Δασικη προστασια και ανανεωσιμες πηγες ενεργειας: Αναζητωντας τη «χρυση τομη»
Έπεσε χθες η αυλαία του 1ου χειμερινού νομικού σχολείου, που διοργάνωσε στην Κομοτηνή το τοπικό παράρτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέων Νομικών (ELSA). Το συνέδριο, το οποίο διήρκησε περίπου μία εβδομάδα, είχε ως θέμα το περιβαλλοντικό και το ενεργειακό δίκαιο. Προσκεκλημένοι της ELSA Κομοτηνής ήταν μεταξύ άλλων διακεκριμένοι δικηγόροι, καθηγητές πανεπιστημίων και στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Ανάμεσά τους η κ. Γλυκερία Σιούτη, Καθηγήτρια Διοικητικού Δικαίου και Δικαίου Περιβάλλοντος στη Νομική Σχολή Αθηνών, η οποία στην παρουσίασή της με θέμα τη δασική προστασία και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιέγραψε στο νεανικό ακροατήριο το νομικό πλαίσιο και τη νομολογία του ΣτΕ, σχετικά με την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε δάση και σε δασικές εκτάσεις. Η κ. Σιούτη αναγνώρισε ότι συχνά η ανάγκη για προστασία των δασών συγκρούεται με την ανάγκη προώθησης των ΑΠΕ. «Η “χρυσή τομή” είναι εφικτή μέσα από την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης», παρατήρησε, «που είναι μία νομική και επιστημονική έννοια, σύμφωνα με την οποία για να αποφασιστεί αν θα γίνει ένα έργο, όπως για παράδειγμα ένας αιολικός σταθμός ή ένας φωτοβολταϊκός σταθμός, πρέπει η διοίκηση που αποφασίζει και στη συνέχεια το δικαστήριο που θα ελέγξει τη νομιμότητα αυτής της απόφασης, να συνεκτιμήσουν τα δεδομένα μετά από μία στάθμιση συμφερόντων, όπου η επιδίωξη θα είναι χωρίς να βλάπτεται υπερβολικά το δασικό περιβάλλον να επιτρέπεται στο παράδειγμά μας η αδειοδότηση εγκατάστασης τέτοιων σταθμών».
Εργαλεία και δικλείδες για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των αποφάσεων
Όπως επισήμανε η κ. Σιούτη, υφίστανται εργαλεία και δικλείδες που μπορούν να διασφαλίσουν την αξιοπιστία των σχετικών με το ζήτημα αυτό αποφάσεων. «Η διοίκηση στηρίζει την κρίση της», εξήγησε, «σε αντίστοιχες μελέτες, ειδικές, επιστημονικές και σε ένα εργαλείο, που προβλέπει η ευρωπαϊκή και η ελληνική νομοθεσία, που λέγεται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έγκριση περιβαλλοντικών όρων». «Η δικλείδα είναι ότι το ΣτΕ ως ακυρωτικό δικαστήριο», προσέθεσε, «μπορεί να ελέγξει τη νομιμότητα αυτής της απόφασης».
Δυσπιστία του κόσμου, αλλά και αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα, στέλνουν πάρα πολλές υποθέσεις στο ΣτΕ
Αναγνωρίζοντας ότι πάρα πολλές υποθέσεις αυτής της φύσεως καταλήγουν για επίλυση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η κ. Σιούτη εκτίμησε πως αυτό οφείλεται, όχι μόνο στη δυσπιστία που υπάρχει στον κόσμο, αλλά και σε αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα, που κρύβονται πίσω από αυτήν την δυσπιστία και αποσκοπούν στην προάσπιση άλλου είδους οικονομικών δραστηριοτήτων. «Υπό το ένδυμα της ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος κατατίθενται πολλές αιτήσεις ακύρωσης», παρατήρησε. «Βέβαια, πολλές φορές προσφεύγουν στο δικαστήριο περιβαλλοντικές οργανώσεις, που θεωρούν ότι με αυτού του είδους τη δραστηριότητα υποβαθμίζεται πολύ το περιβάλλον», αναγνώρισε. «Οι μεμονωμένοι κάτοικοι και πολλές φορές οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης», συνέχισε, «που προσφεύγουν επικαλούμενοι την προστασία του περιβάλλοντος είναι άγνωστο βέβαια αν πραγματικά ανησυχούν για την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής τους ή στην πραγματικότητα ασπάζονται, για να το πω ευγενικά, μία άλλη προσέγγιση της οικονομικής ανάπτυξης».
