Παρουσιαστηκε σε γιορτινη ατμοσφαιρα η ιστορια και η ζωη των ψαραδων του λιμανιου της Μακρης

Με αφορμή την έκδοση του Λευκώματος της Μαριάνθης Μαύρου, «Το λιμανάκι της Μάκρης και οι άνθρωποί του: Εικόνες, ιστορίες, αναμνήσεις μίας άλλης εποχής»

Ένα ιστορικό-φωτογραφικό λεύκωμα θαλασσινής ζωής, με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Μάκρης, χορηγούς τον Δήμο Αλεξανδρούπολης και τον ΟΛΑ Α.Ε., σε επιμέλεια της Τζένης Κατσαρή-Βαφειάδη

Το Σάββατο 14 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στο λιμάνι της Μάκρης, σε εορταστικό κλίμα, εκδήλωση απονομής του Λευκώματος «Το λιμανάκι της Μάκρης και οι άνθρωποί του: Εικόνες, ιστορίες, αναμνήσεις μίας άλλης εποχής».
 
 

Η συγγραφέας Μ. Μαύρου και οι συ-συγγραφείς, δέκα πληροφορητές/τριες Μακρινοί ψαράδες

Η συγγραφέας του, κ. Μαριάνθη Μαύρου, εκπαιδευτικός και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος, γόνος Μακρινών ψαράδων, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασης άκουσε τα καλύτερα για την ερευνητική της εργασία και την καταγραφή των προσωπικών ιστοριών των ψαράδων της Μάκρης από τον βασικό ομιλητή της εκδήλωσης οικονομολόγο-δημοσιογράφο κ. Δημοσθένη Δούκα, και μοιράστηκε τη συγκίνηση με τους συ-συγγραφείς του Λευκώματος, τους ίδιους τους ψαράδες της Μάκρης που της αφηγήθηκαν τις ιστορίες της ζωής τους και τις παρέδωσαν τα φωτογραφικά τους αρχεία, μέσα από τα οποία ντοκουμεντάρεται η ιστορία του μικρού λιμανιού της Μάκρης. Ξεκινώντας από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, και συγκεκριμένα συστηματικά από το 1948, ενώ το Λεύκωμα φιλοξενεί και σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα στις πρώτες του σελίδες από την άφιξη των προσφύγων του 1922 στη Μάκρη.

 

Δεκάδες ιστορικές πληροφορίες για τους τύπους βαρκών, τα εργαλεία ψαρέματος, τα ψαροτόπια, τις θαλάσσιες διαδρομές, τα λιμάνια Μαρώνειας και Ιμέρου

 Παράλληλα με την ιστορία του λιμανιού της Μάκρης καταγράφονται οι τύποι πλοιαρίων και βαρκών που χρησιμοποιούσαν οι Μακρινοί ψαράδες, οι τρόποι με τους οποίους ψάρευαν και η εξέλιξη των εργαλείων τους στο χρόνο, οι ίδιες οι ζωές τους που συνυφαίνονταν με τις ώρες που ήταν κατάλληλες για να ψαρέψουν τους θησαυρούς της θάλασσας και να ζήσουν. Συγχρόνως, μέσα από τις αφηγήσεις των ψαράδων, αντλούνται δεκάδες πληροφορίες για τα θαλάσσια μονοπάτια που ακολουθούσαν προς τους ψαρότοπους, καταγράφεται με ενάργεια ο δύσκολος τρόπος ζωής, η χειρωνακτική εργασία ανδρών τε και γυναικών, στο ράψιμο των διχτυών και στο ξεψάρισμα, το διαρκές ρίσκο της θάλασσας, η διαρκής συνομιλία με τον Άι-Νικόλα και τους αγίους της θάλασσας, στις φουρτούνες και στα αναποδογυρίσματα των βαρκών. Συγχρόνως, η περηφάνια και η αξιοπρέπεια της ζωής αυτών των σκληρά εργαζομένων ανθρώπων που ξεκίνησαν με πρωτόλεια μέσα να θεραπεύουν την τέχνη της ψαρικής, βάφοντας π.χ. τα δίχτυα τους με σκόνη πεύκου για να μη φαίνεται το άσπρο χρώμα του βαμβακερού νήματος με το οποίο αυτά πρώτα κατασκευαζόταν.
 
