Διατρητη η «ομπρελα» προστασιας της πρωτης κατοικιας απο το 2016
Από την 1η Ιανουαρίου του 2016 η προστασία της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών, όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα, θα πάψει να υπάρχει. Ο νόμος 4346/2015, ο οποίος ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα και τροποποιεί τις διατάξεις του νόμου 3869/2010, γνωστότερου στο ευρύ κοινό ως «νόμου Κατσέλη», επιφέρει σημαντικούς περιορισμούς στην προστασία της πρώτης κατοικίας και ανοίγει κατ’ επέκταση τον δρόμο για πλειστηριασμούς.
Αξίζει καταρχήν να σημειωθεί ότι από τις δυσμενείς αλλαγές, οι οποίες θα ισχύσουν από το νέο έτος, εξαιρούνται όσοι έχουν εκκρεμείς υποθέσεις υπαγωγής στον «νόμο Κατσέλη», καθώς επίσης όσοι θα καταφέρουν να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους. Οι τελευταίοι θα εξεταστούν βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, που είναι σαφώς πιο ευνοϊκή για τους δανειολήπτες, και όχι με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, που θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου του 2016.
«Υπάρχει μία αθέμιτη συμπεριφορά από τα πιστωτικά ιδρύματα και πολλοί δανειολήπτες δεν μπορούν να προχωρήσουν στην υπαγωγή στον “νόμο Κατσέλη”»
Δε χρησιμοποιήθηκε τυχαία ο όρος «καταφέρουν» στην προηγούμενη παράγραφο, καθότι, όπως μας μετέφερε η πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Ροδόπης, κ. Αγγελική Κατσή, υπάρχουν καταγγελίες δανειοληπτών οι οποίες παραπέμπουν σε ύποπτη κωλυσιεργία εκ μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων, που έχει σαν συνέπεια την παρεμπόδιση της διαδικασίας υποβολής σχετικών αιτήσεων. «Υπάρχει μία τεράστια κωλυσιεργία, ίσως και δολίως, από τις τράπεζες», σημείωσε η πρόεδρος της ΕΝΚΑ Ροδόπης, «ως προς το να χορηγήσουν τις δανειακές συμβάσεις, που είναι προϋπόθεση του παραδεκτού της αίτησης». «Έχουμε πάρα πολλές καταγγελίες στην Ένωση για διάφορα πιστωτικά ιδρύματα», προσέθεσε, «ότι οι δανειολήπτες κάνουν αιτήσεις για τις δανειακές τους συμβάσεις και εκείνα καθυστερούν έως και δύο μήνες να τις χορηγήσουν». «Πράγμα το οποίο θεωρούμε ότι είναι τουλάχιστον αιτιώδες, για να μην πούμε δόλιο», συνέχισε η κ. Κατσή, «διότι δεν νομίζω ότι είναι και τόσο δύσκολο να βρουν τις δανειακές συμβάσεις σε ένα πιστωτικό ίδρυμα. Υπάρχει μία τέτοια αθέμιτη συμπεριφορά από τα πιστωτικά ιδρύματα, συνεπώς πολλοί δανειολήπτες, ενώ έχουν έτοιμες τις αιτήσεις τους για την υπαγωγή στον νόμο, δεν μπορούν να προχωρήσουν ακριβώς λόγω αυτής της διαδικασίας στις τράπεζες. Και, για να πούμε και του «στραβού το δίκιο», οι δανειακές συμβάσεις είναι ένα περιττό έγγραφο το οποίο ζητάει ο νομοθέτης και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τον λόγο για τον οποίο ζητούνται».
