Χαραλαμπος Σακονιδης «Ευτυχως οι κοινωνιες βρισκονται πιο μπροστα απο την πολιτεια, και συχνα απο τους πολιτικους»
Μπορεί το ζήτημα του διαδόχου σχήματος της ΕΠΑΘ στο Αριστοτέλειο με τους γοργούς ρυθμούς της επικαιρότητας να έχει ξεπεραστεί από την ειδησεογραφία, ωστόσο σε σημειολογικό και πραγματικό επίπεδο τα ερωτήματα που ανέδειξε -και ανέκυψαν επαγωγικά- παραμένουν επίκαιρα και βέβαια συνεχίζουν να χρήζουν απαντήσεων. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι όσο ξαφνικά και θορυβωδώς ανέκυψε το θέμα άλλο τόσο ξαφνικά και σιωπηρώς πέρασε στην τοπική «ιστορία» ως ακόμη ένα θέμα που δεν συνοδεύτηκε από τον απαραίτητο – επί της ουσίας- διάλογο.
Με τα παραπάνω ως σκεπτικό συνομιλήσαμε με τον κ. Χαράλαμπο Σακονίδη, πρόεδρο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΔΠΘ, ενός από τους ανθρώπους που “ενεπλάκησαν” στην κατάρτιση του προγράμματος σπουδών και τη λειτουργία του υπό ίδρυση τότε Διδασκαλείου, που τελικά έμεινε μόνο στα χαρτιά.
Χαράλαμπος Σακονίδης όμως…
ΠτΘ: Γνωρίζουμε ότι από την κατάργηση της ΕΠΑΘ και μετά, δεν υπήρξε διάδοχο σχήμα. Τώρα, με την αφορμή όσων διαμείβονται στην κοινωνία μαθαίνουμε ότι υπήρχε ένας «άτυπος» τομέας στο Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου το οποίο έχει 20 φοιτητές. Τι γνωρίζετε εσείς γι' αυτό το τμήμα;
Χ.Σ.: Δεν ξέρω ακριβώς πώς προέκυψε αυτή η ομάδα των ανθρώπων που παρακολουθούν μαθήματα στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Φαντάζομαι μέσα από την κανονική διαδικασία. Δηλαδή, πρόκειται για φοιτητές με καταγωγή από τη μειονότητα, οι οποίοι μέσα από τη διαδικασία των εισαγωγικών εξετάσεων επέλεξαν να είναι στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και επειδή μετά την κατάργηση της ΕΠΑΘ, το 2011, υπήρχε το ερωτηματικό με τι θα αντικατασταθεί, χωρίς να έχει παρθεί μια συγκεκριμένη απόφαση, οι άνθρωποι αυτοί έδωσαν εισαγωγικές εξετάσεις και πέρασαν στο συγκεκριμένο τμήμα, με την ποσόστωση φαντάζομαι. Δεν είμαι σίγουρος. Στη συνέχεια, παρακολούθησαν τα μαθήματα ή κάποια από αυτά, δέκα μαθήματα στην κατεύθυνση που είχε ορίσει το τμήμα του Αριστοτελείου και πήραν ή έκαναν ή παίρνουν μαθήματα που συνδέονται περισσότερο με την εκπαίδευση μειονοτήτων γενικότερα και λιγότερο με τη μειονότητα και την εκπαίδευση της Θράκης.
