Απο την Αρχαια Αγορα στην «αγορα» των γεματων καφετεριων
Εκτενείς πολιτικές συζητήσεις, με χιούμορ και σαρκαστικά σχόλια, με διαφωνίες, ίσως και αψιμαχίες για το κρίσιμο δίλημμα… αλλά και με σύντομες παύσεις για μια γουλιά καφέ ή για ένα «στην υγειά μας» πάνω από τα μπουκάλια της μπύρας ή από τα ποτήρια με τα ποτά. Κάπως έτσι κύλησαν για χιλιάδες Έλληνες, αλλά και για πολλούς Κομοτηναίους, οι ημέρες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από το δημοψήφισμα της Κυριακής. Είναι κοινή διαπίστωση ότι σε όλη τη διάρκεια της δοκιμασίας, που ακολούθησε του κλεισίματος των τραπεζών και της τεταμένης ατμόσφαιρας στο εντόπιο πολιτικό σκηνικό και στο πεδίο των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, ένας από τους ελάχιστους κλάδους επιχειρήσεων που είτε δεν επηρεάστηκε καθόλου, είτε μετράει πολύ μικρές απώλειες, είναι ο κλάδος των καφενείων και των καφετεριών. Άνθρωποι κάθε ηλικίας, μολονότι έντονα προβληματισμένοι με τα όσα παρακολουθούν να εκτυλίσσονται στη χώρα, παραμένουν πιστοί στην αγαπημένη καθημερινή τους συνήθεια. Μια εκδοχή, που επιχειρεί να ερμηνεύσει τη -φαινομενικά παράδοξη- εικόνα των γεμάτων καφετεριών, είναι ότι το 1,5 , τα 2 ή τα 2,5 ευρώ, που κοστίζει ένας καφές, δε συνιστούν ένα απαγορευτικό έξοδο, ακόμα και στις σημερινές ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες.
Μία δεύτερη ερμηνεία είναι αυτή που θέλει τους πολίτες να αντιμετωπίζουν την έξοδο για καφέ ή για ποτό ως μία διέξοδο αποφόρτισης από τη δύσκολη καθημερινότητα. Υπάρχει, βέβαια, και μια τρίτη προσέγγιση, εκείνη που ορίζει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά ως σύμφυτη με τη νοοτροπία και την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα και κατατείνει στο ότι ποτέ δεν πρόκειται να αλλάξει.
Ο «ΠτΘ» κατέγραψε τις εντυπώσεις ανθρώπων, που εξυπηρετούν καθημερινά εκατοντάδες θαμώνες στις καφετέριες της πόλης και κάνουν αναπόφευκτα τις δικές τους σφυγμομετρήσεις και αξιολογήσεις επί του παραπάνω φαινομένου. Κοινός τόπος στις διαπιστώσεις τους είναι ότι οι εξελίξεις του τελευταίου δεκαημέρου πολύ λίγο επηρέασαν την κίνηση στις καφετέριες, αλλά ανέτρεψαν εντελώς την ατζέντα των συζητήσεων ανάμεσα στις παρέες.
Ασσούντα Πετρίδου «Η κρίση υπάρχει τα τελευταία πέντε χρόνια και δεν πιστεύω ότι τώρα έχει αλλάξει κάτι»
«Πτώση στην κίνηση υπάρχει», παρατηρεί η κ. Ασσούντα Πετρίδου, υπεύθυνη του καφενείου «Αλλόκοτο», αποδίδοντας όμως αυτήν στην επιστροφή των φοιτητών στις ιδιαίτερες πατρίδες τους και στην άνοδο του υδράργυρου, που ωθεί όλο και περισσότερους συμπολίτες μας στις παραλίες. Ωστόσο, η κ. Πετρίδου δε διαβλέπει κάποια ιδιαίτερη διαφοροποίηση σε σύγκριση με το προηγούμενο διάστημα, σημειώνοντας με νόημα ότι «η κρίση υπάρχει τα τελευταία πέντε χρόνια και δεν πιστεύω ότι τώρα έχει αλλάξει κάτι». «Και τα 60 ευρώ που μπορούν να βγάζουν οι πολίτες από την τράπεζα», συμπληρώνει, «είναι αρκετά χρήματα για να μπορέσουν να έρθουν και για καφέ. Δεν τους έχει επηρεάσει αυτό, ώστε να σταματήσουν τον καφέ τους. Αυτοί που θα βγουν να πιουν τον καφέ, θα το κάνουν, δε θα σταματήσουν».
