Εκκινηση με «13 πρεπει»

Στη δημοσιότητα έδωσε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ξάνθης τα «Αρχικά Συμπεράσματα» του τριήμερου Αναπτυξιακού Συνεδρίου «Οδικός Χάρτης για την Ξάνθη του 2015» που πραγματοποιήθηκε από τις 21 έως και τις 23 Μαΐου σε ξενοδοχείο της πόλης. Πρόκειται για μια αρχική σύνοψη των εργασιών, μια «πρώτη καταγραφή των θέσεων και απόψεων που ακούστηκαν» από το συνεδριακό βήμα, συνιστούν δε κρίσιμες διαπιστώσεις για τον σχεδιασμό της αναπτυξιακής πορείας του Νομού στην επόμενη δεκαετία και ειδικότερα στο πλαίσιο του Δ΄ΚΠΣ. Τα 13 αφετηριακά «πρέπει» τής διαδικασίας αυτής, τέθηκαν υπόψιν των, παρευρισκόμενων στη λήξη των εργασιών, συνέδρων από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Προγραμματισμού της Ν.Α. Ξάνθης Δ. Πολυμένη, προεδρεύοντος του Νομάρχη Γιώργου Παυλίδη. Όπως, υπογραμμίζεται με έμφαση στο κείμενο των αρχικών συμπερασμάτων, η τελική ανακοίνωση θα γίνει αφού ολοκληρωθούν τα πρακτικά και θα αποτελέσει τη βάση για την εκπόνηση μιας στρατηγικού χαρακτήρα αναπτυξιακής μελέτης για το Νομό: «…ακούστηκαν αξιολογότατες εισηγήσεις, οι οποίες συνάδουν με το πνεύμα και τους στόχους που είχαν τεθεί όταν αποφασίστηκε αυτό το Αναπτυξιακό Συνέδριο.

Θα ήταν όμως άδικο και για τους ίδιους τους εισηγητές και για τις τοποθετήσεις τους, αλλά και για το ίδιο το Αναπτυξιακό Συνέδριο, να προβούμε σήμερα σε μία τελική ανακοίνωση συμπερασμάτων χωρίς να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος ώστε μία ομάδα ειδικών να αξιολογήσει και να ιεραρχήσει τα αποτελέσματα, κάτι το οποίο πρέπει να γίνει με επάρκεια χρόνου αμέσως μετά την ολοκλήρωση των πρακτικών του Συνεδρίου. Να αποτελέσουν την βάση για μία ολοκληρωμένη μελέτη ανάπτυξης σε χωροταξική βάση. Στη φάση της σύνθεσης των προτάσεων χρειάζεται να ληφθεί υπόψη η αγωνία που διατύπωσαν αρκετοί ομιλητές για την ανάγκη «ενιαίας θεώρησης», «ολοκληρωμένης προσέγγισης», «συνολικού προγράμματος διαχείρισης», «διαπεριφερειακού συντονισμού», «βιώσιμου σχεδιασμού» και «αειφορίας».

Στο δια ταύτα

Δεκατρία είναι τα σημεία στα οποία συνοψίζονται αρχικά οι τριήμερες διαδικασίες στις οποίες συμμετείχαν συνολικά πάνω από 350 σύνεδροι. Αυτά αφορούν στους τρεις τομείς της οικονομίας, στις υποδομές, στη λειτουργία των θεσμών, στη διαχείριση παραμέτρων όπως η Συνθήκη Ραμσάρ, στο Πολυτεχνείο, στον πολιτισμό και την ομογένεια.

Αναλυτικά τα αρχικά συμπεράσματα έχουν ως εξής:

Συμβούλιο Φορέων

1) Διατυπώθηκαν χρήσιμες απόψεις για την ανασυγκρότηση των θεσμικών μηχανισμών ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες της νέας εποχής. Παρουσιάστηκαν στρατηγικές ανάπτυξης τις οποίες έχουν ακολουθήσει διάφορες περιοχές της Ευρώπης και διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι το διακλαδικό εμπόριο ανταποκρίνεται καλύτερα στο νομό μας. Η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση πρέπει να λειτουργήσει στην κατεύθυνση των μικροπεριφερειών προγραμματισμού και τη δημιουργία δικτύων για τη διεκδίκηση κοινοτικών πόρων. Προτάθηκε η ίδρυση ενός «Συμβουλίου Φορέων» για να αποφεύγεται ο ανταγωνισμός μέσα στο νομό για κονδύλια. Χρειάζεται να γίνει διάλογος για το νέο αναπτυξιακό νόμο. Είναι αναγκαίο να γίνουν μεταρρυθμίσεις που να ενισχύουν το ρόλο της τοπικής κοινωνίας με ενεργούς και ενημερωμένους πολίτες και καταρτισμένα στελέχη στο συγκεκριμένο χώρο. Ο εκσυγχρονισμός της κοινωνίας αποτελεί σημαντικό πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης . Είναι ανάγκη να στοχεύσουμε και να μεταβούμε σε μια κοινωνία πολιτών, δυναμική, μορφωμένη, κοσμοπολίτικη, εξωστρεφή και σίγουρη για τον εαυτό της.

Πολυτεχνείο

2) Από αρκετούς εισηγητές επισημάνθηκε ότι η οικονομία του 21ου αιώνα βασίζεται στη γνώση, την πληροφορία, την έρευνα και την τεχνολογία. Πρέπει να αξιοποιηθεί το συγκριτικό πλεονέκτημα του νομού πού είναι η Πολυτεχνική Σχολή. Μια ιδέα που προτάθηκε είναι τα «εκκολαπτήρια» μικρών καινοτόμων επιχειρήσεων για τη μετατροπή των αποτελεσμάτων της έρευνας σε χρήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες.

Κτηνοτροφία

3) Έχει διαφανεί ότι ο Νομός πληροί όλες τις προϋποθέσεις ώστε να επιτύχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα και στους τρεις τομείς της οικονομίας με τις ανάλογες παρεμβάσεις. Η πίεση στον πρωτογενή τομέα μπορεί να αντισταθμιστεί με τη βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας. Σαν γεωργοκτηνοτροφικός νομός θα πρέπει να δοθεί προσοχή ώστε να παράγονται πλέον υγειονομικά πιστοποιημένα παραδοσιακά ζωοκομικά προϊόντα. Η απόλυτη διαφάνεια και η ιχνηλασιμότητα του τελικού προϊόντος για τον καταναλωτή θα συμβάλλει στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κτηνοτροφίας και στη διασφάλιση υψηλού επιπέδου υγείας και ευζωίας των παραγωγικών ζώων και στην προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Ο σύγχρονος καταναλωτής απαιτεί την απόλυτη εφαρμογή των νομοθετικά κατοχυρωμένων κανόνων υγιεινής.

Βιομηχανία

4) Στο δευτερογενή τομέα διαπιστώνεται ότι το «παραδοσιακό» τοπικό παραγωγικό σύστημα θα επηρεαστεί σημαντικά από τους νέους όρους ανταγωνισμού τη στροφή στην ποιότητα, την παραγωγικότητα και την τεχνολογία. Οι τάσεις που διαγράφονται δεν είναι ευνοϊκές για τις οικονομίες χαμηλής ανταγωνιστικότητας. Αναμένεται μία επιτάχυνση του κύματος των εξαγορών και των συγχωνεύσεων. Για να ανταποκριθεί λοιπόν ο δευτερογενής τομέας – η βιομηχανία, απαιτείται εκσυγχρονισμός, προσαρμογή και διεύρυνση της υποδομής, βελτίωση της διοίκησης των επιχειρήσεων και η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και νέων συστημάτων παραγωγής. Για την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων χρειάζεται η λήψη θεσμικών μέτρων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων με διεθνή προσανατολισμό και η δημιουργία οικονομικού κλίματος που θα προάγει την επιχειρηματικότητα. Ακόμη σημαντικό ρόλο μπορούν να διαδραματίσουν τα Συνεταιριστικά Εργοστάσια στην τοπική οικονομία. Αιχμή του δόρατος μπορεί να αποτελέσει η διασύνδεση του Πολυτεχνείου με την παραγωγή και την έρευνα και την τεχνολογία για την δημιουργία καινοτόμων ανταγωνιστικών προϊόντων. Παράλληλα μπορούν να αναπτυχθούν ανεξάρτητα ινστιτούτα υπό την εποπτεία της τοπικής ή νομαρχιακής αυτοδιοίκησης σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο ώστε να συμβάλλουν περαιτέρω στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.