Επικαιροποίηση στοιχείων από όσους έχουν υποθέσεις που εκκρεμούν
Να σημειωθεί επίσης ότι ακόμα και εκείνοι, που έχουν εκκρεμείς υποθέσεις για υπαγωγή στον «νόμο Κατσέλη», δεν είναι πλήρως και αυτονόητα κατοχυρωμένοι, καθότι υπάρχει η πρόβλεψη για υποχρέωση επικαιροποίησης των στοιχείων τους μέχρι τον Φεβρουάριο του 2016. Αν δεν το πράξουν μέσα στο επίμαχο διάστημα, τότε η υπόθεσή τους μπαίνει στο αρχείο και εντάσσονται στο καινούργιο καθεστώς, που περιλαμβάνει αυστηρότερα κριτήρια και προϋποθέσεις για την προστασία από πλειστηριασμούς. «Γενικότερα υπάρχει μία τάση του νομοθέτη να δυσκολεύει τις διαδικασίες υπαγωγής στον «νόμο Κατσέλη, και για αυτούς που οι υποθέσεις τους εκκρεμοδικούν, αλλά και για αυτούς που είναι να ενταχθούν», σχολίασε σχετικά η πρόεδρος της ΕΝΚΑ Ροδόπης.
Οι δανειολήπτες, οι οποίοι δεν ανήκουν σε μία από τις ανωτέρω κατηγορίες, αλλά πρόκειται να αναζητήσουν «ομπρέλα» προστασίας από την 1η Ιανουαρίου του 2016, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις αυστηρές προϋποθέσεις, που περιγράφονται στην παράγραφο 14 του νόμου 4346/2015. Μάλιστα, όσοι θα καταφέρουν να υπαχθούν στο καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας τους, θα απολαύσουν την ασφάλεια αυτή μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2018, με πιθανό κίνδυνο μετά από την πάροδο της τριετίας να ισχύουν οι προστατευτικές διατάξεις του νόμου.
«Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε με ποιο κριτήριο θεωρείται ένας δανειολήπτης συνεργάσιμος, εφόσον ο Κώδικας Δεοντολογίας δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ»
Ένας καινούργιος όρος, που εισήχθη στην όλη διαδικασία με τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο, είναι αυτός του «συνεργάσιμου δανειολήπτη, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών». Η κ. Κατσή σχολίασε καυστικά την επίμαχη πρόβλεψη του νομοθέτη, χαρακτηρίζοντάς την αστεία, αφού όπως εξήγησε, παρόλο που ο Κώδικας Δεοντολογίας ισχύει εδώ και πάνω από έναν χρόνο ουδέποτε στην πραγματικότητα τέθηκε σε εφαρμογή. «Όσοι δανειολήπτες έχουν προσφύγει στις τράπεζες για να μπορέσουν να ενταχθούν σε διάφορες ρυθμίσεις, που προβλέπονταν στον Κώδικα Δεοντολογίας», σημείωσε, «όμως οι τράπεζες δεν έχουν διαμορφώσει την κατάλληλη υποδομή και το κατάλληλο προσωπικό για να μπορέσουν να τους εξυπηρετήσουν». «Επομένως δεν μπορούμε να αντιληφθούμε ως Ενώσεις Καταναλωτών με ποιο κριτήριο θεωρείται ένας δανειολήπτης συνεργάσιμος, εφόσον ο Κώδικας Δεοντολογίας δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ», επισήμανε.
