Σαμμακοβι-Νεο Σιδηροχωρι: 100 χρονια απο τη σφαγη των 19 και απο τον πρωτο ξεριζωμο (+ Gallery)
Το ημερολόγιο έδειχνε 4 Σεπτεμβρίου 1915, όταν ο κύκλος της ιστορικής παρουσίας του Σαμμακοβίου στην Ανατολική Θράκη, στην επαρχία των Σαράντα Εκκλησιών, έκλεινε με έναν δραματικό τρόπο, με τη σφαγή 19 ανδρών, που κατηγορήθηκαν από τις τούρκικες αρχές για έναν φόνο που δεν είχαν διαπράξει, και με τον εκπατρισμό εκατοντάδων οικογενειών του ακμάζοντος τότε κεφαλοχωρίου. Ο δρόμος της προσφυγιάς, που εξαναγκάστηκαν να πάρουν οι Σαμμακοβίτες, οδήγησε τους περισσότερους στην τοποθεσία, όπου βρίσκεται σήμερα το Νέο Σιδηροχώρι Ροδόπης. Στη νέα τους πατρίδα πάσχισαν για να «χτίσουν» από την αρχή τις ζωές τους, με «θεμέλιο λίθο» την ανάμνηση της πατρογονικής εστίας, τη διατήρηση των παραδόσεών τους, αλλά και τη διατήρηση άσβεστης της μνήμης από τη θυσία των 19 ηρώων τους. Τα ονόματα των 19 σφαγιασθέντων αναγράφηκαν στο Ηρώο, που δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του οικισμού, και με εκδηλώσεις μνήμης, που διοργανώνονται κάθε χρόνο στις αρχές του Σεπτεμβρίου, τους αποδίδεται φόρος τιμής από τις νεότερες γενιές.
Μπορεί ο χρόνος να κύλησε κατά τη φυσική του ροή, τα έτη να έγιναν δεκαετίες και οι δεκαετίες να συμπλήρωσαν έναν ολόκληρο αιώνα, όμως οι απόγονοι των Σαμμακοβιτών της Ανατολικής Θράκης, οι σημερινοί κάτοικοι του Νέου Σιδηροχωρίου και οι απανταχού Σαμακοβίτες, ουδέποτε λησμόνησαν την πατρίδα των προγόνων τους, την ιστορία και της παραδόσεις της, τα τραγικά γεγονότα του 1915 και τις κακουχίες που ακολούθησαν. Κάτι, το οποίο απέδειξαν και φέτος, με την τέλεση της επιμνημόσυνης δέησης στο Ηρώο των 19 μαρτύρων και με τις πλούσιες και ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις του τριημέρου ανταμώματος, που έχει καθιερώσει τα τελευταία χρόνια ο Μορφωτικός Όμιλος Νέου Σιδηροχωρίου.
Το φετινό αντάμωμα, που ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή, περιλάμβανε μια ενδιαφέρουσα έκπληξη για τους συμμετέχοντες, την παρουσίαση της έκθεσης χαρτογραφικού και αρχειακού φωτογραφικού υλικού, με αναφορές στο Σαμμακόβι και στη μετεγκατάστασή του στο Νέο Σιδηροχώρι. Το υλικό της έκθεσης διέθεσε στους διοργανωτές ο Σύλλογος Εβριτών νομού Ροδόπης από την Θρακική Ψηφιακή Χαρτοθήκη του. Το βράδυ της ίδιας ημέρας ήταν αφιερωμένο στην χορευτική παράδοση των Σαμμακοβιτών, με τα ηνία να παίρνουν τα χορευτικά τμήματα, παιδικά και ενηλίκων, του Συλλόγου Γυναικών Νέου Σιδηροχωρίου. Στο γλέντι καλωσορίσματος των απανταχού Σαμμακοβιτών έλαβαν μέρος τοπικοί πολιτιστικοί σύλλογοι από την περιοχή μας.
Ενδιαφέρουσες και άκρως συγκινητικές ήταν και οι εκδηλώσεις της δεύτερης ημέρας του ανταμώματος, που μεταξύ άλλων περιλάμβανε την παρουσίαση της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου του Θόδωρου Π. Κιακίδη «ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΑΜΜΑΚΟΒΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΞ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ» από τον κ. Περικλή Κιακίδη, τον εγγονό του δημάρχου Σαμμακοβίου την περίοδο της ταραχώδους περιόδου και τον δραματικών γεγονότων. Το βράδυ του Σαββάτου παρουσιάστηκε επίσης ένα αφιέρωμα στους λυράρηδες του Σαμμακοβίου, ενώ ακολούθησε παραδοσιακό-λαϊκό γλέντι στην πλατεία του Νέου Σιδηροχωρίου.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν την Κυριακή το πρωί, με την επιμνημόσυνη δέηση στο ηρώο των 19 μαρτύρων, την ομιλία από τον κ. Κιακίδη για το ιστορικό της σφαγής και την κατάθεση στεφάνων στη μνήμη των ηρώων. Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης, κ. Παντελεήμων, που στο μήνυμά του προέτρεψε «να σχεδιάσουμε ένα αύριο αντάξιο της ιστορίας του τόπου και του γένους μας, αντάξιο της θυσίας των ηρώων, ένα αύριο καλύτερο από το σημερινό, ένα αύριο αγάπης και αξιοπρέπειας», όπως επίσης ο δήμαρχος Κομοτηνής, κ. Γιώργος Πετρίδης, που παρατήρησε ότι «οι πρόγονοι ορίζουν και τη συμπεριφορά των απογόνων σε καιρό ειρήνης, σε άλλες συνθήκες», για να επισημάνει πως «δεν είναι τυχαίο ότι το χωριό της προκοπής, το Νέο Σιδηροχώρι, έχει αυτούς τους προγόνους», και, αφορμώμενος από το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Η λειτουργία δεν τελείωσε», να υπογραμμίσει ότι «η προκοπή των ανθρώπων αυτού του χωριού σε καιρό ειρήνης ανταποδίδει τη θυσία των προγόνων τους σε καιρό άσχημο, σε καιρό πολέμου, και προδιαθέτει ότι οι απόγονοί τους θα είναι ικανοί να προκόψουν και στην ειρήνη, να θυσιαστούν και στον πόλεμο».
Το τριήμερο αντάμωμα ολοκληρώθηκε το βράδυ της Κυριακή με μια θεατροποιημένη αναπαράσταση εθίμων του Σαμμακοβίου από τις χορευτικές ομάδες του Μορφωτικού Ομίλου Ν. Σιδηροχωρίου και του Συλλόγου Εβριτών, με τη συνοδεία λύρας και παραδοσιακής ορχήστρας, με παραδοσιακούς χορούς από τοπικούς συλλόγους της Ροδόπης και με παραδοσιακό γλέντι.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