Υποδομές

5) Όσον αφορά τις υποδομές, η ολοκλήρωση των αναδασμών, η ενεργειακή επάρκεια, η οριοθέτηση των περιοχών Ραμσάρ, η διαχείριση των αποβλήτων, ο κάθετος άξονας και οι περιμετρικές ή κυκλικές παρακάμψεις, η χωροταξική και πολεοδομική οργάνωση, η ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού και ο εκσυγχρονισμός του σιδηροδρόμου αποτελούν την βάση της περιφερειακής εντός του νομού ανάπτυξης.

Άρδευση

6) Είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα για την εξασφάλιση της μεταφοράς νερού από το Νέστο σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην πεδιάδα της Ξάνθης, κάτι το οποίο θα έχει σαν αποτέλεσμα τόσο την αντιμετώπιση της υφαλμύρωσης, όσο και την παραγωγή προϊόντων που έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα και αποτελούν την πρώτη ύλη της βιομηχανίας.

Γεωθερμία

7) Ο Νομός Ξάνθης και ιδιαίτερα η παράκτια ζώνη αποτελεί μία από τις πλέον ευνοημένες γεωθερμικά περιοχές της Ελλάδας. Ο νομός μας πρωτοπορεί στον τομέα αξιοποίησης της γεωθερμικής ενέργειας με επιχειρηματικές πρωτοβουλίες ιδιωτών και συνεταιριστικών φορέων. Το βεβαιωμένο γεωθερμικό δυναμικό του νομού μπορεί και πρέπει να αποτελεί στόχο αιχμής για τις πεδινές και παράκτιες ζώνες του νομού, διότι οι προοπτικές περαιτέρω αξιοποίησής του για καλλιέργειες και μεταποίηση είναι σημαντικές χωρίς να απαιτούνται εισαγόμενες λύσεις και τεχνογνωσία, ενώ μία από τις σημαντικότερες προοπτικές διαγράφεται και για την αξιοποίηση στον τομέα του θερμαλισμού και του ιαματικού τουρισμού.

Ήπιος τουρισμός

8) Ο Νομός διαθέτει ένα σύνθετο τουριστικό προϊόν βασισμένο στην γοητεία των αντιθέσεων (φυσικό κάλλος, ιστορική παράδοση, πολιτισμικές ιδιαιτερότητες). Έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα της ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού (π.χ. τουρισμός σαββατοκύριακου) και την δημιουργία τουριστικών προϊόντων που θα βοηθήσουν στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και την προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού. Η επίτευξη του στόχου μπορεί να γίνει με την τουριστική προβολή μέσω του πολιτισμού, η οποία θα πρέπει να έχει μία άρρηκτη σύνδεση. Προς την κατεύθυνση αυτή απαιτείται συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιωτών, καθ’ ύλη αρμόδιων κεντρικών φορέων ΕΟΤ και Υπουργείο). Είναι γνωστό ότι υπάρχει και το συγκριτικό πλεονέκτημα ότι ο νομός διαθέτει και αξιόλογες προστατευόμενες περιοχές, οι οποίες αποτελούν δυναμικές ενότητες που συνεχώς μεταβάλλονται. Θα πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τις περιοχές αυτές ως δυναμικά, και όχι ως στατικά, συστήματα, για τα οποία πρέπει να ληφθεί μέριμνα να διατηρηθούν εξ ολοκλήρου ανέπαφα και αμετάβλητα. Το Δέλτα του Νέστου, τα Στενά του Νέστου, η Βιστωνίδα, η ορεινή Ροδόπη είναι πλούσια οικοσυστήματα που χρήζουν της προσοχής για προστασία, αλλά ενδείκνυται και ως πόλος έλξης για τις προαναφερόμενες εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Επιβάλλεται η θεώρησή τους σαν ένα σύνολο οικολογικών-πολιτιστικών θησαυρών που συνυπάρχουν και συλλειτουργούν.

Πολιτισμός

9) Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί και στο ζωντανό κύτταρο της ιστορίας και της παράδοσης. Προτάθηκε να αναδειχθεί και αξιοποιηθεί ο τοπικός χαρακτήρας της περιοχής (προϊόντα, τρόφιμα, παραδόσεις, έθιμα, αρχιτεκτονική). Το ευαίσθητο οικιστικό σύμβολό μας, η Παλιά Πόλη, χρήζει αποφάσεων για παρεμβάσεις, ώστε να προστατευθεί και να προληφθούν μη αναστρέψιμες καταστροφές στο ιστορικό της τμήμα. Η ανάπλαση και ενοποίηση του αστικού κέντρου της πόλης μπορεί να αναβαθμίσει σημαντικά την καθημερινότητα των κατοίκων. Επισημάνθηκαν οι άστοχες παρεμβάσεις στην περιοχή των καπναποθηκών και προτάθηκαν μέτρα για να αντιστραφούν οι αρνητικές επιπτώσεις όσο είναι ακόμη καιρός.