Οι προϋποθέσεις για υπαγωγή στο νόμο για τις δύο κατηγορίες δανειοληπτών
Όσον αφορά στις προϋποθέσεις, που εμπεριέχει ο νέος νόμος, αυτές διακρίνονται σε δύο κατηγορίες και σχετίζονται με την αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας και με το μηνιαίο εισόδημα του δανειολήπτη σε συνάρτηση με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσής» του. Στην πρώτη κατηγορία η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας πρέπει να είναι έως 120.000 ευρώ για τον άγαμο, προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο και κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα. Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας πρέπει να έχουν εισόδημα που να είναι ίσο ή να υπολείπεται των ευλόγων δαπανών διαβίωσης. Με βάση τις εύλογες δαπάνες του 2014, αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα έως 8.180 ευρώ για ένα άτομο, 13.917 ευρώ για δύο άτομα, 17.278 για δύο άτομα και ένα τέκνο και 20.639 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτή, που ο δανειολήπτης έχει ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ εάν είναι άγαμος και 220.000 ευρώ εάν είναι έγγαμος, προσαυξημένο κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα. Αντίστοιχα, το εισόδημα, που υπολογίζεται και πάλι με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, ορίζεται στα 13.906 ευρώ για ένα άτομο, στα 23.659 ευρώ για δύο άτομα και για κάθε παιδί, έως τρία παιδιά, 5.714 ευρώ. Για τους δανειολήπτες, των οποίων το εισόδημα υπολείπεται των εύλογων δαπανών διαβίωσης, υπάρχει η πρόβλεψη να επιδοτούνται από το ελληνικό δημόσιο, κατόπιν αίτησής τους, για δόσεις όμως όχι περισσότερες του ενός έτους. Για την κατηγορία των δανειοληπτών, που το εισόδημά τους είναι μεγαλύτερο, προβλέπεται διαδικασία εξωδικαστικού συμβιβασμού με τις τράπεζες και στον βαθμό που η διαδικασία δεν τελεσφορήσει, τότε απευθύνονται στο δικαστήριο με υποβολή της σχετικής αίτησης.
«Στην ουσία ούτε το 40% των δανειοληπτών δεν προστατεύεται με τα όρια τα οποία τίθενται»
«Νομίζω ότι ο νόμος αυτός δεν μπορούσε να γίνει πλέον χειρότερος», τόνισε συμπερασματικά η κ. Κατσή, εκτιμώντας ότι έχουμε να κάνουμε με μια υπερβολική συρρίκνωση του καθεστώτος προστασίας από την 1η Ιανουαρίου του 2016 και ουσιαστικά για μια μελλοντική του κατάργηση. «Οι ενώσεις καταναλωτών πρόκειται να κινητοποιηθούν κατά της διαδικασίας αυτής», γνωστοποίησε, ωστόσο δήλωσε επιφυλακτική ως προς το τι μπορούν να πετύχουν, αφού «και κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ενώ από μόνοι μας είχαμε ζητήσει και είχαμε κάνει παρέμβαση στη βουλή, όπου θέσαμε κάποιες μικρές παρατηρήσεις, σχεδόν καμία δεν έγινε δεκτή». «Ενώ θριαμβολογεί η κυβέρνηση ότι θα προστατεύσει το 60% των δανειοληπτών», συνέχισε, «στην ουσία ούτε το 40% δεν προστατεύεται με τα όρια τα οποία τίθενται».
«Πάρα πολλοί δανειολήπτες για 50 ευρώ ετήσιο εισόδημα, μπορεί να μην καταφέρουν να προστατεύσουν την κατοικία τους»
Καταλήγοντας η κ. Κατσή παρατήρησε ότι με το νέο νομοθετικό πλαίσιο δεν επιτυγχάνεται η διάκριση μεταξύ των εχόντων και όσων βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία πληρωμής των δανειακών τους υποχρεώσεων. «Αυτό το οποίο έθεσαν σαν δικαιολογία για αυτήν την διαδικασία», παρατήρησε, «ήταν ότι θα πρέπει να μπει κάποιος φραγμός σε αυτούς τους δανειολήπτες, οι οποίοι ήταν οι έχοντες αλλά δεν ήθελαν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους». «Αυτό δεν επιτυγχάνεται σε καμία περίπτωση με αυτό το νόμο, που ψηφίστηκε», ξεκαθάρισε, επισημαίνοντας ότι «θα έπρεπε να δημιουργήσουν άλλους μηχανισμούς, τους οποίους θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν εδώ και χρόνια, γιατί έχουμε πει κι εμείς πολλές φορές ότι ο «νόμος Κατσέλη» έχει υποστεί μεγάλη κατάχρηση». «Θα έπρεπε όντως να υπάρχει ένας διαχωρισμός, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο», κατέληξε, παρατηρώντας ότι «πάρα πολλοί δανειολήπτες για 50 ευρώ ετήσιο εισόδημα, μπορεί να μην καταφέρουν να προστατεύσουν την κατοικία τους».
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