«Ο καφές πάντα αποτελούσε μία διέξοδο για τα καθημερινά προβλήματα του Έλληνα»
Από τη συναναστροφή της με τους θαμώνες του «Αλλόκοτου», η κ. Πετρίδου διαπιστώνει ότι η αντίδραση του κόσμου στις εξελίξεις δεν έχει μια κοινή συνισταμένη. «Υπάρχουν οι πάρα πολλοί αγχωμένοι, αλλά υπάρχουν κι εκείνοι που το έχουν διακωμωδήσει, αφού το χιούμορ δεν έχει σταματήσει στον Έλληνα, παρόλα αυτά που συμβαίνουν», μας εξηγεί. «Δηλαδή δεν υπάρχει μια μέση κατάσταση», προσθέτει, «υπάρχει το “αχ, θα κλείσουν τα μαγαζιά μας τη Δευτέρα” και υπάρχουν κι οι άλλοι, που ψήφισαν το «όχι» και θα κρατήσουν το χιούμορ τους». Και οι δύο κατηγορίες, όμως, επιμένουν να ξεδιπλώνουν τις σκέψεις και τις αγωνίες τους, με φόντο ένα ποτήρι ή ένα φλιτζάνι καφέ. «Ο καφές πάντα αποτελούσε μία διέξοδο για τα καθημερινά προβλήματα του Έλληνα», παρατηρεί η κ. Πετρίδου, «απλά τώρα η κρίση και το δημοψήφισμα και τα Eurogroup είναι τα βασικά θέματα συζήτησης».
Τέλος, η κ. Πετρίδου επικεντρώνει και στον παράγοντα του κόστους, που εν προκειμένω, αντίθετα με άλλα προϊόντα, δεν είναι απαγορευτικό για την κατανάλωση. «Εμείς από όταν ανοίξαμε, το 2011, κινούμασταν με βάση τα δεδομένα της κρίσης», σημειώνει, «δηλαδή με τι θα μπορούσε να δώσει ο κόσμος για έναν καφέ ή για μια μπύρα».
Στέλιος Γκουτάκος «Ο κόσμος είναι μουδιασμένος λόγω των εξελίξεων και επειδή δεν έχει ρευστό να κινηθεί, επιλέγει πλέον πού θα ξοδέψει τα χρήματά του»
Μια πτώση στην κίνηση, αλλά σε έναν βαθμό αναμενόμενη, διαπιστώνει και ο κ. Στέλιος Γκουτάκος, ιδιοκτήτης του «Kaffeine» στον πεζόδρομο της Βενιζέλου. Υπενθυμίζει, βέβαια, ότι την εβδομάδα, που μας πέρασε, αφενός αποχώρησε από την Κομοτηνή ένας μεγάλος όγκος φοιτητών, αφετέρου πήραν την ανιούσα οι θερμοκρασίες, σπρώχνοντας πολύ κόσμο προς τη θάλασσα. Η χρονική σύμπτωση των δύο παραπάνω με τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα ως προς τους λόγους, που περιορίζουν την κίνηση, εκείνο όμως που διαφαίνεται ξεκάθαρα είναι το «μούδιασμα» του κόσμου, που αντικατοπτρίζεται και στην κατανάλωση που κάνει. Η κατανάλωση είναι λιγότερη από ό,τι πριν, σύμφωνα με τον κ. Γκουτάκο, κυρίως στις βραδινές εξόδους και σε ό,τι έχει να κάνει με τα ποτά. «Ο κόσμος είναι μουδιασμένος λόγω των εξελίξεων», παρατηρεί ο ιδιοκτήτης του «Kaffeine», «και επειδή δεν έχει ρευστό να κινηθεί, επιλέγει πλέον πού θα ξοδέψει τα χρήματά του». «Ο καφές και το ποτό δεν ανήκουν στις βασικές προτεραιότητές του», προσθέτει, «οπότε και η πτώση είναι αναμενόμενη».
«Οι πολίτες είναι πολύ προβληματισμένοι και περιμένουν να υπάρξει κάποια εξέλιξη, για να σταματήσει η αναμονή και η αβεβαιότητα»
Διαπιστώνοντας, τέλος, ότι οι τρέχουσες εξελίξεις σχεδόν μονοπωλούν τις συζητήσεις ανάμεσα στους θαμώνες, εκφράζει την εκτίμηση ότι οι τελευταίοι έχουν ανάγκη να υπάρξει μια εξέλιξη και να τελειώσει η αναμονή. «Δεν τους έχει πάρει από κάτω», παρατηρεί, «αλλά είναι πολύ προβληματισμένοι και περιμένουν να υπάρξει κάποια εξέλιξη». «Ό, τι και να γίνει», συμπληρώνει, «αρκεί να σταματήσει αυτή η κατάσταση της αναμονής και της αβεβαιότητας».
