Εκδηλωση για την Εκπαιδευση κατα την Βουλγαρικη Κατοχη του 1941-1944

Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου της κ. Δήμητρας Πατρωνίδου, «Απόπειρα Εκπαιδευτικού Εκβουλγαρισμού 1941-1944 ‒ Η Κατεχόμενη Ανατολική Μακεδονία και Θράκη μέσα από τα Βουλγαρικά Αρχεία»

Με εισηγήτριες τις Καθηγήτριες κ.κ. Ελεονώρα Ναξίδου και Ελπίδα Βόγλη

 
 
Μια σπουδαία ιστορική εμπειρία βίωσαν οι συμμετέχοντες στην παρουσίαση του βιβλίου της γεννημένης στην Καβάλα ιστορικού κ. Δήμητρας Πατρωνίδου, η οποία ζει και εργάζεται όμως στη Δράμα, με τίτλο «Απόπειρα Εκπαιδευτικού Εκβουλγαρισμού 1941-1944 ‒ Η Κατεχόμενη Ανατολική Μακεδονία και Θράκη μέσα από τα Βουλγαρικά Αρχεία» (εκδ. Επίκεντρο, 2019).
 
Την ευθύνη διοργάνωσης της παρουσίασης είχαν οι εκδόσεις «Επίκεντρο», το βιβλιοπωλείο «Δημοκρίτειο», ο «Παρατηρητής της Θράκης»  και η Λέσχη Κομοτηναίων, ο 2ος όροφος της οποίας τη φιλοξένησε. Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε η φιλόλογος-επιμελήτρια εκδόσεων κ. Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, και σ’  αυτήν παραβρέθηκαν, τιμώντας τις «συναδέλφισσές» τους, συνεργάτες τους στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ, ο Καθηγητής και Πρόεδρος του Μεταπτυχιακού  «Σπουδές στην Τοπική Ιστορία‒ Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις» κ. Γεώργιος Τσιγάρας, ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Δημοσθένης Στρατηγόπουλος, η κ. Αγγελική Μουζακίτη, του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών, η κ. Ντίνα Σκαπαριώτου, η κ. Μαρία Τριανταφυλλίδου, ο Διευθυντής του Μουσικού Σχολείου κ. Ηλίας Ιωαννάκης, η εκπαιδευτικός κ. Μαρία Δήμου, οι πρώτες εξαδέλφες της συγγραφέως κ.κ. Μαρία και Λία Μερέτη, φοιτητές και πολλοί άλλοι.

 

Οι εισηγήτριες κκ. Ελεονώρα Ναξίδου και Ελπίδα Βόγλη

 
Λαμβάνοντας τον λόγο πρώτη, η Επίκουρη Καθηγήτρια νεότερης και σύγχρονης ιστορίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης κ. Ελεονώρα Ναξίδου εισήγαγε τους ακροατές στον χρόνο «σμίλευσης», αλλά και στους «πρωταγωνιστές», της βουλγαρικής Μεγάλης Ιδέας, όσο και στην καθιέρωση της εκπαιδευτικής γιορτής του Κυρίλλου και Μεθόδου και της εξέλιξής της στον χρόνο.
Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια σύγχρονης και νεότερης ιστορίας κ. Ελπίδα Βόγλη, η οποία αναφέρθηκε πρωτίστως στην επιστημονική  σκευή της συγγραφέως στις θεωρίες γένεσης του έθνους-κράτους και στη συμβολή επ’ αυτού του εγχειριδίου του Χάρη Μυλωνά, «Οικοδομώντας το Έθνος. Ομοεθνείς, Πρόσφυγες, Μειονότητες», σημείωσε τη χρησιμοποίηση του εκπαιδευτικού μηχανισμού γενικότερα στην εθνογένεση των βαλκανικών κρατών με τους αντιπάλους εθνικισμούς και έθεσε ερωτήματα για τη χρησιμότητα της ιστορίας στις μέρες μας.
 

Η συγγραφέας  στην πορεία της έρευνάς της

 
Ακολούθησε η συγγραφέας, η οποία εισήγαγε και σχετικό trailer για το βιβλίο, στο οποίο παρουσιάστηκε μέρος των τεκμηρίων που φιλοξενούνται στο παράρτημα του βιβλίου και αφορούσαν σε καταγραφή των σχολείων ανά Εκπαιδευτική Περιφέρεια (Σέρρες, Δράμα, Κομοτηνή, Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη κ.α.), ενδεικτικά αποφοίτησης και συνοπτική καταγραφή των περιεχομένων του βιβλίου. Η συγγραφέας ανέφερε ως αφορμή της έρευνάς της τις μελέτες της ιστορικού Ξανθίππης Κοτζαγεώργη-Ζυμάρη για την τρίτη βουλγαροκρατία και την αφομοιωτική πολιτική του βουλγαρικού κράτους, που την ώθησαν στην εκμάθηση της βουλγαρικής γλώσσας και στην έρευνά της στα αρχεία του Βουλγαρικού Υπουργείου Παιδείας, που φυλάσσονται στο Κεντρικό Κρατικό Ιστορικό Αρχείο της Σόφιας, του περιοδικού «Σχολική Επιθεώρηση» και της βουλγαρικήςΕφημερίδας της Κυβέρνησης.
 
Η ίδια περιέγραψε την ψυχολογική δυσκολία που είχε να αντιμετωπίσει ερευνώντας την αφομοιωτική εκπαιδευτική πολιτική του «άλλου», στη συγκεκριμένη περίπτωση των Βούλγαρων, καθώς και το δύσκολο ζήτημα της εκπαιδευτικής τους πολιτικής έναντι των μειονοτήτων (τουρκογενών, αρμενίων, εβραίων, πομάκων, ρομά κ.ά.).
 

Η βουλγαροκρατία αλλιώς ή από τον πόνο στην ανάλυση και τον σχολιασμό των μηχανισμών εκβουλγαρισμού των κατοίκων του Μπελομόριε

 
Της παρουσίασης της συγγραφέως είχε προηγηθεί σύντομη αναφορά της συντονίστριας Τζένης Κατσαρή-Βαφειάδη, στους τοπικούς ιστοριογράφους, όπως οι Δημήτρης Αρσενίου, Σουλτάνα Πολιτσάκη-Παπαδημητρίου, Πέτρος Φιλιππίδης, Σάββας Κουτλογεωργίου, Δημήτρης Βραδέλης, Βασίλης Φρασόπουλος από τη Ροδόπη και Λευτέρης Τσινταράκης από την Αλεξανδρούπολη, στις ιστορικού περιεχομένου εκδόσεις των οποίων διασώζεται σημαντικό φωτογραφικό υλικό και μαρτυρίες προφορικής ιστορίας από την τρίτη βουλγαροκρατία, με τους διωγμούς, τις εξορίες, τις επιτάξεις περιουσιών και την υφαρπαγή των αγροτικών προϊόντων, τις φυλακίσεις και τις μαζικές εκτελέσεις ελλήνων χριστιανών.  Για να σχολιάσει στη συνέχεια  την αξία  του ιστορικού εγχειριδίου της κ. Πατρωνίδου για τους μελετητές της τοπικής ιστορίας αλλά και τους εκπαιδευτικούς, αφού ουσιαστικά αποσαφηνίζει τόσο μείζονα ιστορικά ζητήματα, όπως η εκπαιδευτική αφομοιωτική πολιτική της Βουλγαρίας, που θεωρούσε την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ως «εδάφη» της και τους δασκάλους ως «λειτουργούς»  της εκπαίδευσης, «αποστόλους» της Μεγάλης Ιδέας των Βουλγάρων, όσο  προσφέρει και πολύ σημαντικό αριθμό τεκμηρίων για την ολοκλήρωση της γνώσης της ιστορίας του τόπου μας κατά τη διάρκεια της τρίτης βουλγαροκρατίας  είτε αυτός είναι η Κομοτηνή είτε η Ξάνθη, οι Σέρρες, η Δράμα ή η Καβάλα, μιαν κατοχική ιστορική περίοδο για την οποία πολλά αγνοούνται. 
 

Βούλγαρος Δήμαρχος Kομοτηνής (1941-1944): «Η Κομοτηνή-κέντρο μιας από τις πιο πλούσιες επαρχίες της Αιγαιακής Θράκης»

 
Η ίδια ανέγνωσε από το εγχειρίδιο της κ. Πατρωνίδου το κάτωθι απόσπασμα περί Κομοτηνής, το οποίο απέστειλε η Σχολική Επιτροπή Κομοτηνής, με επικεφαλής τον δήμαρχο της πόλης, μέσω της οποίας ζητά από το Υπουργείο Παιδείας της Βουλγαρίας την ίδρυση Γυμνασίου στην Κομοτηνή για τους κάτωθι λόγους:
 
«Είναι σε σας γνωστό ότι η Κομοτηνή είναι κέντρο μιας από τις πιο πλούσιες επαρχίες της Αιγιακής Θράκης. Πριν από το θλιβερό για μας Παγκόσμιο Πόλεμο αυτή ήταν το διοικητικό κέντρο της Δυτικής Θράκης και υπήρχε σ’ αυτήν πλήρες βουλγαρικό γυμνάσιο. Κατά τη διάρκεια του ελληνικού καθεστώτος η γεωγραφική και οικονομική της σημασία εκτιμήθηκε πολύ ορθά και η πόλη αποτέλεσε έδρα του Διοικητή.

Σήμερα η Κομοτηνή δεν είναι πρωτεύουσα της περιφέρειας. Όμως το γεγονός αυτό με τίποτα δεν υποτιμά τη σημασία της για τη Μεγάλη και Ενωμένη Βουλγαρία. Η πόλη είναι μία από τις πύλες εισόδου στην περιφέρεια Αιγαίου και εξαιτίας αυτού του γεγονότος σήμερα ήδη την έχει μαζικά εποικίσει βουλγαρικός πληθυσμός. Πέραν τούτου ήδη ξεκίνησαν να ιδρύονται σ’ αυτήν και ορισμένες υπηρεσίες της περιφέρειας. Να γιατί η Κομοτηνή αποκτά τη φυσιογνωμία μιας μεγάλης υπαλληλικής πόλης. Οι περισσότεροι Βούλγαροι υπάλληλοι και έποικοι εδώ έχουν παιδιά που φοιτούν στο γυμνάσιο. Εξαιτίας του υψηλού κόστους ζωής αυτοί δε μπορούν να χωρίσουν τα παιδιά τους από τις οικογένειές τους και κινδυνεύουν να τα αφήσουν χωρίς γυμνασιακή εκπαίδευση, κάτι το οποίο δεν αντιτίθεται μόνο στα δικά τους συμφέροντα, αλλά και στα συμφέρον του έθνους. Εξαιτίας όλων αυτών επιβάλλεται το συντομότερο δυνατό να ιδρυθεί γυμνάσιο στην Κομοτηνή».
 
Ακολούθησε συζήτηση για τον σχηματισμό των εθνών-κρατών στη Βαλκανική και αμέσως μετά η συγγραφέας υπέγραψε τα βιβλία της.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.