να δούμε εκείνο το δίκαιο που υποδεικνύεται ως εφαρμοστέο, τι μέσα διαθέτει, τι εργαλεία προβλέπει για να αντιμετωπίζονται τα συγκεκριμένα προβλήματα. Το τελευταίο στάδιο αφορά στο πως αυτές οι αποφάσεις των δικαστηρίων, ελληνικών, βουλγαρικών, γιουγκοσλαβικών, τουρκικών δικαστηρίων θα εφαρμοστούν σε άλλες χώρες. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ρύπανση από μια πηγή που προέρχεται από τα τουρκικά χωρικά ύδατα ή από την τουρκική περιοχή και εκδηλώνεται στην ελληνική, επεμβαίνει το ελληνικό δικαστήριο εκδίδει μια απόφαση, πώς η απόφαση αυτή θα εκτελεστεί στην Τουρκία; Είναι θέματα λοιπόν εθνικού δικαίου αλλά και ευρωπαϊκού δικαίου. Για να εκτελεστεί μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε μια διεθνής συνεργασία στα θέματα αυτά. Οι πιο πολλές χώρες της Ευρώπης έχουν διμερείς συμφωνίες για την εκτέλεση των αποφάσεων».

Από την πλευρά του ο αναπληρωτής καθηγητής, διευθυντής του Τομέα Διεθνών Σπουδών Νομικής του Δημοκριτείου, Γρηγόρης Καλαβρός αναφέρθηκε στις παραλείψεις που υπάρχουν ως προς την εφαρμογή δικαίου επί του συγκεκριμένου θέματος. «Η διασυνοριακή ρύπανση, δηλαδή η διεθνής ρύπανση, ενδιαφέρει το σύγχρονο εφαρμοστή του δικαίου κυρίως από δυο πλευρές. Η πρώτη αφορά στο ποιο δικαστήριο θα δικάσει ζητήματα και αξιώσεις που απορρέουν από τη διεθνή ρύπανση και το δεύτερο στο κατ’ εφαρμογή ποιου δικαίου θα ρυθμιστούν αξιώσεις που απορρέουν από τέτοιες δράσεις. Μολονότι το ζήτημα έχει εξαιρετικά μεγάλη σπουδαιότητα λείπει θετική ρύθμιση, δηλαδή δεν υπάρχει ειδική διάταξη η οποία να προβλέπει ούτε ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο, ούτε ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί κατ’ ουσίαν για να λύσει αξιώσεις που απορρέουν από τις διεθνείς ρυπάνσεις. Ο μόνος νόμος ο οποίος έχει ειδική διάταξη είναι το άρθρο 38 του νέου ελβετικού νόμου για το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, όπου υπάρχει πρόβλεψη διεθνής. Η διασυνοριακή ρύπανση είναι ένα θέμα εξαιρετικά επίκαιρο και ενδιαφέρον, έχει αποτελέσει αντικείμενο προβληματισμού στη διεθνή διάσκεψη που ετοίμασε το δίκαιο για την προστασία του περιβάλλοντος του Ρίο, όμως στο ελληνικό δίκαιο και στα δίκαια των περισσοτέρων κρατών λείπει η ειδική διάταξη. Είναι και ένας θεσμός ο οποίος θέλει διεπιστημονική προσέγγιση, δηλαδή θέλει προσέγγιση εσωτερικού, και ιδιωτικού, και δημοσίου δικαίου, θέλει και προσέγγιση ιδιωτικού διεθνούς και προσέγγιση δημοσίου διεθνούς, και προσέγγιση ευρωπαϊκού κοινοτικού πλαισίου. Από αυτή την πλευράς πρωτοπορεί πάλι ο Τομέας Διεθνών Σπουδών με την πρότασή του στις δυο νομικές σχολές να οργανώσουν τη σημερινή εκδήλωση για την οποία θα τηρηθούν πρακτικά, θα καταγραφούν οι συζητήσεις και φανταζόμεθα ότι τα πορίσματα θα τύχουν της προσοχής αρχών και επιστημόνων».

Μιλώντας για την προσέγγιση που θα κάνει με την εισήγησή του ο Δημήτρης Σταματιάδης λέκτορας του ιδιωτικού διεθνές δικαίου στο Δημοκρίτειο, τόνισε ότι θα αφορά στο ιδιωτικό διεθνές δίκαιο. «Θα εξετάσω το θέμα και το ζήτημα που έχει να κάνει με το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, δηλαδή εάν σε ένα υπερεθνικό επίπεδο μπορούμε να βρούμε λύσεις για την αντιμετώπιση των ζητημάτων της διασυνοριακής μολύνσεως. Κάποιοι συνάδελφοι θα εξετάσουν το θέμα από πλευράς δημόσιου διεθνούς δικαίου, από πλευράς ευρωπαϊκού δικαίου και από πλευράς ιδιωτικού, αστικού και εσωτερικού δικαίου. Η διασυνοριακή ρύπανση μπορεί να αντιμετωπιστεί με κάποια εναρμόνιση των εθνικών δικαίων.

Το πρόβλημα υφίσταται, η διασυνοριακή ρύπανση είναι ένα ζήτημα επιβίωσης για τον άνθρωπο και το ότι πρέπει να γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια ανεύρεσης λύσεων αυτό είναι αυτονόητο και ο καθένας προσπαθεί από τη δική του πλευρά να προτείνει κάποιες λύσεις οι οποίες θα βοηθήσουν στην επίλυση του προβλήματος».

Να σημειωθεί ότι στην εκδήλωση συμμετείχαν με εισηγήσεις οι: Γεώργιος Δελλής, Λέκτορας Νομικής Σχολής Αθηνών: «Η διασυνοριακή ρύπανση από την πλευρά του Δημοσίου Δικαίου».

Θεόδωρος Λύτρας, Λέκτορας Νομικής Αθηνών: «Αστική ευθύνη για διασυνοριακή ρύπανση».

Δημήτρης Σταματιάδης, Λέκτορας Νομικής Σχολής Θράκης: «Η διασυνοριακής ρύπανση στο ιδιωτικό διεθνές δίκαιο».

Αντ. Μπρεδήμας, Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών: «Διασυνοριακή ρύπανση και ποτάμια ύδατα».

Κ. Αντωνόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΔΠΘ: «Διασυνοριακή ρύπανση στο διεθνές δίκαιο και ειδικότερα στο δίκαιο της θάλασσας».

Μ. Γαβουνέλη, Λέκτορας Νομικής Σχολής Αθηνών: «Βιομηχανική διασυνοριακή ρύπανση στο διεθνές δίκαιο».

Μιχ. Χρυσομάλλης, Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΔΠΘ: «Διασυνοριακή ρύπανση και Ευρωπαϊκό (κοινοτικό) δίκαιο».

Σιμπέλ Χατζή Αλή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.