Απαλειφεται ο ρατσισμος απο τα διδακτικα βιβλια

Στην πόλη Παμπόροβο, κοντά στα σύνορα Βουλγαρίας- Τουρκίας συναντήθηκαν οι καθηγητές Ιστορίας των Βαλκανικών χωρών το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Στις εργασίες, οι οποίες γίνονται με την στήριξη του Οργανισμού Εκπαίδευσης, Επιστήμης και Πολιτισμού των ΟΗΕ (UNESCO) και την καθοδήγηση του Ιδρύματος Ιστορίας, συμμετείχαν και ιστορικοί της Τουρκίας.

Οι εργασίες, οι οποίες συνεχίζονται εδώ και δύο χρόνια, άρχισαν να καρποφορούν. Το βιβλίο ιστορίας, το οποίο επιμελήθηκαν οι Κροάτες ιστορικοί πέρυσι, ήδη διδάσκεται στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης της Κροατίας. Οι Βούλγαροι ιστορικοί συνεχίζουν τις εκτεταμένες εργασίες τους για να βγάλουν από τα βιβλία ιστορίας εκφράσεις προσβλητικές κατά των γειτόνων τους. Αλλάζουν από πέρυσι τις επιθετικές εκφράσεις στα βιβλία διδασκαλίας της ιστορίας. Κατά τον ίδιο τρόπο και οι Ρουμάνοι άρχισαν να αλλάζουν τις σοβινιστικές εκφράσεις κατά των γειτόνων τους. Σειρά έχουν η Τουρκία και η Ελλάδα.

Μια προσπάθεια 55 ετών

Οι ρίζες αυτών των εργασιών φτάνουν μέχρι και το 1946. Η UNESCO κατά την πρώτη της συνεδρίαση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έφερε την αναβάθμιση της εκπαίδευσης της ιστορίας στην επικαιρότητα πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρώπης.

Αλλά παρά τα 55 χρόνια που μεσολάβησαν από τότε, μόνο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. σημείωσαν κάποια πρόοδο πάνω σε αυτό το θέμα.

Από τις αρχές του 1980 η Γερμανία, η Γαλλία και η Αγγλία πρωτοστατώντας στο θέμα και μετέπειτα όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., επαναξιολόγησαν τα διδακτικά βιβλία. Από αυτά τα βιβλία απαλείφθηκε πρωταρχικά η πατριδοκαπηλία.

Δηλαδή σημεία και εκφράσεις εξωπραγματικές, οι οποίες αφορούν καθαρά την προπαγάνδα και είναι ψευδείς εξαλείφθηκαν. Κατά το δεύτερο στάδιο άλλαξαν οι επιθετικές εκφράσεις με σεξιστικό και εθνικιστικό περιεχόμενο, μαζί με αυτές κατά των εθνικών καταγωγών. Προχώρησαν σαν να «σκάβανε λάκκο με βελόνα», αξιολογώντας κάθε λέξη ξεχωριστά. Αρνήθηκαν να μεγαλώσουν τα παιδιά των κρατών – μελών της Ε.Ε. εχθρευόμενοι ο ένας τον άλλον, έχοντας ως σκοπό ένα κοινό μέλλον.

Τώρα τα Βαλκάνια

Το Ίδρυμα Ιστορίας πριν από δύο χρόνια έφερε στην επικαιρότητα το σχέδιο «Η αναβάθμιση των διδακτικών βιβλίων ιστορίας των Βαλκανίων». Το Ίδρυμα αφού βρήκε την στήριξη πρώτα από όλα της UNESCO και κάποιων άλλων διεθνών ταμείων, άρχισε τις εργασίες της πάνω σε αυτό το σχέδιο στις 2 Απριλίου 2001. Κινητοποιήθηκε προς την επανεξέταση των βιβλίων ιστορίας για την ιστορία των Βαλκανίων κατά τον 19ο και 20ο αιώνα, αξιολογώντας ταυτόχρονα και τις εναλλακτικές προτάσεις για να ξανασυνταχθούν καλύτερα αυτά τα σημεία.

Κατά τον προγραμματισμό του 8μηνου σχεδίου, το οποίο προέβλεπε την σύνταξη διεθνών μελετών έγινε μία συνεδρίαση μεταξύ 16-17 Ιουνίου 2001 στην περιοχή Darphane. Σε αυτήν την συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι και σύμβουλοι από τις χώρες που συμπεριλάμβανε το σχέδιο, την Αλβανία, την Βουλγαρία, Κροατία, Ελλάδα, Ρουμανία και Τουρκία. Στην επιτροπή των συμβούλων προεδρεύει η Πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων καθηγήτρια Σουλέ Κουτ του Πανεπιστημίου Μπιλκί (της Κωνσταντινούπολης).

