Εμβαθύνοντας στην πλούσια παράδοση της Βόρειας Θράκης

Ένα διαφορετικό συνδυασμό ενημέρωσης και χορού είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν όσοι βρέθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 27 Σεπτεμβρίου στο Κεντρικό Αμφιθέατρο της Πανεπιστημιούπολης, συμμετέχοντας στην ημερίδα με θέμα «Μουσικά όργανα και οργανοπαίχτες της Αν.Ρωμυλίας – Β.Θράκης» που πραγματοποίησε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανατολικορωμυλιωτών Κομοτηνής.

Έτσι στην εκδήλωση συμμετείχαν εισηγητές, που ανέπτυσσαν τα θέματά τους, ενώ στη συνέχεια ακολουθούσε χορός από τα συγκροτήματα που συμμετείχαν.

Εισηγητές της ημερίδας ήταν οιΣπύρος Κούκος, Παύλος Λιτούδης, Νίκος Μπόζογλου, Στρατής Πασόπουλος, Λευτέρης Παύλου και Σπύρος Στράτος, ενώ συμμετείχαν τα χορευτικά του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυρολεύκης Δράμας, του Πολιτιστικού Επιμορφωτικού Συλλόγου «Ανατολική Ρωμυλία» Ν.Έβρου, του Πολιτιστικού Συλλόγου Αιγείρου, του Πολιτιστικού Ομίλου Ξυλαγανής και Πολιτιστικού Συλλόγου Ανατολικορωμυλιωτών Κομοτηνής.

Όπως τόνισε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ανατολικορωμυλιωτών κ. Αθανάσιος Καρακασίδης, η ημερίδα εντάσσεται το πλαίσιο των διήμερων φθινοπωρινών εκδηλώσεων που προσπαθούν να καθιερώσουν, και σε αυτή ασχολήθηκαν με τα μουσικά όργανα και τους οργανοπαίκτες με τους χορευτές να πλαισιώνουν μουσικά όλη αυτή την προσπάθεια.

Άλλωστε στόχος του συλλόγου, σημείωσε, είναι να κάνουν κάτι διαφορετικό κάθε χρόνο, συνδυάζοντάς το με την Γιορτή Τρύγου που αποτελεί τη σταθερά τους.

Εμβαθύνοντας στον πλούτο της Βόρειας Θράκης

Στα Κρουστά στην Ανατολική Ρωμυλία- Βόρεια Θράκη αναφέρθηκε ο κ. Λευτέρης Παύλου, Διδάσκων στη Σχολή Μουσικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και μουσικός, σημειώνοντας πως παλιότερα, όταν αναλύονταν η λεγόμενη Λαϊκή Μουσική, είτε αστική είτε δημοτική, επικεντρώνοντας στους στίχους και τη θεματολογία.

Πλέον όμως μπαίνουν σε πιο βαθιά νερά, και μιλάμε για ρυθμούς και όργανα, σε μια πιο λεπτομερή φάση, και ανταμώνουν χορευτές φίλοι μουσικοί και πορεύονται με την έρευνα του καθένα και το τι έχει να πει για τη μουσική.

Ο ίδιος ξεκίνησε από πολύ μικρός με λύρα και νταούλι, έχοντας καταγωγή από τη Βόρεια Θράκη έχοντας φέρει στην Ελλάδα και το έθιμο των αναστενάρηδων, και ήταν φυσικό για τον ίδιο να την μάθει, να την νιώθει αλλά και να την ερευνά, και σε κάποιο βαθμό να την μεταφέρει στους μαθητές του.

Η ανατολική Ρωμυλία έχει απίστευτο πλούτο στην παράδοσή της, με πολλές περιοχές που είχαν τα δικά τους έθιμα και συνήθειες, και πιστεύει πως η μουσική της Θράκης κρύβει μέσα της το κάλλος, την ισορροπία το μέτρο που είχε μέσα της η αρχαία Ελλάδα συνδυάζοντάς το με την αγαπητική κοινωνία του Βυζαντίου.

Θεωρεί πολύ θετικό ότι πλέον οι μουσικοί ασχολούνται πολύ με την παραδοσιακή μουσική, και έχει γίνει μόδα, και ορθά, γιατί η ομορφιά της έγκειται στην απλότητά της.

Μεγάλη ποικιλομορφία σε όλη την έκταση

Μοναστηριώτης είναι ο κ. Παύλος Λιτούδης, ο οποίος είναι, όπως δηλώνει ο ίδιος, οικονομολόγος, εκπαιδευτικός, μουσικός, χοροδιδάσκαλος και συγγραφέας, που μίλησε για τα Ιστορικά και τα Λαογραφικά στοιχεία της Ανατολικής Ρωμυλίας- Βόρειας Θράκης.

Αφού αναφέρθηκε στην ιστορία της Βόρειας Θράκης, από την αρχαιότητα μέχρι τη συνθήκη του Βερολίνου, όταν ένα κομμάτι της γίνεται η Ανατολική Ρωμυλία, για να προσαρτηθεί μετά από μερικά χρόνια από τη Βουλγαρία.

Η περιοχή είχε πάρα πολλούς χορούς, χωριζόμενη σε διάφορες ζώνες, όπως Βόρεια Μαύρη Θάλασσα, Νότια Μαύρη Θάλασσα, επαρχία Καβακλή, περιοχή Στενημάχου Φιλιππουπόλεως, περιοχή Βάρνας, η ζώνη του Ορτάκη, ακόμα και περιοχές που έχουν χαθεί οι χοροί τους, και γνωρίζουμε μόνο τα ονόματά τους.

«Έχουν χαθεί πολλά, έχουμε διασώσει πολλά, και οι προσπάθειες που γίνονται είναι καλές, αρκεί να μην γίνονται αλλοιώσεις σε αυτές» ανέφερε, τονίζοντας πως υπάρχουν σε πολλές περιοχές αλλοιώσεις λόγω του χρόνου.

Η νεολαία αγκαλιάζει τους πολιτιστικούς συλλόγους, και αυτό είναι θετικό όμως πιστεύει πως θα πρέπει να τηρείται η παράδοση και να μην γίνονται παραλλαγές στο χορό και τη μουσική.

Ένας από τους πιο δυνατούς χορούς της περιοχής ήταν ο Ζωναράδικος, και ειδικά όταν χόρευαν τον Τσέστο, ενώ υπάρχουν και άλλοι χοροί, όπως η μπαϊντούσκα, οι συγκαθιστοί, οι αντικριστοί και άλλοι.

Γενικότερα όμως οι ρυθμοί της Βόρειας Θράκης είναι πιο έντονοι από τους χορούς της Ανατολικής και της Δυτικής Θράκης, και παίζονταν στην Γάιντα, όπως έλεγαν οι Μοπναστηριώτες, οι φλογέρες, τα νταούλια, λύρες και σουραύλια και καβάλες.

Όσο για τις στολές όπως τις χαρακτηρίζει, γιατί είναι οι Κυριακάτικες γιορτινές φορεσιές που γνωρίζουμε, υπήρχαν πάρα πολλές, ανάλογα με τις ζώνες των χορών, με παραλλαγές ανάλογα με τα χωριά, περισσότερο στις γυναικείες.