Σωτήρης Λ. «Δε θα μας αλλάξει τίποτα, ακόμα και στη χρεοκοπία να φτάσουμε»
Ο Σωτήρης Λ. εργάζεται στο καφέ Square, στην κεντρική πλατεία της Κομοτηνής, και συγχρωτίζεται καθημερινά με πολύ κόσμο, που στη διάρκεια του τελευταίου δεκαημέρου δεν έχει μειωθεί αριθμητικά, πέραν της αναμενόμενης αποχώρησης των φοιτητών. Ο ίδιος υποστηρίζει την άποψη πως ο καφές και το ποτό είναι σύμφυτα με τη νοοτροπία του Έλληνα, η οποία δεν αλλάζει παρά τη διαφοροποίηση των συνθηκών. «Δεν είδα διαφορά αυτές τις μέρες, που εξελίσσεται το πολιτικό θέμα», σημειώνει, «έτσι ήμασταν, έτσι είμαστε και έτσι θα είμαστε, γιατί έτσι μάθαμε». «Δε θα μας αλλάξει τίποτα, ακόμα και στη χρεοκοπία να φτάσουμε», επισημαίνει. «Περίμενα ότι μετά από όλο αυτό, ο κόσμος θα φοβόταν και θα «κλειδωνόταν» μέσα στο σπίτι», σχολιάζει, για να κατατείνει όμως στη διαπίστωση ότι «μάλλον ζουν πιο πολύ το παρόν και κινούνται, πιστεύω, σε μια λογική ότι με αυτά που έχω καλύτερα να πιω έναν καφέ και αύριο θα ξημερώσει καινούργια μέρα και θα δούμε». Δεν αποκλείει, τέλος, η συμπεριφορά αυτή να υπαγορεύεται και από την ψυχολογική πίεση, με το σκεπτικό δηλαδή «ας πιούμε και έναν καφέ να ξεχαστούμε».
Γιώργος Κουκαλιώτης «Και να χρεοκοπήσουμε ακόμα, δε θα επηρεαστεί ο καφές, γιατί είναι στη νοοτροπία του Έλληνα»
«Τα τελευταία πράγματα που θα κόψει ο Έλληνας είναι, νομίζω, ο καφές, το ποτό και η έξοδός του», τονίζει με έμφαση ο ιδιοκτήτης του καφέ-μπαρ «ΟΧΤΩ», κ. Γιώργος Κουκαλιώτης, ενώ συνηγορεί στην εκτίμηση ότι η αναστάτωση, που προκάλεσαν τα γεγονότα του τελευταίου δεκαημέρου, δεν αντανακλάται στην κίνηση, που υπάρχει σε καφετέριες της πόλης και ειδικότερα στο «ΟΧΤΩ». «Και να χρεοκοπήσουμε ακόμα, δε θα επηρεαστεί ο καφές», σημειώνει χαρακτηριστικά, «γιατί είναι στη νοοτροπία του Έλληνα». «Ο καφές είναι ιδεολογία στην Ελλάδα», συνεχίζει, «και ίσως όχι μόνο στην Ελλάδα, γιατί όλοι οι λαοί της Μεσογείου κάπως έτσι συμπεριφέρονται. Στον καφέ τους θα κουβεντιάσουν, στον καφέ θα κάνουν μια πολιτική συζήτηση. Από τη μια είναι η ξεκούρασή μας, αλλά δουλεύουμε κιόλας στον καφέ. Ένα επαγγελματικό μίτινγκ να θέλουμε να κάνουμε, πάμε σε ένα μαγαζί, πίνουμε καφέ και συζητάμε. Οπότε δε νομίζω ότι θα αλλάξει κάτι σε αυτόν τον τομέα».
«Οι περισσότεροι κουράστηκαν και θέλουν μια λύση άμεσα, όποια και να είναι»
Από τις συζητήσεις και τα μηνύματα της τελευταίας εβδομάδας, το βασικό στοιχείο που κράτησε και ξεχωρίζει ως θετικό είναι ότι «επιτέλους έχουμε αποκτήσει πολιτική συνείδηση και γίνονται πολιτικές κουβέντες ακόμη και στον καφέ». «Αυτό είναι το θετικό, που έχει δημιουργήσει η κρίση», παρατηρεί, «ότι ο κόσμος ασχολείται περισσότερο από ό,τι παλιότερα με όλα αυτά, που συμβαίνουν στην πολιτική σκηνή». Από εκεί κι ύστερα, διαπιστώνει πως οι πολίτες έχει κουραστεί πλέον από την αβεβαιότητα, που επισείει η μη εξεύρεση λύσης στο πεδίο της διαπραγμάτευσης. «Πιστεύω-και δεν ξέρω κι αν ήταν αυτός ο σκοπός της τόσο μεγάλης περιόδου, που μεσολαβεί μέχρι τη συμφωνία-», σημειώνει, «ότι οι περισσότεροι κουράστηκαν και θέλουν μια λύση άμεσα, όποια και να είναι». «Ας είναι και δραχμή, δεν μας απασχολεί πλέον», σχολιάζει, «θέλουμε να τελειώνουμε με αυτό το «παρατράγουδο», γιατί η αβεβαιότητα είναι το χειρότερο που μπορείς να κάνεις σε μια οικονομία και σε μια αγορά». «Οι περισσότεροι είναι κουρασμένοι πια, αυτή είναι η εικόνα που επικρατεί», καταλήγει, «το “κάντε ό,τι είναι να κάνετε, για να δούμε κι εμείς τι θα κάνουμε”».
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
