«Η εννοια του πλησιον»

Το βασικό ερώτημα, που έθεσε αμυνόμενος ο νομικός στον Χριστό στη σημερινή Ευαγγελική περικοπή ήταν: «και τις εστί μου πλησίον»· Ο Κύριος όμως με την παραβολή του καλού Σαμαρείτη τοποθετεί την ερώτηση σ’ ένα διαφορετικό πλαίσιο. Το ερώτημα του συνομιλητού του ήταν ποιος πρέπει να θεωρείται «πλησίον».
 
Ο Χριστός μετά την παραβολή ρωτά ποιος ενήργησε ως πλησίον, στρέφει δηλαδή την προσοχή στο υποκείμενο της αγάπης·   «τις  ουν τούτων  των τριών πλησίον δοκεί σοι γεγονέναι…».  Το «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν» ήταν μία εντολή του Μωσαϊκού Νόμου για τους Ιουδαίους. Το κρίσιμο όμως σημείο, στο οποίο υπήρχαν πολλές συζητήσεις, ήταν ποιος πρέπει να θεωρείται πλησίον. Σύμφωνα με τον ιουδαϊκό Νόμο η έννοια του πλησίον ήταν συχνά συγκεχυμένη και περιορισμένη. Μερικοί  νομοδιδάσκαλοι υποστήριζαν ότι είναι παράνομο να βοηθήσεις μία εθνική γυναίκα στην οδύνη του τοκετού, διότι επρόκειτο να γεννηθεί ένας άλλος εθνικός.
 
Για τους Φαρισαίους, ο απλός αγράμματος λαός δεν εθεωρείτο «πλησίον». Οι Εσσαίοι πάλι έβλεπαν ως πλησίον μόνον όσους ανήκαν στην κοινότητά τους και κήρυτταν το μίσος κατά παντός «υιού του σκότους».
 
Ο Κύριος με την παραβολή που διηγείται ελευθερώνει την έννοια του πλησίον από συναρτήσεις γεωγραφικές, φυλετικές, θρησκευτικές. Ο ιουδαίος νομικός ζητά τα όρια της έννοιας του  πλησίον και ο Χριστός τονίζει ότι δεν υπάρχουν όρια στο χρέος της αγάπης. Ο Κύριος θέτει έμμεσα ένα ακόμη αμείλικτο ερώτημα: Ποιος έχει την ευαισθησία να κατανοεί καλύτερα το θέλημα του Θεού, να ανακαλύπτει το βαθύτερο νόημα της εντολής περί αγάπης του πλησίον; Ποιος τελικά τηρεί το Νόμο; Αυτοί που ασχολούνται επισήμως με το λειτουργικό και θρησκευτικό τυπικό, οι ιερείς και λευίται ή ένας ξένος, έξω από την ορθόδοξη ιουδαϊκή παρεμβολή, όπως ο Σαμαρείτης, που βλέπει με καθαρό μάτι και αυθόρμητη καρδιά τον συνάνθρωπό του, χωρίς θρησκευτικές και φυλετικές προκαταλήψεις; Δεν είναι αυτός που ανταποκρίνεται έμπρακτα στις ανάγκες του άγνωστου και ανώνυμου πλησίον.
 
Πλησίον είναι ο κάθε άνθρωπος που βρίσκεται σε ανάγκη, αδιακρίτως έθνους, φυλής, θρησκευτικού πιστεύω, κοινωνικής τάξεως. Εκείνο που βαρύνει είναι ο άνθρωπος ως εικόνα Θεού. Αυτό που διδάσκεται κανείς από τη σημερινή Ευαγγελική περικοπή είναι πως η αγάπη αρχίζει με μια συμμετοχή προσωπική, ενεργητική, δεν είναι ένα απλό, ευγενικό, αόριστο συναίσθημα, είναι ελεύθερη από αναζήτηση ανταλλαγμάτων, ελεύθερη από τον βραχνά της αναγνωρίσεως.                                                            

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.