Η οικογενεια, το σχολειο και ο σχολικος εκφοβισμος

Ημέρα λύπης η Κυριακή για τον εικοσάχρονο Βαγγέλη Γιακουμάκη, που έφυγε με τόσο τραγικό τρόπο από τη ζωή. Ημέρα που κατακύρωσε όλες τις αδυναμίες της σύγχρονης κοινωνίας που διατρέχεται, το σημαντικότερο όλων, όχι μόνον από οικονομική κρίση. Γιατί τότε θα ήταν απλούστερα τα πράγματα. Από κοινωνική κρίση και κρίση ταυτοτήτων διατρέχεται το περισσότερο, από ατομικιστικό παροξυσμό… Γιατί πώς μπορεί να εξηγήσει κάποιος ότι σήμερα δεν εκπληρώνει τον ρόλο του κανείς από τους παραδοσιακούς φορείς, που θεμελίωναν την κοινωνία είτε οικογένεια λέγεται αυτή είτε σχολείο… «“Σα μαραμένα αγριολούλουδα” έρχονται σήμερα τα παιδιά στο σχολείο», μας είπε εκπαιδευτικός, επισημαίνοντας ότι γονείς και σχολείο σήμερα δεν συνεργάζονται… «Ξέρουμε κακοποιήσεις παιδιών σε σχολεία και περιπτώσεις εκφοβισμού» μας είπαν άλλοι εκπαιδευτικοί, αλλά ούτε ο σύλλογος κάνει κάτι ούτε οι διοικητικά υπεύθυνοι.

Όλοι όμως όλα τούτα μας φαίνεται ότι τα γνωρίζουμε, πολύ πολύ καλά… Και όσες ενημερώσεις και αν γίνουν σε επίπεδο σχολείου, αν όλοι μαζί, όπως γράφει η εκπαιδευτικός Μαρία Δήμου, όλοι μαζί γονείς και εκπαιδευτικοί, οικογένεια και σχολείο δεν παραδεχτούμε τις ήττες που μας έχουν σήμερα κτυπήσει την πόρτα, είναι μπροστά μας κι έχουν το πρόσωπο του παιδιού μας, τότε τίποτα δεν θα καταφέρουμε…

Μαρία Δήμου όμως στη συνέχεια, με το νηφάλιο κείμενό της περί σχολικού εκφοβισμού που ανήρτησε στο προσωπικό της ιστολόγιο, την παγκόσμια ημέρα ευαισθητοποίησης κατά του bulling, στις 6 του Μάρτη, και θυμηθήκαμε χθες… Λύπης ημέρα, ημέρα των αποτυχιών μας, που τόσο φωτεινά με τη ζωή του δωρεά στην αδιαφορία μας μάς έδειξε ο Βαγγέλης…

«Περί του σχολικού εκφοβισμού

Γράφει η Μαρία Δήμου*

Ο χώρος του σχολείου δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια μικρογραφία της κοινωνίας. Διαφορετικοί χαρακτήρες, ποικίλες προσωπικότητες καλούνται να συνυπάρξουν σ’ ένα χώρο και να ακολουθήσουν τους κανόνες λειτουργίας του. Το κάθε παιδί-μέλος της σχολικής μονάδας κουβαλά μαζί του τις εμπειρίες και τα βιώματά του από το οικογενειακό περιβάλλον και θα πρέπει με βάση αυτά να συνυπάρξει με τους συμμαθητές του. Στο δημοτικό σχολείο πολλά παιδιά κάνουν το πρώτο βήμα απογαλακτισμού κι εισόδου τους στο πραγματικό κόσμο με αποτέλεσμα να αναζητούν το ρόλο τους στο καινούριο σκηνικό της ζωής τους.

