Γρηγοριος-Ευαγγελος Καλαβρος, «Την εμπλοκη του ΝΑΤΟ δεν πρεπει να την αντιμετωπιζουμε ουτε επιπολαια, ουτε καταρχην αρνητικα»

Ως ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός, το οποίο «δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε ούτε επιφανειακά και επιπόλαια, αλλά ούτε καταρχήν αρνητικά», αξιολογείται η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην αντιμετώπιση των προσφυγικών μεταναστευτικών ροών στο Αιγαίο  από τον Ομότιμο Καθηγητή Διεθνούς Δικαίου, κ. Γρηγόριο-Ευάγγελο Καλαβρό. «Στη διπλωματία όλα τα ζητήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται σφαιρικά», επισήμανε με έμφαση στη συνέντευξή του στον «ΠτΘ» ο κ. Καλαβρός.
 
Εστιάζοντας στο θετικό σκέλος της εξέλιξης, εξέφρασε τη γνώμη ότι η εμπλοκή του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί αρνητικά, «διότι διευκολύνει την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής πλημμυρίδας» και κατ’ επέκταση «θα αποφορτίσει το κλίμα εις βάρος της ως κράτους το οποίο αδυνατεί ή δε θέλει να αποκρούσει τη μεταναστευτική λαίλαπα». «Εφόσον μάλιστα και οι δύο χώρες, και η Ελλάδα και η Τουρκία, είναι μέλη του ΝΑΤΟ», υπογράμμισε σε άλλο σημείο, «δε θεωρώ αρνητική την εμπλοκή του». «Υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η δύναμη, που θα ασκήσει αυτήν την παρέμβαση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, θα είναι πολυεθνική», έσπευσε να επισημάνει. «Δηλαδή, εκτός της Ελλάδας και της Τουρκίας, πρέπει οπωσδήποτε να μετέχουν και άλλα κράτη», προσέθεσε. «Σε αυτές τις περιπτώσεις εθελοντικά μετέχουν τα κράτη», διευκρίνισε, «αλλά πρέπει να είναι πολυεθνική κατά τη γνώμη μου και βεβαίως- πολύ σωστά- η διοίκηση δεν πρέπει να ανήκει ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Τουρκία για ευνόητους λόγους».

«Δεν τίθεται θέμα αποβολής από τη Συνθήκη Σένγκεν, όμως προβλέπεται ότι σε έκτακτες περιστάσεις είναι δυνατόν να αναβιώσουν οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα της Ε.Ε.»

Με την ευκαιρία, ο κ. Καλαβρός σχολίασε τα περί εξόδου της χώρας μας από τη Συνθήκη Σένγκεν, αλλά και τη συνολική διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Από τη στιγμή που η χώρα μας είναι συμβαλλόμενο μέρος σε μια διεθνή συνθήκη και ειδικά στη Συνθήκη του Σένγκεν, δεν τίθεται θέμα αποβολής, όπως προβάλλεται από διάφορους κύκλους, οι οποίοι δεν έχουν υπόψιν τους τι προβλέπει η Συνθήκη», υπογράμμισε αρχικά. «Τέτοια δυνατότητα ούτε προβλέπεται, ούτε υπάρχει», συμπλήρωσε, για να επισημάνει όμως ότι «εκείνο που απλώς προβλέπεται από το άρθρο 5 της Συνθήκης είναι ότι σε έκτακτες περιστάσεις είναι δυνατόν να αναβιώσουν οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα του Σένγκεν, δηλαδή στα εσωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης». «Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αναβιώσουν οι έλεγχοι ταυτότητας κατά τη στιγμή της διάβασης των εθνικών, εσωτερικών συνόρων των κρατών-μελών εκ μέρους τους κράτους της υποδοχής», εξήγησε, «ενώ  αυτή η αναβίωση των ελέγχων ταυτότητας μπορεί να διαρκέσει για 6 μήνες και να ανανεωθεί άλλες δύο φορές ακόμα».

