Η επισκεψη της Κλειως

Μύθος 8: Αν κυβερνούσε ο Βενιζέλος, η Καταστροφή δεν θα συνέβαινε

Είναι κάτι που δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε. Οι πιθανότητες επιτυχίας της Εκστρατείας ήταν ούτως ή άλλως δύσκολες. Αυτό που μπορούμε να συμπαιράνουμε με ασφάλεια είναι ότι αν ο Βενιζέλος κυβερνούσε τη χώρα και δεν είχε συμβεί η επάνοδος του βασιλέως Κωνσταντίνου, τον οποίον δεν ήθελαν οι Σύμμαχοι, η Καταστροφή δεν θα ήταν, πιθανότατα, τέτοιου μεγέθους, αφού ο Βενιζέλος ήταν άριστος διπλωμάτης και οι σχέσεις με τους Ευρωπαίους δεν θα είχαν διαταραχθεί σε τέτοιον βαθμό.

Μύθος 9: Ο Βενιζέλος «μάγεψε» κυριολεκτικά τους Ευρωπαίους εταίρους του στο Παρίσι το 1919, με αποτέλεσμα αυτοί να του κάνουν όλα τα χατίρια

Λέγεται συχνά πως ο Βενιζέλος «μάγεψε» τον Αμερικανό Πρόεδρο Ουίλσον και τον έστρεψε υπέρ των ελληνικών διεκδικήσεων στο Παρίσι, μιλώντας του για την Κοινωνία των Εθνών. Η αλήθεια είναι όμως ότι ο Βενιζέλος, ο οποίος πράγματι μίλησε για την Κοινωνία των Εθνών στον Ουίλσον, το έκανε διότι απλούστατα εμφορούνταν και αυτός από το ίδιο όραμα και όχι για να μαγέψει τον Ουίλσον. Ο Βενιζέλος ήξερε τι και πώς να διεκδικήσει με ρεαλισμό, ήταν σε θέση να κάνει θυσίες και ήταν εξαιρετικά εργατικός. Σε αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να αποδοθεί η επιτυχημένη παρουσία της Ελλάδας στο συνέδριο των Παρισίων και όχι σε κάποιου είδους «μαγεία».

Μύθος 10: Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ο Βενιζέλος μπορούσε να μη δεχτεί την παραχώρηση της Ανατολικής Θράκης, εφόσον ο στρατός μας εκεί δεν είχε ηττηθεί

Δεν ήταν δυνατόν να είχε κρατηθεί η Ανατολική Θράκη ακόμη κι αν οι ελληνικές δυνάμεις εκεί δεν είχαν ηττηθεί, παρόλο που υπήρχαν δυνάμεις των Συμμάχων. Οι Σύμμαχοι δεν θα υποστήριζαν ποτέ μία τέτοια ενέργεια, και ο Βενιζέλος, με τόσους πρόσφυγες να κατακλύζουν τη χώρα, ανέμενε οικονομική αρωγή από τους Συμμάχους για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα. Δεν μπορούσε, κατά συνέπεια, να απαιτήσει κι άλλα εδάφη από τους Συμμάχους, όταν μάλιστα είχε προηγηθεί μία μεγάλη στρατιωτική ήττα. Και δεν είναι φυσικά δυνατόν να είναι αλήθεια το γεγονός ότι ένας άντρας με, ομολογουμένως, τεράστιο διπλωματικό ταλέντο, όπως ο Βενιζέλος, δεν γνώριζε πότε μπορούσε να απαιτήσει κάτι παραπάνω από τους Συμμάχους του και πότε όχι…

Μύθος 11: Ο ύπατος αρμοστής Σμύρνης Αριστείδης Στεργιάδης ήταν προδότης

Ο αρμοστής Αριστείδης Στεργιάδης είναι το πλέον αμφιλεγόμενο πρόσωπο της Σμύρνης. Ήταν προσωπικός φίλος του Ελευθερίου Βενιζέλου και κατηγορήθηκε ότι μεροληπτούσε υπέρ των μουσουλμάνων κατοίκων της πόλης εις βάρος των Ελλήνων.

Όταν εμείς οι σημερινοί Έλληνες κατηγορούμε τον Στεργιάδη, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και ο ίδιος ο Βενιζέλος ήταν τοποθετημένος υπέρ των μειονοτήτων καθώς και οπαδός του διεθνούς δικαίου. Οι ξένοι καιροφυλακτούσαν να αποσύρουν τη στήριξή τους, αν γινόταν κάποια παραβίαση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, όπως ακριβώς γινόταν στη Σμύρνη και τη Μικρά Ασία, δηλαδή όταν αυτή βρισκόταν υπό την εξουσία των Νεοτούρκων. Ο Βενιζέλος δεν ήθελε επομένως να δώσει αφορμές για παράπονα κακοδιοίκησης και μεροληψίες υπέρ των Ελλήνων. Ας μην ξεχνάμε ότι είχε χρησιμοποιήσει και μουσουλμάνους Τουρκοκρητικούς σε διοικητικές θέσεις πολλάκις. Ο Στεργιάδης ακολουθούσε επομένως απλά τις εντολές του Βενιζέλου.

Είναι αλήθεια ότι ο Στεργιάδης είχε κάκιστες σχέσεις με τον Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο, κυρίως επειδή είχε διακόψει όλες τις επιχορηγήσεις προς τη Μητρόπολη Σμύρνης. Ο ίδιος ο Βενιζέλος όμως του ζήτησε να παραμείνει στο πόστο του μετά από την ήττα του στις εκλογές, όπως και έκανε. Έστειλε πράγματι όλα τα αρχεία του κράτους στην Ελλάδα, δεν ήταν όμως ο πρώτος, αλλά ο τελευταίος κρατικός αξιωματούχος που εγκατέλειψε την περιοχή. Συμπερασματικά, η κατηγορία ότι ήταν προδότης ήταν μάλλον άδικη.

Μύθος 12: Η Μικρασιατική Καταστροφή δεν συνιστά  γενοκτονία από πλευράς των Τούρκων, ήταν απλά βιαιοπραγίες κατά των Ελλήνων στο πλαίσιο του πολέμου

Φυσικά και συνιστά γενοκτονία, αφού οι ενέργειες του τουρκικού κράτους κατά των χριστιανικών μειονοτήτων ήταν ήδη από την Επανάσταση των Νεοτούρκων, το 1908, εχθρικές προς αυτές. Εφόσον έγιναν μαζικές εθνοτικές εκκαθαρίσεις, υποχρεωτικές στρατεύσεις στα φονικά τάγματα εργασίας και σφαγές των αλλόδοξων στη Μικρά Ασία, μπορούμε φυσικά να μιλάμε για γενοκτονική πρόθεση εκ μέρους των Τούρκων. 

Από την άλλη, και οι Έλληνες διέπραξαν, φυσικά, βιαιοπραγίες εις βάρος αμάχων μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Αυτές ήταν όμως μεμονωμένες ενέργειες κάποιων φανατικών και πάντοτε καταδικάζονταν από τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και την κυβέρνηση. Ο πόλεμος των Ελλήνων εκεί, όπως κατήγγειλε και το ΚΚΕ τότε αδίκως, δεν ήταν ιμπεριαλιστικός, αλλά αλυτρωτικός.

Μύθος 13: Ο Βενιζέλος μπορούσε και δεν έπρεπε να είχε προκηρύξει τις εκλογές του 1920, αφού επιπλέον ήξερε ότι θα τις έχανε, σύμφωνα με μία θεωρία

Εννοείται πως ο Βενιζέλος δεν γνώριζε ότι θα έχανε τις εκλογές! Και φυσικά, δεν επέλεξε να τις κάνει προκειμένου να φορτώσει την ευθύνη της ήττας στους Αντιβενιζελικούς! Αν ήταν σίγουρος πως η Μικρασιατική Εκστρατεία θα κατέληγε σε φιάσκο, τότε γιατί να επιλέξει να στείλει στρατό εκεί και να διεκδικήσει την περιοχή; Ο Βενιζέλος όμως δεν μπορούσε να μην προκηρύξει εκλογές, αφού ο πόλεμος ουσιαστικά είχε λήξει με την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών –άλλο αν αυτή έμεινε τελικά ανεφάρμοστη. 

Από την άλλη, η Κατάσταση Εκτάκτου Ανάγκης που είχε κηρυχθεί σε όλες τις χώρες με την εμπλοκή τους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε λήξει το 1919. Δεν ήταν λοιπόν δυνατόν ο Βενιζέλος να παρατείνει δικτατορικά την εξουσία του και να μην προκηρύξει εκλογές. Πάνω απ’ όλα ο Βενιζέλος ήταν οπαδός του Κοινοβουλευτισμού. Και μέχρι τότε είχε καταφέρει για την Ελλάδα πραγματικά το ακατόρθωτο, πράγματα που δεν πίστευε κανένας ότι θα μπορούσαν να συμβούν το 1910, όταν ανέβηκε στην εξουσία. Έκανε επομένως τις εκλογές, πιστεύοντας πραγματικά ότι θα τις κέρδιζε.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.