 

Πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό υψηλής εικαστικότητας

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα ιστορικό-φωτογραφικό λεύκωμα 120 περίπου σελίδων με πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό υψηλής εικαστικότητας που ξαφνιάζει, με σκληρόδετο εξώφυλλο, στο οποίο αποτυπώνονται εκτός από τα προαναφερθέντα, και οι γιορτές των ψαράδων, η ποδοσφαιρική τους ομάδα, ο παραθερισμός τους και τα γλέντια τους στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής. Επίσης, όσον αφορά στα καθ’ ημάς, συχνές είναι οι αναφορές των δέκα ψαράδων, τα βιώματα και οι εμπειρίες των οποίων με το υγρό στοιχείο φιλοξενούνται στο Λεύκωμα, στο λιμάνι της Μαρώνειας, με ιδιαίτερη έμφαση μάλιστα, καθώς και στο λιμάνι του Ιμέρου.

Χορηγοί και  επιμελήτρια του Λευκώματος

Φυσικά, αξιομνημόνευτο αποτελεί το γεγονός ότι το Λεύκωμα δεν θα μπορούσε να αποτελεί πραγματικότητα, αν δεν υπήρχε η συμβολή του Δήμου Αλεξανδρούπολης, του Οργανισμού Λιμένος της πόλης, αλλά και η εξαιρετική επιμέλεια και φροντίδα σελίδα σελίδα του Λευκώματος από τη δική μας φιλόλογο-επιμελήτρια εκδόσεων Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη.
 
 

Οι παρόντες στην εκδήλωση και η προσφορά Λευκωμάτων

Να σημειώσουμε ότι κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασης του Λευκώματος, και μετά την προλόγισή του από τον Δημοσθένη Δούκα, ακολούθησε η προσφορά Λευκωμάτων, ως αναμνηστικών δώρων,  στους επίσημους προσκεκλημένους, μεταξύ  των οποίων ήταν ο δήμαρχος της Αλεξανδρούπολης Ε. Λαμπάκης, ο πρόεδρος του Ο.Λ.Α. Χρήστος Δούκας, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νατάσα Γκαρά, καθώς και αρχηγοί της Αστυνομίας, του Λιμενικού σώματος και του Στρατού.
 
Στη συνέχεια, ακολούθησε βράβευση και απονομή Λευκωμάτων στους γηραιότερους ψαράδες, σε μια χαρούμενη μεν ατμόσφαιρα αλλά κι ένα ευφορικό κλίμα συγκίνησης, για τις ευλογημένες ζωές των ανθρώπων της καθημερινής  βιοπάλης στα χνάρια των αλιέων του Ευαγγελίου που αξιώθηκαν να γίνουν αλιείς ζωής, λειτουργώντας και οι ίδιοι με την τιμιότητα του ιδρώτα των δικών τους αγώνων επιβίωσης ως υπόδειγμα ανθρώπινης στάσης στη σύγχρονη άγονη, από ηθικό εξοπλισμό και θάρρος, ζωή.
 
Ακολούθησε συνεστίαση και  διασκέδαση με λαϊκό γλέντι.

Μαριάνθη Μαύρου, Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας του Λευκώματος «Το λιμανάκι της Μάκρης και οι άνθρωποί του: Εικόνες, ιστορίες, αναμνήσεις μίας άλλης εποχής»
 
«Είναι ένα Λεύκωμα  ιστορικής σημασίας»

ΠτΘ: Με ποια αφορμή ξεκινήσατε το συγκεκριμένο εγχείρημα;
Μ.Μ:
Πρόκειται για ένα λεύκωμα ιστορικής σημασίας, με το οποίο ο αναγνώστης θα γνωρίσει πολλές πτυχές της ιστορίας της περιοχής και όχι μόνο. Ξεκίνησα το εγχείρημα αυτό έπειτα από πρόταση του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αλιέων «Το Λιμανάκι της Μάκρης», καθώς η οικογένειά μου έχει μεγάλη παράδοση στην αλιεία, απαριθμώντας 4 γενιές ψαράδων. Επομένως, γνωρίζω εκ των έσω αυτό το επάγγελμα.
Δέχθηκα αμέσως την πρόταση του Συλλόγου, καθώς αισθάνθηκα ότι με αυτόν τον τρόπο επιτελούμε ένα χρέος προς αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι αφήνουν καθημερινά το στίγμα τους στο λιμανάκι της Μάκρης και μάχονται υπό αντίξοες συνθήκες για την επιβίωσή τους. Κανένας μέχρι τώρα δεν τους είχε τιμήσει.


«Στο Λεύκωμα καταγράφουμε μαρτυρίες και βιώματα των γηραιότερων ψαράδων»

ΠτΘ: Πείτε μας λίγα λόγια για το περιεχόμενο του Λευκώματος.
 
Μ.Μ:
Στο Λεύκωμα γίνεται αρχικά μία ιστορική αναδρομή στην περιοχή της Μάκρης, που ήταν ανέκαθεν ψαροχώρι. Οι περισσότεροι κάτοικοί του είναι πρόσφυγες, προερχόμενοι από τη Μικρά Ασία. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι το λιμανάκι της Μάκρης, όπως αποδεικνύεται και με εικόνες μέσα στο Λεύκωμα, ήταν απλά μία παραλία τα παλαιότερα χρόνια.
Η συγγραφή του έργου διήρκησε 1 περίπου χρόνο. Στο Λεύκωμα αυτό, καταγράφουμε μαρτυρίες από τους γηραιότερους ψαράδες της Μάκρης  –κυρίως όσοι είναι άνω των 70 ετών. Οι τελευταίοι μοιράστηκαν μαζί μας τις εμπειρίες και τα βιώματά τους, παραχωρώντας μας ταυτόχρονα και φωτογραφικό υλικό με μεγάλη προθυμία. Ωστόσο, να σημειωθεί ότι υπήρχε ήδη ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, από μία έκθεση φωτογραφίας που είχε γίνει πριν λίγα χρόνια στο λιμανάκι της Μάκρης.
 
ΠτΘ: Ξεχωρίσατε κάποια από τις μαρτυρίες που καταγράψατε;
Μ.Μ:
Από όλες τις μαρτυρίες, μπορώ να πω ότι ξεχώρισα αυτή της Μαρίκας Αχειλαρούδη, συζύγου ενός αποθανόντα ψαρά. Εκείνη μας αφηγήθηκε συγκινημένη μία ιστορία, σχετικά με ένα θαύμα που έσωσε τον σύζυγό της από βέβαιο θάνατο.

«Εκείνη την εποχή ήταν άθλος για μία γυναίκα αυτό το επάγγελμα»

ΠτΘ: Έχοντας καταγράψει πληθώρα μαρτυριών, ποια πιστεύετε ότι είναι η συνεισφορά των γυναικών σ’ αυτό το επάγγελμα;
Μ.Μ
: Πρέπει, πραγματικά, να τονιστεί ότι πίσω από όλους τους ψαράδες βρισκόταν μία δυναμική γυναίκα. Ορισμένες εκ των οποίων βοηθούσαν στη θάλασσα με το ρίξιμο των διχτυών, ενώ άλλες περιορίζονταν στο καθάρισμά τους. Όλες όμως, βοηθούσαν τον σύζυγό τους, δίχως να αμελούν τα παιδιά αλλά και το νοικοκυριό τους. Δεν υπήρχε ούτε μία που να μην βοηθά με τον τρόπο της. Για εκείνη την εποχή ήταν άθλος για μία γυναίκα αυτό το επάγγελμα.
 
ΠτΘ: Στο Λεύκωμα αναφέρεστε και στη γιορτή της Αγίας Παρασκευής. Ποιος ήταν ο ρόλος των ψαράδων σ’ εκείνη τη γιορτή;
Μ.Μ: Η συμβολή των ψαράδων στη γιορτή της Αγίας Παρασκευής κρίνεται σημαντική. Ήταν εκείνοι που μετέφεραν τον κόσμο στην παραλία της Αγίας, για να γλεντήσουν και να προσκυνήσουν στην εκκλησία.

«Το Λεύκωμα ελπίζουμε να αποτελέσει έναυσμα για να ακολουθήσουν οι νέοι τα χνάρια των παλαιοτέρων»

ΠτΘ: Ποιος είναι στόχος σας με εκδίδοντας το συγκεκριμένο Λεύκωμα;
Μ.Μ
: Ευελπιστούμε ότι με το συγκεκριμένο Λεύκωμα θα περάσουμε αρκετά μηνύματα στους Μακρινούς, αλλά και στον κόσμο γενικότερα. Συγκεκριμένα, ότι παρά τη δυσκολία του επαγγέλματος υπάρχουν και πολλές όμορφες στιγμές. Αν κάποιος έχει μεράκι και θέληση να ασχοληθεί με το ψάρεμα, τότε η θάλασσα θα τον ανταμείψει. Πραγματικά, αξίζει να ασχοληθεί κάποιος με αυτό το επάγγελμα. Αν και στη σύγχρονη εποχή άρχισε να φθίνει το ενδιαφέρον. Ελάχιστοι νέοι γίνονται ψαράδες, καθώς οι περισσότεροι, που ήδη ασχολούνται, αποτρέπουν τα παιδιά τους από το να συνεχίσουν, λόγω των δύσκολων συνθηκών, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον για εκείνα. Το Λεύκωμα, ελπίζουμε να αποτελέσει το έναυσμα για να ακολουθήσουν οι νέοι τα χνάρια των παλαιότερων ψαράδων.

Η αγαπημένη μαρτυρία και τα σχέδια για το μέλλον

Η Μαριάνθη Μαύρου από το σύνολο των μαρτυριών ξεχώρισε αυτή της Μαρίκας Αχειλαρούδη, η οποία διαισθανόμενη τον κίνδυνο στον οποίο βρίσκονταν ο άνδρας της –βρισκόταν σε φουρτουνιασμένη θάλασσα με σκάφος δίχως τιμόνι–, φωνάζει τα παιδιά της και τους ζητά να προσευχηθούν. «Σταματήστε, να κάνουμε όλοι μαζί μία προσευχούλα, να έρθει ο μπαμπάς με το καλό, γιατί ακούω μεγάλη νοτιά. Αυτά ησύχασαν. Καθίσαμε όλοι μαζί και λέγαμε το “Πάτερ Ημών”, και παρακαλούσαμε να γυρίσει ο μπαμπάς μας…», αναφέρει χαρακτηριστικά στο Λεύκωμα
 
 Όσον αφορά τα μελλοντικά της σχέδια, η κ. Μαύρου εξέφρασε την επιθυμία να συνεχίσει τη συγγραφή. «Μου δίνει μεγάλη δύναμη η αγάπη που δέχομαι από τον κόσμο. Ήταν πολύτιμη εμπειρία για μένα, που άνοιξαν τα σπίτια και τις καρδιές τους. Βέβαια, υπάρχει ακόμη πολύ υλικό που δεν χώρεσε στο Λεύκωμα, έτσι ίσως μελλοντικά το εκμεταλλευτούμε»

Ο πρόλογος στο Λεύκωμα του εκδότη Συλλόγου Ερασιτεχνών Αλιέων Τοπικού Διαμερίσματος Μάκρης «Το Λιμανάκι της Μάκρης»

Στην προσπάθειά µας να αποτυπώσουµε όσο το δυνατόν καλύτερα την ιστορία του λιµανιού της Μάκρης και των αλιέων του, το Διοικητικό Συµβούλιο του Συλλόγου µας έλαβε οµόφωνα την απόφαση για την έκδοση ενός Λευκώµατος.
 
Η µεγάλη επιθυµία και το όραµά µας ήταν να τιµήσουµε τους αλιείς, τους ανθρώπους εκείνους που αφήνουν καθηµερινά το στίγµα τους στο λιµανάκι της Μάκρης και µοχθούν συνεχώς, υπό αντίξοες συνθήκες, για την επιβίωσή τους.
 
Ως Πρόεδρος του Συλλόγου, θα επιθυµούσα αρχικά να ευχαριστήσω θερµά το Διοικητικό Συµβούλιο του Συλλόγου «Λιµανάκι της Μάκρης», τον Σύλλογο «Τρίαινα», το Ναυτικό Επιµελητήριο Ελλάδος, τον Οργανισµό Λιµένος Αλεξανδρούπολης και τον Δήµο Αλεξανδρούπολης.
 
Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω τις θερµές µου ευχαριστίες και την ευγνωµοσύνη µου σε εκείνους τους ανθρώπους που συνέβαλαν στη συνολική δηµιουργία του συγκεκριµένου Λευκώµατος.
 
Εύχοµαι το Λεύκωµα «Το λιµανάκι της Μάκρης και οι άνθρωποί του: Εικόνες, αναµνήσεις και ιστορίες µιας άλλης εποχής» να προσφέρει στους αναγνώστες, µέσα από την ποιότητά του, αισθητική απόλαυση.
 

Πρόεδρος: Ιωάννης Μαύρος, Αντιπρόεδρος: Αθανάσιος Μαλγαρινός, Γραµµατέας: Γεώργιος Γκουντενίδης, Ταµίας: Παναγιώτης Σταυράκης, Υπ. Δηµοσίων Σχέσεων: Αναστάσιος Τσαβδαρλής.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.