«Το κατά πόσον συντρέχουν πράγματι έκτακτες συνθήκες για την αναβίωση των ελέγχων είναι ζήτημα το οποίο ελέγχεται από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης»

Συνεπώς η μόνη δυνατότητα, που υπάρχει, είναι να αναβιώσουν έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξέλιξη που πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 5 της Συνθήκης Σένγκεν, όπως υπενθύμισε ο Ομότιμος Καθηγητής. «Το κατά πόσον συντρέχουν πράγματι έκτακτες συνθήκες του άρθρου 5 για την αναβίωση των ελέγχων», σημείωσε, «είναι ζήτημα το οποίο ελέγχεται από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης». «Δηλαδή είναι δυνατόν η χώρα μας να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει να ελεγχθεί η νομιμότητα της απόφασης ενός τέτοιου μέτρου», προσέθεσε. «Το μέτρο αυτό δεν απαιτεί απόφαση συλλογικού κοινοτικού οργάνου, παραδείγματος χάρη του Συμβουλίου», διευκρίνισε, «αλλά μπορεί να ληφθεί μονομερώς από κράτος». «Δηλαδή κάποιο από τα κράτη, που έχει τμήμα της νότιας συνοριακής γραμμής της Ε.Ε.», συνέχισε, «είναι δυνατόν μονομερώς, με την ευθύνη του, να άρει την ελευθερία διακίνησης προσώπων που καθιερώνει το Σένγκεν. Αυτό σημαίνει όμως ότι η συμπεριφορά του κράτους αυτού μπορεί να ελεγχθεί μετά από προσφυγή οιουδήποτε κράτους-μέλους στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενδεχομένως να κριθεί ότι συνιστά παράβαση κοινοτικής υποχρέωσης. Διότι η συμμόρφωση με το Σένγκεν είναι κοινοτική υποχρέωση».

«Θα έπρεπε να απασχολεί την Ε.Ε. ο λόγος, που έχει προκαλέσει αυτήν τη μεταναστευτική πλημμυρίδα και η αναζήτηση πολιτικής λύσης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας»

Σχολιάζοντας τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στο προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα, ο κ. Καλαβρός διέκρινε έναν πανικό εξαιτίας της πολύ μεγάλης μεταναστευτικής ροής και την απουσία οποιουδήποτε μέτρου ριζικής αντιμετώπισης. «Αντί να διερωτώμεθα με ποιον τρόπο θα αποκρούσουμε τους μετανάστες και κυρίως τους πολιτικούς πρόσφυγες», σημείωσε, «θα έπρεπε την Ευρωπαϊκή Ένωση, στα πλαίσια της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, να την έχει απασχολήσει η διαμόρφωση μιας ενιαίας στάσης στο ζήτημα των αιτίων, που προκαλούν αυτή τη μεταναστευτική λαίλαπα». «Θα έπρεπε δηλαδή να απασχολεί την Ευρωπαϊκή Ένωση ο λόγος, που έχει προκαλέσει αυτήν τη μεταναστευτική πλημμυρίδα», συνέχισε, «και η αναζήτηση πολιτικής λύσης-διότι δε συζητάμε για οτιδήποτε άλλο- στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Αυτό είναι το μείζον ζήτημα, το οποίο αν θέλετε αποτελεί και πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τη διεθνή κοινότητα. Να επιτευχθεί μια πολιτική λύση, κάτι το οποίο θα συνιστούσε μια ριζική αντιμετώπιση της μεταναστευτικής λαίλαπας, που έχει ανακύψει και της οποίας την πίεση δέχεται όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση και πρωτίστως η χώρα μας και η Ιταλία. Αλλά δυστυχώς, για ευνόητους λόγους, η Ευρωπαϊκή Ένωση χάνει μία λαμπρή ευκαιρία να διαμορφώσει ή τουλάχιστον να προσπαθήσει να διαμορφώσει μια ενιαία στάση στο ζήτημα αυτό. Εκεί θα δούμε ποιοι πράγματι λειτουργούν ευρωπαϊκά και ποιοι λειτουργούν απλώς ως «δορυφόροι» μεγάλων παικτών των διεθνών παιγνίων, που εξελίσσονται στη Συρία. Θα ήταν μια ευκαιρία δηλαδή να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Αλλά αυτό, μολονότι θα αποτελούσε ευκταίο και ζητούμενο, για ευνόητους λόγους αποφεύγει να το αντιμετωπίσει ως στοίχημα η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να μετρήσει και τις δυνατότητές της να ασκήσει μια γνήσια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας».

«Πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικά τα κράτη, που πρωτοστατούν σήμερα σε ακραίες ρητορείες ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των προσφύγων»

Καταλήγοντας, ο Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου εξέφρασε τη γνώμη πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη «πρέπει να προσέξουν με ποιον τρόπο εφαρμόζεται η Σένγκεν, διότι έχω την αίσθηση ότι έχουν πανικοβληθεί και δεν ξέρουν τι κάνουν». «Βεβαίως δεν ισχυρίζομαι ότι η πολιτική της χώρας μας στο προσφυγικό θα μπορούσε να είναι υπεράνω κριτικής», επισήμανε, «αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να έχουμε υπόψιν μας ότι μιλάμε για μια έκτακτη κατάσταση μεταναστευτικής πλημμυρίδας, για την οποία ούτε υποδομή υπάρχει, ενώ η χώρα μας είναι και σε μια δύσκολη αυτή τη στιγμή κατάσταση». «Και οπωσδήποτε η αντιμετώπιση των ζητημάτων πρέπει να γίνεται και με ένα πνεύμα ανθρωπισμού», συνέχισε, «δεδομένου ότι η προσφυγιά και η μετανάστευση δεν είναι σημερινό μόνο φαινόμενο. Όλες οι χώρες είχαν τέτοιες εκροές, ακόμα δε και αυτά τα 4-5 μικρά κράτη της πρώην Ανατολικής Ευρώπης, που πρωτοστατούν σήμερα σε ακραίες ρητορείες ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των προσφύγων. Θα πρέπει να ενθυμηθούν ότι και δικοί τους πρόσφυγες στο όχι μακρινό παρελθόν, ήταν ευμενώς και εύκολα δεκτοί στην υπόλοιπη Ευρώπη. Πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικά αυτά τα κράτη, τα οποία μάλιστα μπήκαν και αθρόα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς ποτέ να ελεγχθεί με τη σοβαρότητα που θα έπρεπε εάν πληρούσαν και τις προϋποθέσεις  για να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Για λόγους εντυπώσεων η έκδοση ΝΟΤΑΜ από την Τουρκία μετά από την πτώση του ελικοπτέρου στην Κίναρο
Σχολιάζοντας την κίνηση της Τουρκίας να εκδώσει ΝΟΤΑΜ, με αφορμή τη χθεσινή τραγωδία με την πτώση ελικοπτέρου του πολεμικού ναυτικού στη νησίδα Κίναρο, ο κ. Καλαβρός εμφανίστηκε καθησυχαστικός, εκτιμώντας ότι εντάσσεται σε ένα παιχνίδι εντυπώσεων εκ μέρους της γείτονος.  «Μας αιφνιδίασε λιγάκι η έκδοση της τουρκικής ΝΟΤΑΜ, η οποία ουσιαστικά διεκδίκησε το δικαίωμα έρευνας και διάσωσης, που ασκείτο από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό μετά από την απώλεια του στίγματος του ελικοπτέρου πάνω από την Κίναρο», παραδέχτηκε, για να επισημάνει ωστόσο ότι «αυτή η ΝΟΤΑΜ έγινε απλώς για λόγους εντυπώσεων, για να υπενθυμίσει την πάγια διεκδικητική πολιτική της Τουρκίας στο Αιγαίο». Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση η έρευνα και η διάσωση εντός των χωρικών υδάτων ανήκει στο παράκτιο κράτος»,  όπως εξήγησε, « πολύ δε περισσότερο όταν πρόκειται για νησίδα, της οποίας φυσικά η ένταξη στο αρχιπελαγικό κράτος, το ελληνικό, δεν έχει αμφισβητηθεί».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.