Σημα SOS εκπεμπουν λιμνοθαλασσες και ιχθυοπαραγωγη στην ΠΑΜΘ

Με μελανά χρώματα περιέγραψαν στο περιφερειακό συμβούλιο την κατάσταση εκπρόσωποι αλιευτικών συνεταιρισμών και Φορέων Διαχείρισης

Συζήτηση σχετικά με τον θάνατο ψαριών, την κατάσταση των λιμνοθαλασσών και την ιχθυοπαραγωγή στην Περιφέρεια ΑΜΘ, πραγματοποιήθηκε κατά το Περιφερειακό Συμβούλιο της 28^ης Ιανουαρίου,  κατόπιν επιστολής του κ. Κωνσταντίνου Κατσιμίγα, επικεφαλής του Περιφερειακού Συνδυασμού «Ανεξάρτητη Ενωτική Πρωτοβουλία», με εισηγητή τον ίδιο.
 
Ο κ. Κατσιμίγας, στάθηκε στις σημαντικές αλλαγές που έχει υποστεί το σύνολο των λιμνοθαλασσών της Περιφέρειας αναφορικά με την αλιευτική δραστηριότητα, γνωστοποιώντας αρχικά  πωςστις λιμνοθάλασσες και την λίμνη Ισμαρίδα υπήρχε από αρχαιοτάτων χρόνων αλιευτική δραστηριότητα η οποία σήμερα πραγματοποιείται από αλιευτικούς συνεταιρισμούς ή ιδιώτες που μισθώνουν τους υδάτινους χώρους από την Περιφέρεια, τοπικούς Δήμους ή την Κ.Ε.Δ.
 
Ταυτόχρονα, στις παράκτιες θαλάσσιες περιοχές του Δέλτα Έβρου, του Βιστωνικού Κόλπου και της θαλάσσιας περιοχής Κεραμωτής – Βάσοβας υπάρχει σημαντική παραγωγή οστράκων η οποία τα τελευταία χρόνια έχει συστηματοποιηθεί.
 
Μέχρι την δεκαετία του 1970, στις λιμνοθάλασσες τα αλιεύματα αφορούσαν κυρίως κέφαλους, γριβάδια, χέλια, καβούρια και στο Δέλτα Έβρου γουλιανούς. Παράλληλα υπήρχε και επεξεργασία αλιευμάτων με παραγωγή λικουρίνων (από τους κέφαλους) και αυγοτάραχου.
 
Τις τελευταίες δεκαετίες, αρχής γενομένης από την δεκαετία του 1990 και συνεχώς μέχρι τις μέρες μας, άρχισαν να εμφανίζονται και ορισμένα άλλα είδη ψαριών γνωστά και ως ευρύαλα είδη όπως τα λαβράκια, οι τσιπούρες, η αθερίνα και οι γλώσσες, ενώ μειώθηκε και το μέγεθος και η ευρεία παραγωγή γριβαδιών (γνωστά στην περιοχή ως σαζάνια) που περιορίζονται στα βόρεια της Βιστωνίδας και στο Δέλτα του Έβρου.
 
Η ιχθυοπαραγωγή στην Περιφέρειά μας γνώρισε μεγάλη άνθηση και τα αλιεύματά μας κυκλοφορούσαν στις μεγαλύτερες Ιχθυαγορές της Αθήνας, της Πάτρας και της Βενετίας.
 
Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες συνέβησαν και σημαντικά άλλα πράγματα, που επηρέασαν αναμφίβολα το οικοσύστημα της περιοχής. Ως τέτοια καταγράφονται: α) Η υπεράντληση υπογείων υδάτων για άρδευση, ακόμη και σε παραλίμνιες περιοχές β) η εκτεταμένη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων στις καλλιέργειες, τα ξεπλύματα των οποίων μέσω των λεκανών απορροής καταλήγουν στις λίμνες γ) η αλλαγή των οικιακών και βιομηχανικών ρύπων και αποβλήτων, πολλά από τα οποία καταλήγουν στις λίμνες  δ) η ένταση των καιρικών φαινομένων, λόγω της κλιματικής αλλαγής και ε) η απαξίωση των υποδομών.
 
Τα τελευταία 40 χρόνια παρατηρείται μια αύξηση της βλάστησης στις παραλίμνιες περιοχές, οφειλόμενη στον ευτροφισμό των υδρόβιων φυτών για πολλούς λόγους κυρίως λόγω της αύξησης των λιπασμάτων. Τα φυτά αναπτυσσόμενα, απορροφούν οξυγόνο το οποίο στερούν από τα υδρόβια είδη.
 
Την τελευταία δεκαετία έχουν καταγραφεί αλλεπάλληλα περιστατικά θανάτου ψαριών σε ποσοστό που πλησίασε το 100% της ετήσιας παραγωγής. Οι λόγοι θανάτου των ψαριών οφείλονται κυρίως στην έλλειψη οξυγόνου λόγω του ευτροφισμού και του υπερπληθυσμού αλλά και σε άλλους λόγους που γνωρίζουν καλύτερα οι αλιείς αλλά και οι ιχθυολόγοι και οι ιχθυοπαθολόγοι.
 
Πρέπει να αναφερθεί ακόμη ότι ο οικισμός του Πόρτο Λάγους προστατεύεται από τις πλημμύρες, από ένα έργο που έγινε την δεκαετία του 1960 και σήμερα παρουσιάζει προβλήματα εκτεταμένων φθορών που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η μη συντήρηση των υποδομών στο Πόρτο Λάγος δημιουργεί προβλήματα στη διαχείριση της πλημμύρας και σε άλλους παραλίμνιους οικισμούς όπως η Σάλπη, η Διαλαμπή και το Σέλινο, αλλά και στην ίδια την ιχθυοπαραγωγή.
 
Τα προαναφερθέντα περιστατικά, έφεραν αντιμέτωπους τους φορείς διαχείρισης με μια σειρά ζητημάτων που χρήζουν άμεσης επίλυσης. Εκπρόσωποι των φορέων, έδωσαν το «παρών» στο περιφερειακό συμβούλιο όπου τους δόθηκε το βήμα να μιλήσουν κατατοπιστικά για τα εν λόγω προβλήματα.

Τα προβλήματα των λιμνοθαλασσών δια στόματος των εκπροσώπων των φορέων διαχείρισης

Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του αλιευτικού συνεταιρισμού Βιστωνίδας κ. Γιώργος Γκίλης γνωστοποίησε πως η Βιστωνίδα, έφτασε πέρυσι να μετράει 50 και 60 τόνους ψαριών, αναφέροντας παράλληλα πως η λίμνη νοικιάζεται από το κράτος, με τους ίδιους να πληρώνουν το 10% του ακαθαρίστου σαν μίσθωμα, ενώ παράλληλα με τη λίμνη νοικιάζεται και η τοποθεσία «Λαγός».

Αναφορικά με τα προβλήματα που ανέκυψαν, ο ίδιος τόνισε πως «εδώ και τρία χρόνια, το στόμιο έχει βουλώσει λόγω του έργου που αφορά στον λιμενοβραχίονα έξω από το λιμάνι του Πόρτο Λάγους που έφερε ως αποτέλεσμα φερτά υλικά να κλείσουν το στόμιο και η τοποθεσία Λαγός να παραμένει κλειστή. «Αυτό έφερνε στη Βιστωνίδα 150-200.000 ευρώ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του συνεταιρισμού.

Το δεύτερο πρόβλημα, είναι το αντιπλημμυρικό. «Οι εγκαταστάσεις που έγιναν το 1960, είναι διαβρωμένες. Έχουμε λάβει μηνύσεις από τα διπλανά χωριά γιατί αυξάνεται το νερό στη Βιστωνίδα» σημείωσε ο κ. Γκίλης, εξηγώντας πως  χρειάζεται άμεση επίλυση αμφότερων των προβλημάτων με τον ίδιο να χαρακτηρίζει «ξεχασμένη» τη Βιστωνίδα. «Είναι σαν να έχουμε ένα σπίτι με 6 δωμάτια και τα 4 να είναι κλειδωμένα», είπε καταληκτικά ο πρόεδρος του συνεταιρισμού.

Από τη πλευρά του, ο πρόεδρος των οστρακοκαλλιεργητών κ. Νίκος Σταμούλης, διευκρίνισε πως η κατάσταση των λιμνοθαλασσών επηρεάζει έμμεσα τους ίδιους. Όπως σημείωσε, οι λιμνοθάλασσες παρουσιάζουν μια γήρανση λόγω των φερτών υλικών, των λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, του υπερτροφισμού και λόγω του ότι δεν υπάρχει καλή κυκλοφορία του νερού, με αποτέλεσμα ο βυθός να έχει νεκρωθεί. «Παλαιότερα υπήρχαν μεγάλοι πληθυσμοί οστράκων. Κάθε χρόνο αυτοί οι πληθυσμοί μειώνονται. Χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις για την εκβάθυνση των λιμνοθαλασσών και τον καθαρισμό του βυθού» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σταμούλης, τονίζοντας παράλληλα την προοπτική ανάπτυξης της  κυκλικής οικονομίας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, δεδομένου ότι το όστρακο, το ψάρι και το φύκι παρουσιάζουν έντονο οικονομικό ενδιαφέρον.

Με τη σειρά του, ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης Δέλτα Έβρου Σαμοθράκης κ. Ανδρέας Αθανασιάδης,  μίλησε για την κατάσταση που επικρατεί εκεί, γνωστοποιώντας πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο λιμνοθάλασσες, η Δράνα και η Μονολίμνη. «Η Μονολίμνη από το 2010 λόγω των πλημμυρών δεν λειτουργεί. Τα αναχώματά της έχουν καταστραφεί. Έκτοτε, προσπαθούμε να κάνουμε την απαραίτητη μελέτη προκειμένου να αποκατασταθούν τα αναχώματα, κάτι το οποίο μέχρι σήμερα δεν είναι εφικτό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αθανασιάδης, ενώ όσον αφορά τη Δράνα, σημείωσε πως «είναι η τελευταία μαύρη σελίδα στη προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Αποστραγγίστηκε αυθαίρετα το 1986 και το 2000 η τότε νομαρχία προχώρησε σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης με αποτέλεσμα να λειτουργεί σήμερα αλλά όχι ως ιχθυοτροφείο. Και οι δύο λιμνοθάλασσες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν ιχθυοτροφεία προσφέροντας στην τοπική οικονομία αλλά και στο  φυσικό περιβάλλον» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του φορέα, τονίζοντας καταληκτικά την ανάγκη πραγματοποίησης συνάντησηςτης περιφέρειας με τους φορείς διαχείρισης.

Τελευταία εκ των εκπροσώπων, μίλησε η κ. Ευτέρπη Πατετσίνη από τον φορέα διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας και Θάσου επισημαίνοντας πως η αλιευτική παραγωγή στις λιμνοθάλασσες είναι πάρα πολύ σημαντική, διευκρινίζοντας ωστόσοότι οι λιμνοθάλασσες με τις λίμνες πρέπει να  διαχειρίζονται διαφορετικά. «Η περίπτωση της Ισμαρίδας αποτελεί τη μοναδική λίμνη γλυκού νερού στη Θράκη και πρέπει να διαχειριστεί διαφορετικά από μια λιμνοθάλασσα» σημείωσε η κ. Πατετσίνη, υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη σύστασης ολοκληρωμένουσχεδίου διαχείρισης ώστε να αντιμετωπιστούν όλα τα προβλήματα.

Παρών στο συμβούλιο ήταν και ο ιχθυοπαθολόγος-κτηνίατρος κ. Ιωάννης Κυρκούδης, ο οποίος επεσήμανε πως το φαινόμενο των νεκρών ψαριών στη λίμνη Ισμαρίδα δεν είναι κάτι καινούργιο. «Υπάρχει σημαντική υποβάθμιση στη λίμνη και πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε παρεμβάσεις και μελέτες, ενώ  η περιφέρεια πρέπει να δραστηριοποιηθεί καθώς χρηματικά διαθέσιμα υπάρχουν.

Όσον αφορά τη Βιστωνίδα,ο ίδιος υπογράμμισε πως η παραγωγή έχει υποβαθμιστεί. «Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο και οι παραγωγοί δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνοι τους τα προβλήματα. Υπάρχουν περιβαλλοντικά θέματα, παρόλα αυτά αν ένα σύστημα το αφήσεις χωρίς παρεμβάσεις, είναι σαν να αφήνεις μια γυάλα με χρυσόψαρο χωρίς να ανανεώνεις το νερό» τόνισε χαρακτηριστικά.

Χρήστος Μέτιος
«Οι πόροι υπάρχουν και έχουμε πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία»

Αναφερόμενος στην περίπτωση της Βιστωνίδας ο περιφερειάρχης κ. Χρήστος Μέτιοςσημείωσε πως υπάρχει δυνατότητα ένταξης ενός ακόμη έργου περί των 200.000 ευρώ, για να γίνει ο καθαρισμός των καλαμώνων έτσι ώστε να ανασάνει η λίμνη. «Στη Βιστωνίδα, εμπλέκονται γεωργοί, αλιείς, υπηρεσίες περιβάλλοντος και ο φορέας διαχείρισης. Υπάρχει ανάγκη εκπόνησης μελετών για τη διαχείριση της Βιστωνίδας» τόνισε ο περιφερειάρχης υπενθυμίζοντας πως έχει διατεθεί το ποσό των 650.000 ευρώ για να γίνει διαχειριστική μελέτη. «Οι πόροι υπάρχουν και έχουμε πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία» επεσήμανε ο κ. Μέτιος, καταλήγοντας στο ότι σε πρώτο χρόνο πρέπει να γίνει ειδική σύσκεψη για το θέμα της Βιστωνίδας, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν συναντήσεις και με τους υπόλοιπους φορείς των λιμνοθαλασσών.

Τοποθετήσεις των επικεφαλής

Ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης με την παράταξη «Περιφερειακή Σύνθεση» κ. Χριστόδουλος Τοψίδης, τόνισε την ανάγκη αξιοποίησης τόσο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλλά και του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝΑΛΕ) Καβάλας, όχι μόνο για τη Βιστωνίδα αλλά για όλες τις λιμνοθάλασσες, έτσι ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Με τη σειρά του, ο επικεφαλής της «Αδέσμευτης Αναπτυξιακής Ανασυγκρότησης» κ. Ανδρέας Καραγιώργης σημείωσε πως για να μπορέσει να λυθεί-εν μέρει-το συγκεκριμένο πρόβλημα,  πιθανώς πρέπειοι λιμνοθάλασσες να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα προστασίας για να μπορέσει να γίνει καλύτερη διαχείριση. «Υπάρχει ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ που ορίζει και βοηθάει στη χάραξη της ακτογραμμής. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να έχουν μια καθορισμένη ακτογραμμή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αξιοποίησης υπηρεσιακών προγραμμάτων αλιείας ώστε να κατασκευαστούν οι  απαραίτητες υποδομές. 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.