Αυτές οι εργασίες αξιολογήθηκαν στο Παμπόροβο της Βουλγαρίας μεταξύ 8-9 Σεπτεμβρίου 2001. Πραγματοποιήθηκαν εντατικές εργασίες σε αυτήν την πόλη, η οποία βρίσκεται καταμεσής σε ένα απέραντο δάσος της οροσειράς της Ροδόπης. Οι ιστορικοί, οι οποίοι συναντήθηκαν στο Παμπόροβο γνωρίζονταν ήδη μεταξύ τους.

Η επιτυχία των Κροατών

Την πρώτη μέρα της συνάντησης κατατέθηκαν οι μελέτες και αξιολογήθηκαν. Η εργασία των Κροατών ήταν αξιοσημείωτη. Οι Κροτάτες Κρεσιμίρ Ερντέλζα και Μαργκούτα Μαντούντιζ είχαν μεγάλη απήχηση στην χώρα τους με το βιβλίο ιστορίας που ετοιμάσανε και το οποίο εκδόθηκε πέρυσι για πρώτη φορά. Το βιβλίο τους άρχισε να διδάσκεται στο 32% των σχολείων της Κροατίας μέσα σε μια χρονιά. Ο Κρεσιμίρ Ερντελζά εξηγώντας αυτήν την απήχηση και το ενδιαφέρον, σημείωσε «Στο βιβλίο δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα σε ένα λόγο μακριά από εθνικισμούς και σωβινισμούς, το οποίο να αναπτύσσει μια αντικειμενική ιστορική συνείδηση. Προσπαθήσαμε να κάνουμε πραγματικότητα την άποψη «Ιστορία για την Ειρήνη» που είναι ένας από τους στόχους του Ιδρύματος Ιστορίας. Το βιβλίο μόλις εκδόθηκε, στηρίχτηκε από όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις. Αυτό υποδεικνύει την δίψα της χώρας μας για ειρήνη, η οποία ταλαιπωρήθηκε για χρόνια με τους πολέμους».

Πλέον ήρθε η «ντεμοκράζια»

Ο Καθηγητής Κωνσταντίν Γκρόζεβ, ο οποίος ηγήθηκε της Βουλγαρικής ομάδας σημείωσε ότι απαλείφθηκαν σε σημαντικό βαθμό τα διδακτικά βιβλία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που τυπώθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια.

Η Βουλγαρική ομάδα, η οποία κατέκτησε τις καρδιές ολονών με μια πειθαρχική δουλειά και την φιλοξενία τους, αξιοποίησε την ευκαιρία για ξενάγηση σε ιστορικές περιοχές της Βουλγαρίας. Κατά την διάρκεια αυτών των ξεναγήσεων είχαμε και την ευκαιρία να δούμε τα τουρκικά χωριά στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης. Αυτά, τα οποία μας διηγήθηκε η Χατιτζέ Ρούντογλου περιγράφουν περιληπτικά την κατάσταση. «Παλιότερα μας διαχώριζαν. Οι Πομάκοι και οι Τούρκοι δεν επιτρεπόταν να συνεχίζουν την εκπαίδευση τους μετά την Δ΄ τάξη δημοτικού. Μας καταπιέζανε πολύ. Τώρα πλέον ήρθε η «ντεμοκράζια» και τα πράγματα άλλαξαν και οι Βούλγαροι, οι Τούρκοι και οι Πομάκοι εκπαιδεύονται. Οι Μουσουλμάνοι και οι Χριστιανοί είναι πλέον το ίδιο. Δεν γίνονται πλέον διαχωρισμοί. Το βλέπουμε με καλοσύνη. Δεν φοβόμαστε από πάνω».

Επιπλέον οι Τούρκοι καθηγητές ιστορίας για τον τρόπο διδασκαλίας ενός μαθήματος με θέμα: «Η προσφυγιά στα Βαλκάνια» ανέπτυξαν ένα εναλλακτικό μάθημα. Κατά την ομιλία της τουρκικής πλευράς παρουσιάστηκαν και κάποιες φωτογραφίες, οι οποίες έδειξαν ότι οι Βούλγαροι και οι Τούρκοι καθηγητές Ιστορίας εκλαμβάνουν μονόπλευρα την προσφυγιά μέσα από την ιστορία. Δόθηκε η ευκαιρία να κατανοηθεί καλύτερα το γεγονός ότι χιλιάδες Πομάκοι, Βούλγαροι, Κρητικοί Μουσουλμάνοι και Τούρκοι ζήσανε μια μεγάλη τραγωδία κατά την ιστορία και ο εκπατρισμός δεν ήταν μονόπλευρος.

Αναμένεται στήριξη

Οι εργασίες λόγω του προϋπολογισμού γίνονται με περιορισμένο εύρος. Το Ίδρύμα Ιστορίας για να μπορέσει να συμπεριλάβει όλες τις χώρες των Βαλκανίων, αποκτώντας την προοπτική έκδοσης ενιαίου βιβλίου αναμένει στήριξη. Η τελική συνεδρίαση του σχεδίου «Ιστορία για την Ειρήνη» θα γίνει τον Δεκέμβριο στην Κωνσταντινούπολη.

Ν.Χ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.