Επενδυσεις σε μεγαλης κλιμακας μοναδα αποθηκευσης ενεργειας απο ΑΠΕ με τεχνολογια Η2 αντι χρυσωρυχειων

Πολλές αναλύσεις υποδεικνύουν ότι το υδρογόνο μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενεργειακή μετάβαση

Είναι η εξόρυξη χρυσού μια από τις σημαντικότερες επενδύσεις στην περιοχή Ροδόπης/ Έβρου με θετική συνεισφορά στην οικονομία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής, η πλειοψηφία των κατοίκων λέμε ΟΧΙ.  Ένα επενδυτικό πρότζεκτ είναι κοινωνικά αποδεκτό όταν βελτιώνεται η ευημερία κάθε μέλους της κοινωνίας, ή όταν βελτιώνεται η ευημερία ορισμένων μελών της κοινωνίας, χωρίς να χειροτερεύει η θέση κάποιων άλλων. 

Με οικονομικούς όρους, ένα επενδυτικό πρότζεκτ θεωρείται κοινωνικά αποδεκτό όταν δημιουργείται καθαρό οικονομικό όφελος μεγαλύτερο από το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος (Pareto). Η μεταλλευτική βιομηχανία χρυσού έχει μια μακρά καταγραφή στην απειλή φυσικών περιοχών, ακόμη και εκείνων που επισήμως θεωρούνται υπό προστασία. Τα μεταλλεία χρυσού εξ αντικειμένου είναι  μια σημαντική απειλή για την υγεία, τη βιοποικιλότητα, τα παρθένα δάση, το υπέδαφος, τα νερά και τη θάλασσα.  Με βάση ειδικές αναλύσεις οικονομικών της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος (SCBA, BTM, Input/Output) τα εξωτερικά κόστη από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των χρυσωρυχείων στο οικοσύστημα και σε άλλες ανταγωνιστικές οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή Ροδόπης /Έβρου θα  είναι δραματικά. Σύμφωνα με στοιχεία των επενδυτών, η επένδυση είναι χρυσός για τη περιοχή, αφού οι άμεσες και έμμεσες επενδύσεις θα φτάσουν τα 340 εκατ. ευρώ, σε βάθος δεκαετίας. Οι άμεσες θέσεις εργασίας θα ανέρχονται σε 200 και επιπλέον έμμεσες 800. Τα 10ετή κέρδη υπολογίζονται σε 660 εκατ., οι φόροι κερδών, δημόσιοι και δημοτικοί,  περί  τα 260 εκατ. Επίσης υποστηρίζουν ότι η εγχώρια προστιθέμενη αξία θα ξεπερνά το 70%. Άρα, κατά την άποψή τους, η εγχώρια προστιθέμενη αξία  θα φτάσει: από εργασία τα 60 εκατ., από ασφαλιστικές εισφορές 20 εκατ., από φόρους τα 260 εκατ., σύνολο 340 εκατ. ευρώ. Ποιο το εξωτερικό και περιβαλλοντικό κόστος  10ετίας είναι δύσκολο να απαντήσει κάποιος σε επιστημονική βάση, σίγουρα όμως είναι κατ’ ελάχιστον 25-30 εκατ. ευρλω ετήσια  —αύξηση ασθενειών, μείωση αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, μείωση τουρισμού, κλπ. Άρα, με τη συντηρητικότερη ανάλυση κόστους ωφελειών το αποτέλεσμα είναι μηδενικής απόδοσης για την περιοχή.           

Έναντι των χρυσωρυχείων προτείνουμε να διερευνηθεί σε βάθος η δυνατότητα στην ιδία περιοχή να γίνουν επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ που η δυναμικότητά τους στη Θράκη θα 6πλασιασθεί ως το 2050. Άρα θα απαιτηθεί η ανάπτυξη αποδοτικών μεθόδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως οι ΑΠΕ στη μεταβαλλόμενη ζήτηση, ιδίως σε peak  ζήτησης χωρίς την ανάγκη διατήρησης εφεδρικών μονάδων υψηλού κόστους λειτουργίας.  Το πόσο σημαντικό θέμα είναι η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας είναι το ότι το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στη σύσταση ειδικής Επιτροπής για τη χάραξη της Εθνικής Στρατηγικής για την πιο υποσχόμενη τεχνολογία ΑΠΕ,  του πράσινου υδρογόνου. Αντικείμενό της είναι η κατάρτιση εντός του 2021 του Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την προώθηση τεχνολογιών αποθήκευσης και εφαρμογών υδρογόνου και άλλων αερίων από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σημειώνεται ότι η ανάπτυξη νέων πηγών  και τεχνολογιών καθαρής ενέργειας αποτελεί προτεραιότητα της εθνικής κλιματικής και ενεργειακής στρατηγικής. Η ηλεκτρική ενέργεια σήμερα δεν μπορεί να αποθηκευτεί σε μεγάλη κλίμακα καθώς τα ηλεκτρικά δίκτυα, σε αντίθεση με τα δίκτυα φυσικού αερίου, έχουν περιορισμένη ικανότητα αποθήκευσης και η παραγωγή ενέργειας πρέπει να προσαρμόζεται στο φορτίο των καταναλωτών το ταχύτερο δυνατόν. Κατά την κανονική λειτουργία, η ισορροπία μεταξύ παραγωγής και ζήτησης  διαταράσσεται συνεχώς λόγω της εισαγωγής άνω του 25% της συνολικής ισχύος από μεταβλητής/στοχαστικής ηλεκτροπαραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας  —ΑΠΕ— και της μεταβαλλόμενης συμπεριφοράς των καταναλωτών. Επίσης, έκτακτα συμβάντα όπως, για παράδειγμα, βλάβες σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας, διαταράσσουν την ισορροπία του συστήματος.

