«Οροθεσιον η Υπεροριον;»: Ιδου το ερωτημα

Γιάννης Πανούσης, «Οροθέσιον ή Υπερόριον;», Ποιήματα, εκδ. Ι. Σιδέρης, Αθήνα 2022, σ. 168

Στον κόσμο της γραφής και της ποίησης επανήλθε ο διακεκριμένος νομικός Γιάννης Πανούσης, κυκλοφορώντας από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρης τη νέα του ποιητική συλλογή με τίτλο «Οροθέσιο ή Υπερόριον;», με στόχο να επικοινωνήσει εκ νέου με τους αναγνώστες του. «Πήρα θάρρος κι αποφάσισα να επικοινωνήσω και πάλι –μέσα από τα ποιήματά μου– με ανθρώπους που με αγάπησαν και με πίστεψαν, αλλά και με όσους με έχουν ξεχάσει», εκμυστηρεύεται στην έκδοση.

Ο τίτλος της συλλογής προέκυψε από τις απορίες του για το αν η ποίηση πρέπει να θέτει όρια ή οφείλει να κινείται εκτός αυτών. Η νέα του αυτή ποιητική συλλογή, όπως τονίζει, δεν φιλοδοξεί να μεταπλάσει το βίωμα και την εμπειρία σε ψευδαισθήσεις/παραισθήσεις της μετάλλαξης της hard πραγματικότητας σε soft στίχους. Οι στίχοι του εξάλλου δεν ψεύδονται, δεν εξωραΐζουν το χθες, δεν ωραιοποιούν το σήμερα και προφανώς δεν υποκύπτουν στον πειρασμό να προβλέψουν το αύριο. Άλλωστε συχνά η πραγματικότητα –ακόμα και η λογοτεχνική τοιαύτη– υπερβαίνει τις σκέψεις του δημιουργού των στίχων, όσο κι αν αυτός θέλει να «παίζει» με το ασυνείδητο και τις φαντασιώσεις, τόσο τις δικές του όσο και των άλλων.

Τα στοιχεία μιας διαφοροποιημένης ποίησης

Η συλλογή αυτή «ξετυλίγεται» σε 168 σελίδες και χωρίζεται σε ενότητες ανάλογα με το περιεχόμενο των ποιημάτων. Αναλυτικότερα, οι ενότητες είναι οι εξής:

  1. Της συνείδησης των ορίων
  2. Μεταφ-οριακά
  3. Τα όρια του έρωτα
  4. Πολιτικο-κοινωνικές οριο-θετήσεις
  5. Ποιήματα των 4
  6. Εμ-βόλι(μ)ον

Η γραφή του ποιητή πολλές φορές ξεπερνά τα όρια και γίνεται ωμή, όταν εκφράζει  συμπεράσματα αλλά και διάφορα ερωτήματα. Ο κ. Πανούσης άλλοτε προειδοποιεί εμφατικά τον αναγνώστη για αλήθειες της ζωής και άλλοτε τον προϊδεάζει χαμηλόφωνα. Δεν θέλει να προσφέρει πόνο, παρά μόνο ευχαρίστηση με τα ποιήματά του.

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον συναντώνται επίσης στην ποίησή του. Είναι αυτή η γραμμή ζωής του ανθρώπου που τον καθορίζει, μαζί με τις επιθυμίες και τα απωθημένα του. Είναι οι στόχοι που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του. Όλα αυτά δημιουργούν μία ταύτιση με την ποίησή του, όχι ως προς τα αφηγούμενα γεγονότα, αλλά ως προς τα συναισθήματα.

«Η ποίησή μου δεν αποτελεί ένα είδος “Άνοιξε Σουσάμι”, όπου ο αναγνώστης θα βρεθεί ενώπιον μυθικών θησαυρών τέχνης και λόγου. Απλώς ελπίζω κάποιοι φίλοι να συνεχίσουν να με διαβάζουν και να με αγαπάνε, γι’ αυτό που είμαι, γι’ αυτά που περι-γράφω αλλά κυρίως για όσα καλά έχω διαπράξει στη ζωή μου»

Εκτός των άλλων, ο ποιητής έχει έναν τρόπο να παρακινεί τους αναγνώστες να διαβάσουν τα ποιήματά του ήδη από τους τίτλους, επιλέγοντας ρηξικέλευθα λεκτικά σχήματα. Όπως τονίζει και ο ίδιος: «Η ποίησή μου δεν αποτελεί ένα είδος “Άνοιξε Σουσάμι”, όπου ο αναγνώστης θα βρεθεί ενώπιον μυθικών θησαυρών τέχνης και λόγου. Απλώς ελπίζω κάποιοι φίλοι να συνεχίσουν να με διαβάζουν και να με αγαπάνε, γι’ αυτό που είμαι, γι’ αυτά που περι-γράφω αλλά κυρίως για όσα καλά έχω διαπράξει στη ζωή μου».

Η ποιητική πλευρά του Γιάννη Πανούση

Ο Γιάννης Πανούσης γεννήθηκε το 1949 και μεγάλωσε στον Κολωνό και στον Λόφο Σκουζέ. Σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθήνας, στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών. Δίδαξε στη συνέχεια ως καθηγητής εγκληματολογίας στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ και στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ. Εξελέγη επίσης Πρύτανης στο ΔΠΘ και αναγορεύτηκε διδάκτωρ στο Πουατιέ της Γαλλίας.

Όσον αφορά το συγγραφικό του έργο, έχει δημοσιεύσει 20 βιβλία και 300 άρθρα εγκληματολογικού/σωφρονιστικού περιεχομένου και συμμετείχε σε δεκάδες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και σε επιστημονικούς φορείς. Με το ψευδώνυμο Γιάννης Απαρθινός έχει δημοσιεύσει 4 ποιητικές συλλογές (1975, 1977, 1978, 1984 από τις εκδόσεις Διογένης) και μία υπό τον τίτλο «Μοιρόγραφτο», με το όνομά του (εκδ. Ι. Σιδέρης, 2018). Συμμετέχει επίσης με 24 ποιήματα στον συλλογικό τόμο «4Χ4 Ποιήσεις» (εκδ. Α-Ω, 2021). Πριν έναν χρόνο, εξέδωσε τη μελέτη με τίτλο «Δίκαιο και άδικο, αθώοι και ένοχοι – Καλό και Κακό στην αστυνομική μυθοπλασία» (εκδ. Παπαζήσης, 2021), καθώς και τα  αστυνομικά διηγήματα: «Ο Φάνης Κρέμος ανα-λύει κι επι-λύει αστυνομικά αινίγματα» (εκδ. Κύφαντας, 2021).

*Η Εβελίνα Βαβάτση είναι απόφοιτος του ΤΕΦ/ΔΠΘ.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.