Πόσο έτοιμα είναι όμως τα παιδιά να συμβιώσουν με άτομα ξένα προς αυτά; Πόσο αποδέχονται τον άλλο σαν ισότιμο μέλος της ομάδας; Πόσο έχουν εκπαιδευτεί από το οικογενειακό τους περιβάλλον για την ανεκτικότητα, τη συνεργασία, την υποχωρητικότητα, ή αντίθετα για τη διεκδίκηση, την αυθύπαρκτη παρουσία, την υπεράσπιση του εαυτού τους; Τα παιδιά βρίσκονται στο σχολικό χώρο αντιμέτωπα με την κοινωνική πραγματικότητα και το καθένα θα κάνει το δικό του προσωπικό αγώνα για να κατακτήσει τη θέση και το ρόλο του.

Βέβαια το σχολείο δε διαφέρει από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο κι έτσι μέσα και σ’ αυτό αναπτύσσονται βίαιες συμπεριφορές. Οι αδυναμίες στην προσωπικότητα του κάθε παιδιού εκδηλώνονται μέσα στη σχολική κοινότητα είτε σαν επίθεση είτε σαν αδυναμία αντίδρασης. Τα “ήσυχα”, “μαλακά”, “αθόρυβα” παιδιά μπαίνουν στο στόχαστρο των “ζωηρών”, “νταήδων”, “ατίθασων” και με την κάθε ευκαιρία λειτουργεί ο νόμος του ισχυρού. Όλα αυτά θα μπορούσαν να λογισθούν μέρος του παιχνιδιού. Πολύ εύκολα όμως η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από το μέτρο. Η λεκτική, συναισθηματική και σωματική βία είναι αυτό που ονομάζουμε σχολικός εκφοβισμός. Προσφωνήσεις, πειράγματα, με λέξεις και φράσεις που στοχεύουν στο να υποτιμήσουν, να γελοιοποιήσουν τον άλλο σπέρνουν το φόβο. Εκβιασμοί και απειλές συμπληρώνουν την εικόνα. Και τέλος η άσκηση σωματικής βίας είναι η χειρότερη μορφή.

Η ευαισθητοποίηση κι η ενημέρωση πρώτα των γονιών και κατόπιν των μικρών παιδιών είναι απαραίτητη. Βίαια παιχνίδια, επιβράβευση βίαιων συμπεριφορών, συνεχής τιμωρητική στάση, επίκληση του ανδρισμού των αγοριών, βίαιες καταστάσεις μέσα στην οικογένεια, είναι μερικά από τα στοιχεία που θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς.

Το νταηλίκι του σχολείου μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά για τα παιδιά που πέφτουν θύματά του. Αλλά κι ο νταής είναι θύμα της προσωπικής του ανασφάλειας. Η συνεχής επίδειξη δύναμης κι η ανάγκη κυριαρχίας με τη χρήση βίας υποδηλώνουν ανασφαλή κι ανώριμα άτομα. Η ανάγκη για βοήθεια αφορά και τα δυο μέρη. Η σωστή αντιμετώπιση είναι απαραίτητη κι η αδιαφορία μπροστά σε τέτοια φαινόμενα μόνο στην ανατροφοδότηση της κατάστασης μπορεί να οδηγήσει. Το να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε τέτοιες συμπεριφορές των παιδιών, να πιστεύουμε πως θα ξεπεραστεί μόνο του το θέμα ή ακόμα χειρότερα να καμαρώνουμε που το παιδί μας επιδεικνύει «δυναμική» συμπεριφορά κάνει χειρότερη την κατάσταση και πολλές φορές επικίνδυνη για τα παιδιά μας.

Η οικογένεια σε συνεργασία με το σχολείο θα πρέπει να βρουν την όποια δυνατή λύση. Ο σχολικός εκφοβισμός χαράζει βαθιά την ψυχή του κάθε παιδιού κι είναι εύκολο να ξεφύγει από τα όρια δημιουργώντας ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Γονείς κι εκπαιδευτικοί πρέπει να σταθούν μαζί σ’ αυτόν τον αγώνα για το καλό των παιδιών τους και μόνο.

 

Πηγή: peridiavenontasstonkosmo.blogspot.gr

 

*Η Μαρία Δήμου είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός.»

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.