Ορεινά

10) Μία από τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού είναι και ο οικοτουρισμός και ο αγροτουρισμός που βρίσκει πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης στον λεγόμενο ορεινό όγκο του νομού. Είναι ανάγκη όμως να επιλυθούν άμεσα ορισμένα προβλήματα όπως αυτό της οριοθέτησης των οικισμών και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και ο προσδιορισμός των δασικών εκτάσεων, ώστε είτε οι υπάρχουσες είτε οι μελλοντικές χρηματοδοτήσεις να μην μένουν αναξιοποίητες. Επιβάλλεται η υποστήριξη των ορεινών περιοχών και των κατοίκων τους κι ακόμη περισσότερο αυτών οι οποίοι προέρχονται από αυτές τις περιοχές και επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον τόπο τους, διότι μόνον έτσι μπορεί να αξιοποιηθεί η περιοχή και να διασωθεί ένα σημαντικό τμήμα του νομού. Προτάθηκε η δημιουργία πανεπιστημιακού δάσους για την προστασία και μελέτη της βιοποικιλότητας.

Ραμσάρ

11) Επίσης για την επίλυση προβλημάτων στις παραθαλάσσιες περιοχές του νομού πρέπει να οριοθετηθεί η συνθήκη Ραμσάρ, διότι η ασάφειά της αποτελεί προς το παρόν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της παραλιακής ζώνης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα πέραν των άλλων είναι η ανάπτυξη του Λιμένα Λάγους, για το οποίο πρέπει οπωσδήποτε, σε πρώτη φάση, να αναβαθμιστεί σε μεγαλύτερη κατηγορία από δημοτικό σε περιφερειακό και κατά δεύτερο λόγο να επανεξεταστεί η χωροταξία του.

Κέντρα Υγείας

12) Έμφαση πρέπει να δοθεί και στο κομμάτι της υγειονομικής πολιτικής, η οποία πρέπει να εστιαστεί στην υιοθέτηση σύγχρονων αναλυτικών και διοικητικών δομών και οι λειτουργίες των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας να έχουν στόχο την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το σύστημα υγείας έχει οικοδομηθεί σε ένα ελλειμματικό μοντέλο, όπου κύριος στόχος είναι η διαχείριση της ασθένειας και όχι η υποστήριξη της υγείας. Βασικός στόχος στην περιοχή μας θα πρέπει να είναι η ίδρυση δύο νέων Κέντρων Υγείας, η δημιουργία Αστικού Κέντρου Υγείας, η επέκταση των υπηρεσιών του ΕΚΑΒ και η αναβάθμιση των υπηρεσιών του Νοσοκομείου Ξάνθης, επίσης η αναβάθμιση των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας και της Κοινωνικής Πρόνοιας με έμφαση στην πρόληψη, την αποκατάσταση, μείωση των ανισοτήτων και στις προϋποθέσεις ένταξης των ευπαθών ομάδων στην κοινωνικοοικονομική ζωή. Η κοινωνική πρόνοια δεν πρέπει να στηρίζεται μόνο στην επιδοματική αντίληψη, αλλά πρέπει να στηριχθεί σε προνοιακές δομές και ενέργειες ευαισθητοποίησης της κοινωνίας απέναντι στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού.

Διασπορά

13) Σημαντικό κεφάλαιο για το νομό αποτελούν και οι απανταχού Ξανθιώτες, οι οποίοι μπορούν, από τη στιγμή που είναι συγκροτημένοι σε συλλόγους, αφενός μεν να προβάλλουν τα όσα θετικά και δυναμικά στοιχεία έχει ο Νομός κι αφετέρου δε δίνεται η δυνατότητα να αξιοποιηθούν όλοι όσοι επιθυμούν να συνεισφέρουν στην γενέτειρά τους, ο καθένας από το δικό του μετερίζι.

Μ.Β.Μπόντη

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.