«Η κοινωνία των πολιτών χρειάζεται περισσότερη πληροφόρηση και ενημέρωση, σοβαρή όμως»
Επικαλούμενη την εμπειρία της, αφενός την ακαδημαϊκή, αλλά κυρίως από την ενασχόλησή της με πλειάδα περιβαλλοντικών υποθέσεων με την ιδιότητα της δικηγόρου, η κ. Σιούτη διέκρινε ότι το βασικό ζητούμενο στον συγκεκριμένο τομέα είναι η επαρκής και σοβαρή ενημέρωση των πολιτών. «Όσον αφορά στην κοινωνία των πολιτών αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερη πληροφόρηση και ενημέρωση, σοβαρή όμως», υπογράμμισε. «Η οποία ενημέρωση, στο μεγαλύτερο βαθμό, είναι υποχρέωση της ίδιας της διοίκησης, του κράτους», επισήμανε με έμφαση. «Όταν πρόκειται για μία μεγάλη εγκατάσταση, όπως για παράδειγμα, για τα χρυσωρυχεία Χαλκιδικής, για την εκτροπή του Αχελώου κτλ», συνέχισε, «είναι υποχρέωση της πολιτείας να ενημερώνει σοβαρά με όποιο δόκιμο μέσο. Η πληροφόρηση λοιπόν παίζει μεγάλο ρόλο, γιατί υπάρχει παραπληροφόρηση από τα αντικρουόμενα συμφέροντα».
Κατά δεύτερον, η κ. Σιούτη τόνισε την ανάγκη η διοίκηση, που αδειοδοτεί περιβαλλοντικά έργα, να χρησιμοποιεί τεκμηριωμένες μελέτες και να φροντίζει να τηρεί τις προδιαγραφές των νόμων, ώστε να μην ακυρώνονται εύκολα οι σχετικές αποφάσεις της. Επιπλέον παρατήρησε πως το δικαστήριο που είναι αρμόδιο να κρίνει αυτές τις διαφορές, κατά κανόνα το Συμβούλιο της Επικρατείας, πρέπει να μένει στον δικαιοδοτικό του ρόλο, όπως τον προδιαγράφει το Σύνταγμα, δηλαδή να ελέγχει τη νομιμότητα και να μην υπεισέρχεται σε κρίσεις ουσίας, οι οποίες ανήκουν στη διοίκηση. «Τα τελευταία χρόνια πρέπει να πω ότι το ΣτΕ, με αποφάσεις κυρίως της Ολομέλειάς του», σχολίασε, «έχει βρει εν πολλοίς τη χρυσή αυτή τομή, δηλαδή ελέγχει τη νομιμότητα, χωρίς να υπεισέρχεται, όπως πολλές φορές έκανε στο παρελθόν, σε θέματα πρωτογενούς αξιολόγησης».
«Η “χρυσή τομή” είναι όλα τα μέρη να υπηρετούν το ρόλο τους κατά το Σύνταγμα και τους νόμους»
Συμπερασματικά, η Καθηγήτρια του Δικαίου Περιβάλλοντος υπογράμμισε ότι «η “χρυσή τομή” είναι όλα τα μέρη να υπηρετούν το ρόλο τους κατά το Σύνταγμα και τους νόμους, δηλαδή η διοίκηση να βγάζει εμπεριστατωμένες αποφάσεις και τα δικαστήρια να παραμένουν στο ρόλο τους». «Διότι, κάθε επέμβαση στο περιβάλλον είναι πολύ δύσκολο να πούμε ότι δεν του επιφέρει κάποια επιδείνωση», προσέθεσε. «Αυτό όμως που ονομάζουμε βιώσιμη ανάπτυξη έχει τρεις πυλώνες, την προστασία του περιβάλλοντος, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή», επισήμανε, για να υπογραμμίσει ότι «δεν είναι μόνο η προστασία του περιβάλλοντος». «Αν θέλετε, η προστασία του περιβάλλοντος έχει μια πρωτεύουσα σημασία», σημείωσε κλείνοντας, «αλλά πρέπει να γίνεται στάθμιση ανάμεσα σε αυτούς τους τρεις πυλώνες. Αυτό είναι το “κλειδί”».
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
