Η δημοκρατια της συναινεσης

Γνώμη

Άκουγα προχθές σε μια εκπομπή της ΕΡΤ έναν σώφρων κύριο να ευαγγελίζεται ότι η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα που θα μπορούσαμε να έχουμε. Δεν θα διαφωνήσω καθόλου μαζί του.

Πράγματι η δημοκρατία στην ολότητά της είναι το καλύτερο πολίτευμα. Η λέξη κλειδί είναι η ολότητα, καθώς σε αυτή την χώρα οι εκλεγμένοι άρχοντές θυμούνται την δημοκρατία κανένα εξάμηνο πριν τις εκλογές κι από την επομένη της νίκη τους την ξεχνούν.

Στην δημοκρατία όμως αυτό που έχει αξία δεν είναι η εκλογική νίκη αλλά η επόμενη μέρα. Η μέρα της συναίνεσης και ειδικά εκεί όπου δεν υπάρχει ξεκάθαρος νικητής (ελέω του εκλογικού συστήματος) και θα πρέπει όλοι να συνεργαστούν.

Συναίνεση, λοιπόν μια λέξη αρχαία, από το ρήμα συναινώ, που είναι βέβαια σύνθετο, από το συν και το αινώ, που θα πει υμνώ κι θα μπορούσαμε να πούμε ότι όσοι συναινούν υμνούν όλοι μαζί κάτι∙ τι άραγε; Βέβαια, στην πραγματικότητα συναινώ σημαίνει «συγκατατίθεμαι, συμφωνώ», αν και στην αρχαιότητα υπήρχε επίσης η σημασία «παραχωρώ» — μερικοί θα έλεγαν ότι υπάρχει ακόμα – με την έννοια της παραχώρησης ενός μεριδίου της εξουσίας.

Τη συναίνεση όμως θα την όριζα ως συμφωνία των εμπλεκόμενων για μια από κοινού υπέρβαση τού πολιτικού/εκλογικού κόστους, ήτοι ως ανάληψη της ευθύνης να εφαρμοσθούν επιτέλους φανερά σωστές λύσεις, για τον δύσμοιρο του τόπο. Οι νικητές και οι ηττημένοι έχουν την πρώτη τους μεγάλη ευκαιρία να δείξουν στον λαό ότι και θέλουν και μπορούν να εισαγάγουν ένα άλλο πολιτικό ήθος και μια άλλη πολιτική πρακτική από την συνηθισμένη και ειδικότερα να κάνουν πράξη την δημοκρατία σε όλο το εύρος της.

Μάλλον ευσεβής πόθοι, καθώς στην χώρα μας επικρατεί η ρήση ενός ισραηλινού διπλωμάτη ότι: «Συναίνεση σημαίνει ότι όλοι συμφωνούν να δηλώσουν ομαδικά αυτό που κανένας δεν πιστεύει ατομικά».

Δυστυχώς κάπως έτσι γεννιέται ο πολιτικός αμοραλισμός. Που απλά σημαίνει ότι ο κάθε νικητής είναι ο αδιάφορος για την ηθική, είναι αυτός που δεν θέτει θέμα διαφοράς του «καλού» από το «κακό», δηλαδή αρνείται να διακρίνει το ηθικό από το ανήθικο κι το μόνο που του απομένει είναι ο εγωκεντρισμός που προκαλεί η νίκη του.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο του γεννιέται και η ανάγκη να «κάτσω στην καρέκλα» που με την σειρά της γεννά μια σειρά από εκπτώσεις ή καλύτερα διευρύνσεις των εννοιών «καλού – κακού» που οδηγούν σε προσχηματικές συμπεριφορές, σε άμβλυνση των κριτηρίων κάθε έννοιας και στην σχεδόν αυτόματη γένεση της αναξιοκρατίας. Δηλαδή η δημοκρατία πάει περίπατο κι στην θέση της ενδημεί ο απολυταρχικός τρόπος διοίκησης που γεννά με την  σειρά του το αίσθημα του «ηγεμόνα», του «απόλυτου άρχοντα» του τόπου.

Με απλά λόγια χάνεται η διάκριση «καλού» και «κακού», ηθικού και ανήθικου κι ο εγωκεντρισμός αναδεικνύεται σε πρότυπο βίου. Κάπως έτσι επέρχεται η σήψη της κοινωνίας και το τέλος κάθε έννοιας κοινωνικής συνοχής. Κάπως έτσι η κοινωνία οδηγείται σε παρακμή όπου είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις το προσωπείο από το πρόσωπο, το πραγματικό από το ψεύτικο κι εν τέλει χειροκροτείς ανεπαρκείς άτομα ως ηγέτες προϊόντα συμβιβασμών και εξισορροπήσεων.

Τι μένει λοιπόν να πράξουν οι εκλεγμένοι αν δεν θέλουν να αποδομήσουν τους εαυτούς τους και την κοινωνία; Να κάνουν πράξη στην ολότητά της την δημοκρατία κι να συναινέσουν σε συνεργασίες με μόνο στόχο να υμνήσουν εκείνες τις πολιτικές επιλογές (απ’ όπου κι αν προέρχονται) που θα προάγουν και θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη του τόπου.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.