«Άνθρωποι που θα διδάξουν σε τόσο πολύπλοκα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, πρέπει να έχουν εξειδίκευση»
ΠτΘ: Ποια είναι η άποψή σας, σχετικά με το ότι δεν υπάρχει διάδοχο σχήμα στην ΕΠΑΘ, από το 2011, καθώς και με το ότι γίνεται απόπειρα να διευθετηθεί γραφειοκρατικά το θέμα, με την κοινωνία να είναι απούσα; Και επιπλέον ένα δεύτερο ερώτημα που θέλουμε να σας υποβάλουμε σε σχέση με την ανακοίνωση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς τώρα βγαίνει το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου να θεωρείται ότι έχει σημαντικότερη εμπειρία και υψηλότερη τεχνογνωσία;
Χ.Σ.: Σε ό,τι αφορά το σημείο των συγκεκριμένων βουλευτών που λέει ότι το Δημοκρίτειο δεν κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση, να σας πω μόνο ότι το 2014, είχε ψηφιστεί προεδρικό διάταγμα το οποίο έλεγε, ότι οι μελλοντικοί εκπαιδευτικοί που θα διδάξουν στα μειονοτικά σχολεία και που θα εξυπηρετούν το μειονοτικό πρόγραμμα θα πρέπει να εισαχθούν κανονικά σε ένα παιδαγωγικό τμήμα, όπως όλοι οι εκπαιδευτικοί σ' αυτή τη χώρα. Σ' όλο τον κόσμο για να γίνεις εκπαιδευτικός πρέπει να εισαχθείς σε ένα τμήμα εκπαίδευσης, να το τελειώσεις, να έχεις την επιστημονική κατάρτιση. Με εκείνο το προεδρικό διάταγμα λοιπόν ιδρύθηκε κατ' αρχήν το Διδασκαλείο στο Παιδαγωγικό Τμήμα της Αλεξανδρούπολης, με το σκεπτικό ότι άνθρωποι που θα διδάξουν σε τόσο πολύπλοκα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, πρέπει να έχουν εξειδίκευση. Τότε είχαμε συμφωνήσει και ως Δημοκρίτειο -και το Προεδρικό Διάταγμα αυτό έλεγε- ότι το Δημοκρίτειο θα πρέπει να κάνει την αντίστοιχη πρόταση για ένα πρόγραμμα σπουδών για το Διδασκαλείο, το οποίο κάναμε. Πέρασε από τη Σύγκλητο, συζητήθηκε, είχε την υποστήριξη όλων. Δεν είναι μόνο το Παιδαγωγικό Τμήμα στην Αλεξανδρούπολη που δουλεύει στην εκπαίδευση. Το σημαντικό με το Δημοκρίτειο είναι ότι έχει τμήματα που εργάζονται εδώ και χρόνια σ' αυτές τις κατευθύνσεις, όπως το Παρευξεινίων, το Ιστορίας Εθνολογίας, και κάνουμε διαφορετικά πράγματα.
Η λογική έλεγε, επίσης, ότι αυτό το τμήμα, το Διδασκαλείο, θα έχει δυνάμεις από όλα αυτά τα τμήματα. Δυνάμεις που θα εξειδικεύσουν και θα μορφώσουν αυτούς τους υπεύθυνους γι' αυτή ακριβώς τη λειτουργία. Αυτό σημαίνει τουρκική γλώσσα, τουρκική λογοτεχνία, άλλα θέματα γλώσσας και διδακτικής μαθημάτων, φυσική, μαθηματικά στο τουρκόφωνο πρόγραμμα κλπ. και ο τρίτος άξονας ήταν προφανώς, η ιστορία της μειονοτικής εκπαίδευσης και η Θράκη. Δεν μπορεί να έρθει κάποιος από την Πελοπόννησο και να διδάξει σ' αυτό το τοπίο, χωρίς να ξέρει την πραγματικότητα και την ιστορία αυτής της υπόθεσης. Εννοώ και κοινωνικά και πολιτικά και εκπαιδευτικά. Αυτή ήταν και η δική μας αντίληψη, γι' αυτό συμπαραταχτήκαμε και με την αντίληψη της πολιτείας τότε, ότι ναι, θέλουμε εκπαιδευτικούς που είναι επιστημονικά καταρτισμένοι, διότι για να υπηρετήσεις την εκπαίδευση αυτού του τύπου θέλεις ειδική εκπαίδευση, εξειδίκευση.
