Στο ΔΠΘ το «Αρχειο του Καταλογου των Ελληνικων Παραμυθιακων Τυπων και Παραλλαγων» του Γεωργιου Α. Μεγα

Ο Καθηγητής Μανόλης Βαρβούνης παραθέτει την ιστορία του αρχείου και εξηγεί τη σημασία του

«Ανοίγει ένας μεγάλος ερευνητικός δρόμος για το Τμήμα, τη Σχολή και το Πανεπιστήμιό μας»

«Τελικός στόχος η ολοκλήρωση της έκδοσης του πλήρους καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών»

Ένα σημαντικότατο αρχείο, μοναδικό στο είδος του, πλουτίζει από το Νοέμβριο του 2020 τις συλλογές και το ερευνητικό υλικό του «Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας» του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Πρόκειται για το «Αρχείο του Καταλόγου των Ελληνικών Παραμυθιακών Τύπων και Παραλλαγών» του Γεωργίου Α. Μέγα, το οποίο ο Θρακιώτης Καθηγητής της Λαογραφίας και Ακαδημαϊκός είχε κληροδοτήσει με τη διαθήκη του στον Καθηγητή Μιχάλη Γ. Μερακλή, και εκείνος το παραχώρησε στον Καθηγητή Walter Puchner για μελέτη, τελικά δε κατόπιν δωρεάς και των δύο, δόθηκε στο Εργαστήριο, άρα βρίσκεται πλέον υπό την ερευνητική φροντίδα του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας και ευρύτερα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ.

Ας δούμε όμως την προϊστορία της συγκρότησης του αρχείου αυτού, για να καταλάβουμε την αξία και τη σημασία του, όσο και τον ερευνητικό πλούτο που ενσωματώνει και εκπροσωπεί: Ο Θρακιώτης, από την Μεσημβρία της Ανατολικής Θράκης, Καθηγητής Γ. Μέγας ανέλαβε το έργο της συγκρότησης και δημοσίευσης καταλόγου των ελληνικών παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών, κατά το διεθνές σύστημα των A. Aarne και St. Thompson (στο εξής: AaTh), μετά από ανάθεση του δασκάλου του Ν. Γ. Πολίτη. Αυτό αποτέλεσε έργο ζωής για τον ακάματο ερευνητή, παρά το γεγονός ότι τελικά δεν κατάφερε να το ολοκληρώσει, αν και έθεσε τις βάσεις για την μεταγενέστερη πρόοδο και έκδοση σημαντικών τμημάτων του.

Το 1966, στο υπόμνημά του προς την Ακαδημία Αθηνών, ο Μέγας δηλώνει ότι ήδη είχε συγκεντρώσει ένα υλικό που ξεπερνούσε τις 17.000 αδημοσίευτες παραλλαγές ελληνικών παραμυθιών – κυρίως από το αρχείο του «Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας» και από το «Αρχείο του Λαογραφικού Φροντιστηρίου» που είχε ο ίδιος συγκροτήσει από εργασίες φοιτητών του – και εργαζόταν πάνω στην κατάταξή τους κατά το προαναφερθέν διεθνές σύστημα κατατάξεως. Παραλλήλως ο Μέγας φρόντισε ώστε να καταταχθούν κατά το διεθνές σύστημα Aarne-Thompson τα παραμύθια που είχαν δημοσιευθεί σε διάφορα περιοδικά, αλλά και εγκαινίασε την πρακτική της συγγραφής ενός μικρού επιστημονικού σημειώματος στο τέλος παρόμοιων δημοσιεύσεων, είτε σε περιοδικά, είτε αυτοτελώς, ώστε το δημοσιευμένο υλικό να είναι προσβάσιμο στην έρευνα έχοντας καταταχθεί τυπολογικά, για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ερευνητές.

Φιλλανδικό ενδιαφέρον

Ήδη από το 1960 το τιτάνιο αυτό έργο είχε χρηματοδοτηθεί από το νεοσύστατο Βασιλικό Ίδρυμα Μελετών, ώστε να πληρώνεται ο μισθός ενός επιστημονικού συνεργάτη του προγράμματος. Στο μεταξύ, ο Μέγας είχε ήδη ανακοινώσει την πρόοδο του έργου αυτού στο Διεθνές Συνέδριο για την έρευνα των λαϊκών διηγήσεων του Κιέλου, το 1959, και η ανακοίνωση είχε κινήσει το ενδιαφέρον της Επιτροπής Εκδόσεων της Ακαδημίας Επιστημών της Φιλλανδίας, η οποία διά του καθηγητού Honko του είχε προτείνει να περιλάβει την έκδοση του ελληνικού καταλόγου παραμυθιών στη σειρά των Folklore Fellows Communications, τις οποίες η φιλλανδική Ακαδημία εξέδιδε – και συνεχίζει να εκδίδει – που αποτελεί μια από τις εγκυρότερες επιστημονικές λαογραφικές σειρές εκδόσεων διεθνώς.

Η πρόταση αυτή δείχνει το διεθνές ενδιαφέρον που υπήρχε για το έργο του Μέγα, το οποίο ασφαλώς δεν ήταν άσχετο με το ότι η προσωπικότητα, η κατάρτιση και η φήμη του αποτελούσαν εγγύηση μιας άψογης επιστημονικής εργασίας. Το ομολογεί άλλωστε και ο ίδιος εμμέσως, γράφοντας : «Συναφές τέλος προς τας περί την έρευναν των λαϊκών διηγήσεων προσπαθείας μου είναι το γεγονός, ότι επανειλημμένως η συμβολή μου εζητήθη εις την έκδοσιν τιμητικών τόμων διά τινας εκ των επιφανεστέρων ερευνητών του είδους τούτου της δημώδους λογοτεχνίας».

Η δυσκολία κατάταξης και η αναθεώρηση του υλικού λόγω νέων εργαλείων

Το 1975 ο Μέγας, και ενώ ήταν στο τελικό στάδιο η διαδικασία εκτύπωσης του πρώτου τεύχους του καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών, ο οποίος περιλαμβάνει τους λεγόμενους «μύθους ζώων» (AaTh 1-299), πραγματοποίησε μια ενδιαφέρουσα ομιλία στην Ακαδημία Αθηνών, στην οποία παρουσίασε την προϊστορία του έργου του αυτού: το έργο του είχε αναθέσει, όπως προαναφέρθηκε ο Ν. Γ. Πολίτης, αμέσως μετά την δημοσίευση του καταλόγου των παραμυθιών από τον Antti Aarne, το 1910. Ήδη το 1913 η προσπάθεια ήταν γνωστή στο εξωτερικό, καθώς την ανέφερε ο Kaarle Krohn, και είχαν μέχρι τότε συγκεντρωθεί περί τις 2000 ελληνικές παραλλαγές, αρκετές από τις οποίες όμως παρουσίαζαν δυσκολία στην κατάταξή τους κατά τον διεθνή κατάλογο. Όπως παρατηρεί ο Walter Puchner, ο οποίος αναφέρει και παρόμοιες περιπτώσεις, η δυσκολία αυτή «εμφανίζεται επανειλημμένα στη λεπτομερειακή ανάλυση ορισμένων τύπων και συσχετίζεται με τις ιδιοτυπίες του παραμυθιακού χώρου των Βαλκανίων, της Μικρασίας και του Αιγαίου». Καθώς παρόμοια προβλήματα εμφανίζονται στο παραμυθιακό υλικό που συνέλεξαν ερευνητές όπως οι Georg von Hahn, Richard M. Dawkins, Wolfgang Eberhard και Salomo Krauss, o Puchner συμπεραίνει ότι «η ομοιογένεια των προφορικών παραδόσεων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι οφθαλμοφανής ήδη για ιστορικούς λόγους».

Σε όλες τις φάσεις της πολυποίκιλης σταδιοδρομίας του, παρά τα κατά καιρούς ερευνητικά, διδακτικά και διοικητικά καθήκοντά του, ο Μέγας συνέχιζε να ασχολείται με το έργο αυτό, έχοντας πλέον δύο νέα εργαλεία στα χέρια του, τον διευρυμένο από τον Stith Thompson κατάλογο του Aarne, του 1928, και την εξάτομη έκδοση του καταλόγου των μοτίβων από τον ίδιο (1932-1936). Συνέχισε να συγκεντρώνει υλικό, τόσο από τους φοιτητές, όσο και από τους μετεκπαιδευόμενους διδασκάλους, κι έτσι συγκεντρώθηκε ένα τεράστιο υλικό, που έπρεπε να καταταχθεί και να αξιολογηθεί εξ αρχής, κάτι που φυσικά ανέβαλλε συνεχώς την οριστικοποίηση του καταλόγου.

Το 1957 ο  Stith Thompson μετέβη στην Αθήνα και συναντήθηκε με τον Μέγα, με σκοπό να τον βοηθήσει να κατατάξει το υλικό αυτό στον αναθεωρημένο κατάλογο των παραμυθιών. Όσα ο αναλυτικότερος αυτός κατάλογος προέβλεπε, ανάγκασαν τον Μέγα να επαναδιατάξει το υλικό του. Έτσι, με τις συνεχείς αλλαγές, επεξεργασίες και ενσωματώσεις υλικού, όταν ο Μέγας το 1973 ξεκίνησε την οριστική επεξεργασία του υλικού του, ήδη στο σχετικό αρχείο είχαν αποδελτιωθεί, κατά τις δικές του εκτιμήσεις, περί τις 23.000 παραλλαγές, που θα αποτελούσαν τη βάση του καταλόγου του. Μετά τον θάνατό του, ο Μέγας κληροδότησε το έργο αυτό στον καθηγητή Μ. Γ. Μερακλή. Ωστόσο το εγχείρημα, που χρειαζόταν ολοφάνερα την βοήθεια συνεργατών, συνάντηση την παγερή αδιαφορία της ελληνικής πολιτείας, ώστε να αναβάλλεται η ολοκλήρωσή του συνεχώς.

Σχετικά πρόσφατα, το εγχείρημα αυτό εντάχθηκε σε κοινό ερευνητικό πρόγραμμα του Κέντρου Νεοελληνικών Μελετών, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, σε συνεργασία με το Ιστορικό Αρχείο της Ελληνικής Νεολαίας, της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, ώστε το 1994 να εκδοθεί η συνέχεια, από τις Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου, οι οποίες μαζί με τις συνεργάτιδές τους Εμμανουέλλα Κατρινάκη και Μαριάνθη Καπλάνογλου επεξεργάστηκαν διαδοχικά τους τύπους AaTh 300-749, δημοσιεύοντας τα ανάλογα τμήματα του καταλόγου σε αυτοτελείς τόμους [Άννα Αγγελοπούλου, «Το ελληνικό παραμύθι και ο διεθνής Κατάλογος. Επεξεργασία του ανέκδοτου αρχείου Γ. Α. Μέγα», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Ο Νικόλαος Γ. Πολίτης και το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας» 1, Αθήνα 2012, σ. 51-59. W. Puchner, «Der griechische Märchenkatalog von Georgios Megas. Zur Geschichte und Bedeutung eines unvollendeten Projects», στο βιβλίο του Studien zur Volkskunde Süsteuropas und des mediterranen Raums, Wien – Köln – Weimar 2009, σ. 603-620].

Η συμβολή των Μ. Γ. Μερακλή και Walter Puchner

Τα δελτία του αρχείου αυτού επεξεργάστηκαν, κατέγραψαν και εκτίμησαν οι Μ. Γ. Μερακλής και Walter Puchner, στην προσπάθεια να προετοιμαστεί το έδαφος για τη συνέχιση της σύνταξης του καταλόγου των παραμυθιών, με την αρχική εκτίμηση του όγκου και της έκτασής του. Όπως σημειώνει ο Puchner πρόκειται για δέκα κουτιά με δελτία, ποικίλης έκτασης και ακρίβειας στην απόδοση του περιεχομένου κάθε παραλλαγής, αλλά και με συχνές διορθώσεις, συμπληρώσεις και αναδιατάξεις του υλικού. Τα κουτιά περιλαμβάνουν τους τύπους των παραμυθιών, ως εξής: αρ. 1: 300-365 – αρ. 2: 400-*514D – αρ. 3: 516-676 – αρ. 4: 700-780, 822 – αρ. 5: 852-930 – αρ. 6: 930Α-1199Β – αρ. 7: 1200-*1448 – αρ. 8: 1450-1699 – αρ. 9: 1700-2031C – αρ. 10: αποδελτίωση των πηγών και της βιβλιογραφίας που αποδελτιώθηκαν για τη σύνταξη του καταλόγου. Επίσης, λείπουν τα κουτιά με τους αριθμούς 1-299 που περιλαμβάνονται στον κατάλογο που ο ίδιος ο Μέγας εξέδωσε εν ζωή, καθώς και οι αριθμοί 780C – *851B, δηλαδή μέρος των θρησκευτικών παραμυθιών.

Όπως παρατηρεί ο Puchner ο τεράστιος αυτός όγκος εργασίας καταδεικνύει την «ισχυρή ιδιοπροσωπία του ελληνικού χώρου ως προς τα προφορικά παραμύθια», ενώ πολλές πληροφορίες μπορούν να αντληθούν και για την διάδοση και πυκνότητα ορισμένων παραμυθιακών τύπων. Επίσης στο αρχείο αυτό μπορούν να διαπιστωθούν μεμονωμένες περιπτώσεις διπλών εγγραφών, λανθασμένων καταχωρήσεων, απώλειας και έλλειψης δελτίων, σφαλμάτων κατά την καταμέτρηση δελτίων και παραλλαγών, κενών στο υλικό. Επίσης σημειώνει πως στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 ο Μ. Γ. Μερακλής μελέτησε συστηματικά το αρχείο, κρατώντας σημειώσεις σε ένα τετράδιο για τους παραμυθιακούς τύπους «σ’ ένα είδος πρωτοκόλλου για περιεχόμενα και παραλλαγές, όπου αναφέρεται και ο αριθμός των παραλλαγών, ωστόσο χωρίς διευκρίνιση των πηγών». Ο ίδιος επίσης σημειώνει πως η δική του εκτίμηση για τον όγκο των περιλαμβανόμενων παραλλαγών φτάνει στις 20.642, αντί των περισσοτέρων των 23.000 παραλλαγών, στις οποίες αναφέρεται ο ίδιος ο Μέγας.

Πάντως κι έτσι πρόκειται για ένα τεράστιο αρχείο, ένα πραγματικό έργο ζωής, για το οποίο έχουν μάλιστα εκπονηθεί και ειδικές επιστημονικές εργασίες από τον Καθηγητή Walter Puchner [«Der unveroffentlichte Zettelkasten eines Katalogs der griechischen Märchentypen nach dem System von Aarne-Thompson von Georgios A. Megas. Das Schicksal eines personlichen Archivs und sene Editionsprobleme», στον τόμο W. Heissig – R. Schott (επιμ.), Die heutige Bedeutung oraler Traditionen – Ihre Archivierung, Publikation und Index-Erschliessung / The present-day importance of Oral Traditions. Their preservation, publication and indexing, Opladen – Wiesbaden 1998, σ. 87-105 – «Ο Κατάλογος των ελληνικών παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών του Γεωργίου Μέγα. Ιστορία και τύχη ενός προσωπικού αρχείου», στο βιβλίο του Παραμυθολογικές Μελέτες 2. Μυθολογικά και άλλα θέματα, Αθήνα 2012 (Αρμός: Λαογραφία, 7), σ. 160-191] και από τον μαθητή του Καθηγητή Μιχάλη Γ, Μερακλή [«Zum griechischen Märchenkatalog von Georgios A. Megas», στο βιβλίο του Studien zur griechischen Märchen, Wien 1992, σ. 223-225].

Όπως και ο Puchner επισημαίνει, η ανάλυση κατά τύπους, υπότυπους και οικότυπους, αλλά και η έκταση και η ποιότητα της εργασίας αυτής καταδεικνύουν την επιστημονική σπουδαιότητά της για την μελέτη του ελληνικού παραμυθιού. Το γεγονός ότι από το 1998, οπότε τα περιεχόμενα του αρχείου γνωστοποιήθηκαν στην επιστημονική κοινότητα, αυτό αναφέρεται σταθερά ως βασική βιβλιογραφία, τόσο στην Enzyklopädie des Märchens, όσο και σε πολλά επιστημονικά μελετήματα και άρθρα, καταδεικνύει του λόγου το αληθές. Παρά τις μεθοδολογικές και εκδοτικές παρατηρήσεις που διατυπώνει ο Puchner, καταλήγει στην διαπίστωση της μεγίστης σημασίας του καταλόγου, που αποτελεί έργο ζωής, αλλά και δείγμα της εργατικότητας, της μεθοδικότητας και της αφοσίωσης του Μέγα στην επιστήμη του, και στην επιστημονική λαογραφική έρευνα γενικότερα.

Η επεξεργασία από τις Άννα Αγγελοπούλου, Αίγλη Μπρούσκου, Εμμανουέλα Κατρινάκη και Μαριάνθη Καπλάνογλου

Όπως προαναφέρθηκε, το αρχείο αυτό δημιουργήθηκε ως βάση για τη σύνταξη του επιστημονικού καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών, και ο ίδιος ο Μέγας πρόλαβε να επεξεργαστεί μόνο το τμήμα του καταλόγου που αφορούσε τους μύθους ζώων (AaTh 1-299). Το υλικό αυτό κατόπιν πέρασε, όπως προαναφέρθηκε, στην επιστημονική δικαιοδοσία του Μ. Γ. Μερακλή, με βάση τη διαθήκη του Μέγα, ο οποίος, μετά από τις άκαρπες προσπάθειες για αξιοποίησή του, τελικά το εμπιστεύθηκε προς μελέτη στις Άννα Αγγελοπούλου, Αίγλη Μπρούσκου, Εμμανουέλα Κατρινάκη και Μαριάνθη Καπλάνογλου (μαθήτριά του), οι οποίες και προχώρησαν την υπόθεση της συγκρότησης και έκδοσης ενός καταλόγου ελληνικών παραμυθιών, εμπλουτίζοντας, επεξεργαζόμενες και ταξινομώντας το υλικό. Τελικά ολοκληρώθηκε το – ζωτικής σημασίας – μέρος των μαγικών παραμυθιών (AaTh 300-749), ενώ ανέκδοτα δυστυχώς μένουν τα υπόλοιπα μέρη, για οικονομικούς λόγους, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες ιδίως του Μ. Γ. Μερακλή, που αποβαίνουν μάταιες.

Από αυτήν την επεξεργασία λοιπόν των δελτίων του αρχείου, προέκυψαν τα εξής κομμάτια του καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών, όλα σε καλοτυπωμένους τόμους: Α. Αγγελοπούλου – Αίγλ. Μπρούσκου, Επεξεργασία παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών ΑΤ 700-749, Αθήνα 1994 (Γεωργίου Α. Μέγα, Κατάλογος Ελληνικών Παραμυθιών 2) – Α. Αγγελοπούλου – Αίγλ. Μπρούσκου, Επεξεργασία παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών ΑΤ 300-499, Αθήνα 1999 (Γεωργίου Α. Μέγα, Κατάλογος Ελληνικών Παραμυθιών 3) – Α. Αγγελοπούλου – Αίγλ. Μπρούσκου – Ε. Κατρινάκη, Επεξεργασία παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών ΑΤ 500-559, Αθήνα 2004 (Γεωργίου Α. Μέγα, Κατάλογος Ελληνικών Παραμυθιών 4) – Α. Αγγελοπούλου – Μ. Καπλάνογλου – Ε. Κατρινάκη, Επεξεργασία παραμυθιακών τύπων και παραλλαγών ΑΤ 560-699, Αθήνα 2007 (Γεωργίου Α. Μέγα, Κατάλογος Ελληνικών Παραμυθιών 5) – A. Angelopoulou – A. Brouskou, Catalogue raisonne du conte Grec Types et Versions AT 700-749, Athenes 1996 – G. A. Megas – A. Angelopoulos – A. Brouskou – M. Kaplanoglou – Emm. Katrinaki, Catalogue of Greek Magic Folktales. FFC 303, Helsinki 2012. Και βέβαια, σε αυτά έχουν επεξεργαστεί μόνο οι μισοί περίπου από τους τύπους παραμυθιών, άρα το μισό μόλις του υλικού που περιλαμβάνεται στο αρχείο.

Ο Μέγας παραμένει το θεμέλιο των επιστημονικών λαογραφικών σπουδών του παραμυθιού

Έτσι, ακόμη και δεκαετίες μετά τον θάνατό του, που τον βρήκε στα μέσα των τυπογραφικών διορθώσεων του πρώτου τόμου του καταλόγου του, ο Μέγας συνεχίζει να παραμένει στην πρωτοπορία της λαογραφικής έρευνας στον τόπο μας. Συνεχίζει να παραμένει το θεμέλιο των επιστημονικών λαογραφικών σπουδών του παραμυθιού. Κι είναι ακριβώς η εμμονή του στην τυπολόγηση, η οποία είναι απαραίτητη στην βάση της οργάνωσης του πρωτογενούς υλικού, πριν την κάθε φύσεως προσέγγιση, που του δίνει αυτήν την ιδιότητα.

Όσο κι αν είναι άχαρη η εργασία της αποδελτίωσης, της βιβλιογράφησης, της κατάταξης και της ταξινόμησης, ωστόσο αποτελεί την επιστημονική βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη μιας επιστήμης, και πρέπει αναγκαστικά να προηγηθεί των άλλων εργασιών, ώστε να τους δώσει υλικό να επεξεργαστούν και να τους χαρίσει εγκυρότητα και αξιοπιστία. Κι αυτό επιδίωξε σε όλη την μακρά και παραγωγική ζωή του ο Γ. Α. Μέγας, καθώς το εργώδες και ποιοτικό έργο του αποτέλεσε την κρηπίδα για την μεταγενέστερη – και την σημερινή βεβαίως – ανάπτυξη των ελληνικών λαογραφικών σπουδών. Μια βάση που, αν και περιγράφτηκε από τον Πολίτη, αν και υπονοήθηκε και υποστηρίχθηκε από τον Κυριακίδη, όμως σχεδιάστηκε, δημιουργήθηκε και ολοκληρώθηκε από τον Μέγα, με την καθημερινή, κοπιαστική και ανύστακτη μέριμνα και εργασία του.

Είναι απολύτως χαρακτηριστικά τα όσα σχετικά διαπιστώνει ο ομ. Καθηγητής Ευάγγ. Αυδίκος: «Πέρα από τα προαναφερθέντα, η παραμυθολογία ήταν ακόμη ασυγκρότητη, ανοργάνωτη. Το ρόλο αυτό ανέλαβε ο Καθηγητής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ακαδημαϊκός Γ. Μέγας. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του κινήθηκε σε δύο κατευθύνσεις: α. Ενίσχυση δημοσίευσης παραμυθιών στο περιοδικό Λαογραφία και σχολιασμός τους με βάση την ιστορικο-γεωγραφική σχολή, της οποίας υπήρξε ο εισηγητής στην Ελλάδα β. Με βάση τη μέθοδο των AarneThompson, επιχείρησε να οργανώσει και να καταλογογραφήσει τα παραμύθια … Ο Μέγας συνέβαλε στη συστηματοποίηση».

Με την δωρεά λοιπόν του «Αρχείο του Καταλόγου των Ελληνικών Παραμυθιακών Τύπων και Παραλλαγών» του Γεωργίου Α. Μέγα στο «Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας» και στο ΔΠΘ κατ’ επέκταση – το αρχείο όπως προαναφέραμε βρίσκεται ήδη στην Κομοτηνή – ανοίγει ένας μεγάλος ερευνητικός δρόμος για το Τμήμα, τη Σχολή και το Πανεπιστήμιό μας. Προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές θα ασκηθούν επιστημονικά, υποψήφιοι διδάκτορες θα μελετήσουν και συνάδελφοι θα δημοσιεύσουν υλικό, με τελικό στόχο την ολοκλήρωση της έκδοσης του πλήρους καταλόγου των ελληνικών παραμυθιών, δηλαδή και των υπολειπόμενων τύπων AaTh 852-2031, πάντα με τη συνεργασία ειδικών συναδέλφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Και το διεθνώς πρωτότυπο, σημαντικό και αναμενόμενο από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έργο αυτό θα υλοποιήσει και θα παρουσιάσει το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Τμήμα και η Σχολή μας, δείχνοντας για μια ακόμη φορά την επιστημονική δυναμική που το χαρακτηρίζει, και την ποιότητα του ερευνητικού έργου που συντελείται σε αυτό.

Το «Αρχείο του Καταλόγου των Ελληνικών Παραμυθιακών Τύπων και Παραλλαγών», έργο ζωής του Γεωργίου Α. Μέγα βρίσκεται πλέον στην πολυαγαπημένη του Θράκη, ιδιαίτερα δε στην Κομοτηνή, και αποτελεί πολύτιμο ερευνητικό υλικό του πανεπιστημίου της ιδιαίτερης πατρίδας του, του τόπου του. Τιμάται έτσι ο Θρακιώτης Καθηγητής, τιμάται από την επιλογή των δωρητών και το ΔΠΘ. Κυρίως όμως πιστεύω ότι αναπαύεται και αγάλλεται η ψυχή του Γεωργίου Μέγα, που βλέπει ότι οι επιστημονικοί του έκγονοι αγωνίζονται και μοχθούν νυχθημερόν για την ανάδειξη του ανώτατου πνευματικού ιδρύματος της Θράκης, έστω και με τις – προσωρινές είμαι σίγουρος – αποστάσεις που έχει επιβάλει η τρέχουσα πανδημία.

*Ο Μανόλης Γ. Βαρβούνης είναι Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.