Σήμερα  Ροδόπη και Έβρος έχουν ισχύ από ΑΠΕ 223 MW, φυσικό αέριο 486 MW (ΒΙΠΕ Κομοτηνής) και ως το 2035 θα φτάσουν τα 2.400 MW από ΑΠΕ και 1.900 MW από φυσικό αέριο. Σύμφωνα  με το Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος 2020-2050 (ΕΣΕΚ) του ΥΠΕΚΑ  οι περικοπές  ηλεκτρικού λόγω μεταβλητής παραγωγής ΑΠΕ έχουν ένα κόστος περίπου 55 εκατ. € ετήσια που πληρώνουμε εμείς οι καταναλωτές μέσω ΛΑΓΗΕ. Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, και την εδραίωση της θέσης της χώρας μας και της ΠΑΜΘ  σε ενεργειακές τεχνολογίες αιχμής,  θα πρέπει να γίνουν  σημαντικές επενδύσεις αποθήκευσης ηλεκτρισμού, με τρόπο αποδοτικό κοστολογικά, ασφάλειας και τεχνολογίας.  Σύμφωνα με τις μελέτες της ΡΑΕ και ΙΕΝΕ έως το 2050 η παραγωγή ηλεκτρισμού  θα βασίζεται κατά 85-95% σε ΑΠΕ. Για να καλυφτεί η ζήτηση των 73 TWh (από 50 TWh σήμερα) θα απαιτηθούν σύμφωνα με την επιτροπή,  30 GW ΑΠΕ κάθε νέας τεχνολογίας καθαρής ενέργειας. Η επιτροπή προβλέπει ότι 7-8 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ θα είναι  βασισμένη σε τεχνολογίες υδρογόνου που είναι περιβαλλοντικά ουδέτερες και αναπτυξιακά καινοτόμες. Σημειώνεται ότι  το βάθος εκφόρτισης/απόδοσης των περισσότερων τεχνολογιών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι κοντά στο 100%, δηλαδή η ονομαστική τους χωρητικότητα είναι όση και η πραγματικά αξιοποιήσιμη.

Πρακτικά, αντί των επενδύσεων σε χρυσωρυχεία, προτείνουμε η περιοχή μας να επιλεγεί για επενδύσεις σε νέες καινοτόμες τεχνολογίες αποθήκευσης και επαναχρησιμοποίησης ενέργειας από φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες, κυρίως με τη μέθοδο πράσινου υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης νερού και μπαταριών λιθίου [Η ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΑΕ θα μπορούσε  να είναι συνεργάτης για το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α)]. Πολλές αναλύσεις υποδεικνύουν ότι το υδρογόνο μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενεργειακή μετάβαση, ιδίως για ποσοστά απανθρακοποίησης άνω του 80%, και επομένως, στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Επισημαίνεται  ότι η μείωση του κόστους παραγωγής πράσινου υδρογόνου έως το 2030 θα φτάσει στο 30-50% και ως το 2040 στο 100% σε σχέση με σήμερα. Για να γίνει αυτό θα πρέπει η χώρα μας να επενδύσει 700 εκατ. στην Ε&Α και 3,5 δις σε παραγωγικές εγκαταστάσεις παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου ως το 2040 για να υπάρξει μια καθαρή ωφέλεια ύψους 20 δις €  για ένα ευρύ φάσμα επιλογών (πηγή: Hydrogen Council, Ιανουάριος 2020). Επιπλέον οι επενδύσεις σε εγκαταστάσεις παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου κατά ένα μέρος θα αποσβένονται από τη μείωση των επιδοτήσεων στις ΑΠΕ (400-600 εκατ. €).  Από τις παραπάνω επενδύσεις, 50 εκατ. για Ε&Α και 250 εκατ.  για αποθηκευτικές παραγωγικές εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στην περιοχή μας.  Αν γίνουν τα ανωτέρω, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 200 άμεσες θέσεις υψηλής εξειδίκευσης, 400 έμμεσες και 300 συνεπαγόμενες σε σταθερή βάση ως το 2050, ενώ η εγχώρια τοπική προστιθέμενη αξία θα ξεπεράσει τα 5 δις €.

Συμπερασματικά προτείνεται:

1. Οριστική εγκατάλειψη των χρυσωρυχείων μέχρι να βρεθεί ουδέτερη περιβαλλοντικά τεχνολογία ανάκτησης του χρυσού ‒εκεί θα είναι για πάντα περιμένοντας.

2. Προώθηση επενδύσεων 300 εκατ. ευρώ σε  νέες μοντέρνες τεχνολογίες ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας –κύρια με τη μέθοδο πράσινου υδρογόνου και επαναχρησιμοποίησής του με πολλαπλές ωφέλειες.

*Ο Ευθύμιος Δ. Σταθάκης είναι Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός, MSc in Advance Information Systems, υποψήφιος PhD στις ενεργειακές αγορές. Εργάζεται επίσης σε εταιρεία υψηλής τεχνολογίας και έχει ειδίκευση σε προχωρημένους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης για προβλέψεις,  βελτιστοποιήσεις, κλπ.

Πηγή φωτογραφίας: www.popularmechanics.com

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.