«Ένα από τα τραγικά αυτής της ιστορίας είναι ότι οδηγούμαστε σε μια λογική αντιπαράθεσης μεταξύ πανεπιστήμιων»
ΠτΘ: Η απάντηση που δόθηκε, είναι ότι το Δημοκρίτειο θα πρέπει να είναι πάρα πολύ ικανοποιημένο, αφού ανέλαβε την εξομοίωση των εκπαιδευτικών. Το Δημοκρίτειο, όπως μας είπατε, το 2014 είχε καταθέσει ένα πρόγραμμα για εξαετή φοίτηση, γιατί αποσκοπεί και στο ελληνόγλωσσο και στο τουρκόγλωσσο πρόγραμμα. Από την άλλη, αυτά τα είκοσι παιδιά που φοιτούν τώρα στο Παιδαγωγικό του Αριστοτελείου, είδαμε ότι ουσιαστικά επιμορφώνονται για το μειονοτικό σχολείο μέσα από ένα εξάμηνο. Είναι έτσι τα πράγματα;
Χ.Σ.: Είναι δέκα μαθήματα, τα οποία παρέχονται στους φοιτητές, σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών που βλέπω και από τις συζητήσεις που κάνουμε με συναδέλφους του τμήματος.
Ένα από τα τραγικά αυτής της ιστορίας είναι ότι οδηγούμαστε, κατά την άποψή μου, σε μια λογική αντιπαράθεσης μεταξύ πανεπιστημίων και αυτή είναι πολύ κακή λογική. Δεν αντιπαρατιθέμεθα με κανέναν, δεν είναι θέμα ποιος θα πάρει ποιους. Όλο το ζήτημα είναι θέμα λογικής και επιστημονικής στήριξης με σοβαρά τεκμήρια. Με τους συναδέλφους τμημάτων άλλων πανεπιστημίων συνεργαζόμαστε, συζητάμε και θα το κάνουμε ούτως ή άλλως και στο μέλλον.
Σ' ό,τι αφορά το πρώτο που είπατε, ότι η επιμόρφωση έρχεται στο Δημοκρίτειο και είναι μια σωστή κίνηση, κατά τη γνώμη μου, αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε στον εαυτό μας, στη δουλειά μας, αλλά και στην κοινωνία, να διεκδικήσουμε την εκπαίδευση των ανθρώπων που είναι εδώ. Το δε επιχείρημα να μετακινηθούν εκτός Θράκης, είναι τελείως έωλο και δεν καταλαβαίνω γιατί χρησιμοποιείται. Υποψιάζομαι, γιατί θέλουν κάποιοι να μετακινηθούν αυτές οι κοινωνικές ομάδες εκτός Θράκη, όμως στην ουσία λένε σ' αυτές “πηγαίνετε εκεί να σπουδάσετε και πληρώστε”. Θέλω να δω ποια θα είναι η κινητικότητα που θα υπάρξει από αυτές τις ομάδες που θέλουμε να βγουν έξω από τις κλειστές τους κοινωνίες, οι οποίες και θα στείλουν τα παιδιά τους εκεί να σπουδάσουν. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχει μια πολιτική διάσταση και έχει και πολλές άλλες από πίσω αλλά δεν μπορώ να τεκμηριώσω κάτι τέτοιο. Εμείς νομίζω ότι πρέπει να μείνουμε στο επιστημονικό θέμα και στο θέμα της κοινωνίας μας.
Δουλεύουμε χρόνια εδώ και δικαιούμαστε να έχουμε τη δυνατότητα να στηρίξουμε αυτούς τους ανθρώπους και αυτό θα κάνουμε με την εξομοίωση. Έχουμε αυτή τη στιγμή 60 εκπαιδευτικούς από τη μειονότητα. Αρκετοί από αυτούς ήδη είναι στην εκπαίδευση, δουλεύουν στα μειονοτικά και οι υπόλοιποι είναι οι «αδιόριστοι» της ΕΠΑΘ. Αυτό είναι κατάρτιση, δηλαδή στην πορεία της δουλειάς σου καταρτίζεσαι περαιτέρω για να ενημερώνεσαι από τα νέα δεδομένα και σωστά γίνεται αυτό.
ΠτΘ: Επειδή εμείς ζούμε τις Σχολές του ΔΠΘ στην πόλη μας και πραγματικά είναι πολυδιάστατη η δράση τους, μας ξαφνιάζει που το Δημοκρίτειο δεν πρωταγωνιστεί. Έχουμε μειονοτικούς φοιτητές που μένουν στον τόπο, κατ΄ αναλογία με τους χριστιανούς φοιτητές που πλήττονται οικονομικά και προτιμούν να σπουδάσουν στον τόπο τον οποίο ζουν. Παρόλα αυτά κάποιοι ισχυρίζονται ότι υπάρχει από πλευράς τον συμπολιτών μας μουσουλμάνων μια επιφυλακτική στάση απέναντι στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο…
Χ.Σ.: Χαίρομαι πολύ που ακούω τη συμπόρευση του κοινωνικού περίγυρου με το Δημοκρίτειο. Τα τμήματα, το Δημοκρίτειο και οι άνθρωποί του είναι χρόνια εδώ, πολεμούν σε πολλά επίπεδα με τις δυσκολίες που έχουμε σε όλη τη χώρα. Άρα, το να υπάρχει αυτή η κατανόηση και η αναγνώριση, εμένα με χαροποιεί.
Όσον αφορά τους φοιτητές που είναι εδώ και χρόνια στα τμήματα του Δημοκριτείου, στο Παιδαγωγικό έχουμε κάθε χρονιά, εδώ και πάνω από 15 χρόνια, 5-12 φοιτητές που ήταν από τη μειονότητα και στα δύο τμήματα. Αυτό σημαίνει ότι έχει διαμορφωθεί μια κοινότητα ανθρώπων οι οποίοι είναι εκπαιδευμένοι εδώ. Εγώ θεωρώ ότι το τμήμα το δικό μας και σίγουρα και άλλα τμήματα, έχουν από τη μειονότητα πάνω από 300 ανθρώπους που τους έχουν δώσει πτυχίο, που τους έχουν στηρίξει και είναι οι υπεύθυνοι της κατάρτισής τους στο χώρο της εκπαίδευσης. Εδώ και 2-3 χρόνια ζουν από κοντά την καθημερινή πραγματικότητα του μειονοτικού σχολείου και θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να κάνει κάποιος μια επαφή με αυτούς τους ανθρώπους, να τους ακούσει τι έχουν να πουν από την εμπειρία τους. Έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε τι θα πουν αυτοί οι άνθρωποι, και το μήνυμα πρέπει να είναι ότι η φροντίδα, ο σεβασμός και η επιθυμία να τους έχουμε είναι δεδομένα. Στα προγράμματα παρέμβασης χρόνια ολόκληρα το Δημοκρίτειο είναι παρόν.
Άκουσα ότι υπάρχει μια επιφυλακτικότητα έναντι του Δημοκριτείου. Αυτό μπορεί να είναι αίσθηση, κατανόηση και όχι η τεκμηριωμένη θέση που μπορώ να υποστηρίξω δημόσια. Η δική μου κατανόηση λοιπόν είναι ότι ορισμένοι δεν θέλουν έναν οργανισμό, έναν θεσμό, μια πραγματικότητα που θα δώσει τη δυνατότητα σε κάποιους να ξεφύγουν από έναν κλοιό που οι πρώτοι θέλουν να ελέγξουν. Ευτυχώς όμως οι κοινωνίες βρίσκονται πιο μπροστά από την πολιτεία, και συχνά από τους